LGBT
LGBT ili LGBTQIA+ jest engleska pokrata za lesbian, gay, bisexual, trans, questioning, queer, intersex, androgynous/agender/asexual/aromantic. Također se rabe pokrate LGBTIQ+, LGBT+ ili GLBT koje također proizlaze iz engleskog jezika i koje se rabe za opisivanja i ujedinjavanja ljudskih seksualnih orijentacija te obuhvaća homoseksualnost, biseksualnost, transrodnost i druge oblike spolnosti i roda.
U upotrebi od 1990-ih termin LGBT adaptacija je prvobitnoga akronima LGB koji je započeo zamjenjivati frazu gay zajednica za koju su mnogi unutar LGBT zajednice mislili da ne uključuje sve one na koje se odnosi. U modernoj upotrebi termin LGBT odnosi se na različitost seksualnosti i kulture na osnovi rodnog identiteta te se ponekad rabi kako bi opisao bilo koga tko nije heteroseksualan, pa ne podrazumijeva samo homoseksualne, biseksualne i transrodne/transseksualne osobe. Ovaj termin usvojila je većina LGBT društvenih centara i LGBT medija u većini zemalja engleskoga govornog područja.
Inačice
Postoje razne inačice kratice kojima se služi. Neke su od njih i inačice u kojima je zamijenjen redoslijed riječi, primjerice GLBT. Iako znači isto što i GLBT, LGBT ponekad ima veću feminističku konotaciju jer stavlja slovo L, koje označava lezbijke, ispred slova G koje većinom označava muške homoseksualne osobe. LGBTIQ je kratica koja uključuje i interseksualne i questioning osobe (osobe koje nisu sigurno u svoju seksualnost).
LGBT(IQ) je kratica koju su standardizirala i usvojila većina aktivističkih skupina. Imenom je pokreta, kulture, teorije, politike i aktivizma u Hrvatskoj i susjednim zemljama od 2003. godine.
U Hrvatskoj se do 2002. godine rabilo kraticu LGBTT, odnosno LGBT (lezbijke, gejevi, biseksualne, transrodne, transseksualne osobe) koja se i dan danas može vidjeti.
Danas se u svijetu kombinacije početnih slova rastežu sve do FLGBTTTIQQUA, ali on se rijetko rabi. Riječ je o akronimu sljedećih riječi: fetish, lesbian, gay, bisexual, transgender, transexual, two-spirited (koji se nekada piše i ts), unsure, asexual, (straight) allies, intersexual, queer, questioning (youth).
Two spirited (dvodušnost) izraz je kojim američko domorodačko stanovništvo naziva transrodne osobe, no često se njime služe homoseksualne i biseksualne osobe radi samoidentificiranja. Konstatna evolucija pokrate koja opisuje zajednicu uzrokovana je razvojem poimanja raznih vrsta seksualnosti koje se, po nekima, može opisati kao svojevrstan spektar označen simbolom plus u pokrati LGBTIQ+.[1][2]
Kratica LGBTIQ+ rabi se u opisivanju koalicije identiteta koja funkcionira kao cjelina u borbi za to da se članovi te zajednice izbore za svoja prava unutar društva. To postižu raznim socijalnim pokretima i dijelovanjima nastojeći dovesti članove do samoprivhaćanja, ali i do toga da ih šira zajednica prihvati.
Prvi organizirani oblici djelovanja zajednice zabilježeni su 1920-ih u SAD-u, ali veći zamah u djelovanju zamijećen je od kasnih 1950-ih i tijekom 1960-ih (također u SAD-u) kad su se odvijale prve veće demonstracije i ulične borbe s policijom zbog grubog postupanja s članovima zajednice.[3]
Povezani članci
Izvori
- ↑ Arhivirana kopija. Inačica izvorne stranice arhivirana 15. veljače 2021. Pristupljeno 20. studenoga 2020.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ↑ https://www.nytimes.com/2018/06/21/style/lgbtq-gender-language.html
- ↑ https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/features/stonewall-milestones-american-gay-rights-movement/