Мазмұнға өту

Санкт-Петербург: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Мазмұны өшірілді Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: VisualEditor Мобильді құрылғы Мобильді нұсқа Кеңейтілген мобильді өңдеу
 
(5 қатысушы жасаған 28 аралық нұсқа көрсетілмеген)
1-жол: 1-жол:
{{Елді мекен-Ресей
{{Елді мекен-Ресей
|статусы = Федералдық деңгейдегі маңызы бар қала
|статусы = Федералдық деңгейдегі маңызы бар қала
|қазақша атауы = Сан-Петербор
|қазақша атауы = Санкт-Петербург
|шынайы атауы = Сан-Петербор<br />[[Сурет:SPB Collage 2014-3.png|300px|center]]
|шынайы атауы = {{lang-ru|Санкт-Петербург}}
|елтаңба = Flag of Saint Petersburg.svg
|елтаңба = Flag of Saint Petersburg.svg
|ту = Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg
|ту = Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg
19-жол: 19-жол:
|аймақ картасының өлшемi =
|аймақ картасының өлшемi =
|аудан картасының өлшемi =
|аудан картасының өлшемi =
|аймағы = Сан-Петербор
|аймағы = Санкт-Петербург
|кестедегі аймақ = Сан-Петербор
|кестедегі аймақ = Санкт-Петербург
|аудан түрі =
|аудан түрі =
|ауданы =
|ауданы =
28-жол: 28-жол:
|кестедегі мекен =
|кестедегі мекен =
|ішкі бөлінісі = 18 аудан
|ішкі бөлінісі = 18 аудан
|басшының түрi = Губернатор
|басшының түрi = Губернаторы
|басшысы = <ref>[https://www.gov.spb.ru/governor/ Администрации Санкт-Петербурга]</ref>[[Александр Дмитриевич Беглов|Александр Беглов]]
|басшысы = Александр Дмитриевич Беглов<ref>[https://www.gov.spb.ru/governor/ Администрации Санкт-Петербурга]</ref>
|құрылған уақыты = 1703
|құрылған уақыты = 1703
|алғашқы дерек =
|алғашқы дерек =
47-жол: 47-жол:
| format = PDF
| format = PDF
| work = Развитие городских агломераций в зоне транспортного коридора Москва — Санкт-Петербург
| work = Развитие городских агломераций в зоне транспортного коридора Москва — Санкт-Петербург
| publisher = Фонд «Центр стратегический разработок „Северо-запад“»
| publisher = Фонд «Центр стратегический разработок „Северо-Запад“»
| accessdate = 11 января 2009
| accessdate = 11 января 2009
| archiveurl = https://www.webcitation.org/616CrAUur
| archiveurl = https://www.webcitation.org/616CrAUur
76-жол: 76-жол:
|add3n = Ресми емес атауы
|add3n = Ресми емес атауы
|add3 = Невадағы қала,<br /> Солтүстік Пальмира,<br /> Петров қаласы,<br /> Питер,<br /> Солтүстік астана,<br /> Солтүстік Венеция,<br /> Жарық түн қаласы, <br /> Мәдениеттің астанасы,<br /> Петербург.
|add3 = Невадағы қала,<br /> Солтүстік Пальмира,<br /> Петров қаласы,<br /> Питер,<br /> Солтүстік астана,<br /> Солтүстік Венеция,<br /> Жарық түн қаласы, <br /> Мәдениеттің астанасы,<br /> Петербург.
|сурет=SPB Collage 2014-3.png}}
}}


'''Сан-Петербор''' ({{lang-ru|Санкт-Петербург, Питер}}) — [[Ресей]]дің федералдық мәні бар қала, [[Солүстік-Батыс федералды аймағы]]ның және [[Ленинград облысы]]ның әкімшілік орталығы. 1914 жылдың 31 тамызынан 1924 жылдың 26 қаңтарына дейін -— '''Петроград''', 1924 жылдың 26 қаңтарынан 1991 жылдың 6 қыркүйегіне дейін '''Ленинград''' деп аталған.
'''Санкт-Петербург''' ({{lang-ru|Санкт-Петербург}}, ауызекі тілде — ''Питер'') — [[Ресей]]дің федералдық мәні бар қала, [[Солүстік-Батыс федералды аймағы]]ның және [[Ленинград облысы]]ның әкімшілік орталығы. 1914 жылдың 31 тамызынан 1924 жылдың 26 қаңтарына дейін '''Петроград''', 1924 жылдың 26 қаңтарынан 1991 жылдың 6 қыркүйегіне дейін '''Ленинград''' деп аталған.


