Ֆիզիկայի միջազգային օլիմպիադա

Ֆիզիկայի միջազգային օլիմպիադա (ՖՄՕ) (անգլերեն՝ International Physics Olympiad (IPhO)), ֆիզիկայի ամենամյա մրցություն է՝ միջնակարգ դպրոցի աշակերտների համար, որը Գիտական միջազգային օլիմպիադաներից մեկն է։ Առաջին ՖՄՕ-ն եղել է Վարշավայում (Լեհաստան)՝ 1967 թվականին։

Ամեն ազգային պատվիրակություն բաղկացած է առավելագույնը հինգ աշակերտներից և երկու ղեկավարից։ Ղեկավարները պետք է վարժ տիրապետեն անգլերեն լեզվին և ֆիզիկայի առարկային։ Ղեկավարներին կարող են նաև ուղեկցել ցանկացած թվով դիտորդներ։ Աշակերտները հանձնում են անհատական աշխատանքներ՝ տեսական և գործնական։ Ըստ արդյունքների՝ աշակերտները պարգևատրվում են ոսկե, արծաթե, բրոնզե մեդալներով կամ գովասանագրերով։

Տեսական փուլը տևում է 5 ժամ, բաղկացած է երեք առաջադրանքներից։ Առաջադրանքները սովորաբար բաղկացած են մի քանի ենթահարցերից։ Փորձնական մասը կարող է բաղկացած լինել մեկ կամ երկու փուլից, որոնցից յուրաքանչյուրին տրվում է հինգը ժամ։

Պատմություն

Առաջին ՖՄՕ-ից մի քանի ամիս առաջ հրավերներ ուղարկվեցին բոլոր Միջին Եվրոպական երկրներին։ Հրավերներն ընդունվեցին Բուլղարիայի, Չեխոսլովակիայի, Հունգարիայի և Ռումինիայի կողմից (կազմակերպող Լեհաստանի հետ միասին՝ հինգ երկիր)։ Յուրաքանցյուր երկրի թիմ բաղկացած էր միջնակարգ դպրոցի երեք աշակերտներից և մեկ ղեկավարից։ Մրցությունը կազմակերպված էր Լեհաստանի Ֆիզիկայի օլիմպիադայի վերջնական փուլի նման՝ մեկ օր տրամադրված էր տեսական խնդիրներին, և մեկ օր էլ՝ փորձի համար։ Միակ տարբերությունն այն էր, որ մասնակիցները ստիպված էին սպասել իրենց աշխատանքների արդյունքներն իմանալու համար։ Սպասելու ժամանակ կազմակերպիչները երկու օդանավով էքսկուրսիա կազմակերպեցին դեպի՝ Կռակ և Գդանսկ քաղաքները։ Առաջին ՖՄՕ-ի շրջանակներում աշակերտները պետք է լուծեին չորս տեսական և մեկ փորձարարական խնդիր։

Երկրորդ օլիմպիադան կազմակերպվեց պրոֆեսոր Ռեժո Քունֆալվուի կողմից՝ Բուդապեշտում (Հունգարիա)՝ 1968 թվականին։ Ութ երկրներ մասնակցեցին այս օլիմպիադային՝ Գերմանական Դեմոկրատական Հանրապետությունը, Խորհրդային Միությունը և Հարավսլավիան միացան մասնակից երկրներին։ Կրկին յուրաքանցյուր երկիր ներկայացվում էր միջնակարգ դպրոցի երեք աշակերտների և մեկ ղեկավարի կողմից։ Երկրորդ ՖՄՕ-ից որոշ ժամանակ առաջ օրենքների և ուսումնական ծրագրի մի նախնական պլան պատրաստվեց։ Այս պլանը հետագայում պաշտոնապես ընդունեցին Միջազգային Խորհուրդը, որը բաղկացած էր մասնակից թիմերի ղեկավարներից։ Սա կատարվեց երկրորդ ՖՄՕ-ից մի քանի ամիս հետո Չեխոսլովակիայի Բռնո քաղաքում կատարված հատուկ ժողովում։

