Zifíidos
Zifíidos Ziphiidae Rango fósil: mioceno - actualidade | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zifio de Sowerby (Mesoplodon bidens) | |||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Subfamilias, Xéneros e Especies | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Sinonimia | |||||||||||||||
|
A dos zifíidos[1] (Ziphiidae) é unha familia de mamíferos cetáceos odontocetos, a única da superfamilia dos zifioideos, que inclúe os zifios.
Trátase da familia de grandes mamíferos menos coñecida: varias das súas especies non se descubriron até as dúas últimas décadas do século XX.
Os zifios son o segundo grupo de cetáceos en canto a número de especies, despois da familia dos golfiños, e foron un dos primeiros que diverxeron da liñaxe ancestral.
Os fósiles máis antigos encontráronse en sedimentos do mioceno, de hai uns 20 millóns de anos.
Características
[editar | editar a fonte]Os membros desta familia teñen un tamaño medio (para cetáceos), comprendido entre os 2 e os 14 m de lonxitude, e un peso que vai desde 1 a 15 t. A súa principal característica distintiva é a presenza dun fociño fino, similar ao de moitos golfiños, pero aínda máis estreito e dous sucos que converxen na garganta. Tamén se caracterízan por teren a aleta caudal sen incisura, as pectorais e a dorsal pequenas, e esta última situada nunha posición moi posterior.[2]
Aínda que Tasmacetus shepherdi é unha excepción, a maioría das especies desta familia só teñen un ou dous pares de dentes, e incluso estes poden faltar nas femias. A miúdo presentan dimorfismo sexual marcado.[3]
Coñécese moi pouco sobre a vida destes cetáceos, e mesmo algunhas especies, estudadas a partir de exemplares mortos, nunca se observaron en vida, probabelmente debido a que os seus hábitats están en augas oceánicas, moi afastadas das costas. Actualmente coñécense unhas 20 especies, pero podería haber outras aínda descoñecidas.[2]
Taxonomía
[editar | editar a fonte]Descrición
[editar | editar a fonte]A familia foi descrita polo naturalista inglés John Edward Gray —segundo os autores— en 1850,[4] en Catalogue of the Mammalia in the collection of the British Museum, with descriptions of all the species and figures of the genera. Part I. Cetacea,[5] ou en 1865,[6] en Proc. Zool. Soc. Lond., 1865: 528.[6]
Etimoloxía
[editar | editar a fonte]O nome da familia, Ziphiidae, foi cuñado por Gray e está formado, como é obrigatorio, sobre a base da raíz do nome do xénero elixido como tipo, Ziphius, -is, en xenitivo, é dicir, Ziphi-, engadíndolle a desinencia -ǐdae, propia das familias dos animais.
Sinonimia
[editar | editar a fonte]Ao longo do tempo, a familia dos Ziphiidae coñeceuse tamén polos sinónimos:[4]
- Ananarcinae Gill, 1871 (incorrecto gramaticalmente)
- Heterodontidae Girard, 1852
- Hyperoodontidae Gray, 1846
- Xiphidae Ameghino, 1889
- Ziphiinae Brandt, 1873 (Nota: véxase máis abaixo Subfamilia dos zifiinos.)
Clasificación da familia dentro dos cetáceos
[editar | editar a fonte]A familia dos zifíidos comprende unha superfamilia con 6 xéneros actuais cun total de 21 especies.
Orde Cetacea
- Suborde Odontoceti
- Superfamilia Ziphioidea
- Familia Ziphiidae
- Subfamila Berardiinae
- Xénero †Archaeoziphius
- Xénero Berardius
- Xénero †Microberardius
- Subfamilia Hyperoodontinae
- Xénero †Africanacetus
- Xénero Hyperoodon
- Xénero Indopacetus
- Xénero Mesoplodon
- Mesoplodon bidens – zifio de Sowerby[7]
- Mesoplodon bowdoini
- Mesoplodon carlhubbsi
- Mesoplodon densirostris – zifio de Blainville[7]
- Mesoplodon europaeus
- Mesoplodon ginkgodens
- Mesoplodon grayi
- Mesoplodon hectori
- Mesoplodon layardii
- Mesoplodon mirus – zifio de True[7]
- Mesoplodon peruvianus
- Mesoplodon perrini
- Mesoplodon stejnegeri
- Mesoplodon traversii
- Xénero Ziphius
- Ziphius cavirostris – zifio de Cuvier[7] (Nota: véxase máis abaixo Subfamilia dos zifiinos.)
