herîn
Bilêvkirin
biguhêreLêker
biguhêreTewandina lêkera herîn | ||||
---|---|---|---|---|
RP. Niha |
Yekjimar | Pirrjimar | ||
ez | diherim | em | diherin | |
tu | diherî | hûn | diherin | |
ew | dihere | ew | diherin | |
Ji bo hemû formên din: Tewandin:herîn |
herîn herîn lêkera xwerû, negerguhêz, r-ya req
- çûn, bi rê ketin, dûr ketin
- Zû herin!
- Ger em niha herin, ew dê negihin me.
- Divê em sibê zû herin.
- Ew kengî d(ih)ere?
- Ez terim.
- Hevmane: rewtin
- (devokî) birin
- Hemin ku tu diçî, viya jî bihere bi xwe re. (Viya jî bibe bi xwe re)
Herwiha
biguhêreTewîn
biguhêre- [-her-]
- [-er-]
Etîmolojî
biguhêreJi pêş-hindû-ewropî *h₁er- (1. erd, 2. livîn, çûyîn, herrîn) pêş-îranî *Her- (herrîn, çûn)[1], bi metatezê hevrreha farisî رسیدن(resîden) û dibe ku kurmancî rrizîn jî, hevrreha zazakî herr (“erd”). Lê tenê di kurmanciya jorîn/badînî de heye û zimanên din ên kurdîkî de peyda nabe (heta mijara henekê ye jî, binêre here-were) lewma bide ber ermeniya kevn հեռ- • (heṙ-: dûr), ermeniya niha հեռու (heṙu: dûr). Heke ji vê rehê bibe; hevreha ingilîzî earth, elmanî Erd, holendî aarde, norwêcî, swêdî, danmarkî jord. Bi devokî carinan bi wateya birin bi kar tê, dibe ku wateya resen ew bibe û paşê guherîbe.
Werger
biguhêreFormeke lêkerê
biguhêreherîn
- (ji "herîn") Binêre: herîn.
Navdêr
biguhêreZayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | herîn | herîn |
Îzafe | herîna | herînên |
Çemandî | herînê | herînan |
Nîşandera çemandî | wê herînê | wan herînan |
Bangkirin | herînê | herînino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | herînek | herînin |
Îzafe | herîneke | herînine |
Çemandî | herînekê | herîninan |
herîn mê
- Çûn, birêketin, dûrketin.
- Ev kûrahiya ji ber helîna cemedê û herîna avê bêhtir eleqeya min biribû ser xwe. — (Eric Guth, Gereke Nûwaze Bo Çiyayên Sîpan ên Alaskayê [arşîv], 2015-10-16)
Werger
biguhêreRengdêr
biguhêreherîn
- ji heriyê Binêre herî. (1)
- ↑ (Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; Leiden, Boston: Brill, pages 163-5)