Donjon
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Gelaens. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Donjon is 'ne middeleëuwse, zjwaore, verdedigingstaore, meistal geboewd óp 'ne hoage heuvel, de opperhaof, dae deil oetmaak van 'n motte. De donjon waas meistal de hooftaore van ’n börch en waas bie 'ne aanval op de börch van boete in utersjte noad de lètste plek óm te vlöchte. De eësjte donjons ware van hout; later, nao de (her)oetvènjing van de baksjtein, woorte donjons van sjtein geboewd. De naam donjon is van Latiens-Germaanse oarsjpróng; dominus m.a.w. plaatsj van de hieër.
Inwèndig hèj de taore drie tot vief kamers baove mekaar, die aorsjprónkelik sjteeds 'n heël verdeping besjlaon. Euver 't algemein hèj minstes ein kamer 'n sjtaokplaatsj. De awtste woontaores höbbe 'ne ingangk baove de begaone gróndj, zoadat de, meistal van 'n tóngewelf veurzene kelder allein van bènne-oet toegankelik waas. De jóngere woontaores höbbe hunne ingangk op de begaone gróndj.
'ne Donjon waas aanvankelik ein zelfsjtèndig boewwerk. In väöl gevalle woorte róndjóm de donjon in de loup van de tied anger geboewe opgetrokke en dèks woort de donjon opgenómme in 'n ómmoerde vesting. Zoa óntwikkelde zich 't kesjteël, wobiej de donjon deende es lètste toevlöchsaord.
Dit einvoudig type kesjteël woort völ geboewd door de neet-kapitaalkrachtige adel, de neet-edele vrieje en deginnige die tot de ridderklasse beheuërde. De hoagste donjon van Europa maak deil oet van 't kesjteël van Vincennes in Vincennes (Frankriek).
-
Haof Lichtenberg (Mestreech) mèt lènks restante van de waorsjienlik awtste donjon van Nederland (10de eëuw) -
-
De witte donjon van 't kesjteël Sjtein -
Tour Salamandre (11de eëuw) mèt watermeule (17de eëuw), Beaumont (Henegouwe) -
Donjon van Rochester Castle, in Rochester. -
'ne Kleine en 'ne groate donjon van 't kesjteël Nagoya in Japan -
-
De donjon van Vincennes mèt de boetemoer, foto: ignis -
De Donjon van Pons
_-_Verte_Vall%C3%A9e_-_JPG1.jpg)
.jpg)
