Fontem paginae Algerium inspicere

{{capsa civitatis Vicidata}}
'''Algerium'''<ref>"Algeria, urbs Africae ... Regio adiacens dicitur regnum Algerii": {{Hofmannus}}. Alii aliter: vide disputationem nostram</ref> est [[civitas sui iuris|civitas]] in [[Africa Septentrionalis|Africa Septentrionali]] sita, septemtrione [[Mare Mediterraneum|Mari Mediterraneo]] (per quod ad [[Hispania]]m et [[Sardinia]]m [[insula]]m [[Italia]]nam appropinquatur), oriente [[Tunesia]]e et [[Libya]]e, meridie [[Niger|Nigro]] et [[Malium|Malio]], et occidente [[Mauritania]]e, [[Sahara Occidentalis|Saharae Occidentali]], et [[Marocum|Maroco]] finita. Tempore [[Imperium Romanum|Romano]] appellabatur [[Mauritania (regnum)|Mauritania]], et sub imperio [[Mauritania (provincia)|provincia]] facta est. [[Caput (urbs)|Caput]] et maxima [[urbs]] est [[Algeria]], cuius nomen tempore Romano fuit [[Icosium]]. Algerii linguae sunt [[lingua Arabica]] (publica) et [[lingua Libyca]] vel "Mazicensis" (vulgo); [[lingua Francogallica]] non est lingua late adhibita, sed in [[schola|scholis]] docetur.

== Historia ==
[[Fasciculus:Roman Arch of Trajan at Thamugadi (Timgad), Algeria 04966r.jpg|thumb|left|Arcus Romanus [[Traianus|Traiani]] [[Thamugadi]]s, in Algerio.]]
Algerium [[Mazicani]]s habitatur ex anno 10&thinsp;000 a.C.n. saltem. Ex anno [[1000 a.C.n.]], [[Carthago|Carthaginenses]] pondus super [[Mazicani|Mazicanos]] exercere coeperunt quia iuxta [[litus]] domicilia collocaverunt. Prima [[Mazicani]]ca regna oriri coeperunt, excellente regno [[Numidia]]e, quae opportunitate [[Bella Punica|Bellis Punicis]] oblata usa sunt ut a [[Carthago|Carthagine]] [[libertas]] se facerent. Quorum [[libertas]], nihilominus, non multo duravit quia anno [[200 a.C.n.]] [[Res Publica Romana|Roma]], tunc republica, adiuncta sunt. Algerii hodierni pars maior provinciae [[Mauritania Caesariensis|Mauritaniae Caesariensi]], pars minor [[Numidia]]e sub imperio Romano attributae sunt. Lapso [[Imperium Romanum|Imperio Romano Occidentali]], [[Mazicani]] denuo homines liberi se fecerunt plerumque antiqui territorii sui, exceptis aliquibus zonis a [[Vandali]]s (qui postea a [[Imperium Romanum Orientale|Byzantinis]] expulsi sunt) occupatis dominantes. Cum sua victoria, [[Imperium Romanum Orientale]], quamquam aegre, dominium super orientalem civitatespartem tenuit, usque ad adventum [[Arabes|Arabum]] [[saeculum 8|saeculo octavo]].

Algerium ad [[Imperium Ottomanicum]] a [[Khair-ad-Don]] et [[frater|fratre]] [[Arudzo]]ne adiunctum est, qui hodiernos Algerinos fines septemtrione collocaverunt et litus praecipua [[pirata]]rum statio fecerunt. [[Pirata]]rum opera cacumen per [[saeculum 17|saeculum septimum decimum]] attigerunt. Constantes impetus in [[navis|naves]] [[Civitates Foederatae|Civitatum Foederatarum]] in Mediterraneo [[bellum|bello]] Mazicano primo et secundo facti sunt. Causa irreverentiae consuli suo [[Francia]] Algerium anno [[1830]] invadit. Die [[23 Decembris]] [[1847]], Franciae rex [[Ludovicus Philippus]] Algerium coloniam Franciae proclamavit. Fortis defensio egregiorum locorum et incolarum difficile opus [[Francia]]e fecit, quae solum [[saeculum 20|saeculo vicensimo]] totum dominium populi obtinuit.
[[Fasciculus:Constantine Algerien 002.jpg|thumb|left|[[Cirta]], Algerium 1840.]]

Adhuc, ante effectivam huius dominii obtentionem, [[Francia]] Algerium integrantem suae terrae partem iam fecerat, status qui solum cum conlapso Quartae Reipublicae finiret. [[Miles]] [[colonia|colonorum]] ex [[Francia]], [[Italia]], [[Hispania]], et [[Melita (res publica)|Melita]] in Algerium migraverunt, litorales planities culturi et optimas Algerinarum urbium partes [[habitatio|habitaturi]], dum e terrarum popularium proscriptione Francica gubernatione effecta lucrantur. Europaeorum prognati (''[[Pedes Nigri]]''), velut Algerini [[Populus Iudaicus|Iudaei]] Francici cives considerabantur, dum plerique Mulsumani Algerini Francicis legibus non tegebantur, nec Gallicam nationalitatem nec ius suffragii habebant. Socialis crisis{{dubsig}} ad extremum hoc tempore venit, cum indicibus [[analphabetismus|analphabetismi]] magis magisque augentibus dum occupatio terrarum magnam partem incolarum deiecit.
[[Fasciculus:Algeria map-FR.png|thumb|left|Tabula Algerii.]]

