La Unión, Murcia

La Unión, Murcia
Localización
	37°37′09″N 0°52′32″O / 37.6191, -0.8755
Estado	España
Comunidade autónoma	Rexión de Murcia
Capital	La Unión (en)
Poboación
Poboación	20.897 (2023) (835,88 hab./km²)
Xeografía
Superficie	25 km²
Bañado por	Mar Mediterráneo
Altitude	86 m
Comparte fronteira con	Cartaxena
Santo padrón	Virxe do Rosario
Organización política
• Alcalde	Francisco Martin Bernabé Pérez (en)
Identificador descritivo
Código postal	30360
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	30041
Outro
Irmandado con	Linares
Páxina web	ayto-launion.com

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: La Unión.

La Unión é un municipio da rexión de Murcia. Pertence á comarca do Campo de Cartagena e ao partido xurídico de Cartagena.

Xeografía

O termo municipal está estruturado en dúas pedanías ademais da propia cidade de La Unión, Roche e Portmán.

Limita ao norte, leste e oeste con Cartagena e ao sur co mar Mediterráneo.

Historia

O asentamento máis antigo do municipio atópase na pedanía de Portmán, topónimo de orixe catalá, i.e. "Port Many" que deriva do latín "Portus Magnus", nome da localidade durante a dominación romana.

En toda a serra mineira abundan os sitios arqueolóxicos que testemuñan a explotación das minas desde tempos inmemoriais. Polo porto de Portmán, das minas romanas de Carthago Nova exportábanse lingotes de prata, chumbo, ferro, cinc, e outros minerais a todo o imperio.

Debido ao rápido e pingüe desenvolvemento da minería durante o século XIX, as corporacións pedáneas de Garbanzal, Herrerías e Portmán decidiron secesionarse de Cartagena a fin de fusionarse en Municipio e Concello propios co nome de Vila do Garbanzal (1 de xaneiro de 1860). Portmán seguiría servindo entón como porto de minerais. Con todo, pronto as desavinzas entre os poboadores dos principais casaríos (Garbanzal e Herrerías) conduciron ao cambio de nome do novo municipio, que pasaría a chamarse "A Unión" a partir de 1868. En 1894, a vila recibiría o título de cidade. Unha considerable inmigración de andaluces almerienses e granadinos, vindos traballar nas minas, contribuíu ao especial carácter etno-cultural da cidade. Tras a primeira gran guerra europea diminúe considerablemente a demanda de mineral de chumbo (ata entón utilizado na fabricación de proxectís, entre outros usos), causando isto unha severa decadencia co correspondente éxodo (ao parecer, a cidade chegara a alcanzar a cima dos 90.000 habitantes de facto cara a finais do XIX). Ignorancia, incuria e lucro permitiron a partir de entón a derriba dunha interesante arquitectura decimonónica, da que aínda quedan certas mostras coma o antigo Mercado e cásalas Prazas, Piñón, antigo Telégrafos e outras varias nas rúas Maior e Real... En 1940, o Concello e os seus arquivos foron pasto dun fatal incendio, o que ata hoxe dificulta o estudo histórico desta interesante poboación, exemplo dunha colonización que, tardía na mesma península, era contemporánea á que levaba a cabo en rexións mineiras das Américas. Queda pendente un estudo deste curioso paralelismo.

Economía

A economía da Unión baseouse durante moito tempo na explotación das minas da súa serra. Tras longa decadencia, novas iniciativas e procedementos de explotación (relavado de vellos detritos e roza aberta) animaron a minería cara aos anos 60. Por entón chegan os primeiros inmigrantes marroquís a participar no labor. Esgotadas ou abandonadas por pouco rendibles as distintas explotacións, A Unión foise convertendo nunha cidade dormitorio de Cartagena. Tamén ten relativa importancia para A Unión o turismo, pola súa proximidade ás praias do mar Menor.

Cultura

O dialecto local é afín ás modalidades do andaluz oriental, con algúns escasos catalanismos vestixio da ocupación aragonesa do Reino de Murcia. A emigración de mineiros andaluces do entreséculo XIX-XX acentuaría aínda máis o carácter andaluz da zona. A partir da súa institución en 1960, alcanzou gran celebridade o Festival Internacional do Cante das Minas, onde cada ano cobran nova vida cantadelas da rexión (i.e., taranta, mineira, cartaxenera, murciana etc.) xunto aos demais subxéneros ou "paus" do flamenco jondo.

Administración

Lista de alcaldes

Lexislatura	Nome	Partido
1979-1983	Andrés Martínez Cánovas	PSOE
1983-1987	Andrés Martínez Cánovas	PSOE
1987-1991	Salvador Alcaraz Pérez	PSOE
1991-1995	Salvador Alcaraz Pérez	PSOE
1995-1999	Juan Antonio Sánchez-Castañol Conesa	PP
1999-2003	José Manuel Sanes Vargas	PSOE
2003-2007	José Manuel Sanes Vargas	PSOE
2007-2011	Francisco M. Bernabé Pérez	PP

Edificios, monumentos e lugares de interese

Sitios arqueolóxicos

Vila romana do Paturro en Portmán

Monumentos civís

O Antigo Mercado Público. Obra de Víctor Beltrí.
Casa do Piñón. Obra de Pedro Cerdán.
Hospital de Sangue (demolido), obra de Carlos Mancha (autor da torre do Arsenal de Cartagena).
Liceo de Obreiros
A Cooperativa. Obra de Carlos Mancha Escobar
Casa Cortés. Obra de Víctor Beltrí.
Antigo Hospital da Caridade (Pedanía de Portmán)
Casa do Tío Lobo (Pedanía de Portmán)

Monumentos relixiosos

Parroquia A nosa Señora do Rosario
Parroquia A nosa Señora das Dores (En Roche)
Parroquia A nosa Señora das Dores (O Garbanzal)

Museos

Museo Arqueolóxico, situado en Portmán.
Museo Mineiro
Museo Etnolóxico situado en Roche.

Gastronomía

"guisaos" varios.
o meu[n]chirones con pemento picante
mújol ao sal
potaxe de legumes
carafio chupaeros
mero á cazuela
sopa de pescado
cabrito ao forno
embutidos caseiros
salgadura de melba con tomate fresco
tápenas
bebidas típicas mineiras: láguena e reparo.
pan sobao
"torrás" do Café Maior
rollicos e mantecaos de Pascua
mostachones
crespillos
faragullas de pan con longaínza
faragullas de fariña de trigo

Demografía

Na evolución demográfica da Unión desde 1900 resultan evidentes os efectos da crise mineira de principios de século, cunha perda de case os dous terzos da poboación. Desde o mínimo histórico de 1950, en cambio, a tendencia xeral é ascendente.