Reiptíl: Difríocht idir leaganacha
MacCambridge (plé | dréachtaí) mNo edit summary |
m WD |
||
Líne 1: | Líne 1: | ||
{{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}} |
|||
{{Taxobox |
|||
| dath = #D3D3A4 |
|||
| fossil_range = [[Carboniferous]] - Úrnua |
|||
| ainm = Reptílí |
|||
| image = Tuatara.jpg |
|||
| image_width = 251px |
|||
| image_caption =[[Tuatara]], ''Sphenodon punctatus'' |
|||
| regnum = [[Animalia]] |
|||
| phylum = [[Chordata]] |
|||
| subphylum = [[Vertebrata]] |
|||
| classis = '''Sauropsida'''[[Paraphyletic|*]] |
|||
| classis_authority = [[Edwin Stephen Goodrich|Goodrich]], 1916 |
|||
| subdivision_ranks = [[Class (biology)|Fo-ranganna]] |
|||
| subdivision = |
|||
* [[Anapsida]] |
|||
* [[Diapsida]] |
|||
| synonyms = |
|||
* Reptilia <small>[[Josephus Nicolaus Laurenti|Laurenti]], 1768</small> |
|||
}} |
|||
[[Veirteabrach|Verteabraigh]] fuarfhuilteacha le chóras aer-análaithe is ea na '''Reiptílí'''. Bíonn craiceann láidir orthu faoi chlúdach gainní, acu in áit gruaige nó cleití. Is [[teitreapód|teitreapóid]] iad na reiptilí (''le cheithre ghéag, nó síolraithe ó verteagraigh le cheithre ghéag'') agus is aimníóit iad freisin, a bhfuil a suthanna mórthimpeallaithe le scannán aimníótacha.. |
[[Veirteabrach|Verteabraigh]] fuarfhuilteacha le chóras aer-análaithe is ea na '''Reiptílí'''. Bíonn craiceann láidir orthu faoi chlúdach gainní, acu in áit gruaige nó cleití. Is [[teitreapód|teitreapóid]] iad na reiptilí (''le cheithre ghéag, nó síolraithe ó verteagraigh le cheithre ghéag'') agus is aimníóit iad freisin, a bhfuil a suthanna mórthimpeallaithe le scannán aimníótacha.. |
||
Tá [[nathair|nathracha]], [[laghairt]]eanna, [[toirtís|toirtísí]], [[turtar|turtair]], [[crogall|crogaill]] agus [[ailigéadar|ailigéadair]] san áireamh in aicme na Reiptilí. Níl ach aon reiptíl dúchasach amháin in Éirinn, an [[earc luachra|t-earc luachra]]. |
Tá [[nathair|nathracha]], [[laghairt]]eanna, [[toirtís|toirtísí]], [[turtar|turtair]], [[crogall|crogaill]] agus [[ailigéadar|ailigéadair]] san áireamh in aicme na Reiptilí. Níl ach aon reiptíl dúchasach amháin in Éirinn, an [[earc luachra|t-earc luachra]]. |
Leagan ó 21:26, 13 Lúnasa 2022
Reptilia | |
---|---|
Smaug giganteus | |
Sonraí | |
Is foinse é an tacsón seo de | feoil reiptíle agus ubh |
Tacsanomaíocht | |
For-ríocht | Holozoa |
Ríocht | Animalia |
Foríocht | Bilateria |
Fíleam | Chordata |
Fofhíleam | Vertebrata |
Foraicme | Tetrapoda |
Aicme | Reptilia Laurenti, 1768 |
Verteabraigh fuarfhuilteacha le chóras aer-análaithe is ea na Reiptílí. Bíonn craiceann láidir orthu faoi chlúdach gainní, acu in áit gruaige nó cleití. Is teitreapóid iad na reiptilí (le cheithre ghéag, nó síolraithe ó verteagraigh le cheithre ghéag) agus is aimníóit iad freisin, a bhfuil a suthanna mórthimpeallaithe le scannán aimníótacha.. Tá nathracha, laghairteanna, toirtísí, turtair, crogaill agus ailigéadair san áireamh in aicme na Reiptilí. Níl ach aon reiptíl dúchasach amháin in Éirinn, an t-earc luachra.
Cónaíonn reiptílí na linne i ngach mórroinn ach amháin in Antartaice, agus déanann ceithre ord atá fós beo ionadaíocht dóibh:
- Crocodilia (crogaill, gairiáil, cadhmain agus ailigéadair): 23 speiceas
- Sphenodontia (tuatáraí ón an Nua-Shéalainn): 2 speiceas
- Squamata (laghairteanna, nathracha agus amfaibaenidí ("laghairteanna-péiste")): beagnach 7,900 speiceas
- Testudines (toirtísí agus turtair): beagnach 300 speiceas
Beireann formhór an 8,000 speiceas reiptíle uibheacha ar tír agus tagann na hainmhithe óga amach ina gcruth iomlán, gan aon chéim larbhach. Beobhreith a bhíonn ar siúl ag na scuamátí ( Béarla: squamates).