Munurin millum rættingarnar hjá "Sandur"
Content deleted Content added
No edit summary |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
(35 intermediate revisions by 24 users not shown) | |||
Linja 1:
{{Geobox|Settlement
<!-- *** Fyrimyndhøvd *** -->
| name = Sandur
| native_name =
| other_name = ''Sand'' <small>([[danskt mál|danskt]])</small>
| category = Bygd
<!-- *** Mynd *** -->
| image = Sandur,_sandsvagur_beach.JPG
| image_caption = Sandur
<!-- *** Lond, regiónir vm *** -->
| country = {{flag|Føroyar}}
| state = | state_type =
| region = [[Sandoya sýsla]] | region_type = [[Sýsla]]
| district = [[Sandoy]] | district_type = [[Oyggj]]
| municipality = [[Sands kommuna]] | municipality_type = [[Kommunur í Føroyum|Kommuna]]
<!-- *** Dimensiónir *** -->
| area = | area_decimals =
<!-- *** Fólkatal *** -->
| population = 539| population_date = 2015 | population_note = <ref name="hagstova">[http://www.hagstova.fo/fo/hagtalsgrunnur/ibugvar-og-val/folkatal Hagstova.fo]</ref>
<!-- *** Kotur *** -->
| postal_code = FO-210 | postal_code_type = [[Postnummur_í_Føroyum|Postnummur]]
| code = 96-12-00 | code_type = [[Markatal]]
<!-- *** Kart *** -->
| map = Sandur on Faroe map.png
|
}}
'''Sandur''' er onnur av teimum stóru bygdunum í [[Sandoy]]nni. Sandur er ivaleyst ein av elstu bygdunum í [[Føroyar|Føroyum]], hon er grundað í [[Víkingaøld í Føroyum|víkingatíðini]] um ár [[825]]. Landnámsmenn, ið tóku land her, vóru [[Noreg|norskir]] [[Víkingur|víkingar]]. Sandur er eisini størsta markatals bygd, saman við [[Hvalba]]. Á sandi er sandur við einastu mølheyggjum í [[Føroyar|Føroyum]]. Sandurin á Sandi er sera vælegnaður til eplavelting.
[[Sands kirkja|Kirkjan á Sandi]] er sera áhugaverd, tí har hava nógvar kirkjur staðið á sama stað, undan hesari, tann fyrsta varð bygd um ár [[1100]]. Ungmannafelag var stovnð í [[1923]], og felagshús teirra varð bygt í [[1953]], og eitur tað Virkið. Tað er síðani umbygt og víðkað og sett í tíðarhóskandi stand.
Í [[1988]] vóru eini eldri sethús, [[Norðara Koyta]], sett í stand, og hetta hús verður nú nýtt til bygdarsavn. Sands fornminnissavn eigur húsini, somuleiðis eigur felagið eisini gamla handilin á Grótteigum, ið [[Jóhan Mortensen]] á [[Tvøroyri]] læt byggja, beint eftir at fríhandilin var komin til [[Føroyar|Føroya]].
Einans á Sandi eru rættiligir sandheyggjar. Teir nevnast ''mølheyggjar'' og eru friðaðir. Mølheyggjar eru vorðnir til í einum samspæli ímillum sand og plantuvøkstur, ið verður førdur á staðið við vindinum. Fyritreytin fyri, at sandheyggjar kunnu koma í, er, at nóg nógv er til av sandi, og at tey [[Plantur|plantusløgini]], ið kunnu geva lívd, eru til staðar, soleiðis at sandurin, ið leggur seg uttan um planturnar, verður bundin við teirra rótgreining. Har vaksa plantur og liva flogkykt, ið ikki eru at finna aðrastaðni í landinum.
== Sagnir ==
Nógvar sagnir eru knýttar til Sand bygd, fyrst og fremst tær um [[Kálvur lítli|Kálv Lítla]] og [[Harra Klæmint]]. Teir vóru báðir prestar á Sandi og tað er sanniliga ikki fyri teirra dygdir, teir eru kendir. Kálvur Lítli var prestur her í [[14. øld]], og hann var yvirgangskroppur og manndrápari. [[Harra Klæmint]] var prestur her í [[17. øld]], og hann hugsaði bert um at kráma jørð undir seg.
Úr "Færøske Folkesagn og Æventyr" hjá [[Jacob Jacobsen]].
* [[Kálvur lítli]]
* [[Harra Klæmint]]
* [[Traðargarður]]
* [[Ritan]]
* [[Bembil]]
== Áhugaverd støð í bygdini ==
* [[Prestagarðurin Todnes]]
* [[Kálvmannarætt]] og [[Presthólmur]]
* [[Norðara Koyta]]
* [[Sands
* [[Sands kirkja]]
* Junkarinsfløtt
* Tingborðið í Trøðum
* Mølheyggjarnar á sandinum
* Akselsa handil
* Minnisvarðin fyri [[Jóannes í Króki]]
* Nýggja sólurið
* [[Sandsvatn]]
* [[Gróthúsvatn]]
== Myndir ==
<gallery>
Mynd:Av Sandi.jpg|Heima á Sandi. Heima á Sandi er einasti stað í [[Føroyum]], har rættiligir sandheyggjar eru.
Mynd:Sands kirkja.jpg|Sands kirkja
Mynd:Í Trøðum, Sandoy 2005.jpg|Í Trøðum og Sandsvatn
Mynd:Sandsvatn a Lake on Sandoy in the Faroe Islands.JPG|Útsýni frá Inni í Dal heim í bygdina og til [[Sandsvatn]].
Mynd:Sandur old house.JPG|Í Koytu, Sands Bygdarsavn
Mynd:Down to the Sandy Beach of Sandur Faroe Islands 2012.JPG|Sandstrondin á Sandi og mølheyggjarnir
Mynd:Sandur village and the sandy beach with dunes Sandoy Faroe Islands.JPG|Sandsvágur við mølheyggjunum, ein partur av Sandsbygd sæst eisini.
Mynd:Sandsbygd, útsýnið úr Líðini juli 2012.JPG|Sandur, myndin er tikin úr Líðini í juli 2012.
Mynd:Sandur on Sandoy Faroe Islands in July 2012.JPG|Sandur, juli 2012.
</gallery>
==Keldur==
<references/>
{{commonscat|Sandur (Faroe Islands)}}
== Slóðir ==
* [http://www.sandur.fo Sands kommuna] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928172554/http://www.sandur.fo/ |date=2007-09-28 }}.
* [http://www.visitsandoy.fo Sandoyar kunningarstova].
[[Bólkur:Bygdir í Føroyum]]
[[Bólkur:Sandoy]]
|