Jump to content

«Մասնակից:ԼԻԱՆԱ4/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Банде́ровцы'''<ref>иногда ошибочно — бендеровцы, см. {{cite web|url=http://new.gramota.ru/spravka/buro/search-answer?s=258335|title=Вопрос № 258335|website=new.gramota.ru|publisher=// ''Интернет-портал «[[Грамота.ру]]»''|accessdate=2015-10-22|archive-date=2016-03-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306135156/http://new.gramota.ru/spravka/buro/search-answer?s=258335|deadlink=no}}</ref> — название участников [[Организация украинских националистов (бандеровское движение)|фракции «Организации украинских националистов»]], которой с 1940 по 1959 годы руководил [[Бандера, Степан Андреевич|Степан Бандера]]<ref>Малий словник історії України / Відповідальний редактор Валерій Смолій. — К.: Либідь, 1997.</ref>.
Բանդերայիններ<ref>иногда ошибочно — бендеровцы, см. {{cite web|url=http://new.gramota.ru/spravka/buro/search-answer?s=258335|title=Вопрос № 258335|website=new.gramota.ru|publisher=// ''Интернет-портал «[[Грамота.ру]]»''|accessdate=2015-10-22|archive-date=2016-03-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306135156/http://new.gramota.ru/spravka/buro/search-answer?s=258335|deadlink=no}}</ref> — Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության խմբակցության անդամների անունները, որը ղեկավարել է Ստեփան Բանդերան 1940-1959 թթ․<ref>Малий словник історії України / Відповідальний редактор Валерій Смолій. — К.: Либідь, 1997.</ref>։


Во время Второй мировой войны, термин «бандеровцы» утратил свою прямую связь с конкретным политическим движением и стал разговорным, обозначая украинских националистических повстанцев, в частности активистов ОУН-Б и партизан [[Украинская повстанческая армия|УПА]], а также тех, кто совершал убийства по другим причинам<ref>''Among Poles and Jews between 1943 and 1945, the term had a practical meaning, referring to people who might arrive at any time and commit murder. The term was colloquial and was used to identify Ukrainian nationalist insurgents, in particular OUN-B activists and UPA partisans. Its users undoubtedly employed it on occasion to refer to bandits who did not belong to the OUN-B or the UPA and committed murder for other reasons.'' {{cite book |last=Rossolinski |first=Grzegorz |url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |title=Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult |publisher=Columbia University Press |year=2014 |isbn=978-3838266848 |pages=282 |author-link=Россолински-Либе, Гжегож }} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |date=20240225013803 }}</ref>.
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ «Բանդերա» տերմինը կորցրել է իր անմիջական կապը կոնկրետ քաղաքական շարժման հետ և դարձելէ խոսակցական՝ նկատի ունենալով ուկրաինացի ազգայնական ապստամբներին, մասնավորապես OUN-B-ի ակտիվիստներին և UPA-ի պարտիզաններին, ինչպես նաև նրանց, ովքեր սպանություններ են կատարել այլ պատճառներով<ref>''Among Poles and Jews between 1943 and 1945, the term had a practical meaning, referring to people who might arrive at any time and commit murder. The term was colloquial and was used to identify Ukrainian nationalist insurgents, in particular OUN-B activists and UPA partisans. Its users undoubtedly employed it on occasion to refer to bandits who did not belong to the OUN-B or the UPA and committed murder for other reasons.'' {{cite book |last=Rossolinski |first=Grzegorz |url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |title=Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult |publisher=Columbia University Press |year=2014 |isbn=978-3838266848 |pages=282 |author-link=Россолински-Либе, Гжегож }} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |date=20240225013803 }}</ref>։ 1943–1945 թվականներին լեհերի և հրեաների շրջանում տերմինը ստացել է խիստ բացասական բնույթ, քանի որ այն օգտագործվում էր նկատի ունենալով մարդկանց, ովքեր կարող էին ցանկացած պահի գալ և սպանություն կատարել, հիմնականում նշանակում է ավազակներ, չարագործներ կամ մարդասպաններ<ref>''Because Jews and Poles used the term "Banderites" to describe people who murdered them and conducted other atrocities against them on a daily basis, the term acquired a strongly pejorative meaning in these communities. It basically meant bandits, villains, or murderers.'' {{cite book |last=Rossolinski |first=Grzegorz |url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |title=Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult |publisher=Columbia University Press |year=2014 |isbn=978-3838266848 |pages=282 |author-link=Россолински-Либе, Гжегож }} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |date=20240225013803 }}</ref>։
Среди поляков и евреев в 1943―1945 годах, термин приобрел сильно негативный характер, так как использовался для обозначения людей, которые могли прийти в любое время и совершить убийство, в основном означая бандитов, злодеев или убийц<ref>''Because Jews and Poles used the term "Banderites" to describe people who murdered them and conducted other atrocities against them on a daily basis, the term acquired a strongly pejorative meaning in these communities. It basically meant bandits, villains, or murderers.'' {{cite book |last=Rossolinski |first=Grzegorz |url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |title=Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult |publisher=Columbia University Press |year=2014 |isbn=978-3838266848 |pages=282 |author-link=Россолински-Либе, Гжегож }} {{Wayback|url=https://books.google.com/books?id=SFH_BgAAQBAJ&pg=PA235 |date=20240225013803 }}</ref>.




