Stair Iosrael

Ní thacaítear leis an leagan inphriontáilte a thuilleadh agus seans go bhfuil earráidí rindreála ann. Nuashonraigh leabharmharcanna i do bhrabhsálaí agus bain úsáid as an bhfeidhm phriontála sa bhrabhsálaí ina ionad seo.

Lógó Irgun sna 1940idí agus sceimhlitheoireacht na Síónaigh

Theip go hainnis ar Camp David, 2000. Príomh-aire Iosrael, Ehud Barak, Bill Clinton & Yasir Arafat (físeán)

De réir an Bhíobla, thug Maois na hIosraeilítigh go dtí an tír tar éis 40 bliain sa bhfásach. Bhí géarleanúint ar na hIosraeilítigh le linn dóibh bheith i ngéibheann ag na Bablónaigh, agus arís cuireadh chun siúil iad tar éis am Chríost, nuair a leagadh an dara Teampall. Níor fhan ach an-bheagán díobh sa tír go dtí gur thosaigh buíon bheag ag filleadh ag deireadh an 19ú haois.

Sainordú na Breataine

Ar an 2 Samhain 1917, tharla "Dearbhú Balfour": d'fhógair an Rúnaí Gnóthaí Eachtracha sa Bhreatain, Arthur Balfour ag an am, go mbunófaí stát Giúdach sa Phalaistín.
Sainordú na Breataine sa Phalaistín, 1920idí-1940idí

1940idí: Bunú an Stáit agus Nakba

Spreag cinedhíothú na nGiúdach (an tUileloscadh) bunú stáit Iosrael mar thearmann do na Giúdaigh. Ach de réir a chéile sa 20ú haois, tháinig rómánsúlacht chun cinn a bhaineann le scéal Iosrael mar thearmann na nGiúdach a d’éalaigh ó chinedhíothú na Naitsíoch, agus neartaíodh riail an choilíneachais sna Críocha faoi Fhorghabháil.^[1]

Sna 1940idí, rinne an Irgun, mílíste Síónach de chuid Menachem Begin (príomh-aire Iosrael níos déanaí) feachtas sceimhlitheoireachta i gcoinne na bPalaistíneach agus na mBriotanach (mar shampla Buamáil Óstán Rí Daithí in 1946, cuid den "Gluaiseacht Frithbheartaíochta na nGiúdach").

1947. Plean críochdheighilte de chuid na Náisiún Aontaithe don Phalaistín. Tharraing Réiteach an Dá Stát conspóid níos déanaí.

Ar 14 Bealtaine 1948, "Forógra na Saoirse" san Iosrael. D'fhógair rialtas Iosrael go foirmeálta go raibh neamhspleáchas bainte amach aige.^[2]

Na Cogaí

Cogadh na Sé Lá. Ar an 5 Meitheamh 1967, rinne Iosrael ionsaí ar an Éigipt. Cuireadh tús le Cogadh na Sé Lá.

Bhris Cogadh Yom Kippur amach an 6 Deireadh Fómhair 1973

Sceimhlitheoireacht na bPalaistíneach le linn na 1970idí: Sléacht München, 1972 agus Oibríocht Entebbe, 1976
Ionradh Iosrael ar an Liobáin i 1978. Bunaíodh UNIFIL, chun maoirsiú a dhéanamh ar Fhórsaí Iosrael. Is réimse é ina bhfuil obair uasal déanta le fada ag comhaltaí d'Óglaigh na hÉireann.^[3]

1980idi - 1990idí : Dóchas agus antoisceachas

Comhaontuithe Osló. In Osló i 1993^[4] agus i 1995,^[5] d’aontaigh Eagraíocht Shaoirse na Palaistíne (an PLO) conarthaí le hIosrael, na Comhaontuithe Osló. Thug an PLO aitheantas don stát Iosraelach.

