Přibysław
| němsce | Prenzlau | |
| ||
| Wopon | ||
|---|---|---|
| ||
| Zakładne daty | ||
| stat |  Němska
| |
| zwjazkowy kraj |  Braniborska
| |
| wokrjes | Uckermark | |
| wysokosć | 30 metrow n.m.hł. | |
| přestrjeń | 142,96 km² | |
| wobydlerstwo | 18.706 (31. dec 2021)[1] | |
| hustosć zasydlenja | 131 wob. na km² | |
| póstowe čisło | 17291 | |
| předwólby | (+49) 03984, 039851 | |
| awtowa značka | UM, ANG, PZ, SDT, TP | |
| Politika a zarjadnistwo | ||
| měšćanosta | Hendrik Sommer (bjezstronski) | |
| adresa | Am Steintor 4 17291 Prenzlau | |
| webstrona | prenzlau.eu | |
| Połoženje w Braniborskej | ||
 | ||
wikidata: Přibysław (Q537214)
| ||
Přibysław[2] (němsce Prenzlau) je město na sewjerowuchodźe Braniborskeje. Je wokrjesne město a zarjadniske sydło Uckermarkskeho wokrjesa a historiske srjedźišćo regiona. W srjedźowěku słušeše hromadźe z Berlinom-Chelnom, Frankobrodom a Stendalom k najwjetšim městam braniborskeje marki.
Městnostne mjeno je słowjanskeho pochada a bu w němskich zapiskach mjez 15. a 19. lětstotkom pisane pak jako Prentzlau/Prenzlau, pak Prentzlow/Prenzlow. Serbske městne mjeno je najskerje rekonstruowane.
Geografija
Město nadeńdźe so něhdźe sto kilometrow sewjernje Berlina a połsta kilometrow zapadnje Šćećina. W Přibysławje wotpušći rěčka Ucker Delni Uckerski jězor – najwjetši ze wšěch Uckermarkskich jězorow – do směra na Šćećinski zaliw.
Stawizny
Měšćanski teritorij bě hižo w kamjentnej dobje wobsydleny. Wot 7. lětstotka zasydlichu so prěnje słowjanske kmjeny a mjez 10. a 13. lětstotkom wuwi so sydlišćo k centralnemu hrodowskemu kompleksej. Wot 10. do 12. lětstotka nasta słowjanske hrodźišćo zapadnje rěki Ucker a wot 11. lětstotka słowjanske sydlišćo wokoło hrodu. Kónc 12. lětstotka wołachu pomorscy wójwodźa w běhu němskeje wuchodneje kolonizacije wjele nižoněmskich sydlerjow do Uckermarki, kiž załožichu swójske sydlišća.
Přibysław naspomni so prěni raz we wopismje z lěta 1187 jako bydlišćo wěsteho měšnika Šćěpana (Stephanus sacerdos Prinzlauiensis) a bu w lěće 1188 dokładnišo wopisany jako hrodowe sydlišćo Prenczlau z torhošćom a korčmu. K sydlišću słušeštej tež cyrkej a jedna z třoch pomorskich pjenježernjow. 1234 dósta Přibysław wot wójwody Barnima I. měšćanske prawa. 1250 měješe město hižo štyri cyrkwje a jedyn klóšter, mjez nimi Marijina cyrkej jako prěnja halowa cyrkej wuchodnje Łobja.
W Třicećilětnej wójnje bu město ćežko wobškodźene a potom hakle kónc 17. lětstotka přez Hugenotow zaso wobsydlene.
Nacionalsocialisća zničichu w nowembrje 1938 w lěće 1832 natwarjenu synagogu kaž tež wobě židowskej pohrjebnišći. W Druhej swětowej wójnje bu potom wulki dźěl stareho města zničene.
Wobchad
Přibysław leži při awtodróhomaj A 11 (Berlin–Šćećin) a A 20 (přez Roztok do Lubicy kaž tež při železniskej čarje Berlin–Stralsund.
Wobrazy
-
Přibysław w lěće 1652 -
Měšćanska murja -
Marijina cyrkej -
Nowotwary w něhdyšim starym měsće
Žórła
- ↑ Ludnosć w Braniborskej po gmejnach dnja 31. decembra 2021 na statistik-berlin-brandenburg.de
- ↑ Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927.
Wotkaz
Commons: Přibysław – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
| Wokrjesy a bjezwokrjesne města |
|---|
|
Barnim (Eberswalde) | Město Branibor | Dubja-Błóta (Lubin) | Město Frankobrod n.W. | Habolski kraj (Rathenow) | Hornja Habola (Oranienburg) | Hornje Błóta-Łužica (Zły Komorow) | Město Choćebuz | Łobjo-Halštrow (Herzberg nad Halštrowom) | Markowsko-Wódrjanski kraj (Seelow) | Ostprignitz-Ruppin (Neuruppin) | Město Podstupim | Podstupim-Srjedźna marka (Bělsko) | Prignitz (Perleberg) | Sprjewja-Nysa (Baršć) | Teltow-Fleming (Łukowc) | Uckermark (Přibysław) | Wódra-Sprjewja (Bezkow) |