بتجۆن
بتجۆن | |
|---|---|
| |
 لۆگۆیا بتجۆن | |
| دەولەت | ئەل سالڤادۆر، کۆمارائا فریکایا ناڤەند  |
| دەما اڤابوونێ |
|
| دەما وەشاندنێ | 3 کانوونا پاشین 2009 |
| ژێ چێبوویی |
|
| پێک تێ ژ |
|
| مالپەر | بتجۆن |
بگوهێرە - ویکیدانەیێ بگوهێرە | |
بتجۆن (نیشان: ₿، کورتکرن: بتج) دراڤەکئە لەکترۆنیکی یە کو ب ت بانکێن ناڤەندیئا ن ژی سازوومانا هکوومەتێ ڤە نە گرێدایی یە.ئە و دکارە پشتی بێهنۆکێ ل 100 میلیۆنی وەرە دابەشکرن. 0،00000001 بتج، 1 ساتۆسه یە.
دیرۆک
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]وەکی هەمی تەکۆلۆژیێن شۆرەشگەری، چاڤکانیێن کو پێشەنگئوو ئا فرینەرێ بتجۆن د گۆتارا خوە دە بەهس کرنە، هەنە. ب-جاسه ژ وە دا، بتگۆلد ژ نجک سزابۆئوو دگجاسه ژ داڤد جهاوم گوهەرتۆیێن هەری پریمیتیڤ نئوو ژئا لیێ دەولەتان هاتیەئا ستەنگکرن. ژ بەر کوئە ڤئە زموونێن نەرند نەیێن پێشیا ساتۆسه ناکامۆتۆ (ێ کو بتجۆن چێکریە)، وی ناسنامەیا خوە ڤەشارتیە.
تۆرا بتجۆن د 3ێ چلە یا 2009ان دە هاتە دەستپێکرن. نڤیسکارێ گۆتارێ ساتۆسه ناکامۆتۆ یەئوو نایێ زانین کوئە و کی یە. د کۆدێ دە هاتیە دیارکرن کو ژمارا هەری زێدە یا بتجۆن 21 ملیۆنئە . ترانسفەرا پێشی یا بتجۆن د ناڤبەرا شیفرەکار حال فننەیئوو ساتۆسه ناکاماتۆ دە هاتە پێ، حال فننەی ژ بۆ پێشڤەچوونا بتجۆن،ئا لیکاریا ساتۆسه ناکاماتۆ دکر. جارا پێشی 22ێ گولانا 2010ان دە پیزایەک بی 10000 بتج هاتە کرین.
د 22ێ تەمووزا 2013ان دە، بهایێ تەڤاهی یا بتجۆن 1،2 ملیار دۆلار بوو[1].ئە ڤ بها د 13ێ نیسانا 2021ان دە 1.12 ترلیۆن دۆلارئە . حەژمارا تەڤاهی یا بتجۆنئا کو نها هاتیە هلبەراندن گهیشتیەئا ستا 18،677،306 بتج[2].
تەکنۆلۆژی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]تەکنۆلۆژیا بتجۆن ل سەر پ2پ ترانسفەر (ترانسفەرا د نەقەبا 2 کۆمپیتەرا)، سحئا256، زنجیرا بلۆکان (بلۆجکجهان) هاتیە دامەزراندن. ترانسفەرا کو د ناڤبەرا 2ئا درەسان دە پێک تێ، د بلۆکان دە تێن قەیدکرن. د هەر بلۆکی دە، نرخا هاسه یا بلۆکا بەری وێ بلۆکێ، جیه دگرە. بی ڤیئا وایی، زنجیرا بلۆکان تێ چێکرنئوو هەموو ترانسفەر تێن قەیدکرن.
ناڤێ بلۆکا یەکەم یا سیستەمێ "بلۆکا گەنەسس"ئە ئوو د 4ێ چلەیا 2009ان دە هاتە هلبەراندن. حلبەرینەر ب سایا کۆمپوتەرا ڤان ترانسفەرا قەیدی بلۆجکجهانێ دکنئوو ژ بۆ ڤی کاری بتجۆن هلددن. دی سەری دەئە ڤ خەلات 50 بتج بووئوو هەر دچە هندک دبە. نێزیکی چار سالا جارێئە ڤ خەلات نیڤی دبە [3]. د سالا 2021ان دەئە ڤ خەلات 6.25 بتج یە.
ئابۆری
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]بتجۆن ل هن وەلاتان وەکیئا موورەک دراڤئوو ڤەبەرهێنانێ تێ بکارانین. ژ بەر کوئە و دکارن وەکی دراڤ وەرن بکارانین، بهایێ بتجۆن هەیە. حن فۆنێنئا بۆری (ژ بەر کو هەر دچە بهایێ بتج زێدە دبە) ب بتجۆن رائە لەقەدار دبن. بهایێ بتجۆن، دئە نجاما دابینئوو داخوازێ دەردکەڤە هۆلە. حەر کو داخواز زێدە دبە، بهایێ وێ زێدە دبە.
