Laietanos
Os laietanos (en latín laeatani e en grego λαιαιτανοί) foron un pobo ibero que habitaba na costa da actual provincia de Barcelona, entre os ríos Llobregat e Tordera e estendéndose pola chaira do Vallès. A Laietania comprendía aproximadamente as actuais comarcas do Maresme, Barcelonès, Baix Llobregat, Vallès Oriental e Vallès Occidental.
Asentamentos
[editar | editar a fonte]As principais cidades da Laietania foron: Baetulo (Baitolo, actual Badalona, xunto ao río Baetulo, actual Besòs), Ilturo, predecesora de Iluro (Mataró), Lauro (Llerona), Egara (Egosa, Terrassa) e Blanda (Blanes, preto do do río Larnum, actual Tordera).
Barkéno (Barcelona) foi fundada cara ao século VI a.C. na cara sur da montaña de Montjuïc como porto na desembocadura do río Llobregat, aínda que máis tarde foi refundada polos cartaxineses. Anteriormente existira unha cidade en Montjuïc, probablemente chamada Laie ou Laiez, que dá nome aos laietanos. Coñécense cuñaxes de moeda procedentes de cecas establecidas en Barkeno e de Laiesken.[1][2]
Tamén houbo outros asentamentos polo seu territorio como o poboado ibero de Puig Castellar en Santa Coloma de Gramenet ou o poboado do Far, en Llinars del Vallès.
Características
[editar | editar a fonte]Como outros pobos iberos, construían os seus poboados sobre cerros e rodeados de murallas; as casas eran rectangulares e de pedra. Vivían da caza, a pesca e a agricultura e tecían la e liño. A súa cerámica era pouco desenvolvida e traballaban o bronce e o ferro. Almacenaban o gran en Celeiros. Os seus viños eran apreciados. Un dos seus alimentos básicos foi un derivado lácteo similar ao iogur.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Barberà, Josep, i Dupré, Xavier: "Els laietans, assaig de síntesi", Fonaments, 4, 1984, p. 31-86.
- Bonamusa i Roura, Joan: " D'Ilturo a Alarona", XXII Sessió d'Estudis Mataronins. 19 de novembro de 2005. Comunicacions presentades, Museu Arxiu de Santa Maria i Patronat Municipal de Cultura, Mataró, 2006, p. 35-56.
- García Alonso, Juan L.: La Península Ibérica en la Geografía de Claudio Tolomeo, Universidad del País Vasco, Vitoria-Gasteiz, 2003.
- García Alonso, Juan Luis: "Indoeuropeos en el Nordeste", Acta Palaeohispanica IX. Actas del IX Coloquio sobre Lenguas y Culturas Paleohispánicas, Barcelona, 20-24 de Octubre de 2004, Institución Fernando el Católico e Universitat de Barcelona, 2005, p. 235-258.
- García Bellido, P.; Blázquez, C. (2001). Diccionario de cecas y pueblos hispánicos. Vol. II. CSIC. Madrid. ISBN 84-00-08017-3
- Gimeno i Fabregat, Tomàs, i Izquierdo Egea, Pascual: La societat ibèrica del Vallès, Editorial Ègara, Terrassa, 1990.
- Martínez, Àngel: "Els ibers de Puig Castellar", en Nous aspectes de la història de Santa Coloma de Gramenet. Volum primer, Grup d'Estudis Històrico-Socials "Gramenet del Besós", Santa Coloma de Gramenet, 2002, p. 115-143.
- Sanmartí, Joan: "La formació i desenvolupament de les societats ibèriques a Catalunya", Butlletí Arqueològic, Reial Societat Arqueològica Tarraconense, 2001, núm. 23, p. 101-132.
- Sanmartí, Joan, i Ruiz, Arturo: "Models comparats de poblament entre els ibers del nord i del sud", Territoris antics a la Mediterrània i a la Cossetània oriental, El Vendrell, novembre de 2001, Generalitat de Catalunya, Departament de Cultura, Barcelona, 2003.
- Tarradell, Miquel: Història dels catalans, vol. 1, Barcelona, 1961.
- ↑ "Barkeno" e "Laiesken". En Diccionario de Toponimia Histórica de la península ibérica, Baleares y Canarias. Ministerio de Cultura y Deporte.
- ↑ "ba.ŕ.k.e.n.o Barcino (Barcelona)". En García Bellido, P.; Blázquez, C. (2001). Páxina 55.