Veurne

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Veurne mèt deilgemeintes en aongrenzende (deil)gemeintes (zuug de hoofteks veur 'n verklaoring).

Veurne (Frans: Furnes; Wes-Vlaoms: Veurn) is 'n stad in de Belzje provincie Wes-Vlaandere, hoofplaots vaan 't gelieknaomeg arrondissemint, kort aon de Franse grens en neet wied vaan de kös. De stad heet 'n oppervlak vaan 96,34 km² en had op 1 januari 2010 11.666 inwoeners. Veurne, neet al te groet, heet toch 'n verzörgende functie veur 't hendeg dunbevolk noorde vaan de Weshook.

Geografie

Deilgemeintes

Veurne kint neet minder es èlf deilgemeintes. Veurne zelf is 22,67 km² groet en had op 14 februari 2008 8.471 inwoeners. De aander kerne höbbe gein vaan alle mie es doezend inwoeners; versjèllende zien hiel klein en lendelek, zoewie Zoutenaaie, mèt mer 17 inwoeners, en De Moeren, mèt 126 inwoeners en niks vaan 'ne woenkern.

I. Veurne
II. Booitshoeke
III. Avekapelle
IV. Zoutenaaie
V. Eggewaartskapelle
VI. Steenkerke
VII. Bulskamp
VIII. Wulveringem
IX. Vinkem
X. Houtem
XI. De Moeren

Aongrenzende (deil)gemeintes

a. Adinkerke (gemeinte De Panne)
b. Koksijde (gemeinte Koksijde)
c. Wulpen (gemeinte Koksijde)
d. Ramskapelle (stad Nieuwpoort)
e. Pervijze (stad Diksmuide)
f. Lampernisse (stad Diksmuide)
g. Alveringem (gemeinte Alveringem)

h. Oeren (gemeinte Alveringem)
i. Izenberge (gemeinte Alveringem)
j. Leisele (gemeinte Alveringem)
k. Hondschote (Hondschoote, Fraankriek)
l. De Moeren (Les Moëres, Fraankriek)
m. Gijvelde (Ghyvelde, Fraankriek)

Historie

Vreuger laog de zie wijer landinwaarts, tot aon of zelfs in Veurne. In 't getijdegebeed woort zaajt gewonne. 'ne Plaotsnaom wie Zoutenaaie (Saltenahwa, 'zaajte waterluip') verraojt dat nog. In de negenden iew al waor Veurne 'n vestingstad, die in de veertienden iew walmör kraog. Al einen iew ieder beleefde Veurne, wie zoeväöl Vlaamse stei, voorspood door de lake-industrie; vaan dezen tied datere de gotische gebouwe in 't centrum. In de Spaonsen tied, in de zeventienden iew, beleefde de stad ouch 'nen tied vaan bleuj. Op 17 juli 1831 bezoch de nuie keuning Leopold I Veurne es ierste stad vaan 't Belsj. In d'n Ierste Wereldoorlog laog de stad in oonbezat gebeed en waor 't hoofkerteer vaan 't Belsj leger hei gevesteg. In 1971 woorte de opgeheve gemeintes Avekapelle, Booitshoeke, Bulskamp, Eggewaartskapelle, Steenkerke en Zoutenaaie aon Veurne touwgeveug; in 1977 ouch de gemeintes Beauvoorde en Houtem. Beauvoorde waor in 1971 oontstande oet 'n fusie vaan Vinkem en Wulveringem, Houtem had in dat jaor al De Moeren geannexeerd.

Cultuur

Veurne is riek aon historische gebouwe. De Walpurgiskèrk, de groetste kèrk vaan 't stedsje, stamp oet de veertienden iew meh woort neet aofgebouwd tot de twintegsten iew; ze is daodoor zoewel gotisch es neogotisch. 'n Awwer kèrk is de Sinterklaoskèrk; meh de twelfden-iewse kèrk woort in de vieftienden iew oetgebouwd, zoetot ze noe e gotisch aonziech heet. Neve de Lakehal besteit ouch 'n Vleishal. In de stad zien wijer nog väöl zeventienden-iewse woenhoezer te zien.