== Географиясы ==
== Географиясы ==
Сан-Петербор Ленинград облысындағы Нева өзенінің Фин бұғазына құяр сағасында орналасқан. Тұрғындарының саны 9,50 млн-ға жуық (2018).
Санкт-Петербург Ленинград облысындағы Нева өзенінің Фин бұғазына құяр сағасында орналасқан. Тұрғындарының саны 9,50 млн-ға жуық (2018).
Сан-Петербор аумағынан 45-тен астам өзен, 40-қа жуық канал өтеді. Портты қала, әуе, автомобиль жолдарының және темір жолдың ірі торабы.
Санкт-Петербург аумағынан 45-тен астам өзен, 40-қа жуық канал өтеді. Портты қала, әуе, автомобиль жолдарының және темір жолдың ірі торабы.
=== Климаты ===
=== Климаты ===
<div style="max-width:75%">{{Қаланың ауа райы
<div style="max-width:75%">{{Қаланың ауа райы
|Жер_ілік = Сан-Петербор
|Жер_ілік = Санкт-Петербург
|Дерекнама = [https://meteolabs.kz/қаз/климаты/сан-петербор/ Сан-Петербор - ауа райы мен климаты]
|Дерекнама = [https://meteolabs.kz/қаз/климаты/санкт-петербург/ Санкт-Петербург - ауа райы мен климаты]
|Қаң_а_макс = 8.7
|Қаң_а_макс = 8.7
|Ақп_а_макс = 10.2
|Ақп_а_макс = 10.2
169-жол: 169-жол:


== Мәдениеті ==
== Мәдениеті ==
Ресей [[ғылым академиясы]]ның ғылыми орталығы, 43 жоғары оқу орны, 120 музей, 18 театр, Салтыков-Щедрин атындағы Ресей ұлттық кітапханасы, машина, станок, аспап, кеме жасау зауыттары, тоқыма фабрикасы, химиялық, түсті және қара металургия комбинаттары бар. Метрополитені 1955 ж. іске қосылған. Қаланы 1703 ж. Петр І салдырған. 1712 — 1918 ж. Ресей астанасы болды. 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басында Сан-Петербордың жоғары оқу орындарында бірқатар қазақ интеллигенциясының өкілдері оқыды. [[Бақытжан Қаратаев|Б.Қаратаев]], Б.Сыртанов, Ж.Ақпаев, С.Лапин, [[Шоқай Мұстафа|М.Шоқай]], Б.Құлманов Сан-Петербордың Императорлық университетінде, Ә.Бөкейхан Сан-Петербор Императорлық орман институтында, [[Мұхаметжан Тынышбаев|М.Тынышбаев]] Сан-Петербор Императорлық жол қатынасы институтында, [[Санжар Жапарұлы Аспандияров|С.Аспандияров]] пен Х.Досмұхамедов Сан-Петербор Императорлық әскери медициналақ институтында білім алды. Қазақтың алғашқы баспасөздерінің бірі саналатын “Серке” газеті Сан-Петерборда жарық көрді. Бүкілресейлік мұсылмандардың екінші съезі Сан-Петерборда өтті. Бірінші орыс револяциясы, Ақпан революциясы және Қазан төңкерісі Сан-Петерборда басталды. 1918 ж. астана Сан-Петербордан Мәскеу қаласына көшірілді. 2-дүниежүзілік соғыс кезінде қала 29 ай бойы неміс фашистері әскерлерінің қоршауында болды. Сол тұста Сан-Петербор тұрғындарына Қазақстан халқы көп көмек көрсетті. Қаланы жаудан қорғауда көптеген қазақстандықтар ерлікпен шайқасты (Ленинград шайқасы). [[Жамбыл Жабаев|Ж.Жабаевтың]] “Ленинградтық өренім!” атты жалынды жыры жауынгерлерді жаумен күреске жігерлендірді. Қазіргі кезде Сан-Петерборда Ж.Жабаев пен Ә.Молдағұлова есімімен аталатын көшелер бар. Петропавл қамалы, Қысқы сарай, Биржа ғимараты, Исаакий соборы, т.б. сәулет өнері ескерткіштері ЮНЕСКО-ның әлемдік мұра тізіміне енгізілген. 2003 ж. Сан-Петербордың 300 жылдық мерейтойы аталып өтілді. Сан-Петербордағы қазақ диаспорасы 2 мыңға жуық адамды құрайды. Қалада қазақтардың ұлттық орталығы жұмыс істейді.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 7 том</ref>
Ресей [[ғылым академиясы]]ның ғылыми орталығы, 43 жоғары оқу орны, 120 музей, 18 театр, Салтыков-Щедрин атындағы Ресей ұлттық кітапханасы, машина, станок, аспап, кеме жасау зауыттары, тоқыма фабрикасы, химиялық, түсті және қара металургия комбинаттары бар. Метрополитені 1955 ж. іске қосылған. Қаланы 1703 ж. Петр І салдырған. 1712 — 1918 ж. Ресей астанасы болды. 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басында Санкт-Петербургдың жоғары оқу орындарында бірқатар қазақ интеллигенциясының өкілдері оқыды. [[Бақытжан Қаратаев|Б. Қаратаев]], Б.Сыртанов, Ж.Ақпаев, С.Лапин, [[Шоқай Мұстафа|М. Шоқай]], Б. Құлманов Санкт-Петербургдың Императорлық университетінде, Ә. Бөкейхан Санкт-Петербург Императорлық орман институтында, [[Мұхаметжан Тынышбаев|М.Тынышбаев]] Санкт-Петербург Императорлық жол қатынасы институтында, [[Санжар Жапарұлы Аспандияров|С. Аспандияров]] пен Х.Досмұхамедов Санкт-Петербург Императорлық әскери медициналақ институтында білім алды. Қазақтың алғашқы баспасөздерінің бірі саналатын “Серке” газеті Санкт-Петербургда жарық көрді. Бүкілресейлік мұсылмандардың екінші съезі Санкт-Петербургда өтті. Бірінші орыс революциясы, Ақпан революциясы және Қазан төңкерісі Санкт-Петербургда басталды. 1918 ж. астана Санкт-Петербургдан Мәскеу қаласына көшірілді. 2-дүниежүзілік соғыс кезінде қала 29 ай бойы неміс фашистері әскерлерінің қоршауында болды. Сол тұста Санкт-Петербург тұрғындарына Қазақстан халқы көп көмек көрсетті. Қаланы жаудан қорғауда көптеген қазақстандықтар ерлікпен шайқасты (Ленинград шайқасы). [[Жамбыл Жабаев|Ж. Жабаевтың]] “Ленинградтық өренім!” атты жалынды жыры жауынгерлерді жаумен күреске жігерлендірді. Қазіргі кезде Санкт-Петербургда Ж. Жабаев пен Ә. Молдағұлова есімімен аталатын көшелер бар. Петропавл қамалы, Қысқы сарай, Биржа ғимараты, Исаакий соборы, т.б. сәулет өнері ескерткіштері ЮНЕСКО-ның әлемдік мұра тізіміне енгізілген. 2003 ж. Санкт-Петербургдың 300 жылдық мерейтойы аталып өтілді. Санкт-Петербургдағы қазақ диаспорасы 2 мыңға жуық адамды құрайды. Қалада қазақтардың ұлттық орталығы жұмыс істейді<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]], 7 том</ref>.