Algerium longo [[bellum liberationis|bello liberationis]] obviam ire coactum est propter Francicorum colonorum (nominatorum in metropole [[Pieds-Noirs|Pedum Nigrorum]] ([[Francice]] ''Pieds Noirs'') renisum qui optimas terras dominantur. Anno [[1947]], [[Francia]] Francicam civitatem Algerinis pandit et accessum [[Musulmanus|Musulmanorum]] gubernationalibus muneribus permisit, sed Algerii Francici contra quamvis concessionem nativis resistebant. Hoc eodem anno [[Frons Liberationis Nationalis]] conditus est pugna pro [[libertas|libertate]] instructura.<!--?--> Expeditio Antiarabicorum Attentatorum (1950–1953) a Conservativis colonis excitata, velut reactio Frontis Liberationis Nationalis, attentatorum undam in urbibus et [[bellum clandestinum]] ruri provocat. Anno [[1958]], a patria expulsi rebelles [[Cairus|Cairi]] gubernationem provisoriam rei publicae condunt. Interventio electae metropolitanarum copiarum manus (Legionis Exterae et militum deciduorum) bellum amplificat.

[[Tromocratia|Tromocraticae]] actiones, [[tormentum|tormenta]], et relegationes propria actionis militaris [[Francia]]e sunt. Praefecti nationalistici et ultraconservativi [[seditio militaris|seditionem militarem]] in Algerio anno [[1958]] fecerunt. Anno proximo, [[Carolus de Gaulle]], Francicus [[praeses]], autodeterminationem{{dubsig}} Algerinis concessit, sed [[bellum]] anno [[1961]] amplificatum est quia [[tromocratia|tromocratica]] consociatio conservativa, [[Consociatio Exercitus Secreti]], ab imperatore Salano ducta, orta est (qui unus protagonistarum [[seditio militaris|seditionis]] anni [[1958]] fuit). Hoc eodem anno, Franco-Algerinae negotationes prolapsae sunt propter dissensionem de usu [[petroleum|petrolei]] anno [[1945]] inventi. Anno [[1962]], Indutiae [[Aquianum|Aquiani]] receptae sunt, cum Algerinae [[libertas|libertatis]] Francica agnitione pro satisdatione Francicis in Algerio. [[Res Publica Popularis Democratica Algerii]] proclamata est post [[suffragium|suffragia]] ubi [[Frons Nationalis Liberationis]] velut una factio adiit. [[Machometus Ben Bella]] [[praeses]] factus est.

=== Urbes Algerinas quas [[Roma Antiqua|Romani]] cognoscebant ===
[[Fasciculus:Algiers coast.jpg|thumb|350px|[[Algeria]] sive Icosium.]]
{| class="wikitable sortable"
! Urbs a Romanis nota
! Nomen praesens [[lingua Arabica|Arabice]]
|-
| [[Castellum Tingitanum]]
| الشلف
|-
| [[Rusicade]]
| سكيكدة 
|-
| [[Hippo Regius]]
| عنابة
|-
| [[Calama]]
| قالمة
|-
| [[Algeria|Icosium]]
| الجزائر
|-
| [[Pomaria]]
| تلمسان
|-
| [[Cirta]]
| قسنطينة
|-
| [[Cissi]]
| 
|-
| [[Ruscurrum]]
| دلّس
|-
| [[Iomnium]]
| تيقزيرت
|-
| [[Saldae]]
| بجاية
|-
| [[Igilgili]]
| جيجل
|-
| [[Cuicul]]
| جيميلة
|-
| [[Thamugadi]]
| تيمقاد
|-
| [[Tipasa]]
| تيبازة
|-
| [[Iol Caesarea]]
| شرشال
|-
| [[Albulae]]
| عين تموشنت
|}

== Civilitas ==
[[Fasciculus:Abdelaziz Bouteflika 2001.jpg|thumb|upright|left|Abdelazizus Buteflika, Praeses Algerii.]]
Algerium sub [[constitutio]]ne anni [[1976]] gubernatur, quae saepe recognita est. Potestas exsecutiva a [[praeses|Praeside]] ducitur, qui quinquenni mandato per suffragium populare eligitur. [[Primus minister]] a praeside indicatur. Bicamerale [[Parlamentum]] in 380 scamnis Consilio Nationali Populari et in 144 scamnis Consilio Nationum consistit. Algerina ratio legitima in Francica et Islamica [[lex|legibus]] fundatur.

Libertate capta, [[Frons Liberationis Nationalis]] una factio civitatis facta est. Post [[October|Octobris]] anni [[1988]] tumultum, [[factio politica|multifactionismus]] instauratur. Civitas amplius triginta politicas factiones computat, nihilominus, principalis Frons Liberationis Nationalis adhuc est. Algerina [[res pressoria]] relativam{{dubsig}} libertatem [[decennium 200|decennio 200]] obtinuit, quamquam varii [[diurnarius|diurnarii]] occisi sunt. Tamen, Civitas suum [[monopolium]] in audivisuali campo servavit. Ex anno [[2004]], res pressoria denuo auctoritatum pressioni obviam it. [[Tromocratia]]e decennium inter [[1992]] et ultimos annos decennii ducentos varios [[diurnarius|diurnarios]], [[intellectualista]]s, et civitatis procuratores interfecit. Annus [[1992]] fuit ubi status necessitatis instauratur. Qui ab exercitu decretus est post victoria [[religio Islamica|Islamistarum]] [[Frons Islamica Salvationis|Frontis Islamicae Salvationis]] in legisferis comitiis. Anno [[1999]], et rursum anno [[2005]], politia pacis et nationalis securitatis a praeside [[Abdelazizus Buteflika|Abdelazizo Buteflika]] effecta radicales focos exstirpare conatur.

