[[Gambar:Prism -rainbow schema.pngsvg|thumb|Bagan spektum wernawarna cahya singkang disebaraké déning prisma kaca]]
[[File:G W Russell Bathers.jpg|thumb|]]
'''Cahya''' arupa sajinis energi wewangun gelombang èlèkromagnetik sing bisa dideleng nganggo [[mata]]. Cahya uga arupa dhasar ukuran meter: 1 meter iku let sing diliwati cahya ngliwati vakum ing 1/299,792,458 detik. Kacepetan cahya iku 299,792,458 meter per detik.
'''Cahya''' wujud sajinis ènergi wewangun gelombang èlèkromagnetik kang bisa dideleng nganggo [[mata]]. Cahya uga wujud dhasar ukuran mèter: 1 mèter iku let kang diliwati cahya ngliwati vakum ing 1/299,792,458 detik. Kacepetan cahyaiku 299,792,458 mèter per detik.
Cahya diperlokaké ing kauripan sadina-dina. [[Srengéngé]] iku sumber cahya utama ing [[Bumi]]. [[TetanduranTetuwuhan]] ijo merlokaké cahya kanggo nggawé panganan.
Sifat-sifatsipat cahya yaiku, cahya nduwèniduwé gerak lurus ning kabèh arah. Buktiné yaiku awaké dhéwé bisa ndeleng sawijiningsiji lampu singkang urip saka kabèh sisih ing sawijiningsiji ruang peteng. Yèn cahya kaalangan, bayangan singkang diasilaké disebabaké cahya singkang nduwèniduwé gerak lurus ora bisa ménggok. Nanging cahya [[pantulan cahya|bisa dipantulaké]] .
Sipat-sipat cahya yakuwiyaiku, cahya mrambat kenceng menyang kabèh arah. Buktiné kita bisa nyawang lampu singkang murub saka arah ngendi waé ing sajroningsajeroning ruang peteng. Yèn cahya kaling-kalingan, ayang-ayang aing dikasilaké disebabaké amarga cahya singkang mrambat kenceng ora bis ménggok. Nanging cahya [[pantulan cahya|bisa dipantulaké]] .
== Pambiasan cahya ==
Cahya dibiasaké yèn mrambat miring ngliwati medium singkang béda kayatakaya ta saka udharaudara menyang [[kaca]] banjur ngliwati [[banyu]]. KahananKaanan iki disebutkaran pambiasan cahya. Bab iki amarga cahya mrambat luwih cepetrikat ing medium singkang kurang padhet. Nanging cahya singkang teka kanthi sudhut teka 90 derajat, (tegak lurus) ngliwati medium singkang béda-béda ora dibiasaké. Conto sedinasadina-dina bab pambiasan yakuwiyaiku sedhotan singkang katon béngkong lan luwih gedhé jroningsajeroning banyu, utawa dhasar kolam singkang katon luwih cethèk saka kahanankaanan sakbeneré.
== Pantulan cahya gumantung marang jinis permukaanlumah ==
Citra bisa dideleng ing sajroningsajeroning kaca pangilon amarga anané pantulan cahya. Pantulan cahya ikucahyaiku luwih apik lan tumata ana ing permukaanlumah singkang rata. Pantulan cahya rada burem ing permukaanlumah singkang ora rata. Pangilon lan permukaanlumah banyu singkang bening sarta anteng minangka pemantul cahya singkang apik. Bab iki singkang agawé kita bisa ndeleng ayang=ayang praèn ing sajroningsajeroning pangilon.
=== AlatPiranti-alatpiranti kanthi prinsip pambiasan cahya ===
# Kaca benggala
# [[Mikroskop]]
# [[Teleskop]]
# [[Teropong]]
== Werna-wernawarna jroningsajeroning cahya srengéngé ==
Cahya putih [[srengéngé]] dumadi saka pitung [[wernawarna]] yakuwiyaiku:
# [[Abang]]
# [[Jambon]]
=== Teori abad ke-10 ===
Ilmuwan [[Abu Ali Hasan Ibn Al-Haitham]] (965–sekitar 1040), dikenal juga sebagai Alhazen, mengembangkan teori yang menjelaskan penglihatan, menggunakan geometri dan anatomi. Teori itu menyatakan bahwa setiap titik pada daerahlaladan yang tersinari cahaya, mengeluarkan sinar cahaya ke segala arah, namun hanya satu sinar dari setiap titik yang masuk ke mata secara tegak lurus yang dapat dilihat. Cahaya lain yang mengenai mata tidak secara tegak lurus tidak dapat dilihat. Dia menggunakan kamera lubang jarum sebagai contoh, yang menampilkan sebuah citra terbalik. Alhazen menganggap bahwa sinar cahaya adalah kumpulan partikel kecil yang bergerak pada kecepatan tertentu. Dia juga mengembangkan teori [[Ptolemy]] tentang refraksi cahaya namun usaha Alhazen tidak dikenal di EropaÉropah sampai pada akhir abad 16.