== Экономикасы ==
== Экономикасы ==
Сан-Петербор — Ресей Федерациясының маңызды экономика орталықтарының бірі. Сан-Петербордың экономикалық дамуы, өндіріс және сауда комитетінің мәліметі бойынша, 2012 жылы аймақтық жалпы өнімі 2,138 трлн рубль болған ( 2011 жылы — 2,072 трлн руб.)<ref name="Инвест.паспорт СПб 2013">{{cite web|url=http://www.spbinvestment.ru/upload/Инвестиционный%20паспорт%202013.pdf|title=Инвестиционный паспорт Санкт-Петербурга. 2013|publisher=Комитет по инвестициям Санкт-Петербурга|accessdate=2013-10-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/6MTr41pIl|archivedate=2014-01-09}}</ref>. Экономикасының негізгі көзі (жақшаның ішінде 2010 жылғы аймақтық жалпы өнімінің бөлігі):
Санкт-Петербург — Ресей Федерациясының маңызды экономика орталықтарының бірі. Санкт-Перербургтың экономикалық дамуы, өндіріс және сауда комитетінің мәліметі бойынша, 2012 жылы аймақтық жалпы өнімі 2,138 трлн рубль болған ( 2011 жылы — 2,072 трлн руб.)<ref name="Инвест.паспорт СПб 2013">{{cite web|url=http://www.spbinvestment.ru/upload/Инвестиционный%20паспорт%202013.pdf|title=Инвестиционный паспорт Санкт-Петербурга. 2013|publisher=Комитет по инвестициям Санкт-Петербурга|accessdate=2013-10-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/6MTr41pIl|archivedate=2014-01-09}}</ref>. Экономикасының негізгі көзі (жақшаның ішінде 2010 жылғы аймақтық жалпы өнімінің бөлігі):
* өндеу өнеркәсібі (24,1 %),
* өндеу өнеркәсібі (24,1 %),
* сауда (18,7 %),
* сауда (18,7 %),
178-жол: 178-жол:
* көлік және байланыс (9,9 %),
* көлік және байланыс (9,9 %),
* құрылыс (7,8 %),
* құрылыс (7,8 %),
* басқа (21,3 %)<ref name="Соц-экон.развитие СПб 2011">{{cite web|url=http://www.cedipt.spb.ru/upload/files/economics/macro/ot4et%202011%20-%203.pdf|title=Итоги социально-экономического развития санкт-петербурга за 2011 ж.|accessdate=2012-11-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/6CI3hiPGS|archivedate=2012-11-19}}</ref>.
* басқа (21,3 %)<ref name="Соц-экон.развитие СПб 2011">{{cite web|url=http://www.cedipt.spb.ru/upload/files/economics/macro/ot4et%202011%20-%203.pdf|title=Итоги социально-экономического развития Санкт-Петербурга за 2011 ж.|accessdate=2012-11-14|archiveurl=http://www.webcitation.org/6CI3hiPGS|archivedate=2012-11-19}}</ref>.


Қаржы нарығы айналымынан Ресейде екінші орын алады. Қалада бірнеше биржа, 42 коммерциялық банк, Сан-петербор халықаралық банкі, басқа аймақтардың банктерінің 100 шақты филиалы, 400-ден астам брокер компаниясы жұмыс істейді<ref>{{cite web|url=http://www.banki.ru/banks/regions/?show=region&city=Sankt-Peterburg|publisher=Банки.ру|title=Банки: Все города: все банки региона Санкт-Петербург|accessdate=2011-10-21|archiveurl=http://www.webcitation.org/64vB7eqfx|archivedate=2012-01-24}}</ref>.
Қаржы нарығы айналымынан Ресейде екінші орын алады. Қалада бірнеше биржа, 42 коммерциялық банк, Санкт-Петербург халықаралық банкі, басқа аймақтардың банктерінің 100 шақты филиалы, 400-ден астам брокер компаниясы жұмыс істейді<ref>{{cite web|url=http://www.banki.ru/banks/regions/?show=region&city=Sankt-Peterburg|publisher=Банки.ру|title=Банки: Все города: все банки региона Санкт-Петербург|accessdate=2011-10-21|archiveurl=http://www.webcitation.org/64vB7eqfx|archivedate=2012-01-24}}</ref>.


