Fara í innihald

Lateransamningarnir

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
(Endurbeint frá Lateran-samningarnir)
Hópur stjórnarfulltrúa frá Vatíkaninu og ítalska ríkinu í Lateranhöll fyrir undirritun samninganna.

Lateransamningarnir voru samningar milli Páfagarðs og ítalska ríkisins undirritaðir 11. febrúar 1929 og staðfestir af ítalska þinginu 7. júní sama ár. Samningarnir fólu í sér lausn „rómverska vandamálsins“ og formlega gagnkvæma viðurkenningu Vatíkansins og ítalska ríkisins. Samningarnir voru tvö skjöl: annars vegar samningur sem kvað á um landamæri Vatíkansins innan Rómar, fullveldi þess og fébætur fyrir þau lönd sem ítalska ríkið tók eignarnámi við stofnun; hins vegar var sáttmáli sem fjallaði um samskipti Vatíkansins og ítalska ríkisins. Í sáttmálanum var kaþólsk trú gerð að ríkistrú Ítalíu og Vatíkanið skuldbatt sig til að gæta hlutleysis í alþjóðsamskiptum.

Samningarnir voru undirritaðir af Pietro Gasparri, kardinála og forsætisráðherra Páfagarðs, og Benito Mussolini, forsætisráðherra Ítalíu. Viðstaddir undirritunina voru lögmaðurinn Francesco Pacelli fyrir hönd Vatíkansins og Domenico Barone dómari fyrir hönd ítalska ríkisins en þeir höfðu útbúið samningana.

Stjórnarskrá Ítalíu sem var samþykkt árið 1947 kvað á um að samskipti ítalska ríkisins og kirkjunnar færu fram samkvæmt Lateransamningunum. Þannig urðu samningarnir hluti af stjórnarskránni. Ítalska ríkið getur því ekki breytt þeim einhliða nema með stjórnarskrárbreytingu. Árið 1984 var sáttmálanum (en ekki samningnum) breytt eftir langar og erfiðar samningaviðræður milli kirkjunnar og ríkisins. Með breytingunni var losað um tengsl ríkis og kirkju þannig að nýir biskupar þurftu til dæmis ekki lengur að sverja ríkinu hollustueið og kaþólsk kristnifræðikennsla í skólum varð valkvæm í stað skyldu.