پرش به محتوا

سی‌وسه‌پل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده افزودن القاب ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید.
برچسب‌ها: واگردانی برگردانده‌شده
خط ۲۲: خط ۲۲:
| تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۱۵|۱۰|۱۳۱۰|پیوند=نه}}
| تاریخ ثبت ملی = {{جلالی حروف|۱۵|۱۰|۱۳۱۰|پیوند=نه}}
| دوره ساخت اثر = ممد طوفان
| دوره ساخت اثر = ممد طوفان
| بانی اثر = پرهام کاکوئی پ
| بانی اثر = پرهام کاکوئی
| مالک اثر = پرهام کاکوئی
| مالک اثر = پرهام کاکوئی
| مالک فعلی اثر = پرهام کاکویی
| مالک فعلی اثر = پرهام کاکویی
خط ۷۱: خط ۷۱:
}}
}}


'''سی‌وسه‌پل''' یا '''پل الله‌وردی‌خان،''' پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض، که زیرنظر [[الله‌وردی خان اوندیلادزه|الله‌وردی‌خان اوندیلادزه]] و با معماری استاد حسین بنا اصفهانی<ref>{{یادکرد وب|نویسنده= |نشانی= http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?page_=form&order=show&lang=1&sub=85&PageId=8026&codeV=1&tempname=ISFMirasManavi|عنوان= سی و سه پل و تاریخچه و معرفیل|ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20190220122600/http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?page_=form&order=show&lang=1&sub=85&PageId=8026&codeV=1&tempname=ISFMirasManavi|archivedate= 20 فوریه 2019|dead-url= yes}}</ref>بر روی [[زاینده‌رود]] در شهر [[اصفهان]] و همزمان با حکومت [[شاه عباس یکم|شاه عباس]] [[صفویان|صفوی]] ساخته شده و جای برگزاری مراسم جشن [[آب‌پاشان]] و همچنین مراسم [[خاج‌شویان]] ارامنهٔ [[اصفهان]] در دورهٔ صفویه بوده‌است. اندیشهٔ بنای سی‌وسه‌پل در سال ۱۰۰۸ هجری قمری و در دوازدهمین سال پادشاهی شاه عباس یکم به وجود آمد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری، الله‌وردی‌خان اوندیلادزه گرجی، سردار مشهور او مأمور اتمام ساختمان پل گردید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.citypedia.ir/سی-و-سه-پل-و-پل-الله-وردی-خان/ |عنوان= سی و سه پل (پل الله وردی خان) در اصفهان | ناشر = سیتی پدیا |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> در سفرنامه‌های سیاحان اروپایی آن دوران، به برگزاری این جشن اشاره‌هایی شده‌است. در این جشن که در ۱۳ تیرماه هر سال برگزار می‌شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یک‌دیگر در این مراسم شرکت می‌کرده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی= http://www.asemooni.com/tourism/historical/siosepol-bridges-isfahan/تاریخچه-سی-و-سه-پل-اصفهان/ |عنوان= تاریخچه سی و سه پل اصفهان |ناشر= آسمونی |تاریخ= |تاریخ بازبینی=}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref> ارامنهٔ جلفای اصفهان هم مراسم خاج شویان خود را در محدوده همین پل برگزار می‌کرده‌اند. این پل
'''سی‌وسه‌پل''' یا '''پل الله‌وردی‌خان،''' پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض، که زیرنظر [[الله‌وردی خان اوندیلادزه|الله‌وردی‌خان اوندیلادزه]] و با معماری استاد حسین بنا اصفهانی<ref>{{یادکرد وب|نویسنده= |نشانی= http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?page_=form&order=show&lang=1&sub=85&PageId=8026&codeV=1&tempname=ISFMirasManavi|عنوان= سی و سه پل و تاریخچه و معرفیل|ناشر= |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20190220122600/http://isfahan.ir/ShowPage.aspx?page_=form&order=show&lang=1&sub=85&PageId=8026&codeV=1&tempname=ISFMirasManavi|archivedate= 20 فوریه 2019|dead-url= yes}}</ref>بر روی [[زاینده‌رود]] در شهر [[اصفهان]] و همزمان با حکومت [[شاه عباس یکم|شاه عباس]] [[صفویان|صفوی]] ساخته شده و جای برگزاری مراسم جشن [[آب‌پاشان]] و همچنین مراسم [[خاج‌شویان]] ارامنهٔ [[اصفهان]] در دورهٔ صفویه بوده‌است. اندیشهٔ بنای سی‌وسه‌پل در سال ۱۰۰۸ هجری قمری و در دوازدهمین سال پادشاهی شاه عباس یکم به وجود آمد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری، الله‌وردی‌خان اوندیلادزه گرجی، سردار مشهور او مأمور اتمام ساختمان پل گردید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.citypedia.ir/سی-و-سه-پل-و-پل-الله-وردی-خان/ |عنوان= سی و سه پل (پل الله وردی خان) در اصفهان | ناشر = سیتی پدیا |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> در سفرنامه‌های سیاحان اروپایی آن دوران، به برگزاری این جشن اشاره‌هایی شده‌است. در این جشن که در ۱۳ تیرماه هر سال برگزار می‌شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یک‌دیگر در این مراسم شرکت می‌کرده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی= http://www.asemooni.com/tourism/historical/siosepol-bridges-isfahan/تاریخچه-سی-و-سه-پل-اصفهان/ |عنوان= تاریخچه سی و سه پل اصفهان |ناشر= آسمونی |تاریخ= |تاریخ بازبینی=}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref> ارامنهٔ جلفای اصفهان هم مراسم خاج شویان خود را در محدوده همین پل برگزار می‌کرده‌اند. این پل یکی از شاه‌کارهای معماری و پل‌سازی ایران محسوب می‌شود و از زیبایی و عظمت منحصر به فردی برخودار است.