== Исторический экскурс и текущее применение ==
После 1940-х годов понятие «бандеровцы» часто используется для обозначения всего [[Украинский национализм|украинского национализма]]. Это название особенно часто употреблялось [[советская пропаганда|советской пропагандой]], обозначая всё украинское националистическое подполье во время и после [[Великая Отечественная война|Великой Отечественной войны]], а также украинских националистов за границей и тех, кто состоял на Украине в оппозиции к советской национальной политике. Понятие «бандеровцы» в СССР постепенно стало нарицательным и применялось ко всем украинским националистам вне зависимости от их членства в ОУН{{sfn|Частий|2007|с=305}}{{sfn|Сергійчук|2004|с=32}}{{sfn|Посівнич|2008|с=9}}.


С начала [[Евромайдан]]а и [[российско-украинская война|российско-украинской войны]] термин «бандеровцы» занял важное место в российской политической пропаганде, употребляется с негативной окраской. Так стали называть любых украинских националистов, вне зависимости от их реального отношения к Степану Бандере, [[Мельник, Андрей Афанасьевич|Андрею Мельнику]], [[Шухевич, Роман Иосифович|Роману Шухевичу]] и [[Повстанческое движение на Западной Украине|украинскому антисоветскому подполью]]. Постепенно, «бандеровцами» начали называть членов любых властных и силовых структур Украины вне зависимости от их отношения к национализму.


== Պատմական նախադրյալներ և ընթացիկ կիրառություն ==
⚫
В России спорная деятельность Бандеры используется в качестве инструмента антиукраинской пропаганды<ref name="Haaretz">{{cite web|url=https://www.haaretz.com/world-news/europe/2022-06-01/ty-article-magazine/.premium/understanding-ukrainian-nationalism-and-claims-its-tainted-by-nazism/00000181-1a0c-d9b4-a199-be1e4a3c0000|title=The Truth About Ukrainian Nationalism and Claims It's Tainted by Nazism|website=Haaretz|archive-url=https://web.archive.org/web/20220609082202/https://www.haaretz.com/world-news/europe/2022-06-01/ty-article-magazine/.premium/understanding-ukrainian-nationalism-and-claims-its-tainted-by-nazism/00000181-1a0c-d9b4-a199-be1e4a3c0000|archive-date=2022-06-09|accessdate=2022-06-18|deadlink=no}}</ref><ref>{{cite web|lang=en|url=https://www.jpost.com/international/article-708719|title=Russia has been inciting against Ukrainians in Crimea for years -study|website=The Jerusalem Post {{!}} JPost.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20220618091511/https://www.jpost.com/international/article-708719|archive-date=2022-06-18|access-date=2022-06-18|deadlink=no}}</ref>. Бандеру и его сторонников [[Пропаганда в СССР|советская]], а затем и [[Пропаганда в России|российская пропаганда]] изображает в качестве одиозных нацистских приспешников. После Второй мировой войны слово «бандеровцы» стали использовать в отношении всех форм украинского национализма, оно стало маркером для обозначения «антисоветских украинцев», независимо от идеологической связи с Бандерой<ref name="cambridgeglobalist">{{cite web|lang=en|url=https://cambridgeglobalist.org/2015/01/29/success-russias-propaganda-ukraines-banderovtsy/|title=The Success of Russia's Propaganda: Ukraine's 'Banderovtsy'|website=Cambridge Globalist|date=2015-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20220901062352/http://cambridgeglobalist.org/2015/01/29/success-russias-propaganda-ukraines-banderovtsy/|archive-date=2022-09-01|accessdate=2022-06-15|deadlink=no}}</ref>. Показательным является популярный миф российской пропаганды о создании бандеровцами [[14-я добровольческая пехотная дивизия СС «Галиция» (1-я украинская)|дивизии СС «Галичина»]], хотя она формировалась из местных добровольцев, а ОУН(б) объявила бойкот мобилизации в дивизию<ref>A. Bolianowśkyj, Dywizija «Hałyczyna». Istorija, Lwiw 2000.</ref>, вела соответствующую агитацию и охотно принимала в ряды УПА дезертиров из дивизии «Галичина». Правда, позже оуновцы признали дивизию школой своих потенциальных бойцов и пытались ввести в ряды дивизии своих проверенных людей, которые должны были вести агитацию внутри, а в нужный момент взять её под контроль. Тем не менее, немцы старались этому помешать через тщательный отбор добровольцев<ref>Motyka Grzegorz. Ukraińska partyzantka, 1942—1960. — Warszawa, 2006. — s. 180—181</ref>.
1940-ականներից հետո «Բանդերա» հասկացությունը հաճախ օգտագործվում էր ողջ ուկրաինական ազգայնականությանը վերաբերելու համար։ Այս անունը հատկապես հաճախ օգտագործվում էր խորհրդային քարոզչության կողմից՝ նշելով ողջ ուկրաինական ազգայնական ընդհատակը՝ Մեծ Հայրենական պատերազմի ժամանակ և դրանից հետո, ինչպես նաև արտասահմանում գտնվող ուկրաինացի ազգայնականներին և նրանց, ովքեր Ուկրաինայում էին Խորհրդային ազգային քաղաքականությանը հակառակ: «Բանդերա» հասկացությունը ԽՍՀՄ-ում աստիճանաբար դարձավ հայտնի և կիրառվեց բոլոր ուկրաինացի ազգայնականների նկատմամբ՝ անկախ ՕՄ-ին նրանց անդամակցությունից{{sfn|Частий|2007|с=305}}{{sfn|Сергійчук|2004|с=32}}{{sfn|Посівнич|2008|с=9}}։

