Irez a kontenajo

București: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
+texto, imaji
Lineo 29: Lineo 29:
'''Bucarest''' (en [[Rumaniana linguo|Rumaniana]]: ''Bucureşti'') esas la chef-urbo ed anke la maxim importanta industriala, financala e kulturala centro di [[Rumania]]. Segun la [[demografiala kontado]] di 2011 ol havis {{formatnum:1883425}} habitanti. Lua totala [[surfaco]] esas 228 km². Ol jacas sud-este de la lando, e distas min kam 60 km del fluvio [[Danubio]] e de la frontiero kun [[Bulgaria]].
'''Bucarest''' (en [[Rumaniana linguo|Rumaniana]]: ''Bucureşti'') esas la chef-urbo ed anke la maxim importanta industriala, financala e kulturala centro di [[Rumania]]. Segun la [[demografiala kontado]] di 2011 ol havis {{formatnum:1883425}} habitanti. Lua totala [[surfaco]] esas 228 km². Ol jacas sud-este de la lando, e distas min kam 60 km del fluvio [[Danubio]] e de la frontiero kun [[Bulgaria]].


Ol esas la 6ma maxim populoza urbo dil [[Europana Uniono]], pos [[London]], [[Berlin]], [[Madrid]], [[Roma]] e [[Paris]], kande on konsideras nur la habitantaro interne la limiti del urbo e ne la [[metropolala regiono]].
Ol esas la 6ma maxim populizita urbo dil [[Europana Uniono]], pos [[London]], [[Berlin]], [[Madrid]], [[Roma]] e [[Paris]], kande on konsideras nur la habitantaro interne la limiti del urbo e ne la [[metropolala regiono]].


La Rumaniana nomo ''București'' havas necerta origino. La tradicioni afirmas ke l'urbo fondesis dum la [[15ma yarcento]] da ''Bucur'', qua esabus pastoro, o princo, o bandito, o peskero. En la [[Rumaniana linguo|Rumaniana]] la vorto ''bucurie'' signifikas "joyo", e posible havas Dacian origino.
La Rumaniana nomo ''București'' havas necerta origino. La tradicioni afirmas ke l'urbo fondesis dum la [[15ma yarcento]] da ''Bucur'', qua esabus pastoro, o princo, o bandito, o peskero. En la [[Rumaniana linguo|Rumaniana]] la vorto ''bucurie'' signifikas "joyo", e posible havas Dacian origino.
Lineo 39: Lineo 39:
L'urbo mencionesis unesmafoye en [[1459]], kun la nomo "citadelo di București". Ol divenis rezideyo dil princo [[Vlad la 3ma di Valakia]], anke konocita kom Vlad l'Empalero (Vlad Țepeș) o Vlad Drakula.
L'urbo mencionesis unesmafoye en [[1459]], kun la nomo "citadelo di București". Ol divenis rezideyo dil princo [[Vlad la 3ma di Valakia]], anke konocita kom Vlad l'Empalero (Vlad Țepeș) o Vlad Drakula.


L'[[Otoman imperio|Otomani]] indikis Greka administristi (''Fanariotes'') por administrar l'urbo pos la 18ma yarcento. En 1821, pos kurta revolto komandita da Tudor Vladimirescu, l'administro dal ''Fanariotes'' finis.
En [[1698]] [[Constantin Brâncoveanu]], princo di [[Valakia]], movis lua korto a Bucarest. L'urbo divenis rezideyo di la korto pos ta dato. Dum la sequanta du yarcenti l'urbo subisis destrukti pri naturala dizastri, epidemio di plago de 1813 til 1814, e multafoye okupesis dal Habsburga imperio (1716, 1737, 1789) e da [[Rusa imperio]] (tri foyi de 1786 til 1806). L'[[Otoman imperio|Otomani]] indikis Greka administristi (''Fanariotes'') por administrar l'urbo pos la 18ma yarcento. En 1821, pos kurta revolto komandita da Tudor Vladimirescu, l'administro dal ''Fanariotes'' finis. Dum la revolto, multa Greki fusilagesis dal Otomani.


[[Arkivo:Great Fire of Bucharest, 1847.jpg|thumb|250px|left|Incendio di Bucarest en 1847.]]
Bucarest divenis chef-urbo di Rumania en [[1862]], pos ke [[Valakia]] e [[Moldavia]] unionesis por formacar la [[princio di Rumania]].
Rusi administris Bucarest de [[1828]] til la [[Milito di Krimea]], e dum ta epoko eventis revolto en [[Valakia]] di 1848, kun centro en la urbo. Pos ke la Rusi departis, [[Austrian imperio|Austriani]] okupis ol til marto 1857. Ye la [[23ma di marto]] [[1847]] fairo brulis cirkume 2000 domi, lor 1/3 del urbo.

Bucarest divenis la chef-urbo di Rumania en [[1862]], pos ke [[Valakia]] e [[Moldavia]] unionesis por formacar la [[princio di Rumania]].