یکی از شاه‌کارهای معماری و پل‌سازی ایران محسوب می‌شود و از زیبایی و عظمت منحصر به فردی برخودار است. و الان به نام مدرسه ی شهید اژه ای خورده است معلمان #مجیری و خانی است


[[پرسی سایکس]]، سی‌وسه‌پل را یکی از پل‌های درجه اوّل جهان خواند،<ref>سایکس، تاریخ ایران، ۲۸۹.</ref> [[ژان شاردن|شاردن]] آن را شاه‌کار معماری و شگفت‌آفرین<ref>شاردن، سفرنامهٔ شاردن، ۱۵۲۷.</ref><ref name="ReferenceA">مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.</ref> و [[گارسیا د سیلوا|دن گارسیا]] آن را از بهترین آثار [[معماری ایرانی|معماری ایران]] خواند.<ref name="ReferenceA"/><ref name="ReferenceB">دن گارسیا، سفرنامهٔ دن گارسیا، ۲۲۱.</ref> و به قول [[لرد کرزن]] «انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می‌توان آن را باشکوه‌ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد».<ref>سیوری، ایران عصر صفوی، ۱۶۷.</ref> دن گارسیا در این باره می‌نویسد: «این پل نیز از بناهای الله‌وردی‌خان گرجی است و با این‌که دشمنان و حاسدانش می‌گویند این بنا با پول ساخته شده‌است، نمی‌توانند انکار کنند که بانی شخص اوست. اما باور عموم مردم این است که الله‌وردی‌خان پل را به خرج خود ساخته‌است».<ref name="ReferenceA"/><ref name="ReferenceB"/>
[[پرسی سایکس]]، سی‌وسه‌پل را یکی از پل‌های درجه اوّل جهان خواند،<ref>سایکس، تاریخ ایران، ۲۸۹.</ref> [[ژان شاردن|شاردن]] آن را شاه‌کار معماری و شگفت‌آفرین<ref>شاردن، سفرنامهٔ شاردن، ۱۵۲۷.</ref><ref name="ReferenceA">مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.</ref> و [[گارسیا د سیلوا|دن گارسیا]] آن را از بهترین آثار [[معماری ایرانی|معماری ایران]] خواند.<ref name="ReferenceA"/><ref name="ReferenceB">دن گارسیا، سفرنامهٔ دن گارسیا، ۲۲۱.</ref> و به قول [[لرد کرزن]] «انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می‌توان آن را باشکوه‌ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد».<ref>سیوری، ایران عصر صفوی، ۱۶۷.</ref> دن گارسیا در این باره می‌نویسد: «این پل نیز از بناهای الله‌وردی‌خان گرجی است و با این‌که دشمنان و حاسدانش می‌گویند این بنا با پول ساخته شده‌است، نمی‌توانند انکار کنند که بانی شخص اوست. اما باور عموم مردم این است که الله‌وردی‌خان پل را به خرج خود ساخته‌است».<ref name="ReferenceA"/><ref name="ReferenceB"/>

نسخهٔ ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۴۴

سی‌وسه‌پل
Map
نامسی‌وسه‌پل
کشورایران
استاناصفهان
شهرستاناصفهان
اطلاعات اثر
نام محلیسی وسه پل
نام‌های دیگرپل الله‌وردی‌خان.
نام‌های قدیمیپل الله‌وردی‌خان
نوع بناپل
سال‌های مرمت۱۳۵۱
کاربری کنونیپرهام کاکوئی
دیرینگی۴ سده
دورهٔ ساخت اثرممد طوفان
بانی اثرپرهام کاکوئی
مالک اثرپرهام کاکوئی
مالک فعلی اثرپرهام کاکویی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۱۰
تاریخ ثبت ملی۱۵ دی ۱۳۱۰
اطلاعات بازدید
امکان بازدیدوجود دارد
[[file:حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشه|250px|سی‌وسه‌پل بر حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشه واقع شده‌است]]<div style="position: absolute; z-index: 2; top: خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار%; left: خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار%; height: 0; width: 0; margin: 0; padding: 0;"><div style="position: relative; text-align: center; right: -خطای عبارت: عملگر < دور از انتظارpx; top: -خطای عبارت: عملگر < دور از انتظارpx; width: حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشهpx; font-size: حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشهpx; z-index:100;">[[File:حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشه|حلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشهxحلقه در الگو پیدا شد: الگو:روی نقشهpx|سی‌وسه‌پل|link=|alt=]]
<div style="font-size: %; line-height: 110%; z-index:90; position: relative; top: -1.5em; width: 6em; خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار">سی‌وسه‌پل
روی نقشه
مختصات: ناتوان در تجزیه عرض جغرافیایی به عنوان یک رقم:14 متر
{{#coordinates:}}: عرض جغرافیایی نامعتبر

