Marmor
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Marmor es ön Zoot Steehn, di us Calcit övv us Dolomit besteet. Marmor jehüüd zo d Karbonatsteen.
Marmor veel ävver net vam Hemmel. Hä entstäng, entstäng dörch önö Vorjang, dem mo Metamorphose nännt. Wann öt en d Bioloji jitt, dat jitt öt och beij d Steen, en d Jeoloji. Uss önö Ursprongsstee met winnichstens 50 % Karbonatjehalt beld sisch onger Drock va onjeväär 10 kBar un huhe Temperatur (400° C) dr Marmor. Döck sitt mo en dr Marmor noch d Karbonatknübbelcher.
Eejeschafte
Marmor bsteeht us meddele un jruuße Mikrokristalle. Wöre di inzelne Kristalle saubr, dann wöch dr Marmor janz wiss. Ävver ö su saubr es dä sälde. Dodörch entsteeht d Marmorirung van dr Stee. Su jitt öt Marmor met önö schwazze, jääle, jrüne un oranje Stech. Wisse Marmor es dr wichtichste. Dä weet öt meetste jesood. Bkannd es dr wisse Marmor us Carara.
Marmor en d Konst
Marmor weed döck vöör Konstwerke jebrud. Di wisse Värv van d Stee un di Möjelichkeet, doruss schön Fujure un Säule z mache, maad däm besongisch jott jöeichnet. Wä sisch Kerche akikkt, dä kann ö Läddche dova sänge. Ävver och Kunstwärke wi d Venus va Milo zeeje dat jenau.