- Subfamila Berardiinae
- Familia Ziphiidae
- Superfamilia Ziphioidea
- Xéneros Incertae sedis
Subfamilia dos zifiinos
[editar | editar a fonte]Algúns autotes consideran, ademais, a subfamilia dos zifiinos,[8][9] que incluiría, entre os taxons con especies actuais, ademais do xénero Ziphius, o xénero Tasmacetus, ambos monoespecíficos. Porén, a maioría das bases de datos de especies non recoñecen esta subfamilia, integrando ambas as especies na familia dos zifíidos.[10]
- Subfamilia Ziphiinae
- Xénero †Caviziphius?
- Xénero †Choneziphius
- Xénero †Globicetus
- Xénero †Imocetus
- Xénero †Izikoziphius
- Xénero †Tusciziphius
- Xénero Tasmacetus
- Xénero Ziphius
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para zifíidos.
- ↑ 2,0 2,1 Zifios Arquivado 23 de setembro de 2015 en Wayback Machine. en Centro de Conservación Cetacea (CCC), de Chile.
- ↑ Christensen, Ivar (1984). Macdonald, D., ed. The Encyclopedia of Mammals. New York (Facts on File). pp. 210-211. ISBN 0-87196-871-1.
- ↑ 4,0 4,1 Ziphiidae Gray, 1850 no WoRMS,
- ↑ Ziphiidae Gray 1850 Arquivado 17 de setembro de 2016 en Wayback Machine. en Fossilworks.
- ↑ 6,0 6,1 Ziphiidae en MSW.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Lauherta e Vázquez (2000), pp. 313-314.
- ↑ Ziphiinae Arquivado 28 de agosto de 2016 en Wayback Machine. no SLI da Universidade de Vigo.
- ↑ Ziphiinae Gray 1850 Arquivado 17 de setembro de 2016 en Wayback Machine. en Fossilworks.
- ↑ Ziphiinae Brandt, 1873 no WoRMS.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Commons ten máis contidos multimedia sobre: Zifíidos |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Zifíidos |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Carwardine, Mark (1995): Ballenas, delfines y marsopas. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-1037-3.
- Díaz d'a Silva, J. I. e Cartelle, Y. (2007): Guía dos mamíferos de Galicia. A Coruña: Baía Edicións. ISBN 978-84-96893-20-7.
- Duguy, R. e Robineau, D. (1987): Guía de los mamíferos marinos de Europa. Barcelona: Ediciones Omega. ISBN 84-282-0811-5.
- Heyning, John E (2002): "Cuvier's Beaked Whale", en Jefferson, Thomas A. Encyclopedia of Marine Mammals, pp. 305–307. San Diego (California): Academic Press. ISBN 0-12-551340-2.
- Lahuerta Mouriño, Fernando e Francisco X. Vázquez Álvarez (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
- Perrin, William F., Bernd Wursig & J. G. M. Thewissen (eds.) (2002): Encyclopedia of Marine Mammals. 2ª ed. San Diego, California: Academic Press. ISBN 978-0-12-373553-9.
- Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (eds.) (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. ISBN 0-8018-8221-4.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Ziphiidae na ADW (en inglés).
- Ziphiidae Arquivado 25 de agosto de 2016 en Wayback Machine. na EOL.
- Hyperoodontidae Arquivado 12 de novembro de 2016 en Wayback Machine. na EOL.
- Ziphiidae Arquivado 24 de setembro de 2019 en Wayback Machine. en Fossilworks.
- Ziphiidae Gray, 1850 no ITIS.
- Hyperoodontidae Gray, 1846 no ITIS.