Roman Polanski

Rajmund Roman Thierry Polański (f. 18. ágúst 1933) er fransk-pólskur kvikmyndagerðarmaður. Hann fæddist í Frakklandi en flutti með foreldrum sínum, sem voru pólskir gyðingar, til Kraká árið 1937. Báðir foreldrar hans voru fluttir í fangabúðir nasista og móðir hans var myrt fljótlega eftir komu sína til Auschwitz. Hann lifði stríðsárin af á flótta. Eftir stríð gekk hann í Kvikmyndaskólann í Łódź. Hann vakti athygli fyrir sína fyrstu kvikmynd, Hnífur í vatni (1962), og flutti eftir það til Frakklands. Síðar bjó hann í Englandi og Bandaríkjunum þar sem hann giftist leikkonunni Sharon Tate. Hún var myrt í Hollywood af Manson-genginu meðan hann var við störf í London. Hann sneri aftur til Bandaríkjanna árið 1971. Árið 1977 var hann ákærður fyrir að nauðga barnungri fyrirsætu. Polanski, sem var þá orðinn franskur ríkisborgari, flúði til Frakklands og hefur ekki snúið aftur til Bandaríkjanna síðan. Bandarísk yfirvöld hafa nokkrum sinnum krafist framsals hans en án árangurs.

Roman Polanski
Roman Polanski árið 2013.
Fæddur	Rajmund Roman Thierry Liebling 18. ágúst 1933 (1933-08-18) París í Frakklandi
Ríkisfang	Pólland Frakkland
Menntun	Kvikmyndaskólinn í Łódź Listaakademían í Kraká
Störf	Kvikmyndaleikstjóri Handritshöfundur Framleiðandi Leikari
Ár virkur	1953-í dag
Maki	Barbara Kwiatkowska-Lass (g. 1959; sk. 1962) Sharon Tate (g. 1968; d. 1969) Emmanuelle Seigner (g. 1989)
Börn	2, m.a. Morgane

Polanski hefur gert mikinn fjölda kvikmynda og er margverðlaunaður leikstjóri. Meðal þekktustu mynda hans eru Viðbjóður (Repulsion) frá 1965, Blindgata (Cul-de-sac) frá 1966, Barn Rosemary (Rosemary's Baby) frá 1968, Kínahverfið (Chinatown) frá 1974, Leigjandinn (Le Locataire) frá 1976, Tess frá 1979, Örvænting (Frantic) frá 1988, Níunda hliðið (The Ninth Gate) frá 1999 og Píanóleikarinn (The Pianist) frá 2002.

Kvikmyndaskrá

Kvikmyndir í fullri lengd

Ár	Upprunalegur titill	Íslenskur titill	Leikstjóri	Handritshöfundur	Framleiðandi	Athugasemdir
1962	Nóż w wodzie	Hnífur í vatni	Já	Já	Nei
1964	Aimez-vous les femmes?			Já	Nei
1965	Repulsion	Viðbjóður	Já	Já	Nei
1966	Cul-de-sac	Blindgata	Já	Já	Nei
1967	Dance of the Vampires	Óttalausu blóðsugubanarnir	Já	Já	Nei	Einnig titluð sem The Fearless Vampire Killers
1968	Rosemary's Baby	Barn Rosemary	Já	Já	Nei
1969	Downhill Racer			Ótitlaður	Nei	Yfirferð á handriti
1970	A Day at the Beach	Einn dagur á ströndinni		Já	Ótitlaður	Byggt á Een dagje naar het strand eftir Simon Heere Heeresma
1971	Le Bateau sur l'herbe			Já	Nei
1971	Macbeth		Já	Já	Nei
1972	Che?	Hvað?	Já	Já	Nei	Einnig titluð sem Diary of Forbidden Dreams
1974	Chinatown	Kínahverfið	Já	Ótitlaður	Nei
1976	Le locataire	Leigjandinn	Já	Já	Nei
1979	Hurricane			Ótitlaður	Nei	Handritshöfundur ásamt Lorenzo Semple Jr.
1979	Tess		Já	Já	Nei
1986	Pirates	Sjóræningjar	Já	Já	Nei
1988	Frantic	Örvænting eða Á reiðiskjálfi	Já	Já	Nei
1992	Bitter Moon	Bitur máni	Já	Já	Já
1994	Death and the Maiden	Dauðinn og stúlkan	Já	Nei	Nei
1999	The Ninth Gate	Níunda hliðið	Já	Já	Já
2002	The Pianist	Píanóleikarinn	Já	Nei	Já
2005	Oliver Twist		Já	Nei	Já
2010	The Ghost Writer	Skrifað af öðrum	Já	Já	Já
2011	Carnage	Blóðbað	Já	Já	Nei
2013	La Vénus à la fourrure	Venus í feldi	Já	Já	Nei
2017	D'après une histoire vraie		Já	Já	Nei
2019	J'accuse	Ég ákæri	Já	Já	Nei
2023	The Palace		Já	Já	Nei

  Þessi grein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.