== Subdivisiones ==
[[Fasciculus:Algeria wilayat.png|thumb|left|Tabula provinciarum Algerinarum numeratarum secundum publicum ordinem.]]
Algerium hodie in quadraginta-octo [[provincia]]s ([[vilaia]]s, [[Arabice]] ولاية), in [[districtus]] ([[Daera]]s, Arabice دائرة) et in 1541 [[commune|communia]] ([[Baladia]]s, Arabice بلدية) dividitur. Singula provincia, singulus districtus, et singulum commune secundum singulum [[caput (urbs)|caput]] nominantur quod generatim etiam maxima urbs est.

Secundum Algerianam constitutionem, provincia ''territorialis collectivitas aliquo oeconomicae libertatis fructa'' est. [[Consilium Provinciale Populare]] politica entitas provinciam gubernans quae "praesidem" habet, qui a consilii sociis eligitur. Qui tamen per [[suffragium universale]] quoque quinquennio eliguntur. Singulus [[praefectus]] sive [[valius]] singulam provinciam sive vilaiam dirigit. Qui a [[praeses Algerii|praeside Algerii]] eligitur Consilium Provinciale Populare recturus.

Administrativae divisiones saepe ex libertatis tempore mutaverunt. Introductis novis provinciis, numerus antiquae provinciarum servatus est, quamobrem non alphabeticus ordo servatus est. Cum suis officialibus numeris, in praesenti (ex anno [[1983]]) infra sunt:
{| class="wikitable sortable"
! Officiali numero
! Provincia [[Latine]] vel Latinizata
! Provincia [[Arabice]]
! Provincia [[lingua Libyca|Libyce]]
! Provincia [[Francice]]
! Caput Latine vel Latinizatum
! Caput Arabice
! Caput Libyce
! Caput Francice
|-
| 1
| [[Oropolitana]]
| أدرار
| [[Fasciculus:Adrar in Tifinagh.svg|50px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Adrar''
| [[Oropolis (Algerium)|Oropolis]]
| أدرار
| [[Fasciculus:Adrar in Tifinagh.svg|50px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Adrar''
|-
| 2
| [[Castellum Tingitum (provincia)|Castellum Tingitanum]]
| الشلف
| 
| ''Chlef''
| [[Castellum Tingitanum]]
| الشلف
| 
| ''Chlef''
|-
|3
| [[Oaseopolitana]]
| الأغوا
|
| ''Laghouat''
| [[Oaseopolis]]
| 
|
| ''Laghouat''
|-
| 4
| [[Umelbuagium (provincia)|Umelbuagium]]
| أم البواقي
|
| ''Oum El Bouaghi''
| [[Umelbuagium]]
| 
|
| ''Oum El Bouaghi''
|-
| 5
| [[Lambaesis (provincia)|Lambaesis]]
| باتنة
| [[Fasciculus:Batna in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Batna''
| [[Lambaesis]]
| باتنة
| [[Fasciculus:Batna in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Batna'' 
|-
| 6
| [[Saldae (provincia)|Saldae]]
| بجاية
| [[Fasciculus:Béjaïa in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Béjaïa''
| [[Saldae]]
| بجاية
| [[Fasciculus:Béjaïa in Tifinagh.svg|nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Béjaïa''
|-
| 7
| [[Vescera (provincia)|Vescera]]
| بسكرة
| [[Fasciculus:Biskra in Tifinagh.svg|65px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Biskra''
| [[Vescera]]
| بسكرة
| [[Fasciculus:Biskra in Tifinagh.svg|65px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Biskra''
|-
| 8
|  [[Besarium (provincia)|Besarium]]
|  بشار
| 
| ''Béchar''
| [[Besarium]]
| بشار
| 
| ''Béchar''
|-
| 9
| [[Microrhodopolitana]]
| البليدة
|
| ''Blida''
| [[Blida|Microrhodopolis]]
| البليدة
|
| ''Blida''
|-
| 10
| [[Leontopolitana]]
|  البوير
| [[Fasciculus:Bouïra in Tifinagh.svg|60px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Bouïra''
| [[Leontopolis]]
| البوير
| [[Fasciculus:Bouïra in Tifinagh.svg|60px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Bouïra''
|-
| 11
| [[Laperrinepolitana]]
| تمنراست 
| [[Fasciculus:Tamanrasset in Tifinagh.svg|100px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tamanrasset''
| [[Laperrinepolis]]
| تمنراست 
| [[Fasciculus:Tamanrasset in Tifinagh.svg|100px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tamanrasset''
|-
| 12
| [[Theveste (provincia)|Theveste]]
| تبسة
| [[Fasciculus:Tébessa in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tébessa''
| [[Theveste]]
| تبسة
| [[Fasciculus:Tébessa in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tébessa''
|-
| 13
| [[Pomaria (provincia)|Pomaria]]
| تلمسان
| [[Fasciculus:Tlemcen in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tlemcen''
| [[Pomaria]]
| تلمسان
| [[Fasciculus:Tlemcen in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tlemcen''
|-
| 14
| [[Tingartia (provincia)|Tingartia]]
| تيارت
| [[Fasciculus:Tiaret in Tifinagh.svg|70px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tiaret''
| [[Tingartia]]
| تيارت
| [[Fasciculus:Tiaret in Tifinagh.svg|70px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tiaret''
|-
| 15
| [[Genistopolitana]]
| تيزي وزو
| [[Fasciculus:Tizi Ouzou in Tifinagh.svg|125px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tizi Ouzou''
| [[Genistopolis]]
| تيزي وزو
| [[Fasciculus:Tizi Ouzou in Tifinagh.svg|125px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tizi Ouzou''
