Pake: ferskil tusken ferzjes
PieterJanR (oerlis | bydragen) L -interwiki's (wikidata) |
L corr using AWB |
||
| (10 tuskenferzjes fan 2 meidoggers net werjûn) | |||
| Rigel 1: | Rigel 1: | ||
[[ |
[[File:Heidi and her grandfather.jpg|thumb|right|180px|[[Heidi (fiktyf personaazje)|Heidi]] en har pake.]] |
||
In '''pake''' of ([[argaïsme|argaysk]]) '''oareheit''' (útspr. mei [[nijere brekking|brekking]] yn it earste [[wurdlid]]: [warə'hɔit] of [warə'hɛit], "ûarreheit") is in [[man (sekse)|man]] mei in [[soan]] of [[dochter]] dy't sels [[bern (persoan)|bern]] hat, of, beskreaun fanút it eachpunt fan sokke [[bernsbern]] (of pakesizzers), de [[heit]] fan ien fan jins [[âlden]]. Dit is in foarm fan [[twaddegraads besibskip]]. It [[eigenskipswurd]] dat by 'pake' heart, is '''pakich''' of '''pake-eftich'''. De [[frou]]like wjergader fan in pake is in [[beppe]]. Tegearre foarmje [[pake en beppe]] in [[generaasje]] yn in [[minske|minsklike]] [[famylje (besibskip)|famylje]]. Fanút it eachpunt fan 'e pakesizzers besjoen is de heit fan in pake de '''oerpake''', en dy syn heit de '''betoerpake''' of '''oeroerpake''' (sjoch fierder de [[list fan beneamings foar generaasjes]]). It [[foarheaksel]] "bet-" yn "betoerpake" komt fan "better", "mear".<ref>{{Aut|Vries, Jan de, en Tollenaere, F. de}}, ''Etymologisch Woordenboek'', Utert, 2004 (Het Spectrum), ISBN 9 02 74 91 992.</ref> |
|||
In '''pake''' is in man mei in [[pakesizzer]] of [[pakesister]] hat. Dit kin in bern wêze fan syn [[soan]] of fan syn [[dochter]]. |
|||
Yn in bredere betsjutting kin de beneaming 'pake' ek brûkt wurde (as ferwizing nei of as [[oansprektitel]] foar) eltse willekeurige âldman. As oansprektitel is it tige [[familiêrens|familiêr]], en de toan fan 'e útspraak bepaalt dêrby oft it [[freon]]lik of [[hún]]jend bedoeld wurdt, want it kin in [[poppenamme]] wêze foar in âldere man mei wa't men befreone is en foar wa't men in protte [[respekt]] hat, mar it kin ek bedoeld wêze as [[mislediging]] wêrby't de oandacht fêstige wurdt op 'e [[âlderdom]] fan 'e man yn kwestje. Fierders is 'pakepong' in ferâldere útdrukking foar de [[oerheid]] (fanwegen [[belesting]]heffing, wêrby't jins [[jild]] dus yn 'e grutte [[ponge]] ferdwynt). Krektsa wurdt mei 'pake syn pakhús' de [[finzenis]] bedoeld. |
|||
It wurd pake wurdt ek wol as poppenamme brûkt foar in feroale, âlder persoan, dêr't men in soad respekt foar hat. Mar pake kin ek in beledigjende term wêze foar immen dy't him nei de miening fan de sprekker as in ûnhandige, gebrekkige man gedraacht. |
|||
''Pakepong'' is in eardere útdrukking foar de oerheid, mei ''Pake syn pakhús'' wurdt in finzenis bedoeld. |
|||
Yn prinsipe hat eltse pakesizzer twa pakes. It kin fansels wêze dat dat net sa is om't ien fan beiden al [[ferstoarn]] is. En trochdat it sûnt de ynfiering fan it [[homohoulik]] ynboargere rekke is dat [[homoseksualiteit|homo's]] en [[lesbiënne]]s [[gesin]]nen stiftsje, sil de fanselssprekkendheid fan it hawwen fan twa pakes meitiid grif feroarje. Om 'e beide pakes útinoar te hâlden, wurdt yn 'e regel troch de pakesizzer sels of op inisjatyf fan dy syn/har âlden in ekstra oantsjutting tafoege. Dêrby kin it gean om 'e [[foarnamme]] fan pake ("pake Willem" en "pake Drewes") of om 'e [[efternamme]] ("pake De Vries" en "pake Visser"). Ek kin it ûnderskie lykwols makke wurde troch net drekt foar de hân lizzende saken, lykas it wenplak ("pake Wier" en "pake Terherne"), in bysûnderheid dy't de pakesizzer oan pake opfallen is ("pake stôk" en "pake burd") of it feit dat der mar ien pake is fan wa't de [[oarehelte|frou]] noch libbet ("pake fan beppe"). In oare praktyske oplossing kin wêze om nei ien pake te ferwizen as "pake" en nei de oare as "opa", benammen as it dêrby om in [[Hollân]]ske pake giet. |