Երրորդ ՖՄՕ-ն կազմակերպվեց պրոֆեսոր Ռոստիսլավ Կոստիալի կողմից՝ Բռնոյում (Չեխոսլովակիա)՝ 1969 թվականին։ Այդ ժամանակ յուրաքանչյուր թիմ բաղկացած էր հինգ աշակերտներից և երկու ղեկավարներից։ Բռնոյի մրցույթը կազմակերպվեց ըստ ընդունված պաշտոնական օրենքի։

Հաջորդ օլիմպիադան անցկացվեց Մոսկվայում (Խորհրդային Միություն) 1970 թվականին։ Ամեն երկիր ներկայացվում էր վեց աշակերտներով և երկու ղեկավարներով։ Օլիմպիադայի ժամանակ որոշ փոքր փոփոխություններ արվեցին օրենքի մեջ։

Հինգերորդ ՖՄՕ-ից սկսած, որն անցկացվեց Սոֆիայում (Բուլղարիա) 1971 թվականին, ամեն խումբ պետք է բաղկացած լիեր հինգ աշակերտներից և երկու ղեկավարներից։ 1978 և 1980 թվականներին ՖՄՕ-ն չի կազմակերպվել, արևմտյան երկրների ավելացման պատճառով։ Առաջին արևմտյան երկիրը, որ մասնակցել է, եղել է Ֆրանսիան^[1]։ Սկզբում, սակավաթիվ մասնակից արևմտյան երկրները հրաժարվեցին, որ ՖՄՕ-ն տարին մեջ անցկացվի արևմտյան և արևելյան խմբի երկրներում։ Այդ պատճառով էլ արևելյան խմբի երկրները հրաժարվեցին 1978 և 1980 թվականների օլիմպիադաները կազմակերպելուց։ 1982 թվականից տարեկան օլիմպիադները շարունակվեցին, քանի որ բավականին արևմտյան երկրներ կային բեռը կիսելու համար։

Այժմ ապագա ՖՄՕ-ի անցկացվելիք վայրը տարիներ առաջ որոշված է։ ՖՄՕ-ին միանալուց հետո, ամեն երկիր պետք է երեք տարի առաջ ուրիշներին տեղեկացնի իր ՖՄՕ-ն հյուրընկալելու ցանկության մասին, որից հետո նա ավելանում է սպասողների ցանկին, որը 2006 թվականին արդեն մինչև 2050-ականները շարունակվում է։ Կազմակերպչական ձախողումների դեպքում, երկիրը ժամանակավորապես մերժվում է ՖՄՕ-ի կողմից, որը պատահեց Ֆրանսիայի հետ 2000 թվականին։

Մրցության կառուցվածքը

Մրցությունը տևում է երկու օր։ Մեկ օրը տրամադրված է տեսական խնդիրներին (երեք խնդիր, որոնք ամենաքիչը ֆիզիկայի չորս ոլորտ են պարունակում։ Միավորների ընդհանուր գումարը 30 է)։ Մեկ այլ օր տրամադրված է փորձարարական խնդիրներին (մեկ կամ երկու խնդիրներ. միավորների ընդհանուր գումարը 20 է)։ Այս երկու օրերը բաժանվում են գոնե մեկ հանգստյան օրով։ Այս երկու փուլերի համար էլ հինգական ժամ է տրամադրվում։ Յուրաքանչյուր թիմ բաղկացած է ընդհանուր կամ տեխնիկական միջնակարգ դպրոցների 20 տարեկանը չգերազանցող աշակերտներից (և ոչ թե ինստիտուտների կամ համալսարանների ուսանողներից)։ Ընդհանրապես ամեն խումբ բաղկացած է հինգ աշակերտներից և երկու վերահսկիչներից։

Մեդալների բաշխումը

Նվազագույն միավորները, որոնք պահանջվում են օլիմպիադայի մեդալների և գովասանագրերի համար, որոշվում են կազմակերպիչների կողմից ըստ հետևյալ կաննոների՝

ոսկե մեդալներով պարգևատրվում են մրցակիցների լավագույն 8%-ը,
ոսկե կամ արծաթե մեդալներով պարգևատրվում են մրցակիցների լավագույն 25%-ը,
ոսկե, արծաթե կամ բրոնզե մեդալներով պարգևատրվում են մրցակիցների լավագույն 50%-ը,
օլիմպիական մեդալներով կամ գովասանագրերով պարգևատրվում են մրցակիցների լավագույն 67%-ը։