== Галерея ==
== Галерея ==
<gallery caption="Сан-Петербордың көрнекті тарихи жерлері" gallery mode=packed>
<gallery caption="Санкт-Петербургтың көрнекті тарихи жерлері" mode="packed">
File:Catherine_park_in_Tsarskoe_Selo_01.jpg|Пушкин қаласындағы Екатерина паркі
Catherine_park_in_Tsarskoe_Selo_01.jpg|Пушкин қаласындағы Екатерина паркі
File:View_to_Kazan_Cathedral_by_Ivan_Smelov.jpg|Казан соборы
View_to_Kazan_Cathedral_by_Ivan_Smelov.jpg|Казан соборы
Сурет:Mariinsky_Palace_Saint_Petersburg.jpg|Мариининский сарайы
Mariinsky_Palace_Saint_Petersburg.jpg|Мариинский сарайы
File:Me%C5%A1ita_v_Sankt-Pet%C4%9Brburgu_(3).jpg|Қаланың орталығында орналасқан мұсылман мешіті
Me%C5%A1ita_v_Sankt-Pet%C4%9Brburgu_(3).jpg|Қаланың орталығында орналасқан мұсылман мешіті
Сурет:Alexander_Nevskij_Kloster_4.JPG|Александр Невский Лавра
Alexander_Nevskij_Kloster_4.JPG|Александр Невский Лавра
Сурет:Moskovskaya_Square_SPB_01.jpg|Мәскеу алаңы
Moskovskaya_Square_SPB_01.jpg|Мәскеу алаңы
File:Pulkovo_airport.jpg|Пулково әуе жайы
Pulkovo_airport.jpg|Пулково әуе жайы
</gallery>
</gallery>
{{wide image|%D0%92%D0%B8%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D1%83_%D0%B8_%D0%94%D0%B2%D0%BE%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_pan7.jpg|1100px|<center>Петр-Павел бекетіне Нева өзені жағынан көрініс</center>}}
{{wide image|PalaceSquareNight.jpg|1100px|<center>Дворцовая алаңы</center>}}


== Дереккөздер ==
{{wide image|%D0%92%D0%B8%D0%B4_%D0%BD%D0%B0_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BA%D1%83_%D0%B8_%D0%94%D0%B2%D0%BE%D1%80%D1%86%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_pan7.jpg|1800px|Петр-Павел бекетіне Нева өзені жағынан көрініс}}
{{дереккөздер}}

{{wide image|PalaceSquareNight.jpg|1800px|Дворцовая алаңы}}


{{wikify}}
{{wikify}}

== Пайдаланылған cілтемелер ==
<references/>


[[Санат:Ресей қалалары]]
[[Санат:Ресей қалалары]]

23:16, 2024 ж. мамырдың 15 кезіндегі соңғы нұсқа

Федералдық деңгейдегі маңызы бар қала
Санкт-Петербург
орыс. Санкт-Петербург
Ту Елтаңбасы
Ту Логотипі
Әкімшілігі
Ел

 Ресей

Федерация субъектiсі

Санкт-Петербург

Ішкі бөлінісі

18 аудан

Губернаторы

Александр Дмитриевич Беглов[1]

Тарихы мен географиясы
Координаттары

59°57′ с. е. 30°19′ ш. б. / 59.950° с. е. 30.317° ш. б. / 59.950; 30.317 (G) (O) (Я)Координаттар: 59°57′ с. е. 30°19′ ш. б. / 59.950° с. е. 30.317° ш. б. / 59.950; 30.317 (G) (O) (Я)

Құрылған уақыты

1703

Бұрынғы атаулары

Санкт-Петербург, Петроград, Ленинград

Жер аумағы

1439[2] км²

Биіктігі

3 м

Уақыт белдеуі

UTC+4

Тұрғындары
Тұрғыны

5 351 935[3] адам (2018)