Teacht chun cinn na heite fíor-dheise in Iosrael ó na 1990idí ar aghaidh:

- 1994 - Sléacht Mhosc Ibrahimi ;

- 1995 - Feallmharaíodh Rabin, Príomh-aire Iosrael. Giúdach ceartchreidmheach agus antoisceach den eite dheis a rinne é.

Bhí cuid den Liobáin faoi fhorghabháil mhíleata Iosraelach ó 1982 go 2000. Tharla sléachtanna.
2000: theip ar na cainteanna síochána Camp David.^[6]

21ú haois : Coimhlint Iosrael v. comharsana

Cuireadh deireadh leis an Dara Éirí Amach na bPalaistíneach (Intifada nó الانتفاضة الثانية, Al-Intifāḍa aṯ-Ṯhāniya) sa bhliain 2005
Tosóidh Iosrael ag tarraingt amach ó Stráice Gaza i samhradh na bliana 2005, de réir ráitis a chuir Airiél Searón, Príomh-aire Iosrael amach i Meán Fómhair, 2004.^[7]^[8]
Coimhlint Iosrael–Gaza 2014
Agóidí Gaza-Iosrael, 2018-2019
Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2021
Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2022
Géarchéim Iosrael-Palaistín, 2023
Cogadh Iosrael-Gaza, 2023 ar aghaidh
Cinedhíothú na bPalaistíneach, 2023-2024. Ag an am céanna, bhí Benjamin Netanyahu, príomh-aire Iosrael, agus a leithéid ag súil le líomhain an fhrithSheimíteachais a úsáid mar sciath chosanta.
Imscrúdú na Cúirte Coiriúla Idirnáisiúnta sa Phalaistín
Scrúdú na Cúirte Bhreithiúnais Idirnáisiúnta maidir le forghabháil na hIosrael ar chríocha Palaistíneacha
Coimhlint Iosrael-Hezbollah

Féach freisin

Stair de réir tíre

Tagairtí

↑ "Israeli-occupied territories" (as en) (2024-04-02). Wikipedia.
↑ "Israeli Declaration of Independence" (as en) (2019-05-14). Wikipedia.
↑ Office of the President of Ireland. "News President Pays Tribute To Irish Peacekeepers" (ga). president.ie. Dáta rochtana: 2020-05-29.
↑ "Declaration of Principles on Interim Self-Government Arrangements". web.archive.org (2002-11-15). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2002-11-15. Dáta rochtana: 2024-01-04.
↑ "Israeli-Palestinian Interim Agreement on the West Bank and the Gaza Strip". web.archive.org (2002-11-15). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2002-11-15. Dáta rochtana: 2024-01-04.
↑ "2000 Camp David Summit" (as en) (2024-03-14). Wikipedia.
↑ "Population statistics for Israeli settlements in the Gaza Strip" (as en) (2024-03-28). Wikipedia.
↑ "Israeli disengagement from Gaza" (as en) (2024-03-29). Wikipedia.

[1] "Israeli-occupied territories" (as en) (2024-04-02). Wikipedia.

[2] "Israeli Declaration of Independence" (as en) (2019-05-14). Wikipedia.

[3] Office of the President of Ireland. "News President Pays Tribute To Irish Peacekeepers" (ga). president.ie. Dáta rochtana: 2020-05-29.

[:0-4] "Declaration of Principles on Interim Self-Government Arrangements". web.archive.org (2002-11-15). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2002-11-15. Dáta rochtana: 2024-01-04.

[5] "Israeli-Palestinian Interim Agreement on the West Bank and the Gaza Strip". web.archive.org (2002-11-15). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2002-11-15. Dáta rochtana: 2024-01-04.

[6] "2000 Camp David Summit" (as en) (2024-03-14). Wikipedia.

[7] "Population statistics for Israeli settlements in the Gaza Strip" (as en) (2024-03-28). Wikipedia.

[8] "Israeli disengagement from Gaza" (as en) (2024-03-29). Wikipedia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]