|-
| 16
| [[Icositania]]
| الجزائر
| ''Ledzayer''
| ''Alger''
| [[Algeria|Icosium]]
| الجزائر
| ''Ledzayer''
| ''Alger''
|-
| 17
| [[Dzelfa (provincia)|Dzelfa]]
| الجلفة
|
| ''Djelfa''
| [[Dzelfa]]
| الجلفة
|
| ''Djelfa''
|-
| 18
| [[Igilgili (provincia)|Igilgili]]
| جيجل
|
| ''Jijel''
| [[Igilgili]]
| جيجل
|
|''Jijel''
|-
| 19
|  [[Sitifis (provincia)|Sitifis]]
| سطيف
| ''Sṭif ''
| ''Sétif''
| [[Sitifis]]
| سطيف
| ''Sṭif ''
| ''Sétif''
|-
| 20
| [[Saida (provincia)|Saida]]
| سعيدة
|
| ''Saïda''
| [[Saida]]
| سعيدة
|
| ''Saïda''
|-
| 21
| [[Rusicade]]
| سكيكدة
|
| ''Skikda'' 
| [[Rusicade]]
| سكيكدة
|
| ''Skikda''
|-
| 22
| [[Biscuitopolitana]]
| سيدي بلعباس
|
| ''Sidi bel-Abbes''
| [[Biscuitopolis]]
| سيدي بلعباس
|
| ''Sidi bel-Abbes''
|-
| 23
| [[Hippo Regius (provincia)|Hippo Regius]]
| عنابة
|
| ''Annaba''
| [[Hippo Regius]]
| عنابة
|
| ''Annaba''
|-
| 24
| [[Calama (provincia)|Calama]]
| قالمة
|
| ''Guelma''
| [[Calama]]
| قالمة
|
| ''Guelma''
|-
| 25
| [[Cirta (provincia)|Cirta]]
| قسنطينة
| ''Ksentina''
| ''Constantine''
| [[Cirta]]
| قسنطينة
| ''Ksentina''
| ''Constantine''
|-
| 26
| [[Medix (provincia)|Medix]]
| المدية
|
| ''Médéa''
| [[Medix]]
| المدية
|
| ''Médéa''
|-
| 27
| [[Cartenna (provincia)|Cartenna]]
| مستغانم
|
| ''Mostaganem''
| [[Cartenna]]
| مستغانم
|
| ''Mostaganem''
|-
| 28
| [[Hydrorhoiapolitana]]
| المسيلة
| [[Fasciculus:M'Sila in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''M'Sila''
| [[Hydrorhoiapolis]]
| المسيلة
| [[Fasciculus:M'Sila in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''M'Sila''
|-
| 29
| [[Victoria (provincia Algerina)|Victoria]]
| مـعـسـكـر
|
| ''Mascara''
| [[Victoria (Algerium)|Victoria]]
| مـعـسـكـر
|
| ''Mascara''
|-
| 30
| [[Vargla (provincia)|Vargla]]
| ورقلة
|
| ''Ouargla''
| [[Vargla]]
| ورقلة
|
| ''Ouargla''
|-
| 31
| [[Oranum (provincia)|Oranum]]
| وهران
|
| ''Oran''
| [[Oran]]um
| وهران
|
| ''Oran''
|-
| 32
| [[Gerypolitana]]
| البيض
|
| ''El-Bayadh''
| [[Gerypolis]]
| البيض
|
| ''El-Bayadh''
|-
| 33
| [[Polignacopolitana]]
| اليز
|
| ''Illizi''
| [[Polignacopolis]]
| اليز
|
| ''Illizi''
|-
| 34
| [[Bordzbuarreridzum (provincia)|Bordzbuarreridzum]]
| برج بوعريريج
|
| ''Bordj-Bou-Arreridj''
| [[Bordzbuarreridzum]]
| برج بوعريريج 
|
| ''Bordj-Bou-Arreridj''
|-
| 35
| [[Melanopetropolitana]]
| بومرداس
| [[Fasciculus:Boumerdès in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Boumerdès''
| [[Melanopetropolis]]
| بومرداس
| [[Fasciculus:Boumerdès in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Boumerdès''
|-
| 36
| [[Tarefum (provincia)|Tarefum]]
| الطارف
|
| ''El Taref''
| [[Tarefum]]
| الطارف
|
| ''El Taref''
|-
| 37
| [[Tindufum (provincia)|Tindufum]]
| تندوف
|
| ''Tindouf''
| [[Tindufum]]
| تندوف
|
| ''Tindouf''
|-
| 38
| [[Columnata (provincia)|Columnata]]
| تسمسيلت
|
| ''Tissemsilt''
| [[Columnata]]
| تسمسيلت
| 
| ''Tissemsilt''
|-
| 39
| [[Potamopolitana]]
| الواد
|
| ''El Oued''
| [[Potamopolis]]
| الواد
|
| ''El Oued''
|-
| 40
| [[Mascula (provincia)|Mascula]]
| خنشلة
| [[Fasciculus:Khenchela in Tifinagh.svg|65px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Khenchela''
| [[Mascula]]
| خنشلة
| [[Fasciculus:Khenchela in Tifinagh.svg|65px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Khenchela''
|-
| 41
| [[Thagaste (provincia)|Thagaste]]
| سوق أهراس
| [[Fasciculus:Souk Ahras in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Souk Ahras''
| [[Thagaste]]
| سوق أهراس
| [[Fasciculus:Souk Ahras in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Souk Ahras''
|-
| 42
| [[Tipasa (provincia)|Tipasa]]
| تيبازة
| [[Fasciculus:Tipaza in Tifinagh.svg|50px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tipaza''
| [[Tipasa]]
| تيبازة
| [[Fasciculus:Tipaza in Tifinagh.svg|50px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Tipaza''
|-
| 43
| [[Milevum (provincia)|Milevum]]
|  ميل
|
| ''Mila''
| [[Milevum]]
|  ميل
|
| ''Mila''
|-
| 44
| [[Oppidum Novum (provincia)|Oppidum Novum]]
| عين الدفلى
| 
| ''Aïn-Defla''
| [[Oppidum Novum]]
| عين الدفلى
|
| ''Aïn-Defla''
|-
| 45
| [[Naama (provincia)|Naama]]
| النعامة 
|
| ''Naâma''
| [[Naama]]
| النعامة
|
| ''Naâma''
|-
| 46
| [[Albulae (provincia)|Albulae]]
| عين تموشنت
|
| ''Aïn Témouchent''
| [[Albulae]]
| عين تموشنت
|
| ''Aïn Témouchent''
|-
| 47
| [[Microaseopolitana]]
| غرداية
| [[Fasciculus:Ghardaïa in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Ghardaïa''
| [[Microaseopolis]]
| غرداية
| [[Fasciculus:Ghardaïa in Tifinagh.svg|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Ghardaïa''
|-
| 48
| [[Mina (provincia)|Mina]]
| غليزان
| [[Fasciculus:Relizane in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Relizane''
| [[Mina (Algerium)|Mina]]
| غليزان
| [[Fasciculus:Relizane in Tifinagh.svg|75px|Nomen litteris Lybicis scriptum]]
| ''Relizane''
|}

