Իրազեկիչ
Իրազեկիչ, ինֆորմատոր[1] կամ ուիսլբլոուեր[2] (անգլ.՝ Whistleblower - «սուլող», բառացի «սուլիչ փչող»), ակտիվ քաղաքացի, որը հրապարակել է պետական մարմնում, հասարակական, մասնավոր կամ առևտրային կազմակերպությունում իրականացվող կամ ենթադրվող խարդախության կամ անօրինական գործունեության մասին[3]։
Իրազեկիչը տեղեկացնում են խախտումների մասին կամ կազմակերպության ներսում՝ կազմակերպության մյուս աշխատակիցներին կամ դրսում՝ տեսուչների, իրավապահ մարմինների, ԶԼՄ-ների կամ որևէ շահառուների խմբի։ Իրազեկիչը կարող է անձամբ նախաձեռնել հետաքննությունը կամ տեղեկատվությունը հանձնել միջնորդների, որոնք տեղեկատվությունը հանրայնացնելու հնարավորություն ունեն։
Որոշ երկրներում, ինչպես նաև ԱՄՆ-ում ընդհանուր իրավունքի qui tam հայեցակարգի շրջանակում, իրազեկիչը պետական միջոցները ոչ նպատակային օգտագործելու համար կարող է կազմակերպությանը դատի տալ, և հաջողության դեպքում հավակնել բռնագանձված գումարի մի մասին[4]։
Իրազեկումը բավականին տարածված է այնպիսի կարևոր ոլորտներում, ինչպիսիք են միջուկային էներգիան և առողջապահությունը։
Իրազեկիչին պետք չէ շփոթել լրտուի հետ[5]։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Юридический перевод. Учебное пособие по переводу с английского языка на русский Издательство «Проспект», 2018
- ↑ Company, Houghton Mifflin Harcourt Publishing. «The American Heritage Dictionary entry: whistleblower». www.ahdictionary.com.
- ↑ Vandekerckhove, Wim (2006). Whistleblowing and Organizational Social Responsibility : A Global Assessment. Ashgate.
- ↑ J. Randy Beck, The False Claims Act and the English Eradication of Qui Tam Legislation, 78 North Carolina Law Review 539 (March 2000).
- ↑ «informer». Merriam-Webster Dictionary. Merriam-Webster. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 6-ին. «2: one that informs against another; specifically : one who makes a practice especially for a financial reward of informing against others for violations of penal laws»