Եվրամայդանի և ռուս-ուկրաինական պատերազմի սկզբից ի վեր «Բանդերա» տերմինը կարևոր տեղ է գրավել ռուսական քաղաքական քարոզչության մեջ և օգտագործվում է բացասական ենթատեքստով։ Այսպես սկսեցին անվանել ցանկացած ուկրաինացի ազգայնական՝ անկախ Ստեփան Բանդերայի, Անդրեյ Մելնիկի, Ռոման Շուխևիչի և ուկրաինական հակասովետական ​​ընդհատակյա հետ ունեցած իրական հարաբերություններից։ Աստիճանաբար Ուկրաինայում ցանկացած կառավարության և անվտանգության կառույցների անդամները սկսեցին կոչվել «Բանդերա»՝ անկախ ազգայնականությանը նրանց վերաբերմունքից:

⚫
Ռուսաստանում Բանդերայի հակասական գործունեությունն օգտագործվում է որպես հակաուկրաինական քարոզչության գործիք<ref name="Haaretz">{{cite web|url=https://www.haaretz.com/world-news/europe/2022-06-01/ty-article-magazine/.premium/understanding-ukrainian-nationalism-and-claims-its-tainted-by-nazism/00000181-1a0c-d9b4-a199-be1e4a3c0000|title=The Truth About Ukrainian Nationalism and Claims It's Tainted by Nazism|website=Haaretz|archive-url=https://web.archive.org/web/20220609082202/https://www.haaretz.com/world-news/europe/2022-06-01/ty-article-magazine/.premium/understanding-ukrainian-nationalism-and-claims-its-tainted-by-nazism/00000181-1a0c-d9b4-a199-be1e4a3c0000|archive-date=2022-06-09|accessdate=2022-06-18|deadlink=no}}</ref><ref>{{cite web|lang=en|url=https://www.jpost.com/international/article-708719|title=Russia has been inciting against Ukrainians in Crimea for years -study|website=The Jerusalem Post {{!}} JPost.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20220618091511/https://www.jpost.com/international/article-708719|archive-date=2022-06-18|access-date=2022-06-18|deadlink=no}}</ref>։ Խորհրդային, ապա ռուսական քարոզչությունը Բանդերային և նրա կողմնակիցներին ներկայացնում է որպես օդիոզ նացիստների կամակատարների: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո «Բանդերա» բառը սկսեց գործածվել ուկրաինական ազգայնականության բոլոր ձևերի առնչությամբ, այն դարձավ «հակասովետական ​​ուկրաինացիներ» նշանակելու նշան՝ անկախ Բանդերայի հետ գաղափարական կապից<ref name="cambridgeglobalist">{{cite web|lang=en|url=https://cambridgeglobalist.org/2015/01/29/success-russias-propaganda-ukraines-banderovtsy/|title=The Success of Russia's Propaganda: Ukraine's 'Banderovtsy'|website=Cambridge Globalist|date=2015-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20220901062352/http://cambridgeglobalist.org/2015/01/29/success-russias-propaganda-ukraines-banderovtsy/|archive-date=2022-09-01|accessdate=2022-06-15|deadlink=no}}</ref>։ Показательным является популярный миф российской пропаганды о создании бандеровцами [[14-я добровольческая пехотная дивизия СС «Галиция» (1-я украинская)|дивизии СС «Галичина»]], хотя она формировалась из местных добровольцев, а ОУН(б) объявила бойкот мобилизации в дивизию<ref>A. Bolianowśkyj, Dywizija «Hałyczyna». Istorija, Lwiw 2000.</ref>, вела соответствующую агитацию и охотно принимала в ряды УПА дезертиров из дивизии «Галичина». Правда, позже оуновцы признали дивизию школой своих потенциальных бойцов и пытались ввести в ряды дивизии своих проверенных людей, которые должны были вести агитацию внутри, а в нужный момент взять её под контроль. Тем не менее, немцы старались этому помешать через тщательный отбор добровольцев<ref>Motyka Grzegorz. Ukraińska partyzantka, 1942—1960. — Warszawa, 2006. — s. 180—181</ref>.


