Naar inhoud springen

Gelderland

Van Wikipedia
(Doorverweze van Gelderlandj)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Gelderland
Veendel vaan de provincie Gelderland Waope vaan de provincie Gelderland
Ligking vaan Gelderland in Nederland
Hoofsjtad Ernem
Opperflaakde
– woevan land
– woevan water
5.136,30 km²
4.960,47 km²
175,84 km² (3,4%)
Inwoeners
Deechde:
2.149.071 (2024)
433/km² (land)
Commissair van de Keuning (lies) Henri Lenferink (wnd.) (PvdA)
Óntsjtange oet Hertogdom Gelder
Belangriekste lokaalsjpraok(e) Wes- en Oos-Veluws, Achterhooks, Zuid-Gelders
Vouksleed Ons Gelderland

Gelderland is 'n provincie in 't ooste vaan Nederland en zuver nao laandoppervlak (zoonder water) gemete wiedoet de groetste vaan 't land. Drei veurnaom stei ligke drin (Nijmege, Arnhem en Apeldoorn), boe-um ziech drei landelike gebeje vörme: d'n Achterhook, de Betuwe en de Veluwe. De provincie grens aon Flevoland, Overijssel, Limburg, Noord-Braobant, Zuid-Holland, Utrech en de Duitse länder Nedersakse en Noordrien-Wesfale ('t is daomèt de einegste Nederlandse provincie die aon twie Duitse länder grens). Gelderland is, wie Limburg, in trèk es bestumming veur binnelands toerisme.

In d'n Achterhook en op de Veluwe weurt 'n Nedersaksische streektaol gesproke. Zuid-Gelderland kint 'n ing aon 't Braobants verwant dialek. Op de Veluwe goon Hollands en Nedersaksisch laankzaam inein euver.

Gemeintes

[bewirk | brón bewèrke]

Gelderland heet 51 gemeintes (2019)

  1. Aalten
  2. Apeldoorn
  3. Arnhem
  4. Barneveld
  5. Berg en Dal
  6. Berkelland
  7. Beuningen
  8. Bronckhorst
  9. Brummen
  10. Buren
  11. Culemborg
  12. Doesburg
  13. Doetinchem
  14. Druten
  15. Duiven
  16. Ede
  17. Elburg
  1. Epe
  2. Ermelo
  3. Harderwijk
  4. Hattem
  5. Heerde
  6. Heumen
  7. Lingewaard
  8. Lochem
  9. Maasdriel
  10. Montferland
  11. Neder-Betuwe
  12. Nijkerk
  13. Nimwege
  14. Nunspeet
  15. Oldebroek
  16. Oost Gelre
  17. Oude IJsselstreek
  1. Overbetuwe
  2. Putten
  3. Renkum
  4. Rheden
  5. Rozendaal
  6. Scherpenzeel
  7. Tiel
  8. Voorst
  9. Wageningen
  10. West Betuwe
  11. West Maas en Waal
  12. Westervoort
  13. Wijchen
  14. Winterswijk
  15. Zaltbommel
  16. Zevenaar
  17. Zutphen

Oondaanks zien groetde is Gelderland neet zoe dèks veurwerp vaan gemeinteleke herindeilinge gewees es de provincies in 't weste vaan 't land. Groete herindeilinge voonte plaots in 1818 (Veluwe en Reveregebeed), 1955, 1978 (Betuwe), 1984 (Land vaan Maos en Waal), 1999 (Bommelerwaard) en 2005 (Achterhook).

Zuug wijer lies vaan geweze gemeintes in Gelderland.

Aongrenzende distrikte

[bewirk | brón bewèrke]

Gelderland grens aon de volgende distrikte, naomelek Nederlandse provincies en Duitse distrikte:

[bewirk | brón bewèrke]


Provincies van Nederlandj
Drenthe | Euverijssel | Flevolandj | Frieslandj | Gelderlandj | Groninge | Limburg | Noord-Braobantj | Noord-Hollandj | Utrech | Zielandj | Zuud-Hollandj
Gemeintes | Watersjappe