== Geographia ==
[[Fasciculus:Algeria Topography.png|thumb|[[Topographia]] Algerii.]]
[[Fasciculus:Hoggar3.jpg|thumb|left|Mons [[Ahaggar]], sive Hoggar (Arabice هقار).]]
Algerio duae principales [[geographia|geographicae]] regiones sunt; Septemtrionalis regio et regio [[deserta|solitudinis]] [[Sahara]]e, Meridie nationis. Septemtrionalis regio quattuor zonis formatur quae sunt; parva lacinia [[plsnitia]]e iuxta [[Mediterraneum]] litus; iugorum [[Atlas (mons)|Atlantis]] regio, Mediterraneum clima et uber et copiosum solum possidens; semiarida et vix habitata regio [[Sottum|Sottorum]] ([[Francice]] ''Chott,'' [[Arabice]] شط) [[aqua salsa|salsa lacus]] ([[sottum|sotta]]) continens et ubi [[ovis|ovium]] et [[capra]]rum creatores praecipue sunt; et regio [[mons|montis]] [[Atlas (mons Africanus)|Atlantis]] [[Sahara]]e, etiam semiarida regio et qua pastione praesertim utuntur. Flumen [[Chenaleph]] (Arabice الشلف, Francice ''Chelif'') reipublicae maximum est.

Algerinus Septemtrio [[Terrae motus|terrae motibus]] exponitur, qui velut annis [[1954]], [[1980]], aut [[2003]] vastare aut miles hominum necare vel vulnerare possunt.

Maxima pars aridae [[regio]]nes [[Sahara]]e glareis et [[saxum|petris]] tegitur, cum paulo gignentium; etiam immensae areae molium arenosae septemtrione et oriente sunt. Aliquae [[oasis|oases]] pracipuae sunt:
[[Thyrapolis]] ([[Arabice]] تقرت); [[lingua Libyca|Libyce]] [[Fasciculus:Touggourt in Tifinagh.svg|75px|nomen litteris Lybicis scriptum]], et [[Francice]] ''Touggourt''), [[Vescera]] (Arabice بسكرة; Libyce [[Fasciculus:Biskra in Tifinagh.svg|65px|nomen litteris Lybicis scriptum]] et Francice ''Biskra''), [[Senasanum]] (Francice ''Chenachane''), [[Inzizum]] (Francice ''In Zize'') et [[Tinrerhohum]] (Francice '''Tin Rerhoh'').