Агломерация

5,4 млн (2002)

Ұлттық құрамы

орыстар — 84,73 %
украиндар — 1,87 %
белорустар — 1,17 %
еврейлер — 0,78 %
татарлар — 0,76 %
армяндар — 0,41 %

Этнохороним

петербургтық

Ресми тілі

орыс тілі

Сандық идентификаторлары
Телефон коды

+7 812

Пошта индекстері

190000-199406

Автомобиль коды

78, 98, 178

ОКАТО коды

40

Басқалары
Ресми емес атауы

Невадағы қала,
Солтүстік Пальмира,
Петров қаласы,
Питер,
Солтүстік астана,
Солтүстік Венеция,
Жарық түн қаласы,
Мәдениеттің астанасы,
Петербург.

gov.spb.ru  (орыс.)

Санкт-Петербург картада
Санкт-Петербург
Санкт-Петербург

Санкт-Петербург (орыс. Санкт-Петербург, ауызекі тілде — Питер) — Ресейдің федералдық мәні бар қала, Солүстік-Батыс федералды аймағының және Ленинград облысының әкімшілік орталығы. 1914 жылдың 31 тамызынан 1924 жылдың 26 қаңтарына дейін Петроград, 1924 жылдың 26 қаңтарынан 1991 жылдың 6 қыркүйегіне дейін Ленинград деп аталған.

Географиясы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Санкт-Петербург Ленинград облысындағы Нева өзенінің Фин бұғазына құяр сағасында орналасқан. Тұрғындарының саны 9,50 млн-ға жуық (2018). Санкт-Петербург аумағынан 45-тен астам өзен, 40-қа жуық канал өтеді. Портты қала, әуе, автомобиль жолдарының және темір жолдың ірі торабы.

Санкт-Петербург ауа райы
Көрсеткіш Қаң Ақп Нау Сәу Мам Мау Шіл Там Қыр Қаз Қар Жел
Абсолюттық максимум, °C 8,7 10,2 15,3 25,3 33,0 34,6 35,3 37,1 30,4 20,2 11,4 10,9
Орташа максимум, °C −3,2 −2,9 2,1 9,3 16,1 20,2 23,0 20,9 15,2 8,6 2,3 −1
Орташа температура, °C −5,7 −5,5 −1 5,4 11,6 16,1 19,1 17,3 12,1 6,3 0,4 −3,2
Орташа минимум, °C −8,1 −8,2 −4,1 1,5 7,1 11,9 15,1 13,6 9,0 4,0 −1,5 −5,4
Абсолюттық минимум, °C −34,7 −27,7 −21,7 −12,5 −2,6 0,7 5,8 3,8 −1,6 −9,7 −20,1 −26,5
Жауын-шашын нормасы, мм 45,3 34,1 33,8 33,4 45,7 68,8 81,4 88,9 63,5 65,5 57,8 52,8
Дерекнама: Санкт-Петербург - ауа райы мен климаты