سی‌وسه‌پل یا پل الله‌وردی‌خان، پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض، که زیرنظر الله‌وردی‌خان اوندیلادزه و با معماری استاد حسین بنا اصفهانی[۱]بر روی زاینده‌رود در شهر اصفهان و همزمان با حکومت شاه عباس صفوی ساخته شده و جای برگزاری مراسم جشن آب‌پاشان و همچنین مراسم خاج‌شویان ارامنهٔ اصفهان در دورهٔ صفویه بوده‌است. اندیشهٔ بنای سی‌وسه‌پل در سال ۱۰۰۸ هجری قمری و در دوازدهمین سال پادشاهی شاه عباس یکم به وجود آمد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری، الله‌وردی‌خان اوندیلادزه گرجی، سردار مشهور او مأمور اتمام ساختمان پل گردید.[۲] در سفرنامه‌های سیاحان اروپایی آن دوران، به برگزاری این جشن اشاره‌هایی شده‌است. در این جشن که در ۱۳ تیرماه هر سال برگزار می‌شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یک‌دیگر در این مراسم شرکت می‌کرده‌اند.[۳] ارامنهٔ جلفای اصفهان هم مراسم خاج شویان خود را در محدوده همین پل برگزار می‌کرده‌اند. این پل یکی از شاه‌کارهای معماری و پل‌سازی ایران محسوب می‌شود و از زیبایی و عظمت منحصر به فردی برخودار است.

پرسی سایکس، سی‌وسه‌پل را یکی از پل‌های درجه اوّل جهان خواند،[۴] شاردن آن را شاه‌کار معماری و شگفت‌آفرین[۵][۶] و دن گارسیا آن را از بهترین آثار معماری ایران خواند.[۶][۷] و به قول لرد کرزن «انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می‌توان آن را باشکوه‌ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد».[۸] دن گارسیا در این باره می‌نویسد: «این پل نیز از بناهای الله‌وردی‌خان گرجی است و با این‌که دشمنان و حاسدانش می‌گویند این بنا با پول ساخته شده‌است، نمی‌توانند انکار کنند که بانی شخص اوست. اما باور عموم مردم این است که الله‌وردی‌خان پل را به خرج خود ساخته‌است».[۶][۷]

یکی از شعرای دورهٔ صفویه به نام علی نقی کمره‌ای تاریخ بنای پل را در شعری به گونهٔ ماده تاریخ، سال ۱۰۰۵ هجری به حساب آورده‌است و این سال، درست هم‌زمان با روزهایی است که خیابان بی‌همتای چهارباغ هم ساخته شده‌است. سی‌وسه‌پل، چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا متصل می‌کند.[۹]

این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱۰]

بر اساس نظر کارشناسان زمین‌شناسی و میراث‌فرهنگی مصالح، پایه و فونداسیون این پل به گونه‌ای طراحی شده که استحکام آن تنها در رطوبت است و خشکی ادامه‌دار رودخانه در درازمدّت امکان خطر برای سی‌وسه‌پل را بسیار فراوان می‌نمایید.[۱۱]

سی و سه پل اصفهان
اصفهان - پل تاریخی الله وردی خان یا سی و سه پل
اصفهان - سی و سه پل

نگارخانه

پانویس

  1. «سی و سه پل و تاریخچه و معرفیل». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۱۹.
  2. «سی و سه پل (پل الله وردی خان) در اصفهان». سیتی پدیا.
  3. «تاریخچه سی و سه پل اصفهان». آسمونی.[پیوند مرده]
  4. سایکس، تاریخ ایران، ۲۸۹.
  5. شاردن، سفرنامهٔ شاردن، ۱۵۲۷.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ دن گارسیا، سفرنامهٔ دن گارسیا، ۲۲۱.
  8. سیوری، ایران عصر صفوی، ۱۶۷.
  9. «سی و سه پل، تیشینه».
  10. «سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.
  11. «سفری به اصفهان _ سی و سه پل». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئیه ۲۰۲۲.

منابع

  • سایکس، سرپرسی. تاریخ ایران. تهران: انتشارات دنیای کتاب، ۱۳۵۷.
  • شاردن، ژان. سفرنامهٔ شاردن. تهران: انتشارات توس، ۱۳۷۲.
  • مولیانی، سعید. جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹.
  • سیلوا فیگوئرا، دن گارسیا. سفرنامهٔ دن گارسیا. تهران: انتشارات نو، ۱۳۶۳.
  • آشنایی با شهر تاریخی اصفهان، لطف‌الله هنرفر
  • وبگاه شهرداری اصفهان