Maxima litoris pars Algerinae iniqua est, saepe adhuc montana, et pauci boni portus sunt. Regio statim a meridie litoris, [[Atlas Tellianus]] (Arabice الاطلس التلي; Francice ''Atlas tellien'') nominata, uber est. Plus in Meridiem mons [[Atlas (mons Africanus)|Atlas]] et [[deserta|solitudo]] [[Sahara]]e est. [[Algeria]] sive Icosium (Arabice الجزائر; Francice ''Alger''; Libyce ''Ledzayer''), [[Oranum]] (Arabice وهران; Francice ''Oran'') et [[Cirta]] (Arabice قسنطينة; Francice ''Constantine''; Libyce ''Ksentina'') praecipuae urbes sunt.

[[Clima]] Algerinum aridum calidumque est, quamquam clima litoris suave, et [[hiems|hiemes]] in montanis areis severae possint. Algerium [[auster|Austro]] (Arabice قبلی; Francice ''Sirocco''), vento calido pulverem et arenam ferente praesertim commune Aestate, afficitur.

== Oeconomia ==
[[Fasciculus:Algiers coast.jpg|thumb|Litus [[Algeria]]e sive Icosii, caput Algerii.]]
Campus [[hydrocarboneum|hydrocarboneorum]] columen Algerinae [[oeconomia]]e, quia circa 60 centesimae praecomputationalium redituum, 30 centesimae [[Productus Domesticus Grossus|Producti Domestici Grossi]] et amplius 95 centesimae exportationalium redituum responsalia sunt. Algerio septimum [[gasum subterraneum|gasi subterranei]] depositum in mundo est et Algerium secunda maxima exportatoria natio [[gasium|gasi]] est. Etiam decima quarta civitas cum maximis [[petroleum|petrolei]] depositis.

Algerinae res nummariae annis [[2000]] et [[2001]] petrolei pretiorum incrementis et fiscali politia a gubernatione adstricta fructae sunt, quod magnum [[commercium|commercialis]] excedentis incrementum, historica maxima in adventicii argenti depositis et externi debiti deminutionem produxit. Gubernationis conatus ut [[oeconomia]] per adventiciae domesticaeque [[pecunia]]e collocationem attractam extra [[energia|energeticum]] campum diversificaretur in magni indicis operis vacationis deminutione et in modi vivendi profectu non ita valde successerunt. Anno 2001, gubernatio foedus consociationis cum [[Unio Europaea|Unione Europaea]] obsignavit, quod deinde portoria levabit et commerciales mutationes augebit. Externum Algerinum debitum anno [[2004]] 21.9 billiones [[Dollarium (CFA)|dollariorum]] erat, contra 24 billiones dollariorum anno [[2000]].

== Demographia ==
[[Fasciculus:Algeria demography.png|thumb|Demographia Algerii, Data [[Societas Consociationis Nationum Victui et Agri Culturae|Societatis Consociationis Nationum Victui et Agri Culturae]], anno 2005; numerus incolarum in milibus.]]
Hodiernus incolarum Algerinorum numerus est 33&thinsp;333&thinsp;216 (secundum Iulii anni 2007 statisticam). Circa 70 centesimae Algerinorum septemtrionalem litus incolunt; minima Algerinorum pars [[Sahara]]m incolens in [[oasis|oasibus]] praecipue densatur, quamquam circa 1.5 milliones [[nomas|nomades]] aut seminomades manent. Fere 30 centesimae Algerinorum minus quam [[quindecim]] annos natorum est. Algerio quartus minimus index ubertatis in [[Magnus Oriens Medius|Magno Oriente Medio]] post [[Cyprus|Cyprum]], [[Tunesia]]m, et [[Turcia]]m est.

Fere 97 centesimae incolarum [[ethnice]] [[Linguae Libycae|Libycum]]/[[Arabes|Arabicum]] et [[religio]]se [[Secta Sunnitica|Sunniticum Islamicum]] classificatur, non Sunnitici Musulmani pauci praesertim [[Ibadismus|Ibaditae]] sunt, 1.3 centesimae repraesentantes, e valle [[Mozabium|Mozabii]] ([[Arabice]] مزاب; [[Francice]] ''Mzab''). Plerumque adventicia [[Ecclesia Catholica Romana|Catholica Romana]] communitas circa 45&thinsp;000 hominum exsistit, iuxta circa 350&thinsp;000 [[Protestantes|Protestantium]] Christianorum, et aliquot 500 [[Religio Iudaica|Iudaeorum]]. [[Religio Iudaica|Iudaica communitas]], quae 2 centesimae omnium incolarum olim constituebat, propter emigrationem, praecipue in [[Francia]]m et [[Israel (civitas)|Israelem]], plerumque imminuta est.

[[Europa]]ei minus quam 1 centesima incolarum constituunt, fere solum maximas metropolitanas areas incolentes. Nihilominus, per tempus [[colonia]]le multi (15.2% anno 1962) [[Europa]]ei incolae erant, praecipue [[Francia|Francogalli]], insuper [[Hispania|Hispanis]] occidente civitatis, [[Italia]]nis et [[Melita (res publica)|Melitensibus]] oriente, et aliis Europaeis in numeris minoribus nominatis [[Pedes Nigri|Pedibus Nigris]] ([[Francice]] ''pieds-noirs''), in litore densatis et maximam partem in urbibus velut [[Hippo Regius|Hippone Regio]], [[Oranum|Orano]] (Arabice وهران; Francice ''Oran''), [[Biscuitopolis|Biscuitopoli]] (Arabice سيدي بلعباس, Francice ''Sidi bel-Abbès'') et [[Algeria]] sive Icosio (Arabice الجزائر; Francice ''Alger''; Libyce ''Ledzayer'') formantibus. Fere toti Europaei per aut statim post civitatis libertatem captam e Francia Algerium reliquerunt.
[[Fasciculus:Desert Flower NGM-v31-p261.jpg|thumb|left|[[Saltatio|Saltatrix]] [[Vescera]]e, Martio anni [[1917]], in [[ephemeris|ephemeride]] ''National Geographic'' edita.]]

