Kolecistitis

Klasifikacija i vanjske poveznice
MKB-10-CM	K81.9, K81
MeSH	D002764

Kolecistitis označava upalu žučnog mjehura. Razlikujemo akutni i kronični kolecistitis. U više od 90 % bolesnika nastaje zbog opstrukcije (začepljenja) žučnog voda kamencem.

Klinička slika

Najvažniji simptom je bol u gornjem desnom dijelu trbuha, pod desnim rebranim lukom. Bol se pojačava disanjem i kretanjem. Bol se često širi straga sve do vrha desne lopatice. Česti su mučnina i povraćanje koji se obično javljaju nakon što se pojavi bol. Temperatura je umjereno povišena. Murphyjev znak označava bolnu osjetljivost pri palpaciji ispod desnog rebranog luka koja se pojačava kod dubokog udisaja. Akutni kolecistitis se može povući već za 1 do 2 dana, a obično se smiri za 7 do 10 dana.

Akutni kalkulusni kolecistitis

Toksična iritacija

Počinje najčešće tako što žučni kamenac vrši opstrukciju na nivou vrata žučnog mjehura ili cističnog duktusa (lat. ductus cysticus). Zbog zastoja žuči, fosfolipaza iz sluznice žučnog mjehura hidrolizira bilijarni lecitin u toksični lizolecitin, koji nadražuje i oštećuje sluznicu i uzrokuje upalnu reakciju. Zbog oštećenja zaštitnog sloja glikoproteina sluznice, epitel se direktno izlaže deterdžentskom djelovanju žučnih soli. Zbog zastoja žuči povećava se intraluminalni pritisak, žučni kamenci također pritiskaju na sluznicu, te se kompromitira krvotok u sluznici. Ovo se dešava bez učešća bakterija.

Bakterijska infekcija

Ako na gore navedene promjene djeluje bakterijska infekcija, dolazi do težeg, bakterijskog kolecistitisa koji može biti:

• gnojni
• fibrinozni
• gangrenozni

U blažim slučajevima zid žučnog mjehura je zadebljan, hiperemičan i edematozan. U težim slučajevima, žučni mjehur je uvećan, napet, sa fibrinom na serozi i subseroznim krvarenjem. U lumenu se može naći mutna žuč, gnoj, fibrin i krv. Ukoliko je kompromitirana cirkulacija dolazi do nekroze stijenke žučnog mjehura (gangrena), perforacije i peritonitisa.

Akutni akalkulusni kolecistitis

Označava akutnu upalu žučnog mjehura bez prisustva žučnih kamenaca. Uzroci mogu biti:

• teške traume ili opekotine
• sepsa
• poslijeporođajni period

Morfološke promjene se slične onim kod akutnog kalkulusnog holecistitisa.

Kronični kolecistitis

Kronični holecistitis može nastati:

• poslije ponavljanih akutnih upala
• bez prethodnih akutnih upala

Morfologija

Žučni mjehur je normalne veličine, uvećan ili smanjen. Žučni kamenci su obično prisutni u lumenu, kao i tečan sadržaj koji može biti zelen, sluzav, zamućen, vodenast, gnojan,...

Komplikacije

• Empijem žučnog mjehura,
• Hidrops žučnog mjehura,
• Gangrena žučnog mjehura,
• Perforacija žučnog mjehura,
• Fistule,
• Ileus,

Liječenje

Konzervativno liječenje i kirurško liječenje

• Konzervativno liječenje:

Prekida se uzimanje hrane i tekućine na usta te se stavlja nazogastrična sonda, daje se infuzija te analgetici i spazmolitici za suzbijanje boli. U terapiji se koriste antibiotici.

• Kirurško liječenje:

Rendgenska snimka za vrijeme laparaskopske kolecistektomije

Najvažniji je oblik liječenja. Kolecistektomija označava operativno odstranjenje žučnog mjehura. Hitna kolecistektomija (unutar 72 sata) indicirana je u svakog akutnog kolecistitisa ako je dijagnoza jasna. Time se sprečavaju komplikacije i skraćuje boravak u bolnici. Naješće se koristi laparoskopska kolecistektomija. Vidi glavni članak kolecistektomija.

Molimo pročitajte upozorenje o korištenju medicinskih informacija. Ne provodite liječenje bez savjetovanja s liječnikom!