Согласно одной из книг британского политолога украинского происхождения [[Кузьо, Тарас|Тараса Кузьо]], на рубеже 2013—2014 годов в связи с [[Евромайдан|Евромайданом]] российские политики и подконтрольные государству СМИ разжигают [[Ксенофобия|ксенофобию]] и [[Украинофобия|украинофобию]], изображая всех разговаривающих на [[Украинский язык|украинском]] и поддерживающих целостность Украины «[[Фашизм|фашистами]]», «[[Национал-социализм|нацистами]]» и «бандеровцами»<ref>{{книга|ссылка=https://books.google.cz/books?id=CqXACQAAQBAJ&pg=PA188&lpg=PA188&dq=%22Banderites%22+russia+occupied+ukrainians+torture&source=bl&ots=pbl3_PqHIk&sig=ACfU3U0uY9pPvrp_7OcATzM7KGqVr-yvxQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjN_9SNz7b4AhVjVeUKHWFVDzEQ6AF6BAgsEAM#v=onepage&q=Banderites&f=false|автор=[[Taras Kuzio]]|заглавие=Ukraine: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism|год=2015-06-23|издательство=ABC-CLIO|страницы=188|страниц=641|isbn=978-1-4408-3503-2}}</ref>. Рассуждения о наличии «бандеровцев» в руководстве Украины служили оправданием вмешательства Кремля в политические дела соседней страны. Через два дня после [[Референдум о статусе Крыма (2014)|крымского референдума 2014 года]] Путин заявил, что руководство Украины состоит из «современных пособников Бандеры». «Как и на протяжении веков, Крым станет домом для представителей всех этносов, которые в нём проживают, но никогда не будет принадлежать бандеровцам»<ref name="cambridgeglobalist" />.
Согласно одной из книг британского политолога украинского происхождения [[Кузьо, Тарас|Тараса Кузьо]], на рубеже 2013—2014 годов в связи с [[Евромайдан|Евромайданом]] российские политики и подконтрольные государству СМИ разжигают [[Ксенофобия|ксенофобию]] и [[Украинофобия|украинофобию]], изображая всех разговаривающих на [[Украинский язык|украинском]] и поддерживающих целостность Украины «[[Фашизм|фашистами]]», «[[Национал-социализм|нацистами]]» и «бандеровцами»<ref>{{книга|ссылка=https://books.google.cz/books?id=CqXACQAAQBAJ&pg=PA188&lpg=PA188&dq=%22Banderites%22+russia+occupied+ukrainians+torture&source=bl&ots=pbl3_PqHIk&sig=ACfU3U0uY9pPvrp_7OcATzM7KGqVr-yvxQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjN_9SNz7b4AhVjVeUKHWFVDzEQ6AF6BAgsEAM#v=onepage&q=Banderites&f=false|автор=[[Taras Kuzio]]|заглавие=Ukraine: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism|год=2015-06-23|издательство=ABC-CLIO|страницы=188|страниц=641|isbn=978-1-4408-3503-2}}</ref>. Рассуждения о наличии «бандеровцев» в руководстве Украины служили оправданием вмешательства Кремля в политические дела соседней страны. Через два дня после [[Референдум о статусе Крыма (2014)|крымского референдума 2014 года]] Путин заявил, что руководство Украины состоит из «современных пособников Бандеры». «Как и на протяжении веков, Крым станет домом для представителей всех этносов, которые в нём проживают, но никогда не будет принадлежать бандеровцам»<ref name="cambridgeglobalist" />.

15:24, 9 Հուլիսի 2024-ի տարբերակ

Բանդերայիններ[1] — Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության խմբակցության անդամների անունները, որը ղեկավարել է Ստեփան Բանդերան 1940-1959 թթ․[2]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ «Բանդերա» տերմինը կորցրել է իր անմիջական կապը կոնկրետ քաղաքական շարժման հետ և դարձելէ խոսակցական՝ նկատի ունենալով ուկրաինացի ազգայնական ապստամբներին, մասնավորապես OUN-B-ի ակտիվիստներին և UPA-ի պարտիզաններին, ինչպես նաև նրանց, ովքեր սպանություններ են կատարել այլ պատճառներով[3]։ 1943–1945 թվականներին լեհերի և հրեաների շրջանում տերմինը ստացել է խիստ բացասական բնույթ, քանի որ այն օգտագործվում էր նկատի ունենալով մարդկանց, ովքեր կարող էին ցանկացած պահի գալ և սպանություն կատարել, հիմնականում նշանակում է ավազակներ, չարագործներ կամ մարդասպաններ[4]։



Պատմական նախադրյալներ և ընթացիկ կիրառություն

1940-ականներից հետո «Բանդերա» հասկացությունը հաճախ օգտագործվում էր ողջ ուկրաինական ազգայնականությանը վերաբերելու համար։ Այս անունը հատկապես հաճախ օգտագործվում էր խորհրդային քարոզչության կողմից՝ նշելով ողջ ուկրաինական ազգայնական ընդհատակը՝ Մեծ Հայրենական պատերազմի ժամանակ և դրանից հետո, ինչպես նաև արտասահմանում գտնվող ուկրաինացի ազգայնականներին և նրանց, ովքեր Ուկրաինայում էին Խորհրդային ազգային քաղաքականությանը հակառակ: «Բանդերա» հասկացությունը ԽՍՀՄ-ում աստիճանաբար դարձավ հայտնի և կիրառվեց բոլոր ուկրաինացի ազգայնականների նկատմամբ՝ անկախ ՕՄ-ին նրանց անդամակցությունից[5][6][7]։

Եվրամայդանի և ռուս-ուկրաինական պատերազմի սկզբից ի վեր «Բանդերա» տերմինը կարևոր տեղ է գրավել ռուսական քաղաքական քարոզչության մեջ և օգտագործվում է բացասական ենթատեքստով։ Այսպես սկսեցին անվանել ցանկացած ուկրաինացի ազգայնական՝ անկախ Ստեփան Բանդերայի, Անդրեյ Մելնիկի, Ռոման Շուխևիչի և ուկրաինական հակասովետական ​​ընդհատակյա հետ ունեցած իրական հարաբերություններից։ Աստիճանաբար Ուկրաինայում ցանկացած կառավարության և անվտանգության կառույցների անդամները սկսեցին կոչվել «Բանդերա»՝ անկախ ազգայնականությանը նրանց վերաբերմունքից:

Ռուսաստանում Բանդերայի հակասական գործունեությունն օգտագործվում է որպես հակաուկրաինական քարոզչության գործիք[8][9]։ Խորհրդային, ապա ռուսական քարոզչությունը Բանդերային և նրա կողմնակիցներին ներկայացնում է որպես օդիոզ նացիստների կամակատարների: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո «Բանդերա» բառը սկսեց գործածվել ուկրաինական ազգայնականության բոլոր ձևերի առնչությամբ, այն դարձավ «հակասովետական ​​ուկրաինացիներ» նշանակելու նշան՝ անկախ Բանդերայի հետ գաղափարական կապից[10]։ Показательным является популярный миф российской пропаганды о создании бандеровцами дивизии СС «Галичина», хотя она формировалась из местных добровольцев, а ОУН(б) объявила бойкот мобилизации в дивизию[11], вела соответствующую агитацию и охотно принимала в ряды УПА дезертиров из дивизии «Галичина». Правда, позже оуновцы признали дивизию школой своих потенциальных бойцов и пытались ввести в ряды дивизии своих проверенных людей, которые должны были вести агитацию внутри, а в нужный момент взять её под контроль. Тем не менее, немцы старались этому помешать через тщательный отбор добровольцев[12].

Согласно одной из книг британского политолога украинского происхождения Тараса Кузьо, на рубеже 2013—2014 годов в связи с Евромайданом российские политики и подконтрольные государству СМИ разжигают ксенофобию и украинофобию, изображая всех разговаривающих на украинском и поддерживающих целостность Украины «фашистами», «нацистами» и «бандеровцами»[13]. Рассуждения о наличии «бандеровцев» в руководстве Украины служили оправданием вмешательства Кремля в политические дела соседней страны. Через два дня после крымского референдума 2014 года Путин заявил, что руководство Украины состоит из «современных пособников Бандеры». «Как и на протяжении веков, Крым станет домом для представителей всех этносов, которые в нём проживают, но никогда не будет принадлежать бандеровцам»[10].

В своей речи 9 мая 2022 года в Москве президент России Владимир Путин оправдывал вторжение на Украину, заявляя о неизбежной конфронтации с «неонацистами, бандеровцами». Как отмечает издание Deutche Welle, украинские СМИ публикуют свидетельства того, как россияне преследовали украинских военнопленных и гражданских по подозрениям в симпатии к Бандере[14].

См. также

Примечания

  1. ↑ иногда ошибочно — бендеровцы, см. «Вопрос № 258335». new.gramota.ru. // Интернет-портал «Грамота.ру». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-06-ին. Վերցված է 2015-10-22-ին. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. ↑ Малий словник історії України / Відповідальний редактор Валерій Смолій. — К.: Либідь, 1997.
  3. ↑ Among Poles and Jews between 1943 and 1945, the term had a practical meaning, referring to people who might arrive at any time and commit murder. The term was colloquial and was used to identify Ukrainian nationalist insurgents, in particular OUN-B activists and UPA partisans. Its users undoubtedly employed it on occasion to refer to bandits who did not belong to the OUN-B or the UPA and committed murder for other reasons. Rossolinski, Grzegorz (2014). Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult. Columbia University Press. էջ 282. ISBN 978-3838266848. Արխիվացված է Փետրվար 25, 2024 Wayback Machine-ի միջոցով:
  4. ↑ Because Jews and Poles used the term "Banderites" to describe people who murdered them and conducted other atrocities against them on a daily basis, the term acquired a strongly pejorative meaning in these communities. It basically meant bandits, villains, or murderers. Rossolinski, Grzegorz (2014). Stepan Bandera: The Life and Afterlife of a Ukrainian Nationalist: Fascism, Genocide, and Cult. Columbia University Press. էջ 282. ISBN 978-3838266848. Արխիվացված է Փետրվար 25, 2024 Wayback Machine-ի միջոցով:
  5. ↑ Частий, 2007, էջ 305
  6. ↑ Сергійчук, 2004, էջ 32
  7. ↑ Посівнич, 2008, էջ 9
  8. ↑ «The Truth About Ukrainian Nationalism and Claims It's Tainted by Nazism». Haaretz. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-06-09-ին. Վերցված է 2022-06-18-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  9. ↑ «Russia has been inciting against Ukrainians in Crimea for years -study». The Jerusalem Post | JPost.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022-06-18-ին. Վերցված է 2022-06-18-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. ↑ 10,0 10,1 «The Success of Russia's Propaganda: Ukraine's 'Banderovtsy'». Cambridge Globalist (անգլերեն). 2015-01-29. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-09-01-ին. Վերցված է 2022-06-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  11. ↑ A. Bolianowśkyj, Dywizija «Hałyczyna». Istorija, Lwiw 2000.
  12. ↑ Motyka Grzegorz. Ukraińska partyzantka, 1942—1960. — Warszawa, 2006. — s. 180—181
  13. ↑ Taras Kuzio Ukraine: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism: Democratization, Corruption, and the New Russian Imperialism. — ABC-CLIO, 2015-06-23. — С. 188. — 641 с. — ISBN 978-1-4408-3503-2
  14. ↑ Deutsche Welle (www.dw.com). «Stepan Bandera: Ukrainian hero or Nazi collaborator? | DW | 22.05.2022». DW.COM (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022-06-15-ին. Վերցված է 2022-06-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն) Ukrainian media are full of eyewitness accounts of how the Russians chased down Bandera supporters among Ukrainian prisoners of war and civilians alike. Whoever is deemed to be a supporter faces torture or death.

Литература

Կաղապար:Викитека

  • Посівнич, Микола.  Степан Бандера — життя, присвячене свободі. — Торонто — Львів: Літопис УПА, 2008. — Т. 3. — 112 с. — (Події і Люди). — ISBN 978-966-2105-10-0(ուկր.)
  • Կաղապար:Нп3  Український здвиг: Закерзоння. 1939−1947. — Київ: Українська Видавнича Спілка, 2004. — 840 с. — ISBN 966-7060-69-1(ուկր.)
  • Частий Р. В.  Степан Бандера: мифы, легенды, действительность. — Харьков: Фолио, 2007. — 382 с. — (Время и судьбы). — ISBN 966-03-3656-X

Ссылки

Կաղապար:Степан Бандера




Արդեշիր Մոհասես (գրված է նաև Արդաշիր Մոհասես, պարս.՝ اردشير محصص 9 1938 թվականի սեպտեմբերի Ռեշտում-2008 թվականի հոկտեմբերի 9-ին Նյու Յորքում), իրանցի նկարազարդող, երգիծաբան, ծաղրանկարիչ և նկարիչ, ով ապրում էր Նյու Յորքում: thumb / Արդեշիր Մոհասեսի Ծաղրանկարը — «թագավորը միշտ ժողովրդից բարձր է», 1977:

Կենսագրություն

Մոհասես Արդեշիրը ծնվել է Ռեշտում և մեծացել Լահիջանում[1]։ Նրա ծնողները Լահիջանի հարուստ ընտանիքներից էին։ Նրա հայրը ՝ Աբաս-Քուլին, դատավոր էր, իսկ մայրը ՝ Սորուր Մահքաման, Ռեշտում աղջիկների առաջին դպրոցի տնօրենն էր և անկախ հարգված բանաստեղծ և գրական գործիչ էր[2]։ Արդեշիրը սկսել է նկարել 3 տարեկանում ՝ նկարազարդելով մոր bedtime պատմությունները[3]։

1962 թվականին Մոհասեսն ավարտել Է Թեհրանի համալսարանը ՝ ստանալով քաղաքագիտության և իրավունքի որակավորում,[1] բայց պաշտոնապես երբեք արվեստ չեմ սովորել։ Դեռ ուսանող, նրա դասընկերներից մեկը խորհուրդ տվեց նրան ուղարկել իր աշխատանքը լայնորեն ընթերցվող երգիծական ամսագրում «Towfiq»։ Հաջորդ ութ տարիների ընթացքում նա շարունակեց աշխատել ամսագրի վրա և ընդունեց տնային ոճը, որը ներառում էր պատկերազարդ մեկնաբանություններ իրանի առօրյա կյանքի վերաբերյալ և երգիծական խմբագրական հոդվածներ քաղաքական գործիչների մասին, որոնցում գործչի դիմագծերն ու մարմինը չափազանցված էին[2]։ Նա նաև աշխատել է որպես նկարազարդող և ծաղրանկարիչ «Kayhan» - ի և տեղական այլ պարբերականների համար:

1967 թ. - ին Նա իր դեբյուտային անհատական ցուցահանդեսներն անցկացրեց Թեհրանի Qandriz պատկերասրահում, որտեղ նա ցուցադրեց գործեր, որոնք գրեթե բոլորը տպագրվել էին տեղական ամսագրերում նախորդ հնգամյա ժամանակահատվածում: Ուցահանդեսը գրավեց զգալի լսարան և նրան մեծ գովասանքի արժանացավ[2]։

1972 թվականին «Jeune Afrique»

շաբաթաթերթը նրան հրավիրեց Փարիզ, և Արդեշիրը սկսեց երգիծական նկարներ և ծաղրանկարներ ստեղծել արդեն այնտեղ։ Դրա շնորհիվ նա սկսեց զարգացնել տեսողական երգիծաբանի միջազգային հեղինակությունը։ Մեկ տարի շարունակ նա նկարազարդումներ է հրապարակել «Նյու Յորք Թայմսում»[2]։

1970-ականների կեսերին նա ընկավ շահ Մոհամմեդ Ռեզա Փահլավիի և գաղտնի ոստիկանության ճնշման տակ, որոնք դեմ էին նրա քաղաքական մեկնաբանություններին և երգիծանքին, իսկ 1977-ին նա փախավ Իրանից և գնաց Նյու Յորք: Չնայած նա հույս ուներ վերադառնալ Իրան, 1979-ի հեղափոխությունը և այաթոլլա Խոմեյնիի իշխանության գալը հանգեցրին նրան, որ նա ընդմիշտ հաստատվեց Նյու Յորքում[4]։

В более позднем возрасте он страдал от болезни Паркинсона и ухудшения зрения, но продолжал работать.[3] Он умер в Нью-Йорке и похоронен на кладбище Грин-Вуд в Бруклине, штат Нью-Йорк.[5]

Личная жизнь

Мохассес был двоюродным братом Бахмана Мохассеса, которого некоторые называли «персидским Пикассо». Бахман являлся иранским художником, скульптором, переводчиком и театральным режиссёром.