Մյուս բոլոր մասնակիցները ստանում են մասնակցության սերտիֆիկատ։ Ամենաբարձր արդյունքով մասնակիցը (Բացարձակ Հաղթողը) բացի ոսկե մեդալից, ստանում է մի հատուկ մրցանակ^[2]։

Անցած օլիմպիադաները

2024 - Իսֆահան, Իրան
2023 - Տոկիո, Ճապոնիա
2022 - Բեռն, Շվեյցարիա
2021 - Վիլնյուս, Լիտվա
2020 - Չի անցկացվել համավարակի պատճառով
2019 - Թել Ավիվ, Իսրայել
2018 - Լիսաբոն, Պորտուգալիա
2017 - Ջոկյակարտա, Ինդոնեզիա
2016 - Ցյուրիխ, Շվեյցարիա
2015 - Մումբայ, Հնդկաստան
2014 - Աստանա, Ղազախստան
2013 - Կոպենհագեն, Դանիա
2012 - Տալլին և Տարտու, Էստոնիա
2011 - Բանգկոկ, Թաիլանդ
2010 - Զագրեբ, Խորվաթիա
2009 - Մերիդա, Մեքսիկա
2008 - Հանոյ, Վիետնամ
2007 - Սպահան, Իրան
2006 - Սինգապուր
2005 - Սալամանկա, Իսպանիա
2004 - Պոհանգ, Հարավային Կորեա
2003 - Թայպեյ, Թայվան
2002 - Բալի, Ինդոնեզիա
2001 - Անթալիա, Թուրքիա
2000 - Լեյսեստեր, Միացյալ Թագավորություն
1999 - Պադովա, Իտալիա
1998 - Ռեյկյավիկ, Իսլանդիա
1997 - Սադբերի, Օնտարիո, Կանադա
1996 - Օսլո, Նորվեգիա
1995 - Կանբերա, Ավստրալիա
1994 - Պեկին, Չինաստան
1993 - Վիլիամզբուրգ, ԱՄՆ
1992 - Հելսինկի, Ֆինլանդիա
1991 - Հավանա, Կուբա
1990 - Գրոնինգեն, Նիդերլանդներ
1989 - Վարշավա, Լեհաստան
1988 - Բադ Իշ, Ավստրիա
1987 - Յենա, Գերմանիա
1986 - Լոնդոն, Անգլիա
1985 - Պորտորոզ, Հարավսլավիա
1984 - Սիգտունա, Շվեդիա
1983 - Բուխարեստ, Ռումինիա
1982 - Մալենտե, Գերմանիա
1981 - Վարնա, Բուլղարիա
1979 - Մոսկվա, ԽՍՀՄ
1977 - Հռադեկ Կռալովե, Չեխոսլովակիա
1976 - Բուդապեշտ, Հունգարիա
1975 - Գուստրով, Գերմանիա
1974 - Վարշավա, Լեհաստան
1972 - Բուխարեստ, Ռումինիա
1971 - Սոֆիա, Բուլղարիա
1970 - Մոսկվա, ԽՍՀՄ
1969 - Բռնո, Չեխոսլովակիա
1968 - Բուդապեշտ, Հունգարիա
1967 - Վարշավա, Լեհաստան

Առաջիկա օլիմպիադաները

Հայաստանի արդյունքները ՖՄՕ-ում

Հայաստանը առաջին անգամ Ֆիզիկայի միջազգային օլիմպիադային մասնակցել է որպես դիտորդ՝ 1997 թվականին, ապա 1998 թվականին չի մասնակցել և 1999 թվականին դարձյալ մասնակցել է որպես դիտորդ։

Հայաստանի թիմերը ակտիվորեն մրցույթին սկսել են մասնակցել 2000 թվականից, որի ընթացքում արժանացել են 2 ոսկե, 11 արծաթե, 41 բրոնզե մեդալների և 24 գովասանագրերի, ինչպես նաև մեկ հատուկ մրցանակի։ Հայաստանը այդ ժամանակաշրջանում ունեցել է 89 մասնակիցներ։