== Geografio ==
== Geografio ==

Versiono ye 11:08, 17 okt. 2018

București
Aeral imajo pri Bucarest, kun l'avenuo Kiseleff.
Standardo Blazono
Lando: Rumania
Informo:
Latitudo: 44º25'57" N
Longitudo: 26º06'14" E
Altitudo: 60 til 90 m
Surfaco: 228 km²
Habitanti: 1 883 425 (2011)
Denseso di habitantaro: 8,260 hab./km²
Horala zono: UTC+2
UTC+3 dum la somero
Urbestro: Gabriela Firea
Mapo di București
Oficala retosituo:
pmb.ro
Rezideyi en la quartero Titan en Bucarest, proxim la parko Cuza.

Bucarest (en Rumaniana: Bucureşti) esas la chef-urbo ed anke la maxim importanta industriala, financala e kulturala centro di Rumania. Segun la demografiala kontado di 2011 ol havis 1 883 425 habitanti. Lua totala surfaco esas 228 km². Ol jacas sud-este de la lando, e distas min kam 60 km del fluvio Danubio e de la frontiero kun Bulgaria.

Ol esas la 6ma maxim populizita urbo dil Europana Uniono, pos London, Berlin, Madrid, Roma e Paris, kande on konsideras nur la habitantaro interne la limiti del urbo e ne la metropolala regiono.

La Rumaniana nomo București havas necerta origino. La tradicioni afirmas ke l'urbo fondesis dum la 15ma yarcento da Bucur, qua esabus pastoro, o princo, o bandito, o peskero. En la Rumaniana la vorto bucurie signifikas "joyo", e posible havas Dacian origino.

Historio

Nacionala Muzeo pri Arti, en Bucarest.

Dum l'Antiqueso, la nuna regiono di Bucarest kovrabis per la dika foresti di Codrii Vlăsiei. Homi habitis ibe adminime de Paleolitiko.

L'urbo mencionesis unesmafoye en 1459, kun la nomo "citadelo di București". Ol divenis rezideyo dil princo Vlad la 3ma di Valakia, anke konocita kom Vlad l'Empalero (Vlad Țepeș) o Vlad Drakula.

En 1698 Constantin Brâncoveanu, princo di Valakia, movis lua korto a Bucarest. L'urbo divenis rezideyo di la korto pos ta dato. Dum la sequanta du yarcenti l'urbo subisis destrukti pri naturala dizastri, epidemio di plago de 1813 til 1814, e multafoye okupesis dal Habsburga imperio (1716, 1737, 1789) e da Rusa imperio (tri foyi de 1786 til 1806). L'Otomani indikis Greka administristi (Fanariotes) por administrar l'urbo pos la 18ma yarcento. En 1821, pos kurta revolto komandita da Tudor Vladimirescu, l'administro dal Fanariotes finis. Dum la revolto, multa Greki fusilagesis dal Otomani.

Incendio di Bucarest en 1847.

Rusi administris Bucarest de 1828 til la Milito di Krimea, e dum ta epoko eventis revolto en Valakia di 1848, kun centro en la urbo. Pos ke la Rusi departis, Austriani okupis ol til marto 1857. Ye la 23ma di marto 1847 fairo brulis cirkume 2000 domi, lor 1/3 del urbo.

Bucarest divenis la chef-urbo di Rumania en 1862, pos ke Valakia e Moldavia unionesis por formacar la princio di Rumania.

Geografio

La lago Văcărești esas areo protektita pos 2015.

La reliefo di Bucarest esas plana, jacante an la du rivi dil fluvio Dambovitsa. Tamen, tradicionale konsideresas ke Bucarest fondesis sur 7 kolini: Mihai Vodă, Dealul Mitropoliei, Radu Vodă, Cotroceni, Spirei, Văcărești, e Sf. Gheorghe Nou.

La lago Văcărești jacas an la sudala parto dil urbo. Ol esas interne di 190-hektara parko protektita per lego, qua gastigas 97 speci di uceli ed adminime 7 speci di mamiferi.[1] La parko cirkondesas per rezidala edifici e, pos esar abandonita dum kelka yari, ol transformesis en nacionala parko.

La klimato dil urbo esas humida kontinentala (Dfa segun la klimatala klasifikuro di Köppen). La mezavalora temperaturo en januaro (vintro) esas -1,3°C, dum ke la mezavalora temperaturo en julio (somero) esas 15,4°C.

La mezavalora yarala pluvozeso esas 643 mm, e la maxim pluvoza monato esas junio, kun mezavalore 83 mm.

Referi

Commons
Commons
Commons havas kontenajo relatante a:
Chef-urbi di Europana landi

Amsterdam · Andorra la Vella · Athina · Bakı · Beograd  · Berlin · Bern · Bratislava · Bruxel · Budapest · București · Chișinău · Dublin · Helsinki · Kiyiv · København · Lisboa · Ljubljana · London · Luxemburg · Madrid · Minsk · Monako · Moskva · Nikosia · Oslo · Paris · Podgorica · Praha  · Reykjavík · Rīga · Roma · San-Marino · Sarajevo · Skopje  · Sofiya · Stockholm · Tallinn · Tbilisi · Tirane · Vaduz · Valletta  · Warszawa · Vatikano · Wien · Vilnius · Yerevan · Zagreb