Դաշնություն
| Շարքի մաս |
| Քաղաքականություն |
|---|
.svg) |
Դաշնությունը (նաև հայտնի որպես ֆեդերալ պետություն) քաղաքական միավոր է, որը բնութագրվում է ինքնակառավարվող պրովինցիաների, նահանգների կամ այլ տարածաշրջանների միությամբ, որոնք գտնվում են կենտրոնական (դաշնային) կառավարության վերահսկողության ներքո։ Դաշնությունում վարչական միավորների ինքնակառավարման կարգավիճակը, ինչպես նաև իշխանության բաժանումը նրանց և կենտրոնական կառավարության միջև ամեն երկրում ունի իր յուրահատկությունը և հիմնականում սահմանվում է սահմանադրորեն։ Այսպիսով դաշնությունը կառավարման ձև է, որտեղ իշխանությանը բաժանված է կենտրոնական կառավարության և որոշակի թվով դաշնային նահանգների միջև, որոնք ունեն որոշակի իրավունքներ և պարտականություններ[1]։
Դաշնության կառավարման մեխանիզմը կոչվում է դաշնային, որը ֆեդերալիզմի օրինակ է համարվում։ Դաշնությանը հակադրվող մեկա այլ համակարգ է համարվում ունիտար պետությունը։ Օրինակ Ֆրանսիան երկար դարեր ունիտար պետություն է։ Ավստրիան երկար տարիներ եղել է ունիտար պետություն, սակայն Ավստրո-Հունգարիայի փլուզումից հետո 1918 թվականի սահմանադրությամբ դարձավ դաշնություն։ Գերմանիան իր 16 մարզերով դաշնության վառ օրինակ է։
Դաշնությունները սովորաբար բազմաէթնիկ պետություններ են մեծ տարածքներով (ինչպիսիք են Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն, Կանադան, Հնդկաստանը կամ Բրազիլիան), սակայն դա անհրաժեշտ պայման չէ։
Ժամանակակից դաշնություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Federation on CIA Factbook». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 5-ին.
- ↑ Federal structure of Russia, Article 65 of Russian Constitution.
- ↑ Моисеев, А. А. Суверенитет государства в международном праве: учебное пособие. — Восток-Запад, 2009. — С. 75.
- ↑ Романенко, С. А. Югославия. — Московский общественный научный фонд, 2000. — С. 241.
- ↑ Бухвальд, Е. М. Российский федерализм. — Узорочье, 2002. — С. 20.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|
|
Ընթերցե՛ք «դաշնություն» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։ |