Примечания

  1. ↑ 1,0 1,1 «Ardeshir Mohasses passed away». Persian Cartoon (պարսկերեն). 2008-10-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-10-14-ին. Վերցված է 2008-10-11-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Ардешир Мохассес», [Биография], Encyclopædia Iranica Online: Արխիվացված է Մայիս 24, 2022 Wayback Machine-ի միջոցով:
  3. ↑ 3,0 3,1 «Ардешир Мохассес», [Некролог], «Нью-Йорк Таймс», 20 октября 2008 г., /design/20mohassess.html В Интернете:
  4. ↑ Freedman, L. The Offensive Art: Political Satire and Its Censorship around the World from Beerbohm to Borat, ABC-CLIO, 2008, p. 148
  5. ↑ «Отчет о мемориальных и погребальных службах Ардешира Мохассесса». payvand.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-15-ին. Վերցված է 2016-07-04-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

Ссылки

Կաղապար:ВС





Սորնե Ունսուետա Լանդետա (բասկ.՝ Sorne Unzueta Landeta), Պրիմիտիվի ծննդյան անունը Սաբինա Կոնսեպսիոն (իսպ.՝ Primitiva Sabina Concepción) Ունսուետա Լանդետա (), իսպանացի (բասկ) գրող (բանաստեղծուհի և արձակագիր), մանկավարժ:

Կենսագրություն

Սոր Նե Ունսուետան ծնվել է Բիլբաոյում ՝ Աբանդո շրջանում, որն այդ ժամանակ Ազգային շարժման կենտրոն էր[1]։ Նրա հայրը ՝ Բենիգնո Ունսուետա Յ Ուրիբարին, որմնադիր էր, ծագումով Գերնիկա քաղաքից, իսկ մայրը ՝ Մագդալենա Լանդետա Իտուարտեն, ծնվել է յուրե գյուղում ։ Ընտանիքն ապրում էր Մարսանի փողոցի թիվ 10 տանը[2]։

Մկրտվել է Սուրբ Վիկենտի եկեղեցում 1900 թվականի դեկտեմբերի 8-ին ։ Ծննդյան ժամանակ ստացել է Պրիմիտիվի անունը Սաբինա Կոնսեպսիոն[3]։ Ընտանիքում նրան կրճատ անվանում էին Կոնչա (իսպ.՝ Concha)[1][2]։

Նախնական կրթությունը ստացել է Բիլբաոյի Աչուրի դպրոցում[2]։ Տասնչորս տարեկան հասակում իր ավագ քրոջ հետ, որը ծնվել է 1894 թվականին[2], ընդունվել է բարձրագույն մանկավարժական դպրոց, չնայած այն հանգամանքին, որ օրենքով դա հնարավոր էր միայն տասնհինգ տարեկանից[1]։ Երկու տարի անց նա սկսեց սովորել բասկերեն (նրա մայրենի լեզուն իսպաներենն էր): Նրա դասախոսը գրող և լրագրող Էվարիստո Բուստինսան էր, որը հայտնի է նաև Կիրիկինյո կեղծանունով ։ Այս պահին Ունսուետան վերցրեց բասկյան անունը Սոր նե (հետագծող թուղթ իսպաներենից հայեցակարգ)[1]։

Սոր Նե Ունսուետան ակտիվ մասնակցություն է ունեցել հայրենասեր կանանց միության ստեղծման գործում (բասկ.՝ Emakume Abertzale Batza), որտեղ նա զբաղեցրել է պատասխանատու պաշտոններ:

Ավարտելով Բարձրագույն մանկավարժական դպրոցը՝ 1920 թվականից դասավանդել է Ռիգոտիի և թոշակի դպրոցներում և, հակառակ հաստատված պրակտիկայի, երեխաներին սովորեցրել է Բասկերեն[2][4]։ 1925 թվականին ամուսնացել է Գրեգորիո Էրրաստիի հետ (1901-1953[2]), որը նույնպես ծագումով Բիլբաոյից էր ։ Ամուսինները տեղափոխվել են Լիմոնա, որտեղ նրանք ունեցել են երեք երեխա ՝ դուստր Անդոնեն և որդիներ Յոն Անդերն ու Ինյակին (վերջինս մահացել է ծննդյան ժամանակ) ։ Լեմոնում մի քանի տարի ապրելուց հետո Սորն ու Գրեգորիոն տեղափոխվեցին Բեդիա, իսկ 1934 թվականին ՝ Գյոչո (Ալգորտայի շրջան), որտեղ ապրեցին մինչև 1937 թվականը ։ Գեչոյում նրանք ունեցան ևս երկու դուստր ՝ Գոցոնցին և Սորեն[1]։

Ունսուետան եղել է 1931 թվականին հիմնադրված Բասկերի ուսուցիչների միության անդամ, որի գրանցամատյաններում հանդես է եկել իր առաջին Պրիմիտիվա անունով[5]։

1937 թվականից ի վեր, քաղաքացիական պատերազմի և բռնապետության հաստատման պատճառով, Սորեն երեխաների և քրոջ ՝ Սունի հետ փախել է Ֆրանսիա, որտեղ բասկերենը դասավանդել է Սեն-Քրիստոյի մանկատան երեխաներին: Այնուհետև Խոսե Անտոնիո Ագիրեի հրավերով op ne-ի ամուսինը, ով սկսեց աշխատել թերթում, ժամանեց Ֆրանսիա Կաղապար:Lang-eu2 — վտարանդի բասկյան կառավարության տպագիր օրգանին: 1942 թվականին ընտանիքը Փարիզ տեղափոխվելուց հետո ծնվել է նրանց կրտսեր որդին ՝ Շաբիերը[1][2]։ 1953 թվականին ընտանիքը վերադարձավ Բասկերի Երկիր, քանի որ Գրեգորիոն ծանր հիվանդ էր և ցանկանում էր մահանալ հայրենիքում ։ Այրիացած ՝ Սորեն սկսեց ֆրանսերեն դասավանդել[1], քանի որ բռնապետության ժամանակ Ֆրանկոն չէր կարող դասավանդել բասկերեն[2]։