=== Teori [[Partikel]] ===
== Warna dan Panjang Gelombang ==
Panjang gelombang yang berbeda-beda diinterpretasikan oleh otak manusia sebagai [[warna]], dengan [[merah]] adalah panjang gelombang terpanjang (frekuensi paling rendah) hingga ke [[ungu]] dengan panjang gelombang terpendek (frekuensi paling tinggi). Cahaya dengan frekuensi di bawah 400 nm dan di atas 700 nm tidak dapat dilihat manusia. Cahaya disebut sebagai sinar[[ultraviolet]] pada batas frekuensi tinggi dan [[inframerah]] (IR atau infrared) pada batas frekuensi rendah. Walaupun manusia tidak dapat melihat sinar inframerah kulit manusia dapat merasakannya dalam bentuk panas. Ada juga camera yang dapat menangkap sinar Inframerah dan mengubahnya menjadi sinar tampak. Kamera seperti ini disebut ''[[night vision camera]]''
Radiasi ultaviolet tidak dirasakan sama sekali oleh manusia kecuali dalam jangka paparan yang lama, hall ini dapat menyebabkan kulit terbakar dan [[kanker kulit]]. Beberapa hewan seperti [[lebah]] dapat melihat sinar ultraviolet, sedangkan hewan-hewan lainnya seperti [[Ular]] Viper dapat merasakan IR dengan organ khusus.
== Pengukuran Cahaya ==
Berikut kuantitas yang digunakan untuk mengukur cahaya
*[[tingkat keterangan]] (atau suhu)
-->
== Sumber Cahya ==
* Radiasi panas
** [[lampu]]
** [[srengéngé]]
** partikel padhet mawa cahya jroningsajeroning suhu dhuwur (ptrsani [[geni]])
* emisi spektral atomik
** [[laser]] lan [[maser]]
** [[light emitting diode]]
** lampu gas(lampu [[neon]], lampu [[air raksa]] lamps dsb)
** geni saka gas
* percepatan saka partikel bébas mawa muatanmomotan(biasanéracaké sawijiningsiji [[elektron]])
** [[radiasi siklotron]]
** Radiasi [[Bremsstrahlung]]
* anihilasi partikel-[[antipartikel]]
== DelengenDeleng uga ==
* [[Fourier optik]]
{{rintisan}}
[[Kategori:Optik| ]]
[[af:Lig]]
{{Stub}}
[[an:Luz]]
[[ar:ضوء]]
[[ast:Lluz]]
[[az:İşıq]]
[[bar:Liacht]]
[[bat-smg:Švėisa]]
[[be-x-old:Сьвятло]]
[[bg:Светлина]]
[[bn:আলো]]
[[bpy:লুজ]]
[[br:Gouloù]]
[[bs:Svjetlost]]
[[ca:Llum]]
[[ckb:ڕووناکی]]
[[cs:Světlo]]
[[cy:Goleuni]]
[[da:Lys]]
[[de:Licht]]
[[el:Φως]]
[[en:Light]]
[[eo:Lumo]]
[[es:Luz]]
[[et:Valgus]]
[[eu:Argi]]
[[fa:نور]]
[[fi:Valo]]
[[fiu-vro:Valgus]]
[[fr:Lumière]]
[[ga:Solas]]
[[gan:光]]
[[gl:Luz]]
[[gn:Mba'erendy]]
[[he:אור]]
[[hi:प्रकाश]]
[[hr:Svjetlost]]
[[ht:Limyè]]
[[hu:Fény]]
[[ia:Lumine]]
[[id:Cahaya]]
[[io:Lumo]]
[[is:Ljós]]
[[it:Luce]]
[[ja:光]]
[[jbo:gusni]]
[[ka:სინათლე]]
[[kn:ಬೆಳಕು]]
[[ko:빛]]
[[ku:Ruhnahî (fîzîk)]]
[[la:Lux]]
[[lb:Liicht]]
[[li:Lèch]]
[[lmo:Lüs]]
[[lt:Šviesa]]
[[lv:Gaisma]]
[[mg:Fahazavana]]
[[mk:Светлина]]
[[ml:പ്രകാശം]]
[[mn:Гэрэл]]
[[mr:प्रकाश]]
[[ms:Cahaya]]
[[mwl:Luç]]
[[nah:Tlāhuīlli]]
[[nap:Luce]]
[[nds-nl:Locht (straoling)]]
[[new:जः]]
[[nl:Licht]]
[[nn:Lys]]
[[no:Lys]]
[[nov:Lume]]
[[nrm:Lumyire]]
[[oc:Lutz]]
[[pdc:Licht]]
[[pl:Światło]]
[[pt:Luz]]
[[qu:Achkiy]]
[[ro:Lumină]]
[[ru:Свет]]
[[scn:Luci]]
[[sco:Licht]]
[[sh:Svjetlost]]
[[simple:Light]]
[[sk:Svetlo]]
[[sl:Svetloba]]
[[sq:Drita]]
[[sr:Светлост]]
[[su:Cahya]]
[[sv:Ljus]]
[[ta:ஒளி]]
[[te:కాంతి]]
[[tg:Нӯр]]
[[th:แสง]]
[[tl:Liwanag]]
[[tr:Işık]]
[[uk:Світло]]
[[ur:روشنی]]
[[uz:Yorugʻlik]]
[[vi:Ánh sáng]]
[[wa:Loumire]]
[[war:Lamrag]]
[[yi:ליכט]]
[[yo:Ìmọ́lẹ̀]]
[[zh:光]]
[[zh-min-nan:Kng]]
[[zh-yue:光]]
|