Jump to content

«Մասնակից:SandroGirl/Ավազարկղ Բ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբ
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
 
(Միևնույն մասնակցի 9 միջանկյալ տարբերակներ թաքցված է)
Տող 1. Տող 1.


'''Շիլլինգը''' ([[Սուահիլի (լեզու)|Սուահիլի]] ՝ ''shilingi'', հապավումը՝ '''TSh''', [[ISO 4217|կոդը]] ՝ '''TZS''' ) [[Տանզանիա|Տանզանիայի]] [[Արժույթ|արժույթն]] է։ Այն բաժանված է 100 ''ցենտի'' (սուահիլիում ''սենտի'')։ Տանզանիայի շիլլինգը 1966 թվականի հունիսի 14-ին փոխարինեց Արևելյան Աֆրիկայի շիլլինգին<ref>{{Cite book |last=Linzmayer |first=Owen |url=http://www.banknotebook.com |title=The Banknote Book |publisher=www.BanknoteNews.com |year=2012 |location=San Francisco, CA |chapter=Tanzania}}</ref><ref>{{cite book | last1 = Linzmayer | first1 = Owen | title = The Banknote Book | chapter = Tanzania | publisher = www.BanknoteNews.com | year = 2012 | location = San Francisco, CA | url = http://www.banknotebook.com}}</ref>։


==Նշում==
'''Նաիրա''' ( [[Արժույթի նշան|նշան]] ՝ '''₦''' ; [[ISO 4217|կոդը]] ՝ '''NGN''' ; {{Lang-yo|náírà}}, {{Lang-ig|naịra}}) [[Նիգերիա|Նիգերիայի]] [[արժույթ]]։ Մեկ նաիրան բաժանված է 100 ''կոբոի''<ref>{{Cite web |last=Aanu |first=Damilare |date=2018-06-19 |title=History Of Nigerian Naira, Symbol And Sign You Need To Know About |url=https://www.withinnigeria.com/2018/06/19/history-of-nigerian-naira-symbol-and-sign-you-need-to-know-about/ |access-date=2022-12-20 |website=WITHIN NIGERIA |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Aanu |first=Damilare |date=2018-06-19 |title=History Of Nigerian Naira, Symbol And Sign You Need To Know About |url=https://www.withinnigeria.com/2018/06/19/history-of-nigerian-naira-symbol-and-sign-you-need-to-know-about/ |access-date=2022-12-20 |website=WITHIN NIGERIA |language=en-US}}</ref>:


Տանզանական շիլլինգի գները գրված են {{Code|x/y}} ձևով, որտեղ x-ը 1 շիլլինգից բարձր գումարն է, իսկ y-ը ցենտներով: Հավասարության նշանը կամ [[Միության գծիկ|գծիկը]] ներկայացնում է զրոյական գումար: Օրինակ՝ 50 ցենտը գրվում է որպես «-/<small>50</small>» և 100 շիլլինգը՝ «100/<small><big>=»</big></small> կամ «100/-»։ Երբեմն ''TSh'' հապավումը նախածանց է դրվում տարբերակման համար: Եթե գումարը գրված է բառերով, ինչպես նաև թվերով, ապա օգտագործվում է միայն նախածանցը (օրինակ՝ TSh&nbsp;10&nbsp;միլիոն):
Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը (CBN) օրինական վճարումների միակ թողարկողն է [[Նիգերիա|Նիգերիայի Դաշնային Հանրապետությունում]]<ref>{{Cite web |title=Legal Tender |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/legaltender.asp |access-date=2022-11-11 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{Cite web |title=Legal Tender |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/legaltender.asp |access-date=2022-11-11 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{Cite web |title=Legal Tender |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/legaltender.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{Cite web |title=Legal Tender |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/legaltender.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>: Այն վերահսկում է տնտեսությունում մատակարարվող փողի ծավալը՝ դրամավարկային և գնային կայունություն ապահովելու նպատակով։ CBN-ի արժութային գործառնությունների բաժինը պատասխանատու է արժույթի կառավարման համար՝ թղթադրամների և մետաղադրամների ձևավորման, գնումների, բաշխման և մատակարարման, մշակման, վերաթողարկման և օտարման կամ քայքայման միջոցով<ref>{{Cite web |title=Frequently Asked Questions (FAQs) {{!}} On the Category, Currency Management |url=https://www.cbn.gov.ng/FAQS/FAQ.asp?Category=Currency+Management |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{Cite web |title=Frequently Asked Questions (FAQs) {{!}} On the Category, Currency Management |url=https://www.cbn.gov.ng/FAQS/FAQ.asp?Category=Currency+Management |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>:


Այս օրինաչափությունը մոդելավորվել է [[Ֆունտ ստեռլինգ|ստերլինգի]] նախնական տասնորդական նշումով, որտեղ գումարները գրվում էին ֆունտների (£), շիլինգների (ներ) և պենսների (d, դենարի համար) որոշ համակցությամբ: Այդ նշումով մեկ ֆունտի տակ գտնվող գումարները նշվում էին միայն շիլինգներով և պենսներով:
Արժութային խոշոր ճգնաժամը տեղի ունեցավ 2023 թվականի փետրվարին, երբ Նիգերիայի կառավարությունը օգտագործեց արժույթի թղթադրամների փոփոխություն՝ նոր թղթադրամներից շատ քիչ շրջանառության մեջ դնելով՝ փորձելով ստիպել քաղաքացիներին օգտագործել նոր ստեղծված կառավարության կողմից հովանավորվող կենտրոնական բանկի թվային արժույթը: Սա հանգեցրեց փողոցային լայնածավալ բողոքի ակցիաների<ref name="africanews202302162">{{Cite web |date=16 February 2023 |title=Currency crisis in Nigeria: citizens take to the streets in protest over cash shortage |url=https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191849/https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="ktrend202302162">{{Cite web |title=Nigerian Currency Crisis: CBN Old Naira Notes Guidelines, President Buhari's Deadline Extension and All You Need to know |url=https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191807/https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="dpost202302162">{{Cite web |date=16 February 2023 |title=Naira redesign: Buhari's solution to currency crisis insufficient – Expert warns |url=https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216102648/https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="africanews20230216" /><ref name="ktrend20230216" /><ref name="dpost20230216" />:


==Մետաղադրամներ==
==Պատմություն==
Արժույթի պատմությունն ըստ կառավարության<ref name="auto">{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp#:~:text=The%20major%20unit%20of%20currency,(%E2%82%A620)%20was%20issued. |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>։


[[Պատկեր:200 tz shillings front.jpg|thumb|{{shilingi|200}} obverse]]
Նաիրան ներկայացվել է 1973 թվականի հունվարի 1-ին<ref name="auto"/><ref name="auto3">{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp#:~:text=The%20major%20unit%20of%20currency,(%E2%82%A620)%20was%20issued. |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>՝ փոխարինելով նիգերիական ֆունտին £1 = ₦2 փոխարժեքով<ref name="auto13">{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria &#124; Home |url=https://www.cbn.gov.ng/ |access-date=July 26, 2023 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref name="auto1">{{Cite web|url=https://www.cbn.gov.ng/|title=Central Bank of Nigeria &#124; Home|website=www.cbn.gov.ng|accessdate=July 26, 2023}}</ref>։ Նոր արժույթի մետաղադրամները անկախ Նիգերիայի կողմից թողարկված առաջին մետաղադրամներն էին, քանի որ նիգերիական ֆունտի բոլոր շրջանառվող մետաղադրամները բոլորը հատվել էին Նիգերիայի Դաշնության [[Նիգերիայի պրոտեկտորատ|գաղութային կառավարության]] կողմից 1959 թվականին, դիմերեսին [[Եղիսաբեթ II|թագուհի Եղիսաբեթ II-]] ի անունով<ref>{{Cite web |last=David |date=2022-09-10 |title=Queen Elizabeth is featured on several currencies. Now what? |url=https://www.sunnewsonline.com/queen-elizabeth-is-featured-on-several-currencies-now-what/ |access-date=2022-12-20 |website=The Sun Nigeria |language=en-us}}</ref>: Սա նաև Նիգերիան դարձրեց աշխարհի վերջին երկիրը, որը հրաժարվեց ''£ sd'' արժութային համակարգից՝ հօգուտ տասնորդական արժույթի համակարգի: 2008 թվականին կառավարության ծրագիր կար նաիրան 100:1 վերանվանելու մասին, սակայն ծրագիրը կասեցվեց<ref>{{Cite web |last=David |date=2022-09-10 |title=Queen Elizabeth is featured on several currencies. Now what? |url=https://www.sunnewsonline.com/queen-elizabeth-is-featured-on-several-currencies-now-what/ |access-date=2022-12-20 |website=The Sun Nigeria |language=en-us}}</ref>: [[Արժույթի նշան|Արժույթի նշանն]] է՝ {{unichar|20a6|Naira sign}}։


1966 թվականին ներկայացվեցին մետաղադրամներ -/<small>5</small>, -/<small>10</small>, -/<small>20</small> և 1/<small><big>=</big></small> անվանական արժեքներով, -/<small>5ը</small>` [[Բրոնզ|բրոնզով]], -/<small>10ը՝</small> նիկել-արույրով (պղինձ-նիկել) և -/50 և 1/= կուպրոնիկելում: Կուպրոնիկել 5/<small><big>=</big></small> մետաղադրամները ներկայացվել են 1972 թվականին, որին հաջորդել են 1977 թվականին նիկելապատ -/<small>10</small> մետաղադրամները: Առաջին շարքի մետաղադրամների այս հավաքածուն, որը շրջանառության մեջ է եղել 1966-1984 թվականներին, նախագծվել է Քրիստոֆեր Այրոնսայդ OBE-ի կողմից<ref name="bot-tz2">{{Cite web |title=Bank of Tanzania: Banking Operations - Currency Museum: Coins |url=http://www.bot-tz.org/bankingoperations/currency/coins.asp |access-date=2015-09-03 |publisher=bot-tz.org}}</ref><ref name="bot-tz">{{cite web|url=http://www.bot-tz.org/bankingoperations/currency/coins.asp|title=Bank of Tanzania: Banking Operations - Currency Museum: Coins |publisher=bot-tz.org|access-date=2015-09-03}}</ref>:
«Նաիրա» անունը ստեղծվել է Օբաֆեմի Ավոլովոյի «Նիգերիա» բառից<ref name="cnd-history2">{{Cite web |date=2018-03-02 |title=10 interesting facts you should know about Nigerian currency |url=https://www.pulse.ng/lifestyle/money/naira-10-interesting-facts-you-should-know-about-nigerian-currency/sh47nbf |access-date=2021-04-17 |website=Pulse Nigeria |language=en}}</ref><ref name="cnd-history">{{Cite web|date=2018-03-02|title=10 interesting facts you should know about Nigerian currency|url=https://www.pulse.ng/lifestyle/money/naira-10-interesting-facts-you-should-know-about-nigerian-currency/sh47nbf|access-date=2021-04-17|website=Pulse Nigeria|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency|url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp|access-date=2021-04-17|website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp |access-date=2021-04-17 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>: Այնուամենայնիվ, Նաիրան որպես արժույթ գործարկվել է 1973 թվականին ֆինանսների նախարար Շեհու Շագարիի կողմից։