[[Habitatio]] et [[medicina]] instantia quaestiones in Algerio adhuc sunt. Deficiens infrastructura et continua affluentia hominum e rure in urbanas regiones ambo systemata persaturaverunt. Secundum [[Programma Consociationis Nationum Evolutioni]], Algerio unus maximorum in mundo indicum occupationis domesticae est et gubernationales administratores civitati directam inopiam 1.5 milliones domorum esse palam adseruerunt. 

Feminae 70 centesimae Algerinorum causidicorum et 60 centesimae iudicum summant. Feminae medicinam dominant. Magis magisque, feminae domesticis reditibus plus quam viri contribuunt. Circa 60 centesimas universitariorum studentium feminae sunt, secundum universitarios investigatores.

Circiter 95&thinap;700 [[asyli ius|fugitivorum]] et [[asyli ius|asylum petentium]] refugium in Algerio quaesiverunt, qui adumbratim 90&thinsp;000 e [[Marocum|Maroco]] et 4100 ex Antiqua [[Palaestina]] includunt.

=== Circuli ethnici ===
[[Fasciculus:Fishing at sunset.jpg|thumb|[[Piscatus|Piscator]] in Algerino litore.]]
Plerique Algerini sunt [[Linguae Libycae|Libyci]] aut [[Arabes]], seu per [[lingua]]m seu "identitatem," sed fere omnes Algerini Libyci in origine sunt. Hodie, Arabolibyca quaestio saepe casus "autoidentificationis" sive "identificatio" per [[lingua]]m et [[cultura]]m potius quam per distinctionem [[Phyle (grex humanus)|phyleticam]] sive [[ethnos|ethnicam]]. Libycus sive Mazicanicus sive Barbaricus populus in varios ethnicos circulos dividitur, qui sunt [[Populus Cabilianus|Cabiliani]] in montana septemtrionali et media regione, [[Populus Savinus|Savini]] (Arabice أمازيغ ; Francice ''Chaouis'') in orientali [[Atlas (mons)|Atlante monte]], [[Mozabitae]] in [[Mozabium|Mozabii]] valle, et [[Populus Tuaregus|Tuaregi]] (Arabice طوارق; Francice ''Touaregs''; Libyce ''Itargiyen'') longiqua meridie. Parvuli circuli Africorum Nigritarum etiam in Algerio sunt. Turcici Algerini, 5 centesimas incolarum, praesertim magnas urbes incolunt.

Nihilominus, in recentiore [[Universitas Stanfordiensis|Universitatis Stanfordiensis]] studio genetico, Arabes et Libyci plus geneticas similaritates quam quondam credita habere inventi sunt. [[Haploglobus ADN chromosomatis Y humani|Haploglobi ADN chromosomatis Y]] Arabes et Libycos characterizantes{{dubsig}} [[Haploglobus E1b1b (Y-ADN)|E1b1b]] et [[Haploglobus J (Y-ADN)|J]] sunt (in 70% incolarum [[Oriens Medius|Orientis Medii]] et 90% Boreafricanorum inventi). Quod ut [[Scientia (ratio)|scientistae]] septemtrionali Africae maiorem geneticam affinitatem cum Arabicis hominis quam antehac hypothetizata esse concludant fecit. Meridionales Algerini genetice iunctissimi Arabibus nationum [[Sinus Persicus|Sinus]] velut [[Arabia Saudiana|Arabiae Saudianae]], [[Iemenia]]e, et [[Phylarchiarum Arabicarum Confoederatio]]nis sunt. Septemtrionales Algerini genetice iunctissimi Arabibus [[Libanus|Libani]], [[Palaestina]]e, [[Syria]]e, [[Iordania]]e, et aliquarum Sinus civitatum sunt.

Recentius penitiusque studium ab Arredi et aliis (anno [[2004]]) quod populos Algerinos explicat formam variationis [[chromosoma]]tis Y (inclusis E1b1b et J haploglobis) longiquae [[Neolithicum|Neolithicae]] originis esse concludit, quod Neolithicam transitionem in hac mundi parte cum demica diffusione Afroasiaticophonorum pastoralistarum ex [[Oriens Medius|Oriente Medio]] ivisse suggerit. Haec Neolithica origo postea a Myles et aliis (anno [[2005]]) firmata est, quod "coaetaneos Libycos populos geneticam praeteritae pastoralistarum migrationis ex Oriente Medio subscriptionem possidere" vicissim suggerit.

=== Linguae ===
[[Fasciculus:Panneau de signalisation multilingue à Issers (Algérie).jpg|thumb|upright|left|Trilingue salutationis signum in communi Isseri (Melanopetropolitana), [[Arabice]], [[linguae Libycae|Cabilice]], et [[Francice]] scriptum.]]
Plerique Algerini [[lingua Arabica Algerina|Algerice Arabice]] utuntur. [[Lingua Arabica|Arabice]] in vernacula [[dialectos]] forma ("[[lingua Arabica Algerina|Dardzice]]") circa 65 centesimae incolarum loquuntur; nihilominus, media et aliquae sollemnes occasiones [[lingua Arabica litterarum]] utuntur.