Ресей ғылым академиясының ғылыми орталығы, 43 жоғары оқу орны, 120 музей, 18 театр, Салтыков-Щедрин атындағы Ресей ұлттық кітапханасы, машина, станок, аспап, кеме жасау зауыттары, тоқыма фабрикасы, химиялық, түсті және қара металургия комбинаттары бар. Метрополитені 1955 ж. іске қосылған. Қаланы 1703 ж. Петр І салдырған. 1712 — 1918 ж. Ресей астанасы болды. 19 ғасырдың соңы мен 20 ғасырдың басында Санкт-Петербургдың жоғары оқу орындарында бірқатар қазақ интеллигенциясының өкілдері оқыды. Б. Қаратаев, Б.Сыртанов, Ж.Ақпаев, С.Лапин, М. Шоқай, Б. Құлманов Санкт-Петербургдың Императорлық университетінде, Ә. Бөкейхан Санкт-Петербург Императорлық орман институтында, М.Тынышбаев Санкт-Петербург Императорлық жол қатынасы институтында, С. Аспандияров пен Х.Досмұхамедов Санкт-Петербург Императорлық әскери медициналақ институтында білім алды. Қазақтың алғашқы баспасөздерінің бірі саналатын “Серке” газеті Санкт-Петербургда жарық көрді. Бүкілресейлік мұсылмандардың екінші съезі Санкт-Петербургда өтті. Бірінші орыс революциясы, Ақпан революциясы және Қазан төңкерісі Санкт-Петербургда басталды. 1918 ж. астана Санкт-Петербургдан Мәскеу қаласына көшірілді. 2-дүниежүзілік соғыс кезінде қала 29 ай бойы неміс фашистері әскерлерінің қоршауында болды. Сол тұста Санкт-Петербург тұрғындарына Қазақстан халқы көп көмек көрсетті. Қаланы жаудан қорғауда көптеген қазақстандықтар ерлікпен шайқасты (Ленинград шайқасы). Ж. Жабаевтың “Ленинградтық өренім!” атты жалынды жыры жауынгерлерді жаумен күреске жігерлендірді. Қазіргі кезде Санкт-Петербургда Ж. Жабаев пен Ә. Молдағұлова есімімен аталатын көшелер бар. Петропавл қамалы, Қысқы сарай, Биржа ғимараты, Исаакий соборы, т.б. сәулет өнері ескерткіштері ЮНЕСКО-ның әлемдік мұра тізіміне енгізілген. 2003 ж. Санкт-Петербургдың 300 жылдық мерейтойы аталып өтілді. Санкт-Петербургдағы қазақ диаспорасы 2 мыңға жуық адамды құрайды. Қалада қазақтардың ұлттық орталығы жұмыс істейді[4].

Экономикасы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Санкт-Петербург — Ресей Федерациясының маңызды экономика орталықтарының бірі. Санкт-Перербургтың экономикалық дамуы, өндіріс және сауда комитетінің мәліметі бойынша, 2012 жылы аймақтық жалпы өнімі 2,138 трлн рубль болған ( 2011 жылы — 2,072 трлн руб.)[5]. Экономикасының негізгі көзі (жақшаның ішінде 2010 жылғы аймақтық жалпы өнімінің бөлігі):

  • өндеу өнеркәсібі (24,1 %),
  • сауда (18,7 %),
  • жылжымайтын мүлікпен операциялар (18,2 %),
  • көлік және байланыс (9,9 %),
  • құрылыс (7,8 %),
  • басқа (21,3 %)[6].

Қаржы нарығы айналымынан Ресейде екінші орын алады. Қалада бірнеше биржа, 42 коммерциялық банк, Санкт-Петербург халықаралық банкі, басқа аймақтардың банктерінің 100 шақты филиалы, 400-ден астам брокер компаниясы жұмыс істейді[7].

Петр-Павел бекетіне Нева өзені жағынан көрініс
Дворцовая алаңы

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Администрации Санкт-Петербурга
  2. Петербург в цифрах. Официальный портал администрации СПб. Тексерілді, 21 қазан 2011.
  3. Солодилов В. В. Транспортно-коммуникационная основа согласованного развития Москвы и Санкт-Петербурга (PDF). Развитие городских агломераций в зоне транспортного коридора Москва — Санкт-Петербург. Фонд «Центр стратегический разработок „Северо-Запад“» (2005). Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 тамыз 2011. Тексерілді, 11 января 2009.
  4. Қазақ Энциклопедиясы, 7 том
  5. Инвестиционный паспорт Санкт-Петербурга. 2013. Комитет по инвестициям Санкт-Петербурга. Басты дереккөзінен мұрағатталған 9 қаңтар 2014. Тексерілді, 9 қазан 2013.
  6. Итоги социально-экономического развития Санкт-Петербурга за 2011 ж.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 19 қараша 2012. Тексерілді, 14 қараша 2012.
  7. Банки: Все города: все банки региона Санкт-Петербург. Банки.ру. Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 қаңтар 2012. Тексерілді, 21 қазан 2011.