هیپوتالاموس: تفاوت میان نسخه‌ها

*هیپوتالاموس*
هیپوتالاموس
	موقعیت هیپوتالاموس انسان
	مکان زیرنهنج در پایین نهنج
جزئیات
شناسه‌ها
لاتین	hypothalamus
MeSH	D007031
شناسه ; نورولکس	birnlex_734
TA98	A14.1.08.401; A14.1.08.901
TA2	5714
FMA	62008

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت قدیمی‌تر

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

نسخهٔ کنونی تا ۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۷

زیرنهنج یا هیپوتالاموس (به انگلیسی: Hypothalamus) غده‌ای است در مغز، که دستگاه عصبی را با کمک غدهٔ هیپوفیز به دستگاه غدد درون‌ریز متصل می‌کند. این غده پایین‌تر از تالاموس واقع شده و بخشی از سامانه لیمبیک است.^[۱] به‌طور کلی، در اصطلاح‌شناسی نوروآناتومی، به قسمت پشتی مغز میانجی، هیپوتالاموس گفته می‌شود که در مغز همه مهره‌داران این غده یافت می‌شود.^[۲] این عضو در انسان‌ها تقریباً به‌اندازه یک بادام است.

هیپوتالاموس بعضی از روندها و فعالیت‌های سوخت‌وسازی و دستگاه عصبی خودمختار را تنظیم می‌کند و همچنین نوروهومون‌های مخصوصی، معروف به هورمون‌های آزادکننده یا هیپوتالاموسی، را سنتز و ترشح می‌کند که به وسیله آنها ترشح هورمون‌ها از غده هیپوفیز، تحریک یا مهار می‌شود. هیپوتالاموس نقش بسیار گسترده‌ای در تعادل و پایداری بدن انسان دارد؛ به‌طوری که دمای بدن، گرسنگی، جنبه‌های مهم والدگری و رفتار دلبستگی مادرانه، تشنگی،^[۳] خستگی، خواب و چرخه شبانه‌روزی را تنظیم می‌کند.^[۴]

بخش قدامی یا سوپراکیاسماتیک، بخش میانی یا توبرال، بخش خلفی و بخش خارجی از قسمت‌های مختلف هیپوتالاموس هستند که هر بخش هسته‌هایی دارد. قسمت خارجی هسته‌های پره اپتیک خارجی و هیپوتالاموس خارجی را شامل می‌شود. هیپوتالاموس خارجی مرکز تنظیم و تحریک گرسنگی و تشنگی است و اختلال در عملکرد آن باعث بی اشتهایی و لاغری می‌شود. هسته‌های خلفی به‌طور کلی رفتارهای مربوط به بقا و کنترل سیستم سمپاتیک و تنظیم حرارت بدن در پاسخ به سرما را بر عهده دارند.

کارکرد هیپوتالاموس

هیپوتالاموس درواقع یک دستگاه کنترل‌کنندهٔ بدن است. این بخش از مغز با تأثیری که بر هیپوفیز می‌گذارد، فعالیت بسیاری از غده‌های بدن مثل پانکراس (لوزالمعده)، تیروئید و … را کنترل می‌کند. این عمل از طریق ترشح دونوع هورمون به نام‌های آزادکننده و مهارکننده می‌باشد که نوع اول ترشحات هیپوفیز را زیادتر و نوع دوم آن را کمتر می‌کند. علاوه بر آن هیپوتالاموس دمای بدن، گرسنگی، تشنگی و چرخه زمانی بدن را تنظیم می‌کند.

