Sodio

elemento químico de número atómico 11

O sodio é un elemento químico de símbolo Na e número atómico 11, pertencente ao grupo dos metais alcalinos.

Sodio
Li
 
 
11
Na
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Na
K
NeonSodioMagnesio
Táboa periódica dos elementos
[[Ficheiro:{{{espectro}}}|300px|center]]
Liñas espectrais do Sodio
Información xeral
Nome, símbolo, número Sodio, Na, 11
Serie química Metales alcalinos
Grupo, período, bloque 1, 3, s
Densidade 968 kg/m3
Dureza {{{dureza}}}
Aparencia Branco prateado
N° CAS {{{CAS}}}
N° EINECS {{{EINECS}}}
Propiedades atómicas
Masa atómica 22,98976928(2)[1] u
Raio medio 180 pm
Raio atómico (calc) 190 pm
Raio covalente 154 pm
Raio de van der Waals 227 pm
Configuración electrónica [Ne]3s1
Electróns por nivel de enerxía 2,8,1
Estado(s) de oxidación 1 (base forte)
Óxido
Estrutura cristalina cúbica centrada no corpo
Propiedades físicas
Estado ordinario sólido (non magnético)
Punto de fusión 370,87 K
Punto de ebulición 1156 K
Punto de inflamabilidade {{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización 96,42 kJ/mol
Entalpía de fusión 2,598 kJ/mol
Presión de vapor 1,43 × 10-5 Pa a 1234 K
Temperatura crítica {{{T_crítica}}} K
Presión crítica {{{P_crítica}}} Pa
Volume molar {{{volume_molar}}} m3/mol
Velocidade do son 3200 m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling) 0,93
Calor específica 1230 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica 21 × 106/m S/m
Condutividade térmica 141 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización 495,8 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización 4562 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización 6910,3 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización 9543 kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización 13354 kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización {{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización {{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD
MeV
22NaSintético2,602 aε22Ne
23Na100%estable con 12 neutróns
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

Características principais

editar

O sodio é un metal alcalino brando, lixeiro e de cor prateada que non se atopa libre na natureza. O sodio flota na auga descompoñéndoa, desprendendo hidróxeno e formando un hidróxido. É moi reactivo, arde con chama amarela, oxídase no aire e reacciona violentamente coa auga. Normalmente non arde en contacto co aire por baixo dos 40 °C.

Historia

editar

O sodio (do italiano soda, "eslamiada") coñecido en diversos compostos, foi illado en 1807 por Humphry Davy por medio da electrólise da sosa cáustica. Na Europa medieval empregábase como remedio para as xaquecas un composto de sodio denominado sodanum, termo que provén da palabra árabe suwwad, que era unha planta que contiña moitas al-qali, ou cinsas, que se producían ao quentar a planta sen queimala. O símbolo do sodio (Na), provén de natrón (ou natrium, do grego nítron e este do hebreo neter) nome que recibía antigamente o carbonato sódico.

Papel biolóxico

editar

O catión sodio (Na+) ten un papel fundamental no metabolismo celular, por exemplo, na transmisión do impulso nervioso (mediante o mecanismo da bomba de sodio-potasio). Participa tamén na contracción muscular, o equilibrio ácido-base e a absorción de nutrientes polas membranas.

A concentración plasmática de sodio é en condicións normais de 137-145 mmol/L. O aumento de sodio no sangue coñécese coma hipernatremia, e a súa diminución coma hiponatremia.

Abundancia e obtención

editar

O sodio é relativamente abundante nas estrelas, detectándose a súa presenza a través da liña D do espectro solar, situada aproximadamente no amarelo. A codia terrestre contén aproximadamente un 2,6% de sodio, o que o converte no cuarto elemento máis abundante, e o máis abundante dos metais alcalinos.

Actualmente obtense por electrólise de cloruro sódico fundido, procedemento máis económico que o anteriormente usado, a electrólise do hidróxido de sodio. Economicamente é o metal alcalino máis barato de obter.

O composto natural máis abundante de sodio é o cloruro sódico ou sal común, aínda que tamén se atopa presente en diversos minerais coma por exemplo a halita ou a ceolita.

Compostos

editar

Os compostos de sodio de maior importancia industrial son:

Isótopos

editar

Coñécense trece isótopos de sodio. O único estable é o 23Na. Ademais existen dous isótopos radioactivos cosmoxénicos, 22Na e 24Na, con períodos de semidesintegración de 2,605 anos e aproximadamente 15 horas respectivamente.

Precaucións

editar

En forma metálica o sodio é explosivo ao entrar en contacto coa auga e moitos outros elementos. Debe manipularse sempre coidadosamente e almacenarse nunha atmosfera inerte, xeralmente de argon, evitando o contacto coa auga e outras substancias coma o osíxeno.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Ligazóns externas

editar