Օլիմպիադայի համարը	Տարին	Երկիրը	Մասնակցող երկրների թիվը	Հայ մասնակիցների թիվը	Ոսկե մեդալ	Արծաթե մեդալ	Բրոնզե մեդալ	Գովասանագիր
54	2024	Իրան	46	5	0	0	3	2
53	2023	Ճապոնիա	80	5	0	1	4	0
52	2022	Շվեյցարիա	79	5	0	0	3	2
51	2021	Լիտվա	76	4	1	1	2	0
50	2019	Իսրայել	78	5	0	0	5	0
49	2018	Պորտուգալիա	90	3	0	1	1	1
48	2017	Ինդոնեզիա	---	3	0	1	1	1
47	2016	Շվեյցարիա	90	5	1	2	1	0
46	2015	Հնդկաստան	---	5	0	2	3	0
45	2014	Ղազախստան	82	5	0	3	2	0
44	2013	Դանիա	83	5	0	0	4	1
43	2012	Էստոնիա	86	5	0	0	2	2
42	2011	Թաիլանդ	---	3	0	0	0	1
41	2010	Խորվաթիա	80	5	0	0	0	1
40	2009	Մեքսիկա	70	3	0	0	1	2
39	2008	Վիետնամ	81	4	0	0	1	0
38	2007	Իրան	73	3	0	0	1	1
37	2006	Սինգապուր	86	4	0	0	1	2
36	2005	Իսպանիա	73	5	0	0	1	3
35	2004	Հարավային Կորեա	73	5	0	0	4	1
34	2003	Թայվան	54	3	0	0	0	1
33	2002	Ինդոնեզիա	70	4	0	0	1	1
32	2001	Թուրքիա	64	4	0	0	0	2
31	2000	Միացյալ Թագավորություն	62	3	0	0	0	0

