An difríocht idir athruithe ar: "Tomás Ó Cléirigh"
m r2.7.1) (róbat ag suimiú: war:Tom Clarke (Irlandes nga republikano) |
Luathshaol |
||
| Líne 1: | Líne 1: | ||
[[Íomhá:Thomas Clarke the brave.jpg|thumb|right|Thomas Clarke]] |
[[Íomhá:Thomas Clarke the brave.jpg|thumb|right|Thomas Clarke]] |
||
Réabhlóidí [[Éire]]annach ba ea '''Tomás Ó Cléirigh''' ([[11 Márta]], [[1857]] - [[3 Bealtaine]], [[1916]]), nó |
Réabhlóidí [[Éire]]annach ba ea '''Tomás Séamus Ó Cléirigh''' ([[11 Márta]], [[1857]] - [[3 Bealtaine]], [[1916]]), nó ''Thomas James Clarke'' as [[Béarla]]. Dar le go leor daoine ba eisean ba mhó a chuir dlús le h[[Éirí Amach na Cásca]] a bheartú agus a chuir i gcrích, agus é ar an chéad cheannaire a shínigh [[Forógra na Poblachta]]. Chreid sé go hiomlán gur le lámh láidir amháin a bhrisfí a nasc leis an Bhreatain, agus chaill sé cúig bliana déag dá shaol faoi ghlas dá bharr. |
||
==Luathshaol== |
|||
Rugadh |
Rugadh Tomás Cléirigh ar [[Inis Iocht]], áit ina raibh a athair lonnaithe mar shaighdiúir in Arm na Breataine. Éireannaigh ó dhúchas a bhí ina thuismitheoirí James Clarke ó [[Carraig Álainn|Charraig Álainn]] i g[[Contae Liatroma]] agus Mary Palmer ó [[Contae Thiobraid Árann|Chontae Thiobraid Árainn]]. Aistríodh an clann chuig an Afraic Theas agus é ina bhuachaill aon bhliain d'aois. Níor fhilleadar ar Éirinn go dtí go raibh seacht mbliana slánaithe ag Tomás, agus d'fhás sé aníos i n[[Dún Geanainn]], [[Contae Thír Eoghain]]. |
||
Baile a bhí i lár an aonaigh ó thaobh cur in aghaidh na Breataine a bhí in n[[Dún Geanainn]], agus lorg an Ghorta Mhóir fágtha go tréan air |
Baile a bhí i lár an aonaigh ó thaobh cur in aghaidh na Breataine leis na gcianta a bhí in n[[Dún Geanainn]], agus lorg an Ghorta Mhóir fágtha fós go tréan air. Bhíodh na hÉireannaigh Aontaithe an-ghníomhach sa cheantar, agus na Fíníní ag teacht sna salaí orthu. Níorbh fhada go músclaíodh a chuid suime sa pholaitíocht agus i gcúrsaí talún. Agus an aois cheart bainte amach aige, chuaigh sé isteach i [[Bráithreachas na Poblachta]] gan mhoill. |
||
Cumann rúnda a bhí sa Bhráithreachas, agus é meáite ar leas a bhaint as foréigean chun riail na Breataine a ruaigeadh agus poblacht Éireannach a bhunú ina áit. Tháinig eagraí náisiúnta an chumainn John Daly ar chruinniú i nDún Geanainn, agus b'ann a bhuail an Cléireach leis don chéad uair. Chuaigh Daly agus a chuid smaointí go mór i bhfeidhm air, agus rinneadh ball den Bhráithreachas de tamall gearr ina dhiaidh. Faoi na 1870idí, ball dílis agus daingnithe go smior a bhí sa Chléireach agus áit aige i gcroílár ghníomhaí an chumainn. |
|||
Chaith sé cúig bhliana déag i b[[Priosún Pentonville]] i [[Sasana]], ó [[1883]] go [[1898]], faoi go raibh sé bainteach le hiarrachtaí Sasana a bhuamáil. Bhunaigh sé an Chomhairle Mhíleata a cheap Éirí Amach na Cásca. Cuireadh chun báis é os comhair scuad lámhaigh ar an 4 Bealtaine 1916. |
Chaith sé cúig bhliana déag i b[[Priosún Pentonville]] i [[Sasana]], ó [[1883]] go [[1898]], faoi go raibh sé bainteach le hiarrachtaí Sasana a bhuamáil. Bhunaigh sé an Chomhairle Mhíleata a cheap Éirí Amach na Cásca. Cuireadh chun báis é os comhair scuad lámhaigh ar an 4 Bealtaine 1916. |
||
Leagan ó 20:56, 10 Deireadh Fómhair 2012
Réabhlóidí Éireannach ba ea Tomás Séamus Ó Cléirigh (11 Márta, 1857 - 3 Bealtaine, 1916), nó Thomas James Clarke as Béarla. Dar le go leor daoine ba eisean ba mhó a chuir dlús le hÉirí Amach na Cásca a bheartú agus a chuir i gcrích, agus é ar an chéad cheannaire a shínigh Forógra na Poblachta. Chreid sé go hiomlán gur le lámh láidir amháin a bhrisfí a nasc leis an Bhreatain, agus chaill sé cúig bliana déag dá shaol faoi ghlas dá bharr.
Luathshaol
Rugadh Tomás Cléirigh ar Inis Iocht, áit ina raibh a athair lonnaithe mar shaighdiúir in Arm na Breataine. Éireannaigh ó dhúchas a bhí ina thuismitheoirí James Clarke ó Charraig Álainn i gContae Liatroma agus Mary Palmer ó Chontae Thiobraid Árainn. Aistríodh an clann chuig an Afraic Theas agus é ina bhuachaill aon bhliain d'aois. Níor fhilleadar ar Éirinn go dtí go raibh seacht mbliana slánaithe ag Tomás, agus d'fhás sé aníos i nDún Geanainn, Contae Thír Eoghain.
Baile a bhí i lár an aonaigh ó thaobh cur in aghaidh na Breataine leis na gcianta a bhí in nDún Geanainn, agus lorg an Ghorta Mhóir fágtha fós go tréan air. Bhíodh na hÉireannaigh Aontaithe an-ghníomhach sa cheantar, agus na Fíníní ag teacht sna salaí orthu. Níorbh fhada go músclaíodh a chuid suime sa pholaitíocht agus i gcúrsaí talún. Agus an aois cheart bainte amach aige, chuaigh sé isteach i Bráithreachas na Poblachta gan mhoill.
Cumann rúnda a bhí sa Bhráithreachas, agus é meáite ar leas a bhaint as foréigean chun riail na Breataine a ruaigeadh agus poblacht Éireannach a bhunú ina áit. Tháinig eagraí náisiúnta an chumainn John Daly ar chruinniú i nDún Geanainn, agus b'ann a bhuail an Cléireach leis don chéad uair. Chuaigh Daly agus a chuid smaointí go mór i bhfeidhm air, agus rinneadh ball den Bhráithreachas de tamall gearr ina dhiaidh. Faoi na 1870idí, ball dílis agus daingnithe go smior a bhí sa Chléireach agus áit aige i gcroílár ghníomhaí an chumainn.
Chaith sé cúig bhliana déag i bPriosún Pentonville i Sasana, ó 1883 go 1898, faoi go raibh sé bainteach le hiarrachtaí Sasana a bhuamáil. Bhunaigh sé an Chomhairle Mhíleata a cheap Éirí Amach na Cásca. Cuireadh chun báis é os comhair scuad lámhaigh ar an 4 Bealtaine 1916.
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |