Tólepbergen Qayıpbergenov

To'lepbergen Qayıpbergenov — 1929 jili maydın' 7-nde Kegeyli rayonının' Shortanbay awılında (ha'zirgi No'kis rayonının' sovxozında) kolxozshı diyxan shan'arag'ında tuwilg'an.

1944-45 jillari bolajaq jazıwshı ele awıldag'ı mektepte oqıp ju'rgen jas bala waqlarında aq uqıplı, ziyrek ha'm ko'p oqıwdı qa'leytug'ın quntlı oqıwshı sıpatında ko'zge tu'sti. O'zi 6-7 klasslarda oqiıp ju'rip ol usı mekteptin' 2-4 klasslarına sabaq berdi.

1945-47 jılları ol Xojeli qalasındag'ı mektepke shekemgi ta'rbiya pedagogika bilim jurtında oqıydı. Onı pitkergennen keyin 1947-1950 jilları o'zi tuwilg'an awılda mug'allim bo'ladı ha'm sonın' menen birge o'z u'stinde u'zliksiz isleydi, a'debiyat penen qizig'a baslaydı, o'z bilimin jetilistirip baradı.

1950 jili To'lepbergen Qayipbergenov Qaraqalpaq Ma'mleketlik Pedagogikaliq Institutinin' "Rus tili ham a'debiyati" fakultetine kelip tu'sti.

Tap usi waqittan baslap onin' a'debiyatqa aralasiwi baslandi. Ol a'debiyat penen, jaziwshi – shayirlar menen jaqinnan tanisip, olardan alg'an ha'm o'zi turmisqa bayqag'an ta'sirlerin qosiqqa aylantirip jaza baslaydi.

1950 jili Onin' do'retuwshilik xizmeti baslanadi.Ol da'slep poemag'a qizig'a basladi. Al keyin proza janrina qiziqip ketedi.

1951 jili onin' “Tilegim” atli tun'g'ish qosig'in Respublikaliq “Jas Leninshi” gazetasinda basilip shiqti. Jas shayir basqa so'zge usilay qadem atladi. Usinnan baslap onin' qosiqlari gazeta-jurnarlarda ko'rine berdi.

1955 jili jaziwshinin' prozag'a bet buriwi tuwri keledi. Bul jili onin' “Pochtalon kelgende” degen da'slepki gu'rrin'i “Jas Leninshi” de basildi. Sonnan beri ol tiykarinan proza janrinda islep kiyatir.

1955 jili To'lepbergen Qayipbergenov pedinstitutti tabisli pikerip shig'adi. Bul waqitta ol jazaiwshinin' isin o'zine maqset etip alg'an, biraq ele a'debiyat maydaninda onsha tanila qoymag'an jaslardan edi. “A'mudarya” jurnalinda a'debiy xizmetker.

1955-57 jillari Radio esitiriw komitetinde redaktori.

1956 jili Onin' birinshi povesti ”Sekretar” degen at penen basilip shig'adi.

1956-67 jillar Bul ja'miyetlik a'hmiyetli jumislardi atqariw menen bir qatarda jaziwshi usi da'wir ishinde a'debiyat tarawinda da ayriqsha ku'shli miynet etti. Onin' tvorchestvosisinin' en' jemisli bo'legi mine usi jillarg'a tuwri keledi.

1957-58 jillari Qaraqalpaqstan jaziwshilar awqaminda juwapli xatkeri.

1958-59 jillari radio esitiriw komitetinde basliqtin' orin basari

1959-60 jillari ”Jas Leninshi” gazetasinda redaktori

1960-62 jillari Qaraqalpaq ma'mleketlik baspaxanasinda direktori.

1962-64 jillari ”Sovet Qaraqalpaqstani” gazetasinda redaktori.

1963 jili belgili jaziwshi To'lepbergen Qayipbergenov altinshi iret shig'arg'an Qaraqalpaqstan ASSR Joqarg'i Sovetine deputat bo'lip saylaydi.

1964-67 jillari Radio esittiriw ha'm televidenie komitetinde redaktori.

1967 jili ”Qaraqalpaq qizi” dilogiyasi ushin og'an Qaraqalpaqs-tan Ma'mleketlik "Berdaq" atindag'i siylig'i.

1967-80 jillari baspa, paligrafiya ha'm kitap sawdasi basqarma-sinda basliqtin' orinbari.

1971 jili “Mug'allimge ra'hmet” povesti ushin O'zbekstan Respublikasi Ma'mleketlik "Hamza" atindag'i, SSSR ma'mleketlik siylig'i, Qaraqalpaq ham xaliq araliq ”Qashqariy” siyliqlar berildi.

1974 jili To'lepbergen Qayipbergenovqa ”Qaraqalpaq xaliq jaziwshisi” degen ataq berildi.

1979 jili ”Hu'rmet belgisi” ordeni, ha'm qatar medallar menen siyliqlandi.

1980 jili Qaraqalpaqstan jaziwshilar awqami baslig'ina saylanadi.

1980 jildan baslap ha'r jili O'zbekstan jazuwshilar awqami baslig'i orinbasari lawazimlarina ha'mde sabiq SSSR jaziwshilar awqami bashiliq lawazimlarina saylanadi ha'm ba'rshe forumlarda shig'ip so'zlegen.

1982 jili T. Qayipbergenov tashabusi menen Qaraqalpaqstanda birinshi ma'rte sabiq SSSR a'debiyati ku'nlerin o'tkizildi.

1987 jildan 1991 jilg'asha ja'miyetshilik arasinda Qaraqalpaqstan Respublikasi Joqarg'i Ken'esi Baslig'i orinbasarlig'ina saylandi.

1989 jilda O'zbekstan Respublikasi Prezidenti Islam Ka'rimov pa'rmanina muwapiq T. Qayipbergenov O'zbekstan Respublikasi Prezidenti Ken'esi ag'zalig'ina tayinlanadi.

1995 jidan beri jamiyetshilik arasinda Orayliq Aziya xaliqlarinin' ma'deniyati qori Basqarmasi baslig'i lawaziminda islep kelmekte.

1995 jili "Qashqariy" atindag'i xaliq araliq siylig'inin' lauriyati.

2003 jili G'arezsizligimizdin 12 jillig'i mu'na'sebeti menen O'zbekstan ha'm Qaraqalpaqstan xaliq jaziwshisi To'lepbergen Qayipbergenovqa, O'zbekstan Qahramani atag'i menen siyliqlandi.

2004 jili To'lepbergen Qayipbergenov M. Sholoxov atindag'i siyliqtin' laureati.

No'kis ha'm Tashkent qalasinda o'zbek ha'm qaraqalpaq tillerinde basilip atirg'an bir neshe gazeta jurnallar tahrir to'reshleri ag'zasidir.

Ha'zirgi waqitta "Qaraqalpaqstan jaziwshilar awqaminin'" baslig'i lawaziminda islep kelmekte.