1987 թվականին նիկելապատ պողպատը փոխարինեց պղնձի նիկելին -/<small>50</small> և 1/<small><big>=</big></small>, և ներկայացվեցին կուպրոնիկելապատ 5/<small><big>=</big></small> և 10/<small><big>=</big></small> մետաղադրամներ՝ 5/<small><big>=-ը</big></small> տասնանկյունաձև: 1990 թվականին ներկայացվեցին նիկելապատ պողպատ 5/<small><big>=</big></small> , 10/<small><big>=</big></small> և 20/<small><big>=</big></small>, որին հաջորդեցին արույրապատ պողպատե մետաղադրամներ 100/<small><big>=-ի համար՝</big></small> 1993 թվականին, 50/<small><big>=-ի համար՝</big></small> 1996 թվականին և պղինձ-նիկել-ցինկ 200/<small><big>=-ի համար՝</big></small> 1998 թվականին։
Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը պնդում էր, որ իրենք փորձել են վերահսկել տարեկան գնաճը 10%-ից ցածր: 2011 թվականին CBN-ն վեց անգամ բարձրացրել է հիմնական տոկոսադրույքը՝ 6,25%-ից հասցնելով 12%-ի։ 2012 թվականի հունվարի 31-ին CBN-ն որոշեց պահպանել հիմնական տոկոսադրույքը 12% մակարդակում, որպեսզի նվազեցնի գնաճի ազդեցությունը վառելիքի սուբսիդավորման նվազեցման պատճառով<ref>[https://web.archive.org/web/20201003003537/https://news.yahoo.com/nigeria-leaves-interest-rate-12-pct-expected-141239503.html;_ylt=Ah.XtPTj_lCVEsPKqpO6waemWot4;_ylu=X3oDMTRsamplNTNuBGNjb2RlA2dtcHRvcDEwMDBwb29sY2ZuZXd1cARtaXQDTmV3cyBmb3IgeW91BHBrZwM0MmVjYjE2Yi05ZDkxLTNmZDQtOTgzZC1lNzBjMWNkOWM1NTUEcG9zAzEEc2VjA25ld3NfZm9yX3lvdQR2ZXIDYWU5YjllZjYtNGMyOS0xMWUxLTlmZmYtMzM2NzRjZjgyZWE2;_ylg=X3oDMTNoMTVzbDF2BGludGwDdXMEbGFuZwNlbi11cwRwc3RhaWQDZDRkY2YwY2QtYWI1OS0zN2Y4LWEwYjctZTY1NjA3MjNhN2Q2BHBzdGNhdANwb2xpdGljc3xkZXN0aW5hdGlvbjIwMTIEcHQDc3RvcnlwYWdlBHRlc3QD;_ylv=3 "Nigeria leaves key rate at 12 pct as expected"], [[Reuters]], 31 January 2012</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20201003003537/https://news.yahoo.com/nigeria-leaves-interest-rate-12-pct-expected-141239503.html;_ylt=Ah.XtPTj_lCVEsPKqpO6waemWot4;_ylu=X3oDMTRsamplNTNuBGNjb2RlA2dtcHRvcDEwMDBwb29sY2ZuZXd1cARtaXQDTmV3cyBmb3IgeW91BHBrZwM0MmVjYjE2Yi05ZDkxLTNmZDQtOTgzZC1lNzBjMWNkOWM1NTUEcG9zAzEEc2VjA25ld3NfZm9yX3lvdQR2ZXIDYWU5YjllZjYtNGMyOS0xMWUxLTlmZmYtMzM2NzRjZjgyZWE2;_ylg=X3oDMTNoMTVzbDF2BGludGwDdXMEbGFuZwNlbi11cwRwc3RhaWQDZDRkY2YwY2QtYWI1OS0zN2Y4LWEwYjctZTY1NjA3MjNhN2Q2BHBzdGNhdANwb2xpdGljc3xkZXN0aW5hdGlvbjIwMTIEcHQDc3RvcnlwYWdlBHRlc3QD;_ylv=3 "Nigeria leaves key rate at 12 pct as expected"], [[Reuters]], 31 January 2012</ref>:


Ներկայումս շրջանառության մեջ գտնվող մետաղադրամներն են՝ 50/<small><big>=-ը</big></small>, 100/<small><big>=-ը</big></small>, 200/<small><big>=-ը</big></small>, և 500/<small><big>=-ը։</big></small> 500/<small><big>=</big></small> մետաղադրամը թողարկվել է 2014 թվականի սեպտեմբերի 8-ին<ref name="bot2">{{cite web|url=http://www.bot.go.tz/Adverts/PressRelease/IMG-20140907-WA0006.jpg|title=Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px)|publisher=bot.go.tz|access-date=2015-09-03}}</ref><ref name="bot22">{{Cite web |title=Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px) |url=http://www.bot.go.tz/Adverts/PressRelease/IMG-20140907-WA0006.jpg |access-date=2015-09-03 |publisher=bot.go.tz}}</ref>։
2016 թվականի հունիսի 20-ից նաիրան թույլատրվեց շրջանառվել՝ մի քանի ամիս 197 ₦-ից մինչև 1 ԱՄՆ դոլար ֆիքսված լինելուց հետո<ref>{{Cite news |date=2016-06-15 |title=Nigeria allows naira to float against US dollar |url=https://www.bbc.com/news/business-36538379 |access-date=2023-07-11 |work=BBC News |language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite news |date=2016-06-15 |title=Nigeria allows naira to float against US dollar |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/business-36538379 |access-date=2023-07-11}}</ref>: Առևտուրը ենթադրում էր, որ նաիրայի բնական միջակայքը կտատանվի 280 ₦-ից մինչև 350 ₦ դոլարի միջև<ref>{{Cite news |date=18 June 2016 |title=Nigeria Floats its Currency |publisher=The Economist}}</ref><ref>{{cite news|title=Nigeria Floats its Currency|publisher=The Economist|date=18 June 2016}}</ref>:
{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
|-
!colspan="8"| Տանզանական շիլինգ մետաղադրամներ
|-
! Նկար !! Արժեք !! Բաղադրություն !! Տրամագիծ !! Քաշ !! Հաստություն !! Ձև !! Թողարկված
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-copper-color}}
| [[Պատկեր:Senti Tano (5 TzSh).jpg|120px]]
| {{shilingi|-|5}}
| Բրոնզ
| 23.24&nbsp;մմ (տասներկուանկյուն)
| 4.0&nbsp;g
| 1.33&nbsp;մմ
| հարթ
| 1966-1984
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-yellow-color}}
| [[Պատկեր:Senti Kumi Tansania.jpg|120px]]
| {{shilingi|-|10}}
| նիկել-արծաթ
| 25&nbsp;մմ (scalloped)
| 5.03&nbsp;գր
| 1.49&nbsp;մմ
| հարթ
| 1977-1984
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-yellow-color}}
| [[Պատկեր:Tanzania senti ishirini front 1973.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania senti ishirini back 1973.jpg|90px]]
| {{shilingi|-|20}}
| նիկել-արծաթ
| 24&nbsp;մմ
| 5&nbsp;գր
|
| հարթ
| 1966-1984
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:Tanzania senti hamsini front 1980.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania senti hamsini back 1980.jpg|90px]]
| {{shilingi|-|50}}
| մեխլիոր
| 21&nbsp;մմ
| 4&nbsp;գր
| 1.6&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1966-1984
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
|
| {{shilingi|-|50}}
| նիկել-պլատին
| 21&nbsp;մմ
| 4&nbsp;գր
| 1.8&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1988-1990
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:Tanzania shilingi moja front 1974.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania shilingi moja back 1974.jpg|90px]]
| {{shilingi|1}}
| մեխլիոր
| 27.7&nbsp;մմ
| 8&nbsp;գր
| 1.62&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1966-1984
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:Tanzania Shiling Moja.jpg|120px]]
| {{shilingi|1}}
| նիկել-պլատին
| 23.5&nbsp;մմ
| 6.5&nbsp;գր
|
| եղեգնաձև
| 1987-1992
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:Tanzania shilingi tano front 1980.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania shilingi tano back 1980.jpg|90px]]
| {{shilingi|5}}
| մեխլիոր
| 31.5&nbsp;մմ (decagonal)
| 13.8&nbsp;գր
| 2.2&nbsp;մմ
| հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր
| 1972-1980
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
|
| {{shilingi|5}}
| մեխլիոր
| 27.5&nbsp;մմ (decagonal)
| 8.3&nbsp;գր
| 2&nbsp;մմ
| Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր
| 1987-1989
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
|
| {{shilingi|5}}
| նիկել-պլատին
| 27.5&nbsp;մմ (decagonal)
| 8.52&nbsp;գր
| 2&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1990-1993
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
|
| {{shilingi|10}}
| մեխլիոր
| 29&nbsp;մմ
| 9.7&nbsp;գր
| 2&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1987-1989
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:10 tz shillings front.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:10 tz shillings back.jpg|90px]]
| {{shilingi|10}}
| նիկել-պլատին
| 29&nbsp;մմ
| 10&nbsp;գր
| 2.25&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1990-1993
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
|
| {{shilingi|20}}
| նիկել-պլատին
| 32&nbsp;մմ (heptagonal)
| 13&nbsp;գր
| 2&nbsp;մմ
| ողորկ
| 1990-1992
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-yellow-color}}
| [[Պատկեր:50 Tanzanian shillings coin - Obverse.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:50 Tanzanian shillings coin - Reverse.jpg|90px]]
| {{shilingi|50}}
| արույր-պլատին
| 22&nbsp;մմ (heptagonal)
| 7.91&nbsp;գր
| 2.9&nbsp;մմ
| ողորկ
| 1996
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-yellow-color}}
| [[Պատկեր:100 tz shillings front.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania 100 shillings-2.JPG|90px]]
| {{shilingi|100}}
| արույր-պլատին
| 24.5&nbsp;մմ
| 9&nbsp;գր
| 2.7&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 1993
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-yellow-color}}
| [[Պատկեր:200 tz shillings front.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:Tanzania 200 shillings-2.JPG|90px]]
| {{shilingi|200}}
| մեխլիոր
| 26.8&nbsp;մմ
| 8&nbsp;գր
| 2&nbsp;մմ
| Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր
| 1998, 2008, 2014
|- style="text-align:center"
|- {{Coin-silver-color}}
| [[Պատկեր:500 Tanzanian shillings coin - obverse.jpg|90px]]<br />[[Պատկեր:500 Tanzanian shillings coins - reverse.jpg|90px]]
| {{shilingi|500}}
| նիկել-պլատին
| 27.5&nbsp;մմ
| 9.5&nbsp;գր
| 2.4&nbsp;մմ
| եղեգնաձև
| 2014
|}


==Banknotes==
2021 թվականի հոկտեմբերին eNaira-ն՝ պետական արժույթի թվային տարբերակը, պաշտոնապես գործարկվեց Նիգերիայում նախագահ Մուհամմադ Բուհարիի կողմից<ref>{{Cite web |last=Erezi |first=Dennis |date=2021-10-25 |title=Nigeria launches eNaira digital currency |url=https://guardian.ng/news/nigeria-launches-enaira-digital-currency/ |access-date=2023-07-11 |website=The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Erezi |first=Dennis |date=2021-10-25 |title=Nigeria launches eNaira digital currency |url=https://guardian.ng/news/nigeria-launches-enaira-digital-currency/ |access-date=2023-07-11 |website=The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News |language=en-US}}</ref>:


1966 թվականի հունիսի 14-ին Benki Kuu Ya Tanzania-ն ( [[Տանզանիայի բանկ|Տանզանիայի բանկը]] ) ներկայացրեց {{Shilingi|5}} , {{Shilingi|10}} , {{Shilingi|20}} և {{Shilingi|100}} թղթադրամներ: {{Shilingi|5}} թղթադրամը փոխարինվել է մետաղադրամով 1972 թվականին։ {{Shilingi|50}} նշումները ներկայացվել են 1985 թվականին, որին հաջորդում է {{Shilingi|200}}՝ 1986 թվականին, {{Shilingi|500}}՝ 1989 թվականին և {{Shilingi|1,000}}՝ 1990 թվականին: {{Shilingi|10}}, {{Shilingi|20}}, {{Shilingi|50}} և {{Shilingi|100}} թղթադրամները համապատասխանաբար փոխարինվել են մետաղադրամներով 1987, 1990, 1996 և 1994 թվականներին: {{Shilingi|5,000}} և {{Shilingi|10,000}} նմուշներ ներմուծվեցին 1995 թվականին, որին հաջորդեց 2000/= 2003 թվականին: Գրառումների նոր շարքը դուրս եկավ 2011 թվակնաին։ Այս նոր նշումները ներառում են բազմաթիվ անվտանգության առանձնահատկություններ, որոնք կանխում են կեղծումը<ref>[http://banknotenews.com/Պատկերs/5396d76d4ec01aed72fea11b03d38671-1377.php Tanzania new note family confirmed] BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.</ref><ref>[http://thecitizen.co.tz/magazines/-/6750-expect-nothing-but-the-best-money-printing-firm-tells-dar] ''The Citizen''. Retrieved 2011-10-22.</ref><ref>[http://banknotenews.com/files/5396d76d4ec01aed72fea11b03d38671-1377.php Tanzania new note family confirmed] BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.</ref><ref>[http://thecitizen.co.tz/magazines/-/6750-expect-nothing-but-the-best-money-printing-firm-tells-dar] ''The Citizen''. Retrieved 2011-10-22.</ref>:
2023 թվականի Նիգերիայի արժութային ճգնաժամը հանգեցրեց 2023 թվականի փետրվարին նաիրա կանխիկ արժույթի պակասի և Նիգերիայի կառավարության կողմից քաղաքացիներին ստիպելու փորձից, օգտվել նոր ստեղծված կառավարության կողմից հովանավորվող կենտրոնական բանկի թվային արժույթից: Սա հանգեցրեց լայնածավալ փողոցային բողոքի ցույցերի 2023 թվականի փետրվարի կեսերին<ref name="africanews202302163">{{Cite web |date=16 February 2023 |title=Currency crisis in Nigeria: citizens take to the streets in protest over cash shortage |url=https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191849/https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="ktrend202302163">{{Cite web |title=Nigerian Currency Crisis: CBN Old Naira Notes Guidelines, President Buhari's Deadline Extension and All You Need to know |url=https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191807/https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name=africanews20230216>{{Cite web |title=Currency crisis in Nigeria: citizens take to the streets in protest over cash shortage |date=16 February 2023 |url=https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191849/https://www.africanews.com/2023/02/16/currency-crisis-in-nigeria-citizens-take-to-the-streets-in-protest-over-cash-shortage/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="dpost20230216">{{Cite web |title=Naira redesign: Buhari's solution to currency crisis insufficient – Expert warns |date=16 February 2023 |url=https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216102648/https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name="dpost202302163">{{Cite web |date=16 February 2023 |title=Naira redesign: Buhari's solution to currency crisis insufficient – Expert warns |url=https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216102648/https://dailypost.ng/2023/02/16/naira-redesign-buharis-solution-to-currency-crisis-insufficient-expert-warns/ |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref><ref name=ktrend20230216>{{Cite web |title=Nigerian Currency Crisis: CBN Old Naira Notes Guidelines, President Buhari's Deadline Extension and All You Need to know |url=https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216191807/https://www.knowledgetrend.com/2023/02/nigerian-currency-crisis-cbn-old-naira-notes-guidelines-president-buhari-deadline.html |archive-date=2023-02-16 |access-date=2023-02-16}}</ref>:


Այսօր շրջանառության մեջ գտնվող թղթադրամներն են {{Shilingi|500}} , {{Shilingi|1,000}} , {{Shilingi|2,000}} , {{Shilingi|5,000}} և {{Shilingi|10,000}}։
2023 թվականի հունիսի 14-ին Նաիրա փոխարժեքը մեկ օրում իջավ 23%-ով՝ հասնելով 600 ₦ 1 ԱՄՆ դոլարի, քանի որ Կենտրոնական բանկը հրաժարվեց իր արժութային կապից և թույլ տվեց նաիրային ազատ առևտուր անել<ref>{{Cite web |title=End to Nigeria currency peg causes biggest fall in naira’s history |url=https://www.ft.com/content/2f93e1a0-3057-4daa-84a2-b7a15b8d9322 |access-date=20 June 2023 |website=[[Financial Times]]}}</ref><ref>{{cite web |title=Nigeria's naira hits record low on black market ahead of central bank meeting |url=https://www.reuters.com/markets/currencies/nigerias-naira-hits-record-low-black-market-ahead-central-bank-meeting-2023-07-20/ |website=[[Reuters]] |access-date=20 July 2023}}</ref>: 2023 թվականի հուլիսի 19-ին Նաիրա փոխարժեքը իջավ մինչև նոր ռեկորդային ցածր՝ 1 ԱՄՆ դոլարը՝ ₦853<ref>{{Cite web |title=Nigeria's naira hits record low on black market ahead of central bank meeting |url=https://www.reuters.com/markets/currencies/nigerias-naira-hits-record-low-black-market-ahead-central-bank-meeting-2023-07-20/ |access-date=20 July 2023 |website=[[Reuters]]}}</ref><ref>{{cite web |title=End to Nigeria currency peg causes biggest fall in naira’s history |url=https://www.ft.com/content/2f93e1a0-3057-4daa-84a2-b7a15b8d9322 |website=[[Financial Times]] |access-date=20 June 2023}}</ref>:


{| class="wikitable" style="font-size: 90%"
===Մետաղադրամներ===
! colspan="12" | Հին տեսակներ
1973 թվականին մետաղադրամները ներկայացվեցին անվանական արժեքներով {{Frac|1|2}}, 1, 5, 10 և 25 կոբո, {{Frac|1|2}}-ի հետ և 1 կոբո բրոնզով, իսկ ավելի բարձր արժեքներով՝ պղնձի նիկելով։ {{Frac|1|2}}-ը միայն այդ տարի հատվեց։ 1991 թվականին թողարկվել են ավելի փոքր 1, 10 և 25 կոբո մետաղադրամներ պղնձապատ պողպատից, ինչպես նաև նիկելապատ պողպատից 50 կոբո և 1 ₦1: 2007 թվականի փետրվարի 28-ին թողարկվեցին նոր մետաղադրամներ 50 կոբո, 1 ₦ և ₦2 անվանական արժեքներով՝ 1 ₦ և 2 բիմետալիկներով։ Որոշ նիգերիացիներ մտահոգություն հայտնեցին ₦2 մետաղադրամի օգտագործման համար<ref>{{Cite news |date=2007-02-21 |title=Nigeria: Nigeria's New Notes And Coins |url=http://allafrica.com/stories/200702220103.html |access-date=2007-02-26 |publisher=This Day}}</ref>: Հին արժույթի փոխանակման վերջնաժամկետը սահմանվեց 2007 թվականի մայիսի 31-ը<ref>{{Cite news |date=2007-02-21 |title=Nigeria: New Currency - Two Per Cent of Withdrawals to Be in Coins - CBN |url=http://allafrica.com/stories/200702210778.html |access-date=2007-02-26 |publisher=Vanguard}}</ref><ref>{{cite news | title=Nigeria: New Currency - Two Per Cent of Withdrawals to Be in Coins - CBN | url=http://allafrica.com/stories/200702210778.html | publisher=Vanguard | date=2007-02-21 | access-date=2007-02-26 }}</ref>։ Կենտրոնական բանկը հայտարարեց, որ {{Frac|1|2}}-ից մինչև 25 կոբո մետաղադրամներ հանվել են շրջանառությունից 2007 թվականի փետրվարի 28-ից<ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: Currency Gallery |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/gallery.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref>{{cite news | title=Nigeria: Nigeria's New Notes And Coins | url=http://allafrica.com/stories/200702220103.html | publisher=This Day | date=2007-02-21 | access-date=2007-02-26 }}</ref><ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: Currency Gallery |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/gallery.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>:
* {{frac|1|2}} կոբո<ref>{{cite web | author=Central Bank of Nigeria | author-link=Central Bank of Nigeria | url=http://www.cenbank.org/currencymgt/Coins73.htm | title=Old Coins - 1973 Coins | access-date=2007-02-26 | archive-url=https://web.archive.org/web/20060117003040/http://www.cenbank.org/currencymgt/Coins73.htm | archive-date=2006-01-17 }}</ref>
* 1 կոբո<ref name="auto1"/>
* 5 կոբո<ref>{{Cite web |title=5 Kobo, Nigeria |url=https://en.numista.com/catalogue/pieces2697.html |access-date=2022-12-20 |website=en.numista.com |language=en}}</ref>
* 10 կոբո<ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/gallery/10k.asp|title=Welcome to the New Central Bank of Nigeria Website.|publisher=cenbank.org}}</ref>
* 25 կոբո<ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/gallery/25k.asp|title=Central Bank of Nigeria Website - Currency - 25 Kobo|publisher=cenbank.org}}</ref>
* 50 կոբո<ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/gallery/50k.asp|title=Welcome to the New Central Bank of Nigeria Website.|publisher=cenbank.org}}</ref>
* 1 նաիրա<ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/gallery/N1.asp|title=Welcome to the New Central Bank of Nigeria Website.|publisher=cenbank.org}}</ref>
* 2 նաիրա<ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/gallery/N2.asp|title=Central Bank of Nigeria - Did You Find|publisher=cenbank.org}}</ref>

===Թղթադրամներ===
[[File:Old nigerian currencies.jpg|thumb|Old Nigerian currency]]

1973 թվականի հունվարի 1-ին Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը ներկայացրեց 50 կոբո, ₦1, ₦5, ₦10 և ₦20 թղթադրամներ: 1984 թվականի ապրիլին բոլոր նաիրա թղթադրամների գույները փոխվեցին՝ փորձելով վերահսկել [[Փողերի լվացում|փողերի լվացումը]]<ref name="cnd-history3">{{Cite web |date=2018-03-02 |title=10 interesting facts you should know about Nigerian currency |url=https://www.pulse.ng/lifestyle/money/naira-10-interesting-facts-you-should-know-about-nigerian-currency/sh47nbf |access-date=2021-04-17 |website=Pulse Nigeria |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref>: 1991 թվականին թողարկվեցին ₦50 թղթադրամներ, մինչդեռ 50 կոբո և ₦1 թղթադրամները փոխարինվեցին մետաղադրամներով 1991 թվականին։ Դրան հաջորդեց 100 ₦-ը՝ 1999-ին, ₦200-ը՝ 2000-ին, ₦500-ը՝ 2001-ին և 1000 ₦-ը՝ 2005 թվականի հոկտեմբերի 12-ին<ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria:: History of The Currency |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/historycur.asp |access-date=2022-12-20 |website=www.cbn.gov.ng}}</ref><ref name="cnd-history"/>։