Հայաստանի մասնակիցների արդյունքները ՖՄՕ-ում

ՖՄՕ-ի հ/հ	Տարի	Մասնակից	Կրթօջախ	Մեդալ/գովասանագիր	Ղեկավար	Ղեկավար
54	2024	Աղայան Արսեն	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Կուրղինյան Բիլոր	Հայրապետյան Մեխակ
		Գալստյան Նարեկ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Պետրոսյան Ալֆրեդ
		Գազազյան Արմեն	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Գովասանագիր
		Գասպարյան Արտյոմ	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Մովսիսյան Նարեկ	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Գովասանագիր
53	2023	Կարապետյան Հովսեփ	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Արծաթե մեդալ	Կուրղինյան Բիլոր	Թոփչյան Հրանտ
		Բարսեղյան Արեգ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Առաքելյան Մարիա	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Պետրոսյան Վյաչեսլավ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Աղայան Արսեն	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
52	2022	Մկրտչյան Արտաշես	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Բարսեղյան Արեգ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Առաքելյան Մարիա	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Պետրոսյան Վյաչեսլավ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Կարապետյան Հովսեփ	ՀԱՊՀ ավագ դպրոց	Գովասանագիր
51	2021	Գյոլեցյան Արտաշես	Ֆիզմաթ դպրոց	Ոսկե մեդալ	Հայրապետյան Մեխակ	Կուրղինյան Բիլոր
		Կարախանյան Ռուբեն	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Գյուլամիրյան Դավիթ	Քվանտ վարժարան	Արծաթե մեդալ
		Չախոյան Հակոբ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
50	2019	Հունանյան Եվա	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Զոհրաբյան Դավիթ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Գրիգորյան Քրիստինե	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Մուրադյան Հայկ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Կիրակոսյան Դավիթ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
49	2018	Գևորգյան Դավիթ	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Զոհրաբյան Դավիթ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Գրիգորյան Քրիստինե	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
48	2017	Նազարյան Խաչատուր	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Գևորգյան Դավիթ	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ
		Եղիազարյան Միքայել	Քվանտ վարժարան	Գովասանագիր
47	2016	Վարդանյան Էդգար	Ֆիզմաթ դպրոց	Ոսկե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Մաթևոսյան Աշոտ	Քվանտ վարժարան	Արծաթե մեդալ
		Մամբրեյան Արա	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ
		Բաբուջյան Հրաչյա	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Խալաֆյան Էդուարդ	Քվանտ վարժարան
46	2015	Թոփչյան Հրանտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Վարդանյան Էդգար	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ
		Մաթևոսյան Աշոտ	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ
		Մովսիսյան Աշոտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Մամբրեյան Արա	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
45	2014	Մարտիրոսյան Գևորգ	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Մամբրեյան Վարդգես	Ֆիզմաթ դպրոց	Արծաթե մեդալ
		Վասիլյան Արսեն	ՀԱՊՀ ա/դ	Արծաթե մեդալ
		Թոփչյան Հրանտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Մովսիսյան Աշոտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
44	2013	Մարտիրոսյան Գևորգ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Կուրղինյան Բիլոր
		Մամբրեյան Վարդգես	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Պետրոսյան Ալեքսանդր	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Վասիլյան Արսեն	ՀԱՊՀ ա/դ	Բրոնզե մեդալ
		Հովհաննիսյան Ռազմիկ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
43	2012	Գևորգյան Վիրաբ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Ավետիսյան Վարդան	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Պետրոսյան Ալեքսանդր	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Մկրտևյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Հովհաննիսյան Ռազմիկ	Ֆիզմաթ դպրոց
42	2011	Ավետիսյան Վարդան	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Մկրտչյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց
		Գևորգյան Վիրաբ	Ֆիզմաթ դպրոց
41	2010	Հակոբյան Հայկ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր	Գրիգորյան Գագիկ	Մանուկյան Նուրիջան
		Շմավոնյան Հովհաննես	Ֆիզմաթ դպրոց
		Մանթաշյան Մհեր	Ֆիզմաթ դպրոց
		Տեփանյան Հայկ	Քվանտ վարժարան
		Բաբայան Էդվարդ	Էվրիկա
40	2009	Գալստյան Վահե	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ	Գրիգորյան Գագիկ	Մանուկյան Նուրիջան
		Վարդանյան Վալերի	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Գրիգորյան Աշոտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
39	2008	Ղարիբյան Հրանտ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Գալստյան Վահե	Քվանտ վարժարան
		Գալոյան Տիգրան	Էվրիկա
		Զեյնալյան Դավիթ	գ.Սուրենավանի մ/դ
38	2007	Մամիկոնյան Արսեն	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Գևորգյան Մենուա	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Ղարիբյան Հրանտ	Ֆիզմաթ դպրոց
37	2006	Կոստանյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Մարգարյան Արման	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Ճիտոյան Վահե	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Հովսեփյան Սևադա	Ֆիզմաթ դպրոց
36	2005	Նազարյան Տիգրան	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ
		Մարկոսյան Սերգեյ	Քվանտ վարժարան	Գովասանագիր
		Հարությունյան Բորիս	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Կոստանյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Մարգարյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց
35	2004	Հովհաննիսյան Կարեն	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Սողոմոնյան Մկրտիչ	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ
		Շահվերդյան Սերգեյ	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ
		Ավետիսյան Ժիրայր	Քվանտ վարժարան	Բրոնզե մեդալ
		Չավուշյան Անդրանիկ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
34	2003	Պողոսյան Սերգեյ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Կուրղինյան Բիլոր	Ֆիզմաթ դպրոց
		Ավետիսյան Ժիրայր	Քվանտ վարժարան
33	2002	Շահվերգյան Տիգրան	Ֆիզմաթ դպրոց	Բրոնզե մեդալ
		Պողոսյան Սերգեյ	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Ալավերդյան Կարեն	Ֆիզմաթ դպրոց
		Եղիկյան Վահագն	Քվանտ վարժարան
32	2001	Կարապետյան Հովնաթան	Ֆիզմաթ դպրոց	Գովասանագիր
		Ասլանյան Գրիգոր	Գյումրու ակադեմիական վարժարան	Գովասանագիր
		Մովսիսյան Արամ	Ֆիզմաթ դպրոց
		Թանանյան Հովհաննես	թիվ186 դպրոց
31	2000	Հարությունյան Աշոտ	Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան	Հատուկ մրցանակ
		Առաքելյան Արտակ	Ֆիզմաթ դպրոց
		Գաֆարյան Գևորգ	Գյումրու թիվ 1 կրթահամալիր