[[Linguae Libycae|Libyci]] sive Mazicani sive Barbarici, qui circa 45 centesimas incolarum formant, una variarum dialecton [[linguae Libycae]] pro Arabica ample loquuntur, sed quorum plerique ambabus linguis, Libyca seu Arabica uti possunt. [[Lingua Arabica]] una [[Linguarum officialium catalogus|lingua publica]] manet, quamquam [[Linguae Libycae|Libyca]] nuper agnita est [[lingua nationalis]] per totam rempublicam.

[[Ethnologue]] [[duodeviginti]] linguas vivas in Algerio enumerat, quia ambas, Arabica et Libyca in varias dissimiles linguas duodeviginti dividit, etiam et inclusis [[lingua Corandzica]] et [[lingua Tadaxahacica]] et [[lingua Hausa]], quae nec ad Arabicam nec ad Libycam pertinent.

Linguistica quaestio [[civilitas|politice]] sensibilis{{dubsig}} est, praesertim Libyco [[allophylus|allophylo]], cui incommodum ob Civitate sanctam [[Arabizatio]]nem est. [[Politiae linguisticae]] et Arabizatio reactio partim fuit contra factum 130 annorum [[Francia|Francicae]] [[colonialismus|colonizationis]] quae tam civitatis [[grapheocratia]]m quam pleramque educatam classem superiorem usquequaque [[lingua Francica|Francophonas]] reliquerat, et partim reactio [[Nationalismus Arabicus|Arabico Nationalismo]] motivata{{dubsig}} quem successivae{{dubsig}} Algerinae gubernationes faverunt.

[[Lingua Francica]] adhuc amplissime discitura [[lingua aliena]] est, et plerique Algerini Francice profluenter loquuntur quamquam ut fieri solet in quotidianis circumstantiis non loquuntur. Ex [[libertas|libertatis]] tempore, gubernatio rationem linguistice Arabizandarum [[educatio]]nis et grapheogratiae cum aliquo exitus persecuta est, quamquam multi [[universitas|universitarii]] cursus Francice adhuc docebantur. Nuper, [[schola]]e [[Lingua Francogallica|linguam Francicam]] in curriculo instituere coeperunt tam cito quam pueri Arabicam discere incipiunt, quamobrem multi Algerini Francice profluenter loquuntur. Francica lingua praetera medium [[communicatio]]nis et [[commercium|commercii]] est.
[[Fasciculus:Hôtel El Mountazah Seraidi.jpg|thumb|Hôtel El Mountazah Seraidi.]]

== Notae ==
<div class="references-small"><references/></div>

{{NexInt}}
*[[1213 Algeria]]

== Bibliographia ==
* Ageron, Charles-Robert. [[1991]]. ''Modern Algeria: A History from 1830 to the Present''. Conversus ex Francica et editus a Michael Brett. Londinii: Hurst. ISBN 978-0-86543-266-6.
* Aghrout, Ahmed, et Redha M. Bougherira. [[2004]]. ''Algeria in Transition: Reforms and Development Prospects''. Routledge. ISBN 978-0-415-34848-5.
* Bennoune, Mahfoud. [[1988]]. ''The Making of Contemporary Algeria: Colonial Upheavals and Post-Independence Development, 1830–1987.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-30150-3.
* [[Franciscus Fanon|Fanon, Frantz]]. [[1966]], [[2005]]<!--paperback-->. ''The Wretched of the Earth''. Grove Press. ASIN B0007FW4AW, ISBN 978-0-8021-4132-3.
* Horne, Alistair. [[1977]]. ''A Savage War of Peace: Algeria 1954–1962''. Viking Adult. ISBN 978-0-670-61964-1, ISBN 978-1-59017-218-6.<!-- + 2006 reprint-->
* Laouisset, Djamel. [[2009]]. ''A Retrospective Study of the Algerian Iron and Steel Industry''. Novi Eboraci: Nova Publishers. ISBN 978-1-61761-190-2.
* Roberts, Hugh. [[2003]]. ''The Battlefield: Algeria, 1988–2002: Studies in a Broken Polity''. Londinii: Verso Books. ISBN 978-1-85984-684-1.
* Ruedy, John. [[1992]]. ''Modern Algeria: The Origins and Development of a Nation''. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-34998-9.
* Stora, Benjamin. [[2001]]. ''Algeria, 1830–2000: A Short History''. Ithacae Novi Eboraci: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-3715-1.
* Sidaoui, Riadh. [[2009]]. Islamic Politics and the Military: Algeria 1962–2008. [http://books.google.fr/books?id=UouRFVxywIQC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false ''Religion and Politics&nbsp;– Islam and Muslim Civilisation''] (via [[Google Books]]). Farnham: Ashgate Publishing. ISBN 0-7546-7418-5.

{{Africa}}
{{Capsae collectae|Algerium|politica|{{Praesides Algerii}}{{Primi ministri Algerii}}{{Ministri rerum externarum Algerienses}}}}

{{1000 paginae}}

[[Categoria:Algerium|!]]
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
[[Categoria:Condita 1962]]
[[Categoria:Respublicae]]

{{Myrias|Geographia}}