2007 թվականի փետրվարի 28-ին ներկայացվեցին 5-ից մինչև 50 ₦ թղթադրամների նոր տարբերակները: Ի սկզբանե ₦10, ₦20 և ₦50-ը պետք է լինեին պոլիմերային թղթադրամներ<ref name="Vanguard2">{{Cite news |date=2006-11-06 |title=CBN warns against fixing prices in foreign currency *To launch new notes Feb 2007 |url=http://www.vanguardngr.com/articles/2002/business/november06/06112006/b206112006.html |access-date=2007-02-26 |publisher=[[Vanguard Nigeria]]}}</ref>, սակայն ₦5, ₦10 և ₦50-ները հետաձգվեցին մինչև 2009 թվականի վերջը և միայն ₦20-ը թողարկվեց պոլիմերային տեսքով։ Նշումները մի փոքր ավելի փոքր են (130&nbsp;×&nbsp;72&nbsp;մմ) և վերափոխված նախորդ համարներից<ref name=Vanguard>{{cite news | title=CBN warns against fixing prices in foreign currency *To launch new notes Feb 2007 | url=http://www.vanguardngr.com/articles/2002/business/november06/06112006/b206112006.html | publisher=[[Vanguard Nigeria]] | date=2006-11-06 | access-date=2007-02-26 }} {{Dead link|date=October 2010|bot=H3llBot}}</ref>: 2009 թվականի կեսերին, երբ Սանուսի Լամիդո Սանուսին ստանձնեց CBN-ի կառավարչի պաշտոնը<ref>{{Cite web |last=Udo |first=Bassey |date=2013-10-13 |title=Lamido Sanusi emerges best Central Bank gov again |url=https://www.premiumtimesng.com/business/146574-lamido-sanusi-emerges-best-central-bank-gov.html |access-date=2022-12-20 |website=Premium Times Nigeria |language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web |last=Udo |first=Bassey |date=2013-10-13 |title=Lamido Sanusi emerges best Central Bank gov again |url=https://www.premiumtimesng.com/business/146574-lamido-sanusi-emerges-best-central-bank-gov.html |access-date=2022-12-20 |website=Premium Times Nigeria |language=en-GB}}</ref>, Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը փոխեց ₦5, ₦10 և ₦50 պոլիմերային թղթադրամները։

1000 ₦ թղթադրամի վրա թղթադրամի հետևի մասով անցնում է նուրբ փայլուն շերտ՝ կեղծումը կանխելու համար: Շերտը փայլուն ոսկեգույն է, որը ցույց է տալիս 1000 ₦ և ունի եռանկյունաձև հատված նշումների առջևի մասում, որը թեքվելիս փոխում է իր գույնը կանաչից կապույտ: Առջևի հիմնական առանձնահատկությունը Ալհաջի Ալիյու Մայ-Բորնուի և դոկտոր Կլեմենտ Իսոնգի փորագրված դիմանկարներն են, որոնք երկուսն էլ Նիգերիայի Կենտրոնական բանկի նախկին կառավարիչներն են<ref>{{Cite web |title=1000 Nigerian Naira banknote (M Bornu & Isong) - Exchange yours today |url=https://www.leftovercurrency.com/exchange/nigerian-naira/current-nigerian-naira-banknotes/1000-nigerian-naira-banknote-mai-bornu-and-isong/ |access-date=2022-12-20 |website=Leftover Currency |language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web |title=1000 Nigerian Naira banknote (M Bornu & Isong) - Exchange yours today |url=https://www.leftovercurrency.com/exchange/nigerian-naira/current-nigerian-naira-banknotes/1000-nigerian-naira-banknote-mai-bornu-and-isong/ |access-date=2022-12-20 |website=Leftover Currency |language=en-GB}}</ref>:

1999 թվականի դեկտեմբերի 1-ից թողարկված 100 ₦ թղթադրամի առաջին տպագրության վրա Զումա Ռոքը վերնագրված էր որպես Դաշնային մայրաքաղաքային տարածքում գտնվող, մինչդեռ իրականում այն գտնվում է [[Նիգեր նահանգ|Նիգեր նահանգում]]<ref>{{Cite web |date=29 December 1999 |title=Big banknote too much for Nigeria |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/582502.stm |via=bbc.co.uk}}</ref><ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/582502.stm|title=Big banknote too much for Nigeria|date=29 December 1999|via=bbc.co.uk}}</ref>։

2012 թվականին Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը մտածում էր ₦5000 արժույթի նոր անվանական արժեքների ներդրման մասին: Բանկը նաև պլանավորում էր փոխարկել ₦5, ₦10, ₦20 և [[Նիգերիական հիսուն նաիրյան գրություն|₦50]] դրամները, որոնք բոլորն էլ ներկայումս թղթադրամներ են<ref>[http://leadership.ng/nga/articles/24507/2012/05/13/cbn_introduce_n5000_n2000_notes_n50_n20_n10_coins.html CBN To Introduce N5000, N2000 Notes; N50, N20, N10 Coins] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120516002114/http://leadership.ng/nga/articles/24507/2012/05/13/cbn_introduce_n5000_n2000_notes_n50_n20_n10_coins.html|date=May 16, 2012}}</ref><ref>[http://leadership.ng/nga/articles/24507/2012/05/13/cbn_introduce_n5000_n2000_notes_n50_n20_n10_coins.html CBN To Introduce N5000, N2000 Notes; N50, N20, N10 Coins] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120516002114/http://leadership.ng/nga/articles/24507/2012/05/13/cbn_introduce_n5000_n2000_notes_n50_n20_n10_coins.html |date=May 16, 2012 }}</ref>:

Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը հայտարարել է որ այն այլևս չի թողարկի թղթադրամներ պոլիմերների վրա՝ պատճառաբանելով ավելի բարձր ծախսեր և բնապահպանական խնդիրներ<ref>[http://banknotenews.com/files/da6bd6e5ed7a238ade752e14c7f6d7e3-2276.php Nigeria to abandon polymer banknotes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304213902/http://banknotenews.com/files/da6bd6e5ed7a238ade752e14c7f6d7e3-2276.php|date=March 4, 2016}} BanknoteNews.com.</ref><ref>[http://banknotenews.com/files/da6bd6e5ed7a238ade752e14c7f6d7e3-2276.php Nigeria to abandon polymer banknotes] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20160304213902/http://banknotenews.com/files/da6bd6e5ed7a238ade752e14c7f6d7e3-2276.php |date=March 4, 2016 }} BanknoteNews.com. September 13, 2012. Retrieved on 2012-11-09.</ref><ref>[https://archive.today/20130101195401/http://allafrica.com/stories/201209120215.html CBN Clarifies Decision to Abandon Polymer Banknotes] AllAfrica (allafrica.com) September 12, 2012. Retrieved on 2012-11-09.</ref><ref>[https://archive.today/20130101195401/http://allafrica.com/stories/201209120215.html CBN Clarifies Decision to Abandon Polymer Banknotes] AllAfrica (allafrica.com) September 12, 2012.</ref><ref>[http://www.thisdaylive.com/articles/plan-to-phase-out-polymer-banknotes-stirs-new-controversy/145776/ Plan to Phase-out Polymer Banknotes Stirs New Controversy] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20130427000132/http://www.thisdaylive.com/articles/plan-to-phase-out-polymer-banknotes-stirs-new-controversy/145776/ |date=April 27, 2013 }} This Day Live (www.thisdaylive.com). April 24, 2013. Retrieved on 2013-04-25.</ref><ref>[http://www.thisdaylive.com/articles/plan-to-phase-out-polymer-banknotes-stirs-new-controversy/145776/ Plan to Phase-out Polymer Banknotes Stirs New Controversy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130427000132/http://www.thisdaylive.com/articles/plan-to-phase-out-polymer-banknotes-stirs-new-controversy/145776/|date=April 27, 2013}} This Day Live (www.thisdaylive.com).</ref>:

2014 թվականի նոյեմբերի 12-ին Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը թողարկեց 100 ₦ հիշատակի նմուշ՝ նշելու Նիգերիայի գոյության հարյուրամյակը: Նշումները նման են սովորական թողարկմանը՝ գլխավոր Օբաֆեմի Ավոլովոյի դիմանկարի առջևի մասում, սակայն վերափոխված են՝ ներառելու նոր գունային սխեման, վերանայված անվտանգության առանձնահատկություններ և «Մեկ Նիգերիա, մեծ խոստում» տեքստը միկրոտպագրության մեջ: Հետևի մասում կա [[QR-կոդ|QR կոդ]] (Արագ արձագանքման կոդ), որը սկանավորվելիս օգտատերերին տանում է դեպի Նիգերիայի պատմության մասին կայք<ref>{{Cite web |title=New ₦100 Commemorative Centenary Celebration |url=http://sites.visualead.me/ngp_new/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150908142629/http://sites.visualead.me/ngp_new/ |archive-date=2015-09-08 |access-date=2018-12-26}}</ref><ref>[http://banknotenews.com/files/b9ce754e5764a826dea5a72c96fe7767-3352.php Nigeria new 100-naira commemorative confirmed] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161014101230/http://banknotenews.com/files/b9ce754e5764a826dea5a72c96fe7767-3352.php|date=October 14, 2016}} BanknoteNews.com February 9, 2015.</ref><ref>{{cite web|url=http://sites.visualead.me/ngp_new/|title=New ₦100 Commemorative Centenary Celebration|access-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20150908142629/http://sites.visualead.me/ngp_new/|archive-date=2015-09-08|url-status=dead}}</ref><ref>[http://banknotenews.com/files/b9ce754e5764a826dea5a72c96fe7767-3352.php Nigeria new 100-naira commemorative confirmed] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20161014101230/http://banknotenews.com/files/b9ce754e5764a826dea5a72c96fe7767-3352.php |date=October 14, 2016 }} BanknoteNews.com February 9, 2015. Retrieved on 2015-02-13.</ref>:

2019-ին նաիրան հասել է ուղենիշի, երբ դրվել է Նիգերիայի Կենտրոնական բանկի արժութային գործառնությունների նոր տնօրենի և պաշտոնը զբաղեցրած առաջին կնոջ ՝ Պրիսցիլա Էկվերե Էլեջեի ստորագրությունը<ref>{{Cite web |date=16 April 2019 |title=10 Quick Facts About Priscilla Ekwere Eleje |url=http://allure.vanguardngr.com/2019/04/10-quick-facts-about-priscilla-ekwere-eleje/}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://allure.vanguardngr.com/2019/04/10-quick-facts-about-priscilla-ekwere-eleje/|title = 10 Quick Facts About Priscilla Ekwere Eleje|date = 16 April 2019}}</ref>:

{|class="wikitable collapsible autocollapse" style="font-size: 90%; width: 100%"
!colspan="10"|Currently circulating banknotes<ref>{{Cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/legaltender.asp|title = Central Bank of Nigeria &#124; Home}}</ref>
|-
|-
! colspan="2" | Պատկեր !! rowspan="2" | Արժեք !! rowspan="2" | Չափ !! rowspan="2" | Հիմնական գույն !! colspan="3" | Նկարագրություն !! rowspan="2" | Թողարկման տարեթիվ
!colspan="10"| 1999–2005 series
|-
|-
! Դիմերես !! Հակառակ !! Դիմերես !! Հակառակ !! Ջրանշան
!colspan="2"| Նկար !! rowspan="2" | Արժեք !! rowspan="2" | Dimensions !!rowspan="2"| Main colour !!colspan="3"| Description !!colspan="2"| Date of
|-
|-
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-10-note-front.jpg|95x95px]]
! Դիմերես !! Հակադարձ !! Obverse !! Reverse !! Watermark !! First printing !! Issue
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-10-note-back.jpg|95x95px]]
| {{shilingi|10}}
| -
| կանաչ
| Յուլիուս Նյերերե
| Արուշայի հռչակագրի հուշարձան
| rowspan="3" | [[Giraffe]]
| rowspan="3" | -
|-
|-
|align="center" bgcolor="#000000"|<!-- Deleted image removed: [[File:One hundred naira.jpg|106px]] -->
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-20-note-front.jpg|100x100px]]
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-20-note-back.jpg|98x98px]]
|align="center"| [http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/100%20Naira/2896]
| {{shilingi|20}}
| ₦100
| -
|rowspan="4"| 151 × 78&nbsp;mm
| Մանուշակագույն
| Purple and multicolour
| Յուլիուս Նյերերե
| Chief [[Obafemi Awolowo]]
| Աևելյան Աֆրիկայի գործարան
| [[Zuma Rock]]
|rowspan="4"| As portrait(s), "CBN", value
| 1999
| 1 December 1999
|-
|-
|align="center" bgcolor="#000000"|
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-100-note-front.jpg|108x108px]]
| align="center" bgcolor="#ffffff" | [[Պատկեր:Tzs-100-note-back.jpg|108x108px]]
|align="center"| [http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/200%20Naira/2901]
| {{shilingi|100}}
| ₦200
| -
| Cyan and multicolour
| Կարմիր
| Sir [[Ahmadu Bello]]
| Յուլիուս Նյերերե
| Pyramid of [[Agriculture in Nigeria|agricultural commodity and livestock farming]]
| Մասսաի
| 2000
|}
| 1 November 2000

{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
!colspan="9"| 1997 Series<ref name=bot>{{cite web|title=Bank of Tanzania Historical Notes|url=https://www.bot-tz.org/BankingOperations/Currency/CurrencyMuseum.asp|website=bot|publisher=Bank of Tanzania|accessdate=2015-07-05}}</ref>
|-
|-
!rowspan="2"| Նկար !!rowspan="2"| Արժեք !!rowspan="2"| Չափ !!rowspan="2"| Հիմնական գույն !!colspan="2"| Նկարագրություն !!rowspan="2"| Թողարկման տարեթիվ !!rowspan="2"| Ջրանշան
|align="center" bgcolor="#000000"|
|align="center"| [http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/500%20Naira/2904] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161018234612/http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/500%20Naira/2904 |date=2016-10-18 }}
| ₦500
| Blue and multicolour
| [[Dr. Nnamdi Azikiwe]]
| [[Petroleum in Nigeria|Off-shore oil rig]]
| 2001
| 4 April 2001
|-
|-
! Դիմերես !! Հակառակ
|align="center" bgcolor="#000000"|<!-- Deleted image removed: [[File:One thousand naira.jpg|106px]] -->
|align="center"| [http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/1,000%20Naira/2912] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161018235703/http://banknoteworld.com/banknote/nigeria/1,000%20Naira/2912 |date=2016-10-18 }}
| ₦1000
| Brown
| Alhaji [[Aliyu Mai-Bornu]], Dr. [[Clement Isong]]
| [[Central Bank of Nigeria|CBN]]'s corporate headquarters in [[Abuja]]
| 2005
| 12 October 2005
|-
|-
| [http://banknote.ws/COLLECTION/countries/AFR/TAN/TAN0030.htm]
!colspan="10"| 2006 series (paper and polymer banknotes)
| 500 /= (Միա Տանո Շիլինգ)
| 138 x 69&nbsp;մմ
| Կանաչ
| Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, զեբրա
| Մեխակի բերքահավաք
|rowspan="2"|1997
|rowspan="5"|[[Giraffe]]
|-
|-
| [http://www.banknote.ws/COLLECTION/countries/AFR/TAN/TAN0031.htm]
|
| 1000 /= (Շիլինգի էլֆու մոջա)
|
| 142 x 71&nbsp;մմ
| ₦5
| կարմիր
|rowspan="4"| 130 × 72&nbsp;mm
| Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, Աֆրիկյան փիղ
| Brown
| Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ
| [[Abubakar Tafawa Balewa|Alhaji Abubakar Tafawa Balewa]]
| Nkpokiti dancers
|rowspan="4"| [[Central Bank of Nigeria]] logo, "CBN"
|rowspan="4"| 2006
|rowspan="4"| 28 February 2007
|-
|-
| [http://www.banknote.ws/COLLECTION/countries/AFR/TAN/TAN0034.htm]
|align="center" bgcolor="#000000"|
| 1000 /= (Շիլինգ էլֆու մոջա)
|align="center"|
| 142 x 71&nbsp;մմ
| ₦10
| կարմիր
| Red
| Տանզանիայի զինանշան; Յուլիուս Նյերերե; աֆրիկյան փիղ
| [[Alvan Ikoku]]
| Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ
| [[Fula people|Fulani]] milk maids
|rowspan="1"|2000
|-
|-
| [http://www.banknote.ws/COLLECTION/countries/AFR/TAN/TAN0032.htm]
|align="center" bgcolor="#000000"|
| 5000 /= (Շիլինք էլֆու տանո)
|align="center"|
| 145 x 73&nbsp;մմ
| ₦20
| մանուշակագույն
| Green
| Տանզանիայի զինանշան; ընձուղտ; ռնգեղջյուր
| General [[Murtala Mohammed]]
| ընձուղտեր
| [[Ladi Kwali]]
|rowspan="2"|1997
|-
|-
| [http://banknote.ws/COLLECTION/countries/AFR/TAN/TAN0044.htm]
|align="center" bgcolor="#000000"|
| 10,000 /= (Շիլինգ էլֆու կումի)
|align="center"|
| 149 x 75&nbsp;մմ
| ₦50
| Ինդիգո
| Blue
| Տանզանիայի զինանշան,ընձուղտ, առյուծ
| [[Hausa people|Hausa]], [[Igbo people|Igbo]] and [[Yoruba people|Yoruba]] men and a woman
| Տանզանիայի բանկ
| Local fishermen
|-
|colspan="9"|{{Standard banknote table notice|standard_scale=Y}}
|-
|-
|colspan="10"|{{Standard banknote table notice|standard_scale=}}
|}
|}


{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
==Երկրորդ Նաիրա==
!colspan="12"| 2003 Series [http://www.bot-tz.org/BankingOperations/Currency/currencyInCirculation.asp]

Նաիրան նախատեսվում էր վերանվանել 2008 թվականի օգոստոսին, չնայած այն չեղարկվեց այն ժամանակվա նախագահ [[Ումարու Մուսա Յար'Ադուա|Ումարու Մուսա Յար'Ադուայի]] կողմից<ref>{{Cite web |title=Central Bank of Nigeria &#124; Home |url=http://www.cenbank.org/out/publications/pressrelease/gov/2007/pr27-8-07.pdf |url-status=deviated |archive-url=https://web.archive.org/web/20070926072513/http://www.cenbank.org/out/publications/pressrelease/gov/2007/pr27-8-07.pdf |archive-date=2007-09-26 |access-date=2007-08-27}}</ref>, 100 հին նաիրան դարձնելով 1 նոր նաիրա։ [[Նիգերիայի Կենտրոնական բանկ|Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը]] հայտարարել է, որ մինչև 2009 թվականը նաիրան ամբողջությամբ փոխարկելի կդարձնի արտարժույթի նկատմամբ: Ներկայումս արտարժույթի չափը կարգավորվում է շաբաթական աճուրդների միջոցով, իսկ փոխարժեքը սահմանում է Կենտրոնական բանկը։ Նաիրան դոլարի նկատմամբ արժեւորվել է մինչև 2007 թվականը նավթից ստացված բարձր եկամուտների պատճառով: Նաև բանկի այն ժամանակվա կառավարիչ, պրոֆեսոր [[Չարլզ Չուկվումա Սոլուդո|Չուկվումա Սոլուդոն]] նշեց, որ կենտրոնական բանկի արտարժույթի ամենշաբաթյա աճուրդները աստիճանաբար կդադարեցվեն, և որ բանկը «միայն կմիջամտի շուկայում, ինչպես կարող է պահանջվե՝լ սահմանված քաղաքականության նպատակներին հասնելու համար»<ref>{{Cite news |date=2007-08-14 |title=Nigeria set to free its currency |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6946604.stm |access-date=2023-08-22 |language=en-GB}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.cenbank.org/out/publications/pressrelease/gov/2007/pr27-8-07.pdf |title=Central Bank of Nigeria &#124; Home |access-date=2007-08-27 |url-status=deviated |archive-url=https://web.archive.org/web/20070926072513/http://www.cenbank.org/out/publications/pressrelease/gov/2007/pr27-8-07.pdf |archive-date=2007-09-26 }}</ref><ref>{{Cite news |date=2007-08-14 |title=Nigeria set to free its currency |language=en-GB |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6946604.stm |access-date=2023-08-22}}</ref>:

Մետաղադրամներն ու թղթադրամները և դրանց անվտանգության առանձնահատկությունները նկարագրված են Նիգերիայի Կենտրոնական բանկի կայքում<ref>{{Cite web |title=Features of Nigerian Currency Coins |url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/FeaturesCoins.asp |access-date=2023-02-12}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cbn.gov.ng/Currency/FeaturesCoins.asp|title=Features of Nigerian Currency Coins|access-date=2023-02-12}}</ref>:

===Մետաղադրամներ===

Մետաղադրամները պետք է թողարկվեին անվանական արժեքներով՝ - 1 կոբո (₦0,01) - 2 կոբո (₦0,02) - 5 կոբո (₦0,05 ) - 10 կոբո (₦0,10 ) - 20 կոբո (₦0,20) - 50 Կոբո (₦0,02), 1 Նաիրա (₦1) Գնաճի պատճառով նիգերիական մետաղադրամներն այժմ ըստ էության անարժեք են<ref>{{Cite web |title=The Inevitable Choice Between N10,000 Note and Redenomination |url=https://www.independent.ng/the-inevitable-choice-between-n10000-note-and-redenomination/}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.independent.ng/the-inevitable-choice-between-n10000-note-and-redenomination/ | title=The Inevitable Choice Between N10,000 Note and Redenomination }}</ref>:

===Թղթադրամներ===

Թղթադրամները պետք է տպագրվեին հետևյալ անվանական արժեքներով.
* 5 նաիրա (₦5)<ref>{{Cite web |title=5 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-5-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 10 նաիրա (₦10)<ref>{{Cite web |title=10 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-10-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 20 նաիրա (₦20)<ref>{{Cite web |title=20 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-20-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 50 նաիրա (₦50)<ref>{{Cite web |title=50 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-50-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 100 նաիրա (₦100)<ref>{{Cite web |title=100 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-100-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 200 նաիրա (₦200)<ref>{{Cite web |title=200 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-200-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 500 նաիրա (₦500)<ref>{{Cite web |title=500 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-500-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>
* 1000 նաիրա (₦1000)<ref>{{Cite web |title=1000 Nigerian Naira Banknote |url=https://www.foreigncurrencyandcoin.com/product/nigeria-1000-nigerian-naira-banknote/ |access-date=2022-12-20 |website=Foreign Currency |language=en-US}}</ref>

==2022 վերափոխում==
2022 թվականին Նիգերիայի Կենտրոնական բանկը (CBN)՝ նախագահ [[Մուհամմադու Բուհարի|Մուհամմադ Բուհարիի]] ղեկավարությամբ, որոշում է կայացրել վերափոխել նաիրան՝ որպես կանոնադրական պատասխանատվություն և երկրում կեղծ թղթադրամների աճող շրջանառությունը զսպելու միջոց<ref>{{Cite web |last=Okon |first=Desmond |date=2022-10-26 |title=CBN Redesigns Naira Notes |url=https://www.thecable.ng/breakingcbn-redesigns-new-naira-notes |access-date=2022-12-01 |website=The Cable Nigeria |language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Okon|first=Desmond|date=2022-10-26|title=CBN Redesigns Naira Notes|url=https://www.thecable.ng/breakingcbn-redesigns-new-naira-notes|access-date=2022-12-01|website=The Cable Nigeria|language=en}}</ref>: CBN-ի նահանգապետ պարոն [[Գոդվին Էմեֆիել|Գոդվին Էմեֆիլեն]] հայտնեց, որ վերափոխման հավանությունը տրվել է երկրի նախագահի կողմից՝ կոռուպցիայի, ահաբեկչության, առևանգումների և այլ անօրինական գործողությունների դեմ պայքարում<ref>{{Cite web|last=Ume-Ezeoke|first=Gloria|date=2022-11-23|title=Buhari Unveils Redesigned Naira Notes|url=https://www.channelstv.com/2022/11/23/buhari-unveils-re-designed-naira-notes/|access-date=2022-12-01|website=channelstv.com|language=en}}</ref>: Նա ասաց, որ ավելի բարձր նաիրայի դավանանքները եղել են այն նրանք, որոնք հիմնականում օգտագործվել են արարքի հեղինակների կողմից, որոնք ներառել են ₦200, ₦500 և ₦1,000 թղթադրամներ<ref>{{Cite web |date=2022-10-27 |title=CBN Plan Naira Redesign |url=https://punchng.com/cbn-plans-naira-redesign-to-counter-counterfeiting-kidnapping/ |access-date=2022-12-01 |website=Punch.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=2022-10-26 |title=CBN to Launch New Naira Notes in December |url=https://www.premiumtimesng.com/business/business-news/561816-cbn-to-launch-new-naira-designs-december-suspends-deposit-charges.html |access-date=2022-12-01 |website=Premium Times |language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-10-27|title=CBN Plan Naira Redesign|url=https://punchng.com/cbn-plans-naira-redesign-to-counter-counterfeiting-kidnapping/|access-date=2022-12-01|website=Punch.com|language=en}}</ref>: Նախագահ Մուհամմադու Բուհարին պաշտոնապես ներկայացրել է նոր նշումները պետական տանը 19 տարի անց՝ նաիրայի վերափոխումից հետո<ref>{{Cite web |last=Ume-Ezeoke |first=Gloria |date=2022-11-23 |title=Buhari Unveils Redesigned Naira Notes |url=https://www.channelstv.com/2022/11/23/buhari-unveils-re-designed-naira-notes/ |access-date=2022-12-01 |website=channelstv.com |language=en}}</ref>: Նաիրա թղթադրամների նոր տարբերակը նախատեսվում էր տպել The [[Նիգերիայի Արժեթղթերի տպագրության և դրամահատության սահմանափակ ընկերություն|Nigerian Security Printing and Minting Company Limited-ի]] կողմից, որը երկիրը կդարձներ Աֆրիկայի չորս երկրներից մեկը, որոնք տպում են իրենց արժույթները տեղում և չեն ներմուծում արտասահմանյան երկրներից<ref>{{Cite web |last=Anichukwueze |first=Donatus |date=2022-11-23 |title=Nigeria is One of Four African Countries Printing Currency |url=https://www.channelstv.com/2022/11/23/nigeria-is-one-of-four-african-countries-printing-currencies-buhari/access-date=2022-12-03 |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Ailemen |first=Anthony |date=2022-11-23 |title=Quick Facts to Know About the New Naira Notes |url=https://businessday.ng/news/article/quick-facts-about-the-news-naira-notes-you-should-know/ |access-date=2022-12-03 |language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Anichukwueze|first=Donatus|date=2022-11-23|title=Nigeria is One of Four African Countries Printing Currency|url=https://www.channelstv.com/2022/11/23/nigeria-is-one-of-four-african-countries-printing-currencies-buhari/access-date=2022-12-03|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=Ailemen|first=Anthony|date=2022-11-23|title=Quick Facts to Know About the New Naira Notes|url=https://businessday.ng/news/article/quick-facts-about-the-news-naira-notes-you-should-know/|access-date=2022-12-03|language=en}}</ref>:

2022 թվականի նոյեմբերին CBN՝ Նիգերիայի կենտրոնական բանկը, քաղաքացիներին տեղեկացրեց, որ նոր թղթադրամները կթողարկվեն 2022 թվականի դեկտեմբերի 15-ից, իսկ հին նաիրա թղթադրամները պետք է վերադարձվեն բանկային համակարգ մինչև 2023 թվականի հունվարի 31-ը, երբ դրանք կդադարեն օրինական վճարման միջոց լինելուց<ref>{{Cite web |date=2022-11-23 |title=Buhari unveils redesigned naira notes |url=https://www.thecable.ng/breaking-buhari-unveils-redesigned-naira-notes |access-date=2022-12-20 |website=TheCable |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Itsibor |first=Mark |date=2022-11-11 |title=Gains Of Redesigning Naira Notes |url=https://leadership.ng/gains-of-redesigning-naira-notes/ |access-date=2022-12-20 |language=en-US}}</ref><ref name=":0">{{Cite news |date=2023-02-14 |title=Nigeria's naira shortage: Anger and chaos outside banks |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-africa-64626127 |access-date=2023-02-14}}</ref>։ Թղթադրամների փոխանակման ժամկետը երկարացվել է մինչև 2023 թվականի փետրվար<ref name=":02">{{Cite news |date=2023-02-14 |title=Nigeria's naira shortage: Anger and chaos outside banks |url=https://www.bbc.com/news/world-africa-64626127 |access-date=2023-02-14 |work=BBC News |language=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web |date=2022-11-23 |title=Buhari unveils redesigned naira notes |url=https://www.thecable.ng/breaking-buhari-unveils-redesigned-naira-notes |access-date=2022-12-20 |website=TheCable |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |last=Itsibor |first=Mark |date=2022-11-11 |title=Gains Of Redesigning Naira Notes |url=https://leadership.ng/gains-of-redesigning-naira-notes/ |access-date=2022-12-20 |language=en-US}}</ref>։

Վերափոխումը հակասական է: Բանկոմատներում նոր թղթադրամների պակաս է եղել, ինչի պատճառով որոշ նիգերիացիներ ստիպված են եղել սպասել երկար հերթերում կամ քնել մայթերին` սպասելով բանկոմատների վերբեռնմանը<ref name=":03">{{Cite news |date=2023-02-14 |title=Nigeria's naira shortage: Anger and chaos outside banks |url=https://www.bbc.com/news/world-africa-64626127 |access-date=2023-02-14 |work=BBC News |language=en-GB}}</ref><ref name=":0" />:

{|class="wikitable collapsible autocollapse" style="font-size: 90%; width: 100%"
!colspan="10"|Currently circulating banknotes<ref>{{Cite web|url=http://www.cenbank.org/Currency/legaltender.asp|title = Central Bank of Nigeria &#124; Home}}</ref>
|-
|-
!colspan="2"| Նկար !!rowspan="2"| Արժեք !!rowspan="2"| Չափ !!rowspan="2"| Հիմնական գույն !!colspan="3"| Նկարագրություն !!rowspan="2"| Թողարկման տարեթիվ
!colspan="10"| 2022 Redesign
|-
|-
! Դիմերես !! Հակառակ !! Դիմերես !! Հակառակ !! Ջրանշան
!colspan="2"| Image !!rowspan="2"| Value !!rowspan="2"| Dimensions !!rowspan="2"| Main colour !!colspan="3"| Description !!colspan="2"| Date of
|-
|-
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:500 tz shillings front.jpg|95px]]
! Obverse !! Reverse !! Obverse !! Reverse !! Watermark !! First printing !! Issue
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:500 tz shillings back.jpg|95px]]
| {{shilingi|500}}
| 130 × 63&nbsp;մմ
| Կանաչ
| Աֆրիկյան գոմեշ
| Նքրումահի սրահ, Դար էս Սաալամի համալսարան
|rowspan="5"| Ընձուղտ
|rowspan="5"| 2003
|-
|-
|align="center" bgcolor="#000000"|<!-- Deleted image removed: [[File:One hundred naira.jpg|106px]] -->
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:1000 tz shillings front.jpg|100px]]
|align="center"|
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:1000 tz shillings back.jpg|98px]]
| {{shilingi|1,000}}
| ₦200
|rowspan="3"| 151 × 78&nbsp;mm
| 135 × 66&nbsp;մմ
| կապույտ
| Pink
| Յուլիուս Նյերերե
| Sir [[Ahmadu Bello]]
| Նահանգային տուն, Դար էս Սալաամ
| Pyramid of [[Agriculture in Nigeria|agricultural commodity and livestock farming]]
|rowspan="3"| As portrait(s), "CBN", value
| 2022
| 2022
|-
|-
|align="center" bgcolor="#000000"|
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:2000 tz shillings front.jpg|101px]]
|align="center"|
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:2000 tz shillings back.jpg|101px]]
| {{shilingi|2,000}}
| ₦500
| 140 × 69&nbsp;մմ
| Green
| նարնջա-շագանակագույն
| [[Dr. Nnamdi Azikiwe]]
| առյուծ, Կիլիմանջարո սար
| [[Petroleum in Nigeria|Off-shore oil rig]]
| Հին ամրոց, Քարե քաղաք, Զանզիբար
| 2022
| 2022
|-
|-
|align="center" bgcolor="#000000"| [[File:Front view of New 1000 naira note.jpg|frameless|246x246px]]
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:5000 tz shillings front.jpg|104px]]
|align="center"|
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:5000 tz shillings back.jpg|104px]]
| {{shilingi|5,000}}
| ₦1000
| 145 × 72&nbsp;մմ
| Blue
| մանուշակագույն
| Alhaji [[Aliyu Mai-Bornu]], Dr. [[Clement Isong]]
| Ռնգեղջյուրներ
| [[Central Bank of Nigeria|CBN]]'s corporate headquarters in [[Abuja]]
| Գեյտա ոսկու հանք և Զանզիբար Հրաշքների տուն
| 2022
|-
| 2022
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:10000 tz shillings front.jpg|108px]]
|align="center" bgcolor="#ffffff"| [[Image:10000 tz shillings back.jpg|108px]]
| {{shilingi|10,000}}
| 150 × 75&nbsp;մմ
| կարմիր
| փիղ
| Տանզանական բանկի շտաբը Դար էս Սալաամում
|-
|colspan="9"|
|-
|-
!colspan="10"|
|}
|}