داخویانیێن دەرهەقێ تێکچونا بتجۆن
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]گەلەک جاران نوچەیێن د دەرهەقا تێکچونا بتجۆن دەرکەتن[4]. د دەستپێکا 2015ان دە، رۆژنامەڤانەک 29 نووچە راگهاند کو بتجۆن خلاس دبە[4]. ₿ کۆڤارا فۆربەس د هەزیرانا 2011ان دە داویا بتجۆن راگهاند، دوو رە کۆڤارا گزمۆدۆ یا ئاوسترالیاد تەباخا 2011ان دەئە ڤ یەک شۆپاند[5]. کۆڤارا ورەد د کانوونا 2012ان دە "نوچەیا قەدیا" راگهاند[6]. گرێدانان بگوهەرینە کۆڤارا ئۆوسهارە د گولانا 2013ان دە نووچەیا "لیستک قەدیا یە، بتجۆن"[7]. نەو یۆرک ماگازنەئێ د هەزیرانا 2013ان دە نوچەیا "بتجۆن ل سەر ریا گۆرێ" وەشاند[8]. رەوتەرس د چلە 2014ان دە "رەهمەت" راگهاند[9]. سترەەت Iنسدەر راگهاند کو د سباتا 2014 دە بتجۆن "مری یە"[10]. تهە وەەکلی ستاندارد ادار 2014[11]، سالۆنئا دار 2014[12]، ڤجە نەوسئا دار 2014[13]، فنانجال تمەس د یلۆنا 2014ان دە نووچەیێن ل سەر "داویا بتجۆن" وەشاند [14]. د چلە 2015 دە، ئوسئا تۆدای ژ بۆ بتجۆن نوچەیا "چوو" وەشاند [15]ئوو تەلگراف راگهاند کو "ەزموونا بتجۆن قەدیا" [16]. مکە حەارن، پێشڤەبرێ بەرێ یێ بتجۆن، د چلە یا 2016 دە ژ بۆ بتجۆن راگهاندئوو گۆت "پرۆژەیەک سەرنەکەتی یە"[17].
بکارانینا گشتی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]حنئا بۆریزان د دەربارێ بتجۆن دەئە رێنی نە، لێ هنەک دن ب گومان ن.
حەژمارا بازرگانێن کو د سالا 2015ان دە بتجۆن قەبوول دکرن 100،000 دەرباس کربوو[18]. حن شیرکەت ژی دراڤدانێن/پەرەدانێن ب بتجۆن قەبوول دکن.
ل گۆری لێکۆلینەک کو 2017ان دە ژ هێلا زانینگەها جامبردگە ڤە هاتی چێکرن، د ناڤبەرا 2.9 میلیۆنئوو 8 میلیۆن بکارهێنەر خوەدان جووزدانێن دراڤئێ ن دیژیتال ن. پەرەیێ دیژیتالئێ هەری زێدە تێ بکارئا نین بتجۆنئە . حەژمارا بکارهێنەرێن چالاک ژ 2013انئوو ڤر ڤە پر زێدە بوویە.
حن ئارژەنتینیان بتجۆن کرین دا کو ل هەمبەرئە نفلاسیۆنا مەزن خوە بپارێزن. د دەما قەیرانا دارایی یا ل کیپرۆسێ د 2012-2013 دە، کرینێن بتجۆن (ژ بەر فکارێن کو دێ هەسابێن وان وەرن دەستەسەرکرنئا ن ژی باجکرن) زێدە بوون.
فێدەکە بتجۆنێئە وئە بێ یەک کارێ پەرا د نەقەبا هەموو وەلاتانئا رزان بشیینە،ئە ڤ ژی سەبەبەکە کو لئە ل سالڤادۆر بوو یەک ژ پەرێ وەلاتئە . ژ بەر کو گەلەک خەلک پەرا ژ وەلاتێن دی دشیاندنئوو بها بوو.
رەوشا هقووقی، باجئوو رێزکنامە
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]رەوشا هقووقی یا بتجۆن وەلات ب وەلات جودا دبە. ژ بۆ گەلەکان رەوش نە زەلالە. حن وەلات دەستوورێ ددن کارانینا وێ، هنەکان ژیئە و قەدەخە کرنە. ب هەمانئا وایی، سازیێن جودا یێن هکوومەتێ، یەکینەیان،ئوو دادگەهان بتجۆن جودا جودا دابەش کرنە. قانوونئوو قەدەخەیێن کو ژ بتجۆن رە دەرباس دبن د هەمان دەمێ دە ل سەر دراڤێنئە لەکترۆنیکی یێن وەکهەڤ ژی دەرباسدار ن[19].
حن وەلاتێن کو بتجۆن لێ هاتیە قەدەخەکرن بەنگلادەش[20]، بۆلیڤیا[21]ئوو ئەکوادۆر ن.
