Fara í innihald

„Rúbidín“: Munur á milli breytinga

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Efni eytt Efni bætt við
smávægilegar orðalagsbreytingar
mEkkert breytingarágrip
 
Lína 14: Lína 14:
Suðumark = 961,0|
Suðumark = 961,0|
Efnisástand = Fast efni}}
Efnisástand = Fast efni}}
'''Rúbidín''' (úr [[latína|latínu]] ''rubidus'', „dökkrauður“) er [[frumefni]] með [[efnatákn]]ið '''Rb''' og sætistöluna 37 í [[lotukerfið|lotukerfinu]]. Þetta er mjúkt, silfurhvítt málmkennt frumefni í flokki [[alkalímálmur|alkalímálma]]. Náttúruleg samsæta rúbidíns, <sup>87</sup>Rb, er lítillega [[geislavirkni|geislavirk]]. Rúbidín er gríðarlega hvarfgjarnt með svipaða eiginleika og önnur frumefni í flokki 1, til dæmis brennur það fyrirvaralaust ef það kemst í snertingu við [[loft]]. Nafnið er dregið af því að það brenur með rauðfjólubláum loga. Það var fyrst uppgötvað með [[litrófsgreining]]u árið 1861.
'''Rúbidín''' (úr [[latína|latínu]] ''rubidus'', „dökkrauður“) er [[frumefni]] með [[efnatákn]]ið '''Rb''' og sætistöluna 37 í [[lotukerfið|lotukerfinu]]. Þetta er mjúkt, silfurhvítt málmkennt frumefni í flokki [[alkalímálmur|alkalímálma]]. Náttúruleg samsæta rúbidíns, <sup>87</sup>Rb, er lítillega [[geislavirkni|geislavirk]]. Rúbidín er gríðarlega hvarfgjarnt með svipaða eiginleika og önnur frumefni í flokki 1, til dæmis brennur það fyrirvaralaust ef það kemst í snertingu við [[loft]]. Nafnið er dregið af því að það brennur með rauðfjólubláum loga. Það var fyrst uppgötvað með [[litrófsgreining]]u árið 1861.


Rúbidín nýtist engum [[lífvera|lífverum]] svo vitað sé en lifandi frumur taka það upp á sama hátt og [[kalín]]. Það er í 23. sæti yfir algengustu frumefni jarðskorpunnar. Það er því álíka algengt og [[sink]] og algengara en [[kopar]].
Rúbidín nýtist engum [[lífvera|lífverum]] svo vitað sé en lifandi frumur taka það upp á sama hátt og [[kalín]]. Það er í 23. sæti yfir algengustu frumefni jarðskorpunnar. Það er því álíka algengt og [[sink]] og algengara en [[kopar]].

Nýjasta útgáfa síðan 29. nóvember 2023 kl. 09:08

  Kalín  
Rúbidín Strontín
  Sesín  
Efnatákn Rb
Sætistala 37
Efnaflokkur Alkalímálmur
Eðlismassi 1532,0 kg/
Harka 0,3
Atómmassi 85,4678 g/mól
Bræðslumark 312,46 K
Suðumark 961,0 K
Efnisástand
(við staðalaðstæður)
Fast efni
Lotukerfið

Rúbidín (úr latínu rubidus, „dökkrauður“) er frumefni með efnatáknið Rb og sætistöluna 37 í lotukerfinu. Þetta er mjúkt, silfurhvítt málmkennt frumefni í flokki alkalímálma. Náttúruleg samsæta rúbidíns, 87Rb, er lítillega geislavirk. Rúbidín er gríðarlega hvarfgjarnt með svipaða eiginleika og önnur frumefni í flokki 1, til dæmis brennur það fyrirvaralaust ef það kemst í snertingu við loft. Nafnið er dregið af því að það brennur með rauðfjólubláum loga. Það var fyrst uppgötvað með litrófsgreiningu árið 1861.

Rúbidín nýtist engum lífverum svo vitað sé en lifandi frumur taka það upp á sama hátt og kalín. Það er í 23. sæti yfir algengustu frumefni jarðskorpunnar. Það er því álíka algengt og sink og algengara en kopar.

Rúbidín bráðnar við 39,3 °C. Líkt og aðrir alkalímálmar hvarfast það hratt við vatn. Efnahvarfið er venjulega svo útvermið að það kveikir í vetnisgasinu sem verður til. Rúbidín hefur líka sést brenna fyrirvaralaust í snertingu við loft.

Líkt og hinir alkalímálmarnir myndar það kvikasilfursmelmi með kvikasilfri og getur myndað málmblöndu með gulli, sesíni, kalíni og natríni.

Rúbidín er lítið notað í iðnaði en eiginleikar efnisins eru nýttir við rannsóknir og þróun á sviði efnafræði og rafeindatækni. Það er stundum notað sem ódýr valkostur við sesín í mælitækjum.

Það er stundum notað í flugelda til að gefa fjólubláan loga.

  Þessi efnafræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.