===Հիմա շրջանառության մեջ===
==Նաիրայի թաքնված նմուշներ==
2022 թվականին Նիգերիայի կենտրոնական բանկը արտահայտել է արժույթի սակավությունը բանկային համակարգից դուրս պահվող նաիրայի մեծ ծավալի պատճառով և վերագրվել քաղաքական գործիչների կողմից կուտակված<ref>{{Cite web |date=28 November 2022 |editor-last=Oomodele Adigun |title=Heaps of Rotten Naira Found |url=https://www.sunnewsonline.com/heaps-of-rotten-naira-found-in-refuse-dump/ |access-date=2022-12-03 |language=en}}</ref><ref>{{cite web|editor=Oomodele Adigun|title=Heaps of Rotten Naira Found|date=28 November 2022 |url=https://www.sunnewsonline.com/heaps-of-rotten-naira-found-in-refuse-dump/|access-date=2022-12-03|language=en}}</ref>:


{|class="wikitable" style="font-size: 90%"
==Փոխարժեքներ==
! colspan="10" | 2011 Series<ref name="banknotenews">{{cite web|url=http://banknotenews.com/Պատկերs/5396d76d4ec01aed72fea11b03d38671-1377.php|title=Tanzania new note family confirmed &#124; Africa &#124; Banknote News|publisher=banknotenews.com|access-date=2015-09-03}}</ref>

Նիգերիայի Կենտրոնական բանկի կողմից սահմանված պաշտոնական փոխարժեքը՝ նաիրան ԱՄՆ դոլարի հարաբերակցությամբ, մոտավորապես 767,54 ₦ է 1 ԱՄՆ դոլարի դիմաց: Այս փոխարժեքը գրեթե երկու անգամ տարբերվում է սև շուկայի անօրինական փոխարժեքից։ Նաիրայի սև շուկայական փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կազմում է մոտավորապես 752,50 ₦ 1 ԱՄՆ դոլարի դիմաց<ref>{{Cite web |title=US Dollar to Naira - Exchange Rate Today |url=https://www.curvert.com/en/usd-ngn/ |access-date=August 8, 2023 |website=www.curvert.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.curvert.com/en/usd-ngn/|title=US Dollar to Naira - Exchange Rate Today |website=www.curvert.com|accessdate=August 8, 2023}}</ref>:

Այս աղյուսակը ցույց է տալիս մեկ ԱՄՆ դոլարի պատմական արժեքը նիգերիական նաիրայով: PM = զուգահեռ շուկա:

[[File:USD vs NGN.png|upright=1.35|thumb|Նիգերիայի նաիրայի փոխարժեքը 1 ԱՄՆ դոլարով (1994–2005)]]
{| class="wikitable sortable mw-collapsible"
|-
|-
! colspan="2" | Նկար !!rowspan="2"| Արժեքներ !!rowspan="2"| Չափ !!rowspan="2"| Հիմնական գույն !!colspan="2"| Նկարագրություն !!rowspan="2"| Թողարկման ամսաթիվ !!rowspan="2"| Թողարկման սկզբնական տարեթիվ !!rowspan="2"| Ջրանշան
! Տարեթիվ !! ₦-ն US$-ի դիմաց
! !! Տարեթիվ !! ₦-ն US$-ի դիմաց
! !! Տարեթիվ !! ₦-ն US$-ի դիմաց
|-
|-
!Դիմերես
| 1972 || 0.658
!Հակառակ
| || 1993 || 17.30 (21.90 PM)
! Դիմերես !! Հակառակ
| || 2014 || 170–199
|-
|-
|[[Պատկեր:TZSn00500v.jpg|center|frameless|150px]]
| 1973 || 0.658
|[[Պատկեր:TZSn00500r.jpg|center|frameless|150px]]
| || 1994 || 22.33 (56.80 PM)
| {{shilingi|500}}
| || 2015 || 199–300
| 120 x 60&nbsp;մմ
| Կանաչ
| Տանզանիայի զինանշան; Աբեիդ Ամանի Կարումե շեյխ
| Դար էս Սալաամի համալսարանի կենտրոնական դահլիճի շենքը, շրջանավարտներ՝ գլխարկներով և խալաթներով
|rowspan="5"|2011
|rowspan="5"|2010 թվական հունվարի 1
|Յուլիուս Նյերերեն 500 էլեկտրոտիպով
|-
|-
|[[Պատկեր:TZSn01000v.jpg|center|frameless|150px]]
| 1974 || 0.63
|[[Պատկեր:TZSn01000r.jpg|center|frameless|150px]]
| || 1995 || 21.89 (71.70 PM)
| {{shilingi|1,000}}
| || 2016 || 390–489
| 125 x 65&nbsp;մմ
| կապույտ
| Տանզանիայի զինանշան; Նախագահ Յուլիուս Նյերերեն
| Սուրճի ծառ, նահանգային տան շենքը Դար էս Սալաամի դրոշով
| Յուլիուս Նյերերեն 1000 էլեկտրոտիպով
|-
|-
|[[Պատկեր:TZSn02000v.jpg|center|frameless|150px]]
| 1975 || 0.616
|[[Պատկեր:TZSn02000r.jpg|center|frameless|150px]]
| || 1996 || 21.89 (84.58 PM)
| {{shilingi|2,000}}
| || 2017 || 333
| 130 x 66&nbsp;մմ
| նարնջագույն
| Տանզանիայի զինանշան, առյուծ
| Արմավենիներ; հին Օմանի Արաբական ամրոց Զանզիբար Քարե քաղաքում; փորագրված բլոկ
| Յուլիուս Նյերերեն 2000 էլեկտրոտիպով
|-
|-
|[[Պատկեր:TZSn05000v.jpg|center|frameless|150px]]
| 1976 || 0.62
|[[Պատկեր:TZSn05000r.jpg|center|frameless|150px]]
| || 1997 || 21.89 (84.58 PM)
| {{shilingi|5,000}}
| || 2018 || 360
| 135 x 67&nbsp;մմ
| մանուշակագույն
| Տանզանիայի զինանշան, բույս, ռնգեղջյուր
| Գեյթայի ոսկու հանքերի ցիանիդային տարրալվացման գործարան
| Յուլիուս Նյերերեն 5000 էլեկտրոտիպով
|-
|-
|[[Պատկեր:TZSn10000v.jpg|center|frameless|150px]]
| 1977 || 0.647
|[[Պատկեր:TZSn10000r.jpg|center|frameless|150px]]
| || 1998 || 21.89 (84.70 PM)
| {{shilingi|10,000}}
| || 2019 || 305
| 140 x 68&nbsp;մմ
| կարմիր
| Տանզանիայի զինանշան, փիղ
| Ծաղիկներ, Տանզանիայի կենտրոնական բանկի շտաբի կառույցը Դար էս Սալաամում
| Յուլիուս Նյերերեն 10000 էլեկտրոտիպով
|-
|-
| colspan="10" |
| 1978 || 0.606
| || 1999 || 21.89 (88–90 PM)
| || 2020 || 361
|-
|-
| 1979 || 0.596
| || 2000 || 85.98 (105.00 PM)
| || 2021 || 399
|-
| 1980 || 0.550 (0.900 PM)
| || 2001 || 99–106 (104–122 PM)
|
|2022
|423
|-
| 1981 || 0.61
| || 2002 || 109–113 (122–140 PM)
|
|2024
|1235
|-
| 1982 || 0.673
| || 2003 || 114–127 (135–137 PM)
|-
| 1983 || 0.724
| || 2004 || 127–130 (137–144 PM)
|-
| 1984 || 0.765
| || 2005 || 132–136
|-
| 1985 || 0.894 (1.70 PM)
| || 2006 || 128.50–131.80
|-
| 1986 || 2.02 (3.90 PM)
| || 2007 || 120–125
|-
| 1987 || 4.02 (5.90 PM)
| || 2008 || 115.50–120
|-
| 1988 || 4.54 (6.70 PM)
| || 2009 || 145–171
|-
| 1989 || 7.39 (10.70 PM)
| || 2010 || 148.21–154.8
|-
| 1990 || 7.39 (10.70 PM)
| || 2011 || 151.05–165.1
|-
| 1991 || 8.04 (9.30 PM)
| || 2012 || 155.09–161.5
|-
| 1992 || 9.91
| || 2013 || 153.21–162.9
|}
|}

==Տես նաև==
*[[Նիգերիայի տնտեսություն]]


==Ծանոթագրություններ==
==Ծանոթագրություններ==
{{Reflist|30em}}


'''Նշումներ'''
{{ծանցանկ}}
==Արտաքին հղումներ==
==Արտաքին հղումներ==
*[http://www.abc.net.au/4corners/special_eds/20100524/money/ Interview with Sanusi Lamido Sanusi, Governor of the Central Bank of Nigeria], on the [[Australian Broadcasting Corporation]]'s ''Four Corners'' television program on the scandal involving the transfer from paper to polymer currency in Nigeria


* [https://www.bot.go.tz/BankingOperations/Currency/currencyInCirculation.asp Bank of Tanzania page on circulating banknotes]
{{Portal bar|Africa|Money|Nigeria|Numismatics}}
* [http://www.bis-ans-ende-der-welt.net/Tansania-B-En.htm The banknotes of Tanzania]
{{Authority control}}
* [https://banknotenews.com/?p=18765] {{in lang|en|de|fr}}


{{Portal bar|Africa|Money|Numismatics|Tanzania}}
{{DEFAULTSORT:Nigerian Naira}}
[[Category:Circulating currencies]]
[[Category:Currencies of the Commonwealth of Nations]]
[[Category:Currency symbols]]
[[Category:Currencies of Nigeria| ]]
[[Category:Currencies introduced in 1973]]

Ընթացիկ տարբերակը 06:51, 26 Մայիսի 2024-ի դրությամբ

Շիլլինգը (Սուահիլի ՝ shilingi, հապավումը՝ TSh, կոդը ՝ TZS ) Տանզանիայի արժույթն է։ Այն բաժանված է 100 ցենտի (սուահիլիում սենտի)։ Տանզանիայի շիլլինգը 1966 թվականի հունիսի 14-ին փոխարինեց Արևելյան Աֆրիկայի շիլլինգին[1][2]։

Նշում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տանզանական շիլլինգի գները գրված են x/y ձևով, որտեղ x-ը 1 շիլլինգից բարձր գումարն է, իսկ y-ը ցենտներով: Հավասարության նշանը կամ գծիկը ներկայացնում է զրոյական գումար: Օրինակ՝ 50 ցենտը գրվում է որպես «-/50» և 100 շիլլինգը՝ «100/=» կամ «100/-»։ Երբեմն TSh հապավումը նախածանց է դրվում տարբերակման համար: Եթե գումարը գրված է բառերով, ինչպես նաև թվերով, ապա օգտագործվում է միայն նախածանցը (օրինակ՝ TSh 10 միլիոն):