ل ئەل سالڤادۆر د سالا 2021 بتجۆن بوو یەک ژ پەرێ وەلات (یا دی دۆلارئە )ئوو کارێ ل هەر دەڤەری وەرێ شوخلاندن.[22]
فیلم
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]"تهە رسەئا ند رسەئۆ ف بتجۆن" (2014) بەلگەفیلمە کە ل سەر ب کەسێن وەکی بەرنامەسازێن کۆمپوتەرئوو بازرگانێن نارکۆتیکێ یێن بتجۆن بکار تیننئە .
گالەری
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
چاڤکانی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]- ^ "مارکەت-جاپ". بلۆجکجهان.جۆم (بئی نگلیزی). ژ ۆریژینالێ د 13 نیسان 2021 دە هاتئا رشیڤکرن. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن پرجە تۆدای، بتج لڤە مارکەتجاپ، جهارت،ئا ند نفۆ | جۆنمارکەتجاپ". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 8 نیسان 2021. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 8 نیسان 2021. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ "حەلپ:Iنترۆدوجتۆن - بتجۆن وک". ەن.بتجۆن.ت. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ ا ب رۆسەنفەلد،ئە ڤەرەتت (14 کانوونا پاشین 2015). "بتجۆن کەەپس فاللنگ،ئا ند وۆررەس کەەپ رسنگ". جنبج (بئی نگلیزی). رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "تهە بتجۆن Iس دینگ. وهاتەڤەر". گزمۆدۆئا وسترالا (بئا وسترالانئە نگلسه). 8 تەباخ 2011. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "ورەد، ترەد،ئە خپرەد فۆر 2012: فرۆم ستەللار تۆ سوجک". ورەد (بئی نگلیزیائا مەریکی). رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "گامەئۆ ڤەر، بتجۆن ! À قواند دەس مۆنناەس ڤرتوەللەس ڤالۆرسانت ل'هومان ؟". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 19 کانوونا پاشین 2015. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 19 کانوونا پاشین 2015. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ "بتجۆن سەەس تهە گرم رەاپەر". Iنتەللگەنجەر (بئی نگلیزیائا مەریکی). 20 هەزیران 2013. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "ئانئە ارلیئۆ بتواری فۆر بتجۆن". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 19 کانوونا پاشین 2015. ژ ۆریژینالێ د 19 کانوونا پاشین 2015 دە هاتئا رشیڤکرن. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن س دەاد". سترەەتIنسدەر.جۆم. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ https://web.archive.org/web/20151110073000/http://www.weeklystandard.com/blogs/bitcoin-dead_784187.html. ژ ۆریژینالێ د 10 چریا پاشین 2015 دە هاتئا رشیڤکرن. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}:|تتلە=کێمئا ن ڤالا یە (الیکاری) - ^ "سۆرری، لبەرتارانس: یۆور درەامئۆ فئا بتجۆن پارادسە سئۆ ففجاللی دەادئا ند گۆنە". سالۆن (بئی نگلیزی). 7ئا دار 2014. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن Iس دەاد — لۆنگ لڤە بتجۆن". ووو.ڤجە.جۆم (بئی نگلیزی). رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "سوبسجربە تۆئا سلجەئۆ ف تهە فت | فنانجال تمەس". ووو.فت.جۆم. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن س هەادەد تۆ تهە 'اسه هەاپ' |ئا مەرجا'س مارکەتس". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 19 کانوونا پاشین 2015. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 19 کانوونا پاشین 2015. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ "بتجۆن مگهت بە دەاد. Iت دۆەسن'ت ماتتەر". ووو.تەلەگراپه.جۆ.وک. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن: Iس تهە جریپتۆ-جوررەنجی دۆۆمەد؟". ببج نەوس (بئی نگلیزیا بریتانی). 19 کانوونا پاشین 2016. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "بتجۆن نۆوئا ججەپتەد بی 100،000 مەرجهانتس وۆرلدودە". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 28 چریا پاشین 2015. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 28 چریا پاشین 2015. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ دگتال جوررەنجەس: پرنجپلەس، ترەندس،ئۆ پپۆرتونتەس،ئا ند رسکس". سۆجال سجەنجە رەسەارجه نەتوۆرک. سسرن 2657598 $2.
- ^ "وهی بانگلادەسه ولل ژال بتجۆن ترادەرس". ووو.تەلەگراپه.جۆ.وک. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
- ^ "جریپتۆجوررەنجی رۆوند-ئوپ: بۆلڤان بتجۆن بان، ئۆسئا پپس & دۆگەجۆنئا ت مجدۆنالد'س". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 24ئی لۆن 2015. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 24ئی لۆن 2015. رۆژا گهشتنێ 13 نیسان 2021.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ "بتجۆن، نۆو لەگال تەندەر نئە ل سالڤادۆر، گرەەتەد وته تەجه پرۆبلەمس، ڤۆلاتلتی جۆنجەرنس". ئاپ نەوس. 7ئی لۆن 2021. رۆژا گهشتنێ 12ئی لۆن 2021 – ب ریا جبج نەوس.
| ناڤنەتەوەیی | |
|---|---|
| نەتەوەیی | |
| یێن دن | |
