Saltar ao contido

Electronic Numerical Integrator And Computer

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Betty Jennings e Frances Bilas traballando no ENIAC.

O Electronic Numerical Integrator And Computer (ENIAC, "Computador e Integrador Numérico Electrónico"),[1][2] foi unha das primeiras computadoras de propósito xeral. Era Turing-completa, dixital, e susceptible de ser reprogramada para resolver «unha extensa clase de problemas numéricos». Foi inicialmente deseñada para calcular táboas de tiro de artillaría destinadas ao Laboratorio de Investigación Balística do Exército dos Estados Unidos de América.[3][4] Os enxeñeiros John Presper Eckert e John William Mauchly lideraron o desenvolvemento, con Eckert dedicándose ao deseño de hardware e Mauchly ao deseño conceptual.

Así mesmo, seis mulleres encargáronse da programación do ordenador: Betty Snyder Holberton, Jean Jennings Bartik, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli, Marlyn Wescoff Meltzer, Ruth Lichterman Teitelbaum e Frances Bilas Spence.[5][6][7][8][9][10]

Modalidades

[editar | editar a fonte]

En xeral, foi considerado o primeiro ordenador de propósito xeral, aínda que este título pertence en realidade ao ordenador alemán Z1. Tamén está relacionado co Colosus, que foi usado para descifrar código alemán durante a segunda guerra mundial e destruído tras o seu uso para evitar deixar evidencias, sendo restaurado para un museo británico. Era totalmente dixital, é dicir, realizaba os seus procesos e operacións mediante instrucións en linguaxe máquina, a diferenza doutras máquinas informáticas contemporáneas con procesos analóxicos. A súa primeira posta en marcha foi o 10 de decembro de 1945 e presentouse ao público o 14 de febreiro de 1946 .

O ENIAC foi construído na Universidade de Pensilvania por John Presper Eckert e John William Mauchly, ocupando unha superficie de 167 e operando cun total de 17 468 válvulas electrónicas ou tubos de baleiro que á súa vez permitían realizar unhas 5000 sumas e 300 multiplicacións por segundo. Fisicamente, a ENIAC tiña 17 anos 468 tubos de baleiro, 7200 díodos de cristal, 1500 relés, 70 000 resistencias, 10 000 capacitores e cinco millóns de soldados. Pesaba 27 Toneladas, medía 2,4 mx 0,9 mx 30 m; utilizou 1.500 interruptores e relés electromagnéticos; requiría a operación manual duns 6.000 interruptores, e o seu programa ou software, cando requiría modificacións, levaba semanas de instalación manual.[11]

A ENIAC elevou a temperatura do local a 50 °C. Para realizar as distintas operacións foi necesario cambiar, conectar e volver a conectar os cables como se facía, naquel momento, nas centrais telefónicas, de aí o concepto. Este traballo pode levar varios días dependendo do cálculo a realizar.

Un dos mitos que rodean este dispositivo é que a cidade de Filadelfia, onde se instalou, sufría desmaios cando o ENIAC veu correndo porque o consumo foi de 160 K W .

Ás 23:45 horas 2 de outubro de 1955 a ENIAC foi desactivada para sempre.

Fiabilidade

[editar | editar a fonte]

ENIAC utilizaba válvulas termoiónicas de base octal, comúns na súa época; Os acumuladores decimais fixéronse con válvulas 6SN7, mentres que as válvulas 6L7, 6SJ7, 6SA7 e 6AC7 usáronse para funcións lóxicas. Utilizáronse numerosas válvulas 6L6 e 6V6 como guías de pulso entre os cables que conectan cada bastidor ENIAC.

Algúns expertos en electrónica predixeron que as válvulas romperían con tanta frecuencia que a máquina nunca sería útil. Esta predición resultou ser parcialmente correcta: varias válvulas soplaban case todos os días, deixando a ENIAC inoperante. As válvulas de fabricación especial para durar longos períodos sen deterioración non estiveron dispoñibles ata 1948. A maioría destes fallos producíronse durante os encendidos ou paradas de ENIAC, cando os filamentos da válvula e os seus cátodos estaban sometidos a tensión térmica. Co simple e custoso acto de nunca apagar ENIAC, os enxeñeiros reduciron os fallos das válvulas a unha cifra aceptable dunha válvula cada dos días. O fallo continuo da válvula é un mito, segundo unha entrevista de 1989 con Eckert: "Unha válvula fallaría uns días por medio e puidemos descubrir o problema en menos de 15 minutos". En 1954 a ENIAC funcionou sen fallos durante 116 horas (uns cinco días).

Beneficios

[editar | editar a fonte]

Calcula a traxectoria de proxectís e realiza operacións matemáticas.

  • En 1,5 segundos foi capaz de calcular a potencia 660.000 dun número de 10 díxitos.
  • ENIAC podería resolver 5000 sumas ou 300 multiplicacións en 1 segundo.

As programadores de ENIAC

[editar | editar a fonte]

Aínda que foron os enxeñeiros da ENIAC, Mauchly e Eckert, os que pasaron á historia, foron seis as mulleres que se encargaron da programación da ENIAC, cuxa historia foi silenciada ao longo dos anos e recuperada nas últimas décadas. [10] [6] Clasificadas entón como “subprofesionais”, posiblemente por cuestións de xénero ou por reducir custos laborais, este equipo de programadores destacaba polas súas habilidades matemáticas e lóxicas e traballaron inventando a programación a medida que a realizaban.