Այս օրինաչափությունը մոդելավորվել է ստերլինգի նախնական տասնորդական նշումով, որտեղ գումարները գրվում էին ֆունտների (£), շիլինգների (ներ) և պենսների (d, դենարի համար) որոշ համակցությամբ: Այդ նշումով մեկ ֆունտի տակ գտնվող գումարները նշվում էին միայն շիլինգներով և պենսներով:

Մետաղադրամներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
200/= obverse

1966 թվականին ներկայացվեցին մետաղադրամներ -/5, -/10, -/20 և 1/= անվանական արժեքներով, -/5ը` բրոնզով, -/10ը՝ նիկել-արույրով (պղինձ-նիկել) և -/50 և 1/= կուպրոնիկելում: Կուպրոնիկել 5/= մետաղադրամները ներկայացվել են 1972 թվականին, որին հաջորդել են 1977 թվականին նիկելապատ -/10 մետաղադրամները: Առաջին շարքի մետաղադրամների այս հավաքածուն, որը շրջանառության մեջ է եղել 1966-1984 թվականներին, նախագծվել է Քրիստոֆեր Այրոնսայդ OBE-ի կողմից[3][4]:

1987 թվականին նիկելապատ պողպատը փոխարինեց պղնձի նիկելին -/50 և 1/=, և ներկայացվեցին կուպրոնիկելապատ 5/= և 10/= մետաղադրամներ՝ 5/=-ը տասնանկյունաձև: 1990 թվականին ներկայացվեցին նիկելապատ պողպատ 5/= , 10/= և 20/=, որին հաջորդեցին արույրապատ պողպատե մետաղադրամներ 100/=-ի համար՝ 1993 թվականին, 50/=-ի համար՝ 1996 թվականին և պղինձ-նիկել-ցինկ 200/=-ի համար՝ 1998 թվականին։

Ներկայումս շրջանառության մեջ գտնվող մետաղադրամներն են՝ 50/=-ը, 100/=-ը, 200/=-ը, և 500/=-ը։ 500/= մետաղադրամը թողարկվել է 2014 թվականի սեպտեմբերի 8-ին[5][6]։

Տանզանական շիլինգ մետաղադրամներ
Նկար Արժեք Բաղադրություն Տրամագիծ Քաշ Հաստություն Ձև Թողարկված
-/5 Բրոնզ 23.24 մմ (տասներկուանկյուն) 4.0 g 1.33 մմ հարթ 1966-1984
-/10 նիկել-արծաթ 25 մմ (scalloped) 5.03 գր 1.49 մմ հարթ 1977-1984

-/20 նիկել-արծաթ 24 մմ 5 գր հարթ 1966-1984

-/50 մեխլիոր 21 մմ 4 գր 1.6 մմ եղեգնաձև 1966-1984
-/50 նիկել-պլատին 21 մմ 4 գր 1.8 մմ եղեգնաձև 1988-1990

1/= մեխլիոր 27.7 մմ 8 գր 1.62 մմ եղեգնաձև 1966-1984
1/= նիկել-պլատին 23.5 մմ 6.5 գր եղեգնաձև 1987-1992

5/= մեխլիոր 31.5 մմ (decagonal) 13.8 գր 2.2 մմ հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1972-1980
5/= մեխլիոր 27.5 մմ (decagonal) 8.3 գր 2 մմ Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1987-1989
5/= նիկել-պլատին 27.5 մմ (decagonal) 8.52 գր 2 մմ եղեգնաձև 1990-1993
10/= մեխլիոր 29 մմ 9.7 գր 2 մմ եղեգնաձև 1987-1989

10/= նիկել-պլատին 29 մմ 10 գր 2.25 մմ եղեգնաձև 1990-1993
20/= նիկել-պլատին 32 մմ (heptagonal) 13 գր 2 մմ ողորկ 1990-1992

50/= արույր-պլատին 22 մմ (heptagonal) 7.91 գր 2.9 մմ ողորկ 1996

100/= արույր-պլատին 24.5 մմ 9 գր 2.7 մմ եղեգնաձև 1993

200/= մեխլիոր 26.8 մմ 8 գր 2 մմ Սեգմենտացված; հինգ ողորկ և եղեգնաձև կողմեր 1998, 2008, 2014

500/= նիկել-պլատին 27.5 մմ 9.5 գր 2.4 մմ եղեգնաձև 2014

Banknotes

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1966 թվականի հունիսի 14-ին Benki Kuu Ya Tanzania-ն ( Տանզանիայի բանկը ) ներկայացրեց 5/= , 10/= , 20/= և 100/= թղթադրամներ: 5/= թղթադրամը փոխարինվել է մետաղադրամով 1972 թվականին։ 50/= նշումները ներկայացվել են 1985 թվականին, որին հաջորդում է 200/=՝ 1986 թվականին, 500/=՝ 1989 թվականին և 1,000/=՝ 1990 թվականին: 10/=, 20/=, 50/= և 100/= թղթադրամները համապատասխանաբար փոխարինվել են մետաղադրամներով 1987, 1990, 1996 և 1994 թվականներին: 5,000/= և 10,000/= նմուշներ ներմուծվեցին 1995 թվականին, որին հաջորդեց 2000/= 2003 թվականին: Գրառումների նոր շարքը դուրս եկավ 2011 թվակնաին։ Այս նոր նշումները ներառում են բազմաթիվ անվտանգության առանձնահատկություններ, որոնք կանխում են կեղծումը[7][8][9][10]:

Այսօր շրջանառության մեջ գտնվող թղթադրամներն են 500/= , 1,000/= , 2,000/= , 5,000/= և 10,000/=։

Հին տեսակներ
Պատկեր Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ Ջրանշան
10/= - կանաչ Յուլիուս Նյերերե Արուշայի հռչակագրի հուշարձան Giraffe -
20/= - Մանուշակագույն Յուլիուս Նյերերե Աևելյան Աֆրիկայի գործարան
100/= - Կարմիր Յուլիուս Նյերերե Մասսաի
1997 Series[11]
Նկար Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ Ջրանշան
Դիմերես Հակառակ
[3] 500 /= (Միա Տանո Շիլինգ) 138 x 69 մմ Կանաչ Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, զեբրա Մեխակի բերքահավաք 1997 Giraffe
[4] 1000 /= (Շիլինգի էլֆու մոջա) 142 x 71 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան, ընձուղտ, Աֆրիկյան փիղ Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ
[5] 1000 /= (Շիլինգ էլֆու մոջա) 142 x 71 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան; Յուլիուս Նյերերե; աֆրիկյան փիղ Կիվիրայի ածխի հանք; Զանզիբարի ժողովրդական բանկի դուռ 2000
[6] 5000 /= (Շիլինք էլֆու տանո) 145 x 73 մմ մանուշակագույն Տանզանիայի զինանշան; ընձուղտ; ռնգեղջյուր ընձուղտեր 1997
[7] 10,000 /= (Շիլինգ էլֆու կումի) 149 x 75 մմ Ինդիգո Տանզանիայի զինանշան,ընձուղտ, առյուծ Տանզանիայի բանկ
Կաղապար:Standard banknote table notice
2003 Series [8]
Նկար Արժեք Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման տարեթիվ
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ Ջրանշան
500/= 130 × 63 մմ Կանաչ Աֆրիկյան գոմեշ Նքրումահի սրահ, Դար էս Սաալամի համալսարան Ընձուղտ 2003
1,000/= 135 × 66 մմ կապույտ Յուլիուս Նյերերե Նահանգային տուն, Դար էս Սալաամ
2,000/= 140 × 69 մմ նարնջա-շագանակագույն առյուծ, Կիլիմանջարո սար Հին ամրոց, Քարե քաղաք, Զանզիբար
5,000/= 145 × 72 մմ մանուշակագույն Ռնգեղջյուրներ Գեյտա ոսկու հանք և Զանզիբար Հրաշքների տուն
10,000/= 150 × 75 մմ կարմիր փիղ Տանզանական բանկի շտաբը Դար էս Սալաամում

Հիմա շրջանառության մեջ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2011 Series[12]
Նկար Արժեքներ Չափ Հիմնական գույն Նկարագրություն Թողարկման ամսաթիվ Թողարկման սկզբնական տարեթիվ Ջրանշան
Դիմերես Հակառակ Դիմերես Հակառակ
500/= 120 x 60 մմ Կանաչ Տանզանիայի զինանշան; Աբեիդ Ամանի Կարումե շեյխ Դար էս Սալաամի համալսարանի կենտրոնական դահլիճի շենքը, շրջանավարտներ՝ գլխարկներով և խալաթներով 2011 2010 թվական հունվարի 1 Յուլիուս Նյերերեն 500 էլեկտրոտիպով
1,000/= 125 x 65 մմ կապույտ Տանզանիայի զինանշան; Նախագահ Յուլիուս Նյերերեն Սուրճի ծառ, նահանգային տան շենքը Դար էս Սալաամի դրոշով Յուլիուս Նյերերեն 1000 էլեկտրոտիպով
2,000/= 130 x 66 մմ նարնջագույն Տանզանիայի զինանշան, առյուծ Արմավենիներ; հին Օմանի Արաբական ամրոց Զանզիբար Քարե քաղաքում; փորագրված բլոկ Յուլիուս Նյերերեն 2000 էլեկտրոտիպով
5,000/= 135 x 67 մմ մանուշակագույն Տանզանիայի զինանշան, բույս, ռնգեղջյուր Գեյթայի ոսկու հանքերի ցիանիդային տարրալվացման գործարան Յուլիուս Նյերերեն 5000 էլեկտրոտիպով
10,000/= 140 x 68 մմ կարմիր Տանզանիայի զինանշան, փիղ Ծաղիկներ, Տանզանիայի կենտրոնական բանկի շտաբի կառույցը Դար էս Սալաամում Յուլիուս Նյերերեն 10000 էլեկտրոտիպով

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նշումներ

  1. ↑ Linzmayer, Owen (2012). «Tanzania». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
  2. ↑ Linzmayer, Owen (2012). «Tanzania». The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
  3. ↑ «Bank of Tanzania: Banking Operations - Currency Museum: Coins». bot-tz.org. Վերցված է 2015-09-03-ին.
  4. ↑ «Bank of Tanzania: Banking Operations - Currency Museum: Coins». bot-tz.org. Վերցված է 2015-09-03-ին.
  5. ↑ «Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px)». bot.go.tz. Վերցված է 2015-09-03-ին.
  6. ↑ «Image: IMG-20140907-WA0006.jpg, (960 × 1280 px)». bot.go.tz. Վերցված է 2015-09-03-ին.
  7. ↑ Tanzania new note family confirmed BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.
  8. ↑ [1] The Citizen. Retrieved 2011-10-22.
  9. ↑ Tanzania new note family confirmed BanknoteNews.com. Retrieved 2011-10-22.
  10. ↑ [2] The Citizen. Retrieved 2011-10-22.
  11. ↑ «Bank of Tanzania Historical Notes». bot. Bank of Tanzania. Վերցված է 2015-07-05-ին.
  12. ↑ «Tanzania new note family confirmed | Africa | Banknote News». banknotenews.com. Վերցված է 2015-09-03-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  Africa   Money   Numismatics   Tanzania

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:SandroGirl/Ավազարկղ_Բ&oldid=9967966» էջից