Cultura olduvaiense
A cultura olduvaiense, olduvaian ou Modo I é unha cultura arqueolóxica da prehistoria baseada na industria lítica caracterizada por ferramentas sinxelas, normalmente feitas cunha ou unhas poucas faces cortadas con outra pedra. As ferramentas de Olduvaian foron utilizadas durante o período do Paleolítico inferior, hai 2,9 millóns de anos ata hai polo menos hai uns 1,7 millóns de anos (Ma), polos antigos homínidos en gran parte de África. Este tipo de industria foi seguida pola máis sofisticada cultura acheulense, inda que existen sitios arqueolóxicos onde se atopan ámbolos tipos de ferramentas. Dous sitios asociados co Homo erectus en Gona na rexión de Afar de Etiopía que datan de hai 1,5 e 1,26 millóns de anos teñen ferramentas tanto de olduvaienses como de acheulenses[1]).
O termo Oldowan tómase do xacemento na garganta de Olduvai en Tanzania, onde as primeiras ferramentas de pedra olduvaienses foron descubertas polo arqueólogo Louis Leakey na década de 1930. Non obstante, algúns arqueólogos e paleo-antropólogos contemporáneos prefiren usar o termo ferramentas do Modo I para designar as industrias de ferramentas de grava ou grixo (incluíndo a olduvaiense), co Modo II que designa ferramentas traballadas de xeito bifacial (incluíndo os machados acheulenses), o Modo III para as ferramentas de núcleo preparado, etc.[2]
A clasificación das ferramentas de olduvaienses aínda é algo polémica. Mary Leakey foi a primeira en crear un sistema para clasificar os conxuntos olduvaienses e construíu o seu sistema baseándose no seu uso. O sistema incluía choppers, reladores e batedores.[3] Porén, fixéronse clasificacións máis recentes dos conxuntos olduvaienses que se centran principalmente na fabricación, debido á problemática de asumir o uso de artefactos de pedra de hai millóns de anos. Un exemplo son as categorías trimodais de Isaac et al. de "Pezas falsas" (núcleos e choppers ), "Pezas soltas" (anacos e fragmentos), "Pezas para bater" (utilizados como martelos, etc) e "Peza sen modificar" (manuports, pedras transportadas a sitios).[4]
Non se sabe con certeza que especies de homínidos crearon e utilizaron ferramentas olduvaienses. A súa aparición adoita asociarse coa especie Australopithecus garhi[5] e o seu florecemento con especies temperás de Homo como Homo habilis e Homo ergaster. Os primeiros Homo erectus parecen herdar a tecnoloxía olduvaiense e refínana ata entrar na acheulense a partir de hai uns 1,7 millóns de anos.[6]
Notas
editar- ↑ Semaw, Sileshi; Rogers, Michael J.; Simpson, Scott W. (2020). "Co-occurrence of Acheulian and Oldowan artifacts with Homo erectus cranial fossils from Gona, Afar, Ethiopia". Science Advances 6 (10). Bibcode:2020SciA....6.4694S. PMC 7056306. PMID 32181331. doi:10.1126/sciadv.aaw4694.
- ↑ Clark, Grahame (1969). "World prehistory: a new outline". Cambridge University Press. ISBN 978-0521095648.
- ↑ Clark, J. D.; de Heinzelin, J.; Schick, K. (1994). "African Homo erectus: Old radiometric ages and young Oldowan assemblages in the middle Awash Valley, Ethiopia". Science 264 (5167): 1907–1909. Bibcode:1994Sci...264.1907C. JSTOR 2883979. PMID 8009220. doi:10.1126/science.8009220.
- ↑ Isaac, G. Ll.; Harris, J. W. K. & Marshall (1981). "Small is informative: the application of the study of mini-sites and least effort criteria in the interpretation of the Early Pleistocene archaeological record at Koobi Fora, Kenya". Inter-nacional de Ciencias Prehistoricas Y Protohistoricas: 101–119.
- ↑ De Heinzelin, J; Clark, JD; White, T (1999). "Environment and behavior of 2.5-million-year-old Bouri hominids". Science 284. Bibcode:1999Sci...284..625D. PMID 10213682. doi:10.1126/science.284.5414.625.
- ↑ Richards, M. P. (2002). "A brief review of the archaeological evidence for Palaeolithic and Neolithic subsistence". European Journal of Clinical Nutrition 56 (12): 1270–1278. ISSN 1476-5640. PMID 12494313. doi:10.1038/sj.ejcn.1601646.