|||
== Keppeling om utens== |
== Keppeling om utens== |
||
{{Wikiwurdboek|pake}} |
{{Wikiwurdboek|pake}} |
||
{{boarnen|boarnefernijing= |
|||
| ⚫ | |||
<references/> |
|||
---- |
|||
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://nl.wikipedia.org/wiki/Grootvader ''Bronnen, noten en/of referenties'', op dizze side]. |
|||
---- |
|||
{{commonscat|Grandparents}} |
|||
}} |
|||
{{Besibskip}} |
|||
| ⚫ | |||
De hjoeddeiske ferzje sûnt 19 mai 2019 om 16.48
In pake of (argaysk) oareheit (útspr. mei brekking yn it earste wurdlid: [warə'hɔit] of [warə'hɛit], "ûarreheit") is in man mei in soan of dochter dy't sels bern hat, of, beskreaun fanút it eachpunt fan sokke bernsbern (of pakesizzers), de heit fan ien fan jins âlden. Dit is in foarm fan twaddegraads besibskip. It eigenskipswurd dat by 'pake' heart, is pakich of pake-eftich. De froulike wjergader fan in pake is in beppe. Tegearre foarmje pake en beppe in generaasje yn in minsklike famylje. Fanút it eachpunt fan 'e pakesizzers besjoen is de heit fan in pake de oerpake, en dy syn heit de betoerpake of oeroerpake (sjoch fierder de list fan beneamings foar generaasjes). It foarheaksel "bet-" yn "betoerpake" komt fan "better", "mear".[1]
Yn in bredere betsjutting kin de beneaming 'pake' ek brûkt wurde (as ferwizing nei of as oansprektitel foar) eltse willekeurige âldman. As oansprektitel is it tige familiêr, en de toan fan 'e útspraak bepaalt dêrby oft it freonlik of húnjend bedoeld wurdt, want it kin in poppenamme wêze foar in âldere man mei wa't men befreone is en foar wa't men in protte respekt hat, mar it kin ek bedoeld wêze as mislediging wêrby't de oandacht fêstige wurdt op 'e âlderdom fan 'e man yn kwestje. Fierders is 'pakepong' in ferâldere útdrukking foar de oerheid (fanwegen belestingheffing, wêrby't jins jild dus yn 'e grutte ponge ferdwynt). Krektsa wurdt mei 'pake syn pakhús' de finzenis bedoeld.
Yn prinsipe hat eltse pakesizzer twa pakes. It kin fansels wêze dat dat net sa is om't ien fan beiden al ferstoarn is. En trochdat it sûnt de ynfiering fan it homohoulik ynboargere rekke is dat homo's en lesbiënnes gesinnen stiftsje, sil de fanselssprekkendheid fan it hawwen fan twa pakes meitiid grif feroarje. Om 'e beide pakes útinoar te hâlden, wurdt yn 'e regel troch de pakesizzer sels of op inisjatyf fan dy syn/har âlden in ekstra oantsjutting tafoege. Dêrby kin it gean om 'e foarnamme fan pake ("pake Willem" en "pake Drewes") of om 'e efternamme ("pake De Vries" en "pake Visser"). Ek kin it ûnderskie lykwols makke wurde troch net drekt foar de hân lizzende saken, lykas it wenplak ("pake Wier" en "pake Terherne"), in bysûnderheid dy't de pakesizzer oan pake opfallen is ("pake stôk" en "pake burd") of it feit dat der mar ien pake is fan wa't de frou noch libbet ("pake fan beppe"). In oare praktyske oplossing kin wêze om nei ien pake te ferwizen as "pake" en nei de oare as "opa", benammen as it dêrby om in Hollânske pake giet.
Keppeling om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Wikiwurdboek-side - pake
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Bronnen, noten en/of referenties, op dizze side.
|
