|
[[GambarFile:ToothSectionClose up - chimpanzee teeth.jpgpng|thumb|300px|right|float200px|Bagéan saka untu molarUntu manungsa[[simpanse]]]]
[[Gambar:ToothSection.jpg|thumb|300px|right|float|Pérangan saka untu molar manungsa]]
'''Untu''' ([[basa krama]]: waja) iku bagéan atos sing ana ing njeron [[tutuk]]é akèh [[vertebrata]]. Untu duwé struktur sing akèh variasiné sing mungelaké untu-untu iki kanggo nglakoaké akèh tugas. Fungsi utamané untu iku kanggo nyuwèk lan mamah [[panganan]] lan ing sapérangan kéwan, utamané [[karnivora]], minangka senjata. Oyoté untu katutup déning [[gusi]]. Untu duwé struktur pelindung sing disebut [[émail untu]], sing mbiyantu nyegah bolongé untu. [[Pulp (untu)|Pulp]] njeron untu nyiut lan [[dentin]] kadheposit ing papané.
'''Untu''' ([[basa krama]]: waja) punika pérangan atos ingkang wonten ing lebet [[tutuk]]<nowiki/>ipun kathah [[vertebrata]]. Waja gadhah struktur ingkang kathah variasinipun ingkang mungelaken waja-waja puniki kanggé nglakokaken kathah tugas. Fungsi mligi waja punika kanggé nyuwèk lan mamah [[panganan|dhaharan]] lan ing sapérangan kéwan, mligi [[karnivora]], minangka senjata. Oyoté waja katutup déning [[gusi|wingkisan]]. Waja gadhah struktur pelindung ingkang karan [[émail untu]], ingkang mbiyantu nyegah bolongipun waja. [[Pulp (untu)|Pulp]] lebet waja nyiut lan [[dentin]] kadheposit ing papanipun.
UntuWaja ikupunika bagéanpérangan paling mbédaakémbédakaken ing jenisjinis [[mamalia]] singingkang béda, lan salah sawijinésatunggalingipun singingkang bisasaged dadidados [[fosil]] kanthi apiksaé. [[Paleontologi]]s migunnakémiginakaken kanggokanggé ngidhentifikasingidentifikasi jenisjinis fosil lan asring gegandhéngan ing antaranéantawisipun. Wangun untuwaja magepokan karokaliyan jenisjinis panganandhaharan kéwan kasebutpunika. UmpamanéUmpaminipun [[herbivorahèrbivor]] duwégadhah akèhkathah untuwaja graham kanggokanggé [[mamah]] amargaamargi suketrumput angelsisah dicernadipuncerna. [[Karnivora]] mbutuhakémbetahaken taring kanggokanggé matènimejahi lan nyuwèk, lan amargaamargi daging gampanggampil dicernadipuncerna, mila kéwan-kéwan ikupunika bisasaged ngelekngeleg panganandhaharan kasebutwau tanpa mbutuhakémbetahaken graham kanggokanggé mamah panganandhaharan kasebutwau ndhisikrumiyin.
== PirsananaPirsani ugaugi ==
* [[Untu bungsu|Waja bungsu]]
* [[Untu jaran|Waja kapal]]
* [[Terapi fluorida]] mbiyantumbiyantos untuwaja tetep kuwatkiyat
* [[Peri gigi]]
* [[Untu bocah|Waja putra]]
* [[Untu tikus|Waja tikus]]
* [[Untu palsu|Waja palsu]]
== Pranala njabanjawi ==
{{Commons|Category:teeth}}
* {{en}} [http://arbl.cvmbs.colostate.edu/hbooks/pathphys/digestion/pregastric/dentalanat.html An overview of dental anatomy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060824022120/http://arbl.cvmbs.colostate.edu/hbooks/pathphys/digestion/pregastric/dentalanat.html |date=2006-08-24 }}
{{Anatomi-stub}}
{{Anatomi manungsa}}
[[Kategori:Sirah lan gulu]]
{{Link FA|hu}}
{{Link FA|sr}}
{{Anatomi-stub}}
[[an:Dient]]
[[ar:سن]]
[[arc:ܫܢܐ]]
[[ay:Laka ch'aka]]
[[bat-smg:Dontis]]
[[bg:Зъб]]
[[bn:দাঁত]]
[[br:Dant]]
[[bs:Zub]]
[[ca:Dent]]
[[ckb:ددان]]
[[co:Denti]]
[[cs:Zub]]
[[cy:Dant]]
[[da:Tand]]
[[de:Zahn]]
[[diq:Dından]]
[[dv:ދަތް]]
[[el:Δόντι]]
[[en:Tooth (human)]]
[[eo:Dento]]
[[es:Diente]]
[[eu:Hortz]]
[[fa:دندان]]
[[fi:Hammas]]
[[fiu-vro:Hammas]]
[[fr:Dent]]
[[fy:Tosk]]
[[ga:Fiacail]]
[[gd:Fiacal]]
[[gl:Dente]]
[[gn:Tãi]]
[[hak:Ngâ-chhṳ]]
[[he:שן]]
[[hi:दांत (मानव के)]]
[[hr:Zub]]
[[ht:Dan]]
[[hu:Fog]]
[[hy:Ատամ]]
[[id:Gigi]]
[[io:Dento]]
[[is:Tönn]]
[[it:Dente]]
[[ja:歯]]
[[ko:이 (해부학)]]
[[ku:Didan]]
[[kv:Пинь]]
[[la:Dens]]
[[ln:Lǐno]]
[[lt:Dantis]]
[[lv:Zobi]]
[[mg:Nify]]
[[mk:Заб]]
[[ml:പല്ല്]]
[[ms:Gigi]]
[[nah:Tlantli]]
[[nap:Diente]]
[[nl:Tand]]
[[nn:Tann]]
[[no:Tann]]
[[nrm:Dent]]
[[pag:Ngipen]]
[[pam:Ipan]]
[[pdc:Zaah]]
[[pl:Zęby (anatomia człowieka)]]
[[pnb:دند]]
[[pt:Dente]]
[[qu:Kiru]]
[[ro:Dinte]]
[[ru:Зубы человека]]
[[scn:Denti]]
[[sco:Tuith]]
[[simple:Tooth]]
[[sk:Zub]]
[[sl:Zob]]
[[so:Ilko]]
[[sq:Dhëmbi]]
[[sr:Зуби]]
[[su:Huntu]]
[[sv:Tänder]]
[[sw:Meno]]
[[ta:பல்]]
[[te:పన్ను]]
[[th:ฟัน]]
[[tl:Ngipin]]
[[tr:Diş]]
[[ug:چىش]]
[[uk:Зуби]]
[[ur:دانت]]
[[vi:Răng]]
[[yi:צאן]]
[[zh:牙齒]]
[[zh-min-nan:Chhùi-khí]]
[[zh-yue:牙]]
| 