Naar inhoud springen

Megleno-Roemeens

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Romaanse taolenclaves op de zuieleke Balkan. Geel: Aroemeens; mauve: Megleno-Roemeens.

't Megleno-Roemeens (otoniem: Vlăheshte) is 'n Romaanse taol gesproke in e klei gebeed op de grens tösse Noord-Macedonië en Griekeland. 't Huurt tot de Oos-Romaanse taole en is ing verwant aon 't (Daco-)Roemeens, 't Aroemeens en 't Istro-Roemeens. Soms weure al dees taole es dialek vaan 't Roemeens gezeen. 't Megleno-Roemeens weurt soms tot 't Aroemeens gerekend; dit gebäört evels mie op geografisch es op taolkundege grun. In 2002 had de taol nao sjatting zoe'n 5.000 sprekers.

Woengebeed

[bewirk | brón bewèrke]

Aon de Griekse kant weurt Megleno-Roemeens gesproke in e paar dörper in de distrikte Pella en Kilkis, allebei deil vaan de provincie Macedonië. Aon de kant vaan de Noord-Macedonië weurt de taol in 'ne smale stroek laanks de Griekse grens gesproke. In ei dörp, Huma, sprik zelfs de mierderheid vaan de bevolking de taol nog.

Nao d'n Ierste Wereldoorlog zien diverse sprekers geëmigreerd. Vlache (sprekers vaan Roemeens-echtege taole op de Balkan) krege vaan de Roemeense regering 't rech op trökkier; e hemfelke Megleno-Roemene heet dao gebruuk vaan gemaak. Hun naozaote woene veural in 't dörp Cerna, boe nog zoe'n 1.200 lui de taol spreke. Aander sprekers zien zoonder twiefel nao Turkije gemigreerd; 't geit hei daan um lui die moslim waore gewore.

In vergelieking mèt 't Aroemeens steit 't Megleno-Roemeens minder wied aof vaan 't Roemeens oet Roemenië. 't Zouw evels te gemekelek zien um vaan 'n euvergaanksdialek te spreke. Um 't beginne heet 't Megleno-Roemeens mie Slavische lienwäörd, dewijl 't Aroemeens veural oet 't Grieks heet geliend. In de klaanklier valle get dinger sterk op. Zoe heet 't Megleno-Roemeens, in tegestèlling tot zien zöstertaole, lang vocaole. Ze weure mèt macrons aongegeve (ā, ē, ī, ō, ū). Wijer vèlt op tot de ǎ en de â ziech tot o höbbe oontwikkeld (câmp > comp 'veld'). Oonbeklemtoende klinkers aon 't begin vaan e woord zien gemeinelek verdwene (eram > ram 'iech waor').

Drei dialekte of tóngvalle weure oondersjeie: 't noordelek dialek (veural in de Noord-Macedonië), 't centraol dialek en 't dialek vaan Karpi, 'n zuieleke enclaaf.

[bewirk | brón bewèrke]