Սոր Նե Ունսուետան մահացել է 2005 թվականի հունվարի 13-ին Ուրդուլիսում ՝ 104 տարեկան հասակում[6]։

Ստեղծագործություն

Առաջին ստեղծագործությունները սկսել է հրատարակել 1930 թվականին կեղծանունով Կաղապար:Lang-eu2, իր անունից կազմված ՝ առաջարկված գրառման մեջ Сабино Араной, — Կաղապար:Lang-eu2, ավելին, S տառը նշանակվել է որպես Կաղապար:Lang-eu2տարածել Arana-ի թարգմանությունը Բասկերեն-ում: Նաև ստորագրվել է որպես Կաղապար:Lang-eu2 и Կաղապար:Lang-eu2 Կեղծանունի պատճառով նրան երբեմն շփոթում էին տղամարդու հետ և անվանում էին el patriota Utarsus ։ Տպագրվել է ամսագրերումԿաղապար:Lang-eu2, Կաղապար:Lang-eu2, Կաղապար:Lang-eu2, Կաղապար:Lang-eu2, Կաղապար:Lang-eu2, Կաղապար:Lang-eu2[1][7]։1933-1977 թվականներին հրատարակել է միայն մեկ բանաստեղծություն (երկու անգամ տարբեր ամսագրերում) ։ 1977 թվականին կրկին սկսել է հրատարակել իր ստեղծագործությունները ամսագրում Կաղապար:Lang-eu2։ Նրա ստեղծագործության հիմնական թեմաներն են հայրենիքի, հավատքի, կնոջ նպատակի թեմաները: Նրա պոեզիան բնութագրվում է մարդկային փորձառությունների և բնության նկարների զուգահեռությամբ[1]։

Բանաստեղծություններից բացի, Ունսուետան մի քանի պատմվածքների հեղինակ է, որոնց թվում են— Կաղապար:Lang-eu2 (Կաղապար:Tr-eu), Կաղապար:Lang-eu2 (Կաղապար:Tr-eu), Կաղապար:Lang-eu2 (Կաղապար:Tr-eu) и Կաղապար:Lang-eu2 (Կաղապար:Tr-eu)։ Փարիզում Ունսուետան իսպաներեն վեպ է գրել Me voy contigo (Կաղապար:Tr-es), մինչ օրս չհրապարակված[1]։

1997 թ. հրատարակչությունում Կաղապար:Lang-eu2 հրապարակվել է Սորա Ունսուետս-ի աշխատությունների ժողովածուն Կաղապար:Lang-eu2 (Կաղապար:Tr-eu), Այնուամենայնիվ, ներառյալ միայն բասկերենի ստեղծագործությունները[8]։Ստեղծագործությունների հավաքածուն ներառում էր 50 բանաստեղծություն, պատմվածք և հոդված ՝ հարմարեցված ժամանակակից բասկյան գրական ստանդարտին[9]։

Հիշողություն

2007 թվականին Սոր Նե Ունսուետայի անունով կոչվել է Գյոչոյի փողոց[10]։

2020 թվականին Ունսուետան, Ըստ ամսագրի, Բիլբաոյի պատմության մեջ ամենաակնառու կանանցից մեկն էր Կաղապար:Lang-eu2[11]։

Ծանոթագրություն

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Etxebarria, Igone Sorne Unzueta "Utarsus" (1900). — Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia, 2000. — 29 с. — 2000 экз. — ISBN 84-457-1626-3
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Sorne Unzueta Landeta (Utarsus)». Bilbaopedia (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-10-14-ին. Վերցված է 2022-05-24-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ «247368 - Unzueta, Landeta, Primitiva Sabina Concepción». Archivo Histórico Eclesiástico de Bizkaia (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023-06-07-ին. Վերցված է 2023-06-14-ին.
  4. ↑ Barandiaran, Asier. «Unzueta, Sorne – "Utarsus"». Euskal Literaturaren Hiztegia (ELH) (բասկերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-01-25-ին. Վերցված է 2021-03-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. ↑ Artetxe Sanchez, Karmele. La actuación del profesorado nacionalista vasco en el contexto escolar rural durante la dictadura de Primo de Rivera(իսպ.) // La nación omnipresente. —Santiago de Compostela, 2018. — P. 13. Архивировано из первоисточника 12 Հուլիսի 2023.
  6. ↑ «Sorne Unzueta "Utarsus" hil da». Argia (բասկերեն). 14.01.2005.
  7. ↑ Alvarez Uria, Amaia. Euskal emakume idazleak historian(բասկ.) // Jakin. —Donostia, 2005. — № 148. — ISSN 0211-495X.
  8. ↑ Unzueta, Sorne (Utarsus) Idazlan guztiak. — Bilbao: Labayru, 1997.
  9. ↑ Dupláa, Christina; Zavala, Iris M Breve historia feminista de la literatura española (en lengua castellana). — Anthropos Editorial, 2000. — 461 p. — ISBN 9788476585771
  10. ↑ «Sorne Unzueta 'Utarsus' idazlearen kalea inauguratu dute Getxon». Hiruka (բասկերեն). 24.05.2007. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-01-13-ին. Վերցված է 2022-08-24-ին.
  11. ↑ Jainaga Larrinaga, Zihara (04.11.2020). «Bilbo egin zuten hamar emakume». Berria (բասկերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022-12-14-ին. Վերցված է 2022-12-14-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:ԼԻԱՆԱ4/Ավազարկղ&oldid=10035121» էջից