En 1943, durante o transcurso da segunda guerra mundialsegunda guerra mundial, as calculistas e supervisoras directas eran basicamente mulleres. Isto débese a que por unha banda, a segunda Guerra Mundial foi un momento clave da historia no que ao emprego da muller respecta, xa que os homes estaban recrutados no combate e foron as mulleres quen os substituíu no ámbito laboral. Un exemplo diso son as novas organizacións civís e militares estadounidenses como a WAAC ( Women’ s Auxiliary Army, do exército), WAVES ( Women Accepted for Volunteer Emergency Service, da Armada) e a AWVS (a American Women' s Voluntary Services) que encamiñaron ás mulleres cara a diversos empregos. A prensa salientou a importancia das máquinas na guerra e fixo un chamamento ás mulleres con coñecementos mecánicos a poñerse ao servizo da industria e do goberno baixo o lema « women wanted».

Doutra banda, as mulleres dedicadas ao que hoxe en día considérase programación, a diferenza do sector masculino, non aspiraban a un emprego profesional en niveis superiores senón que se conformaban con postos de pouco renome no mundo da computación onde poder facer uso das súas capacidades. Segundo Herman Goldstine afirmou nunha entrevista o 16 de novembro de 1994, que foi o feito de que as mulleres non aspirasen a maiores cargos o que as convertía no traballador ideal. Os homes que traballaban en programación non o vían como unha meta senón como un traballo momentáneo para conseguir ingresos de forma rápida. Os programadores aspiraban a un emprego máis valorado e dedicábanse a competir entre eles, de modo que non poñían tanto esforzo e dedicación no seu traballo como as mulleres para as cales a programación constituía a súa única oportunidade laboral. En consecuencia, as mulleres eran máis meticulosas e rápidas que os homes neste traballo e recibían un soldo máis modesto, polo que a súa contratación supoñía numerosas vantaxes.[12][13]

O grupo de programadoras do ENIAC estaba conformado por: Betty Snyder Holberton, Jean Jennings Bartik, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli, Marlyn Wescoff Meltzer, Ruth Lichterman Teitelbaum e Frances Bilas Spence, quen practicamente non aparecen nos libros de historia da computación, aínda que dedicaron longas xornadas a traballar coa máquina, utilizada principalmente para cálculos de traxectoria balística e ecuacións diferenciais, contribuíndo ao desenvolvemento da programación de computadoras.[14]

Cando a ENIAC converteuse posteriormente nunha máquina lendaria, os seus enxeñeiros fixéronse famosos, mentres que nunca se lle deu crédito a estas seis mulleres programadoras.[15] [8]

Aínda que as mulleres comezaron a ocupar postos relacionados coa enxeñaría e a ciencia na segunda guerra mundial, a discriminación de xénero no lugar de traballo aínda estaba presente. O recoñecemento foi unicamente para os líderes masculinos, e as fotos publicitarias raramente mostraban contribucións femininas.

Moitos rexistros de fotos da época mostran a ENIAC con mulleres de pé fronte a ela. Ata a década de 1980, díxose mesmo que elas eran só modelos que pousaban xunto á máquina (« Refrigerator ladies»). Con todo, estas mulleres sentaron as bases para que a programación fose sinxela e accesible para todos, crearon o primeiro set de rutinas, as primeiras aplicacións de software e as primeiras clases en programación. [7] O seu traballo modificou drasticamente a evolución da programación entre as décadas de 1940 e 1950. [9] [6]

  1. John Presper Eckert Jr. e John W. Mauchly, Electronic Numerical Integrator and Computer, United States Patent Office, US Patent 3,120,606, presentada 26.6.1947, outorgada 4.2.1964, e invalidada o 9.10.1973 despois do fallo xudicial en “Honeywell v. Sperry Rand” 180 USPQ 673 (D. Minn. 1973).
  2. Goldstine 1972
  3. Goldstine 1972, p. 214
  4. O primeiro uso de ENIAC foi a realización de cálculos para a bomba de hidróxeno.
  5. The World's First Programmers, the Women of the ENIAC, to come to NYC
  6. 6,0 6,1 6,2 "ENIAC Programmers Project". Consultado o 27 de febreiro de 2016. 
  7. 7,0 7,1 Donaldson James, Susan (4 de decembro de 2007). ABC News, ed. "First Computer Programmers Inspire Documentary". Consultado o 27 de febreiro de 2016. 
  8. 8,0 8,1 Women Proto-Programmers Get Their Just Reward
  9. 9,0 9,1 "Invisible Computers: The Untold Story of the ENIAC Programmers" (en inglés). Witi Technology. 1 de novembro de 2007. Consultado o 16 de maio de 2015. 
  10. 10,0 10,1 Light, Jennifer S. (1999). "When Computers Were Women" (PDF) 40 (3): 455–483. doi 10.1353/tech.1999.0128. 
  11. "ENIAC, uno de los primeros servidores de la historia". Arquivado dende o orixinal o 01 de agosto de 2013. Consultado o 28 de xullo de 2013. 
  12. Light, Jennifer S. (1999). "When Computers Were Women" 40 (3): 455–483. ISSN 1097-3729. doi:10.1353/tech.1999.0128. Consultado o 2021-11-27. 
  13. W., Rossiter, Margaret (1984). Women scientists in America: struggles and strategies to 1940. Johns Hopkins University Press. OCLC 220720820. Consultado o 2021-11-27. 
  14. Una historia de la informática. UOC, S.L. 2008. pp. 62–63. ISBN 978-8497887090.  |first1= sen |last1= in Authors list (Axuda);
  15. "El ENIAC un pionero de los computadores". Museo de la Informática. Universidad Politécnica de Valencia. Consultado o 16 de maio de 2015.