Odontocetos
Odontocetos Odontoceti Rango fósil: eoceno – presente | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Arroaz (Tursiops truncatus) | |||||||||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Superfamilias | |||||||||||||||||||||
Os odontocetos (Odontoceti, Flower, 1867) constitúen unha suborde dos cetáceos caracterizados por posuíren dentes, a diferenza das baleas e especies similares (misticetos) que posúen unhas formacións quitinosas chamadas barbas, con función filtradora.
Etimoloxía
O nome Odontoceti provén do grego antigo ὀδόντο- odónto-, "dente" e κῆτος kêtos, "gran monstro mariño".[1]
Características
A característica definitoria do taxon é a presenza de dentes, polo que as especies de gran tamaño, reciben o nome (impropio) de baleas dentadas ou baleas con dentes. Os dentes son cónicos, ocos e indiferenciados (homodontes) e poden presentarse en número moi variable, desde os 160-240 do golfiño común ata o dente único do narval.[2] Así mesmo varía a súa disposición, presente nas dúas mandíbulas ou só na inferior (como nos cachalotes ou algúns zifios) ou na superior (narval), e o seu tamaño, que oscila entre uns milímetros na toniña e os dous metros no narval.
Os dentes non teñen función mastigatoria senón que serven para capturar as presas, que engolen enteiras. Aínda así, non sempre cumpren esa función e nalgunhas especies convértense en caracteres de diferenciación sexual, como acontece tipicamente no narval.
Presentan un único espiráculo (orificio respiratorio) na parte superior da cabeza e unha fronte avultada debida ás modificacións anatómicas producidas pola presenza do melón, denominación popular do órgano da ecolocación.
Todos os odontocetos son carnívoros.
Taxonomía
Os odontocetos clasifícanse dentro da orde Cetacea e distribúense en dez familias (algunhas delas discutidas):
- Delphinidae (Gray, 1821): golfiño, candorca, caldeirón
- Ziphiidae (Gray, 1850): zifio
- Iniidae (Gray, 1846): golfiños de auga doce (algúns inclúena en Platanistidae)
- Kogiidae (Gill, 1871): cachalote anano (algúns inclúena en Physeteridae)
- Lipotidae (incluída por algúns en Innidae e por outros en Platanistidae)
- Monodontidae (Gray, 1821): narval e beluga
- Phocoenidae (Gray, 1825): toniñas
- Physeteridae (Gray, 1821): cachalote
- Platanistidae (Gray, 1846): golfiños de auga doce
- Pontoporiidae (incluída por algúns, en Innidae, e por outrpos en Platanistidae)
Modernamente moitos autores agrupan estas familias en seis superfamilias:[3]
- Orde Cetacea
- Suborde Odontoceti
- Superfamilia Delphinoidea
- Familia Delphinidae
- Familia Monodontidae
- Familia Phocoenidae
- Superfamilia Inioidea
- Familia Iniidae
- Familia Pontoporiidae [4]
- Superfamilia Lipotoidea
- Superfamilia Physeteroidea
- Famila Kogiidae
- Familia Physeteridae
- Superfamilia Platanistoidea
- Familia Platanistidae
- Superfamila Zifioidea
- Familia Ziphiidae
- Superfamilia Delphinoidea
- Suborde Odontoceti
Galería de imaxes
-
Dentadura do golfiño común
-
Candorcas saltando no aire
-
Cranio de candorca
-
Maxilar inferior do cachalote
Notas
- ↑ "Dicciomed.es: Odontocetos". Arquivado dende o orixinal o 01 de abril de 2010. Consultado o 21 de agosto de 2013.
- ↑ Reealmente, o narval ten dous dentes na mandíbula superior, aínda que (normalmente) o esquerdo alcanza un desenvolvemento enorme, de ata de máis de 2 m)
- ↑ Paleobiology Database
- ↑ Que inclúe a especie Pontoporia blainvillei, o coñecido como golfiño do Prata, antes incluída na familia Iniidae.
- ↑ A dos Lipotidae é unha familia creada por Zhou, Qian & Li en 1978, que inclúe á especie Lipotes vexillifer, chamado golfiño chinés de río, antes icluída na familia dos Platanistidae.
Véxase tamén
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Odontocetos |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Odontocetos |
Bibliografía
- Carwardine, M. (1995): Ballenas, delfines y marsopas. Guía visual de todos los cetáceos del mundo. Barcelona: Omega. ISBN 84-282-1037-3.
Outros artigos
Ligazóns externas
- Taxonomía ITIS
- Taxonomía Mammals Species of the World
- Jefferson, Thomas A.; Leatherwood, Stephen; Webber, Marc A. (1994). Marine mammals of the world (en inglés). Rome: United Nations Environment Programme. ISBN 9251032920. OCLC 30643250.
- Odontoceti en Fauna ibérica; mamíferos. Ángel Cabrera Latorre, 1914 (Facsímile electrónico) (en castelán).
- Asturnatura.com