Jump to content

Յագայլո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
11:45, 3 Մայիսի 2024 տարբերակ, Խմբագրող (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)
Յագայլո
Ծնվել է՝1362
ԾննդավայրՎիլնյուս, Լիտվական մեծ իշխանություն
Մահացել է՝հունիսի 1, 1434[1]
Վախճանի վայրJagiellonian Gord, Գորոդոկ, Ռուսական վոեվոդություն, Լեհաստանի թագավորություն
Սուրբ Ստանիսլավի և Վացլավի տաճառ
Երկիր Լիտվական մեծ իշխանություն և  Լեհաստանի թագավորություն
ՏոհմՅագելլոներ և Դեդենինովիչներ
քաղաքական գործիչ
ՀայրՕլգերդ[2][3]
ՄայրԻուլանիա Ալեքսանդրովնա[2]
ԵրեխաներԷլժբետա Բոնիֆացիա, Յադվիգա Յագելլոն, Վլադիսլավ III Վարնենչիկ[4] և Կազիմիր IV
Հավատքկաթոլիկություն[2] և լիտվական դիցաբանություն

Յագայլո, Ցոգայլա (Jogaila, 1362, Վիլնյուս, Լիտվական մեծ իշխանություն - հունիսի 1, 1434[1], Jagiellonian Gord, Գորոդոկ, Ռուսական վոեվոդություն, Լեհաստանի թագավորություն), Լիտվայի մեծ իշխան (1377-1392, ընդմիջումներով), Լեհաստանի թագավոր (Վլադիսլավ XI Յագելլո) 1386 թվականից, Յագելլոների դինաստիայի հիմնադիրը։

Օլգերդի որդին։ Լիտվական մեծ իշխանությունում 1382 թվականին հաղթել է (Տևտոնական օրդենի օգնությամբ) իշխանության համար պայքարում։ Յագայլոյի և լեհաստանի թագուհի Յադվիգայի ամուսնությամբ ձևակերպվել է լեհական-լիտվական ունիան։

1392 թվականին լիտվական ֆեոդալների կողմից ունիայի նկատմամբ դժգոհությունից հարկադրված Լիտվայում իշխանությունը հանձնել է Վիտովտին Տևտոնական օրդենի դեմ «մեծ պատերազմի» (1409-1411) պատրաստության և Գրյունվալդի ճակատամարտի (1410) ընթացքում (լինելով լեհ-լիտվական ռուսական բանակի հրամանատար) իրեն դրսևորել է որպես տաղանդավոր զորավար և կազմակերպիչ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յագայլո» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 104