هورمون آزاد شده	مخفف	تولید شده توسط	تاثیر
هورمون آزادکنندهتیروتروپین (هورمون آزاد کننده پرولاکتین)	TRH, TRF, یا PRH	سلول های ترشح کننده پاروسلولار هسته پاراونتریکولار	تحریک کردن هورمون تحریک کننده-TSH ازاد شده از قسمت پیشین غده هیپوفیز هیپوفیز پیشین (به طور اصلی) تحریک آزاد سازی پرولاکتین از هیپوفیز پیشین
هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین	CRH یا CRF	سلول های ترشح کننده پاروسلولار هسته پاراونتریکولار	تحریک آزاد سازی هورمون آزاد کننده آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) از هیپوفیز پیشین
دوپامین (به عنوان ناقل عصبی مهار کننده پرولاکتین)	DA یا PIH \|\| نورون های دوپامین هسته منحنی \|\| مهار کردن آزادسازی پرولاکتین از هیپوفیز پیشین
هورمون آزادکننده هورمون رشد	GHRH	نورون های غدد درون ریز هسته قوسی شکل	تحریک آزاد سازی هورمون رشد (GH) از هیپوفیز پیشین
هورمون آزادکننده- گنادوتروپین	GnRH یا LHRH	سلول های نورون های غدد درون‌ریز ناحیه پره‌اپتیک	تحریک آزاد سازی هورمون محرک فولیکولی (FSH) از هیپوفیز پیشین- تحریک آزاد سازی هورمون لوتئینی (LH) از هیپوفیز پیشین
سوماتواستاتین^[۵] (هورمون مهارکننده هورمون رشد )	SS, GHIH, یا SRIF	سلولهای نورون های غدد درون ریز هسته-پریونتریکولار	مهار آزادسازی هورمون‌ رشد (GH) از هیپوفیز پیشین مهار هورمون محرک تیروئید (TSH) از هیپوفیز پیشین

به‌طور کلی هیپوتالاموس مرکز اعمال غریزی است، مانند احساس گرسنگی، سیری، تشنگی، تنظیم دمای بدن، تنظیم فشار خون، رفتارهای هیجانی مثل خشم و ترس و اضطراب و نیز عاطفه. نیز باعث ترشح هورمون رشد -که باعث رشد استخوان می‌گردد- و هورمون تیروتروپ (برانگیزندهٔ غدهٔ تیرویید)، هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) (مؤثر برغده فوق کلیه)، هورمون لاکتوژن (مؤثر بر پرولاکتین)، هورمون آزادکننده گنادوتروپین‌ها (مؤثر بر هورمون FSH و LH) (برانگیزنده‌های غدد جنسی) می‌شود.

در پدیدهٔ تولید مثل، چند سطح کنترل هورمونی وجود دارد که هیپوتالاموس اولین سطح کنترل مغز است. انواع محرک بیرونی به مغز می‌رسد و محرک‌های مربوط به تولید مثل به هیپوتالاموس وارد می‌شوند. برای نمونه در گوسفند کاهش تدریجی دورهٔ روشنایی منجر به تحریک هورمونی می‌شود در حالی که در جانوران دیگر از قبیل خرگوش جفت‌گیری محرک اولیهٔ تخمک‌گذاری است از دیگر محرک‌های حسی می‌توان محرک بویایی را نام برد. مشخص شده که اغلب این محرک‌های خارجی از طریق تأثیر هیپوتالاموس بر هیپوفیز منجر به تغییر فعالیت‌های هورمونی می‌شوند. تحت اثر این محرک‌ها فاکتورهای رها کننده و مهارکننده از هیپوتالاموس رها شده این عوامل به لوب پیشین هیپوفیز منتقل می‌شوند. از جمله این فاکتورها هورمون رها کننده گنادوتروپین (GnRH)است.

آسیب هیپوتالاموس

آسیب هیپو تالاموس مایهٔ به‌هم‌ریختگیِ چندین فعالیت نباتی و برخی فعالیت‌های انگیزشی همانند غریزهٔ جنسی، مبارزه‌طلبی، و احساس گرسنگی می‌گردد. هیپوتالاموس در هیجان‌ها (احساسات) نیز نقش دارد. بخش‌های پهلویی، به گونه‌ای ویژه می‌نماید که با احساس لذت و خشم ربط داشته‌باشد، در حالی که به خشم آنی به بیزاری، احساسات ناخوشایند و گرایش به خنده های بلند و مهارناشدنی ربط داده می‌شود.

هیپوتالاموس بیشتر به ابراز احساسات مربوط می‌شود؛ هنگامی که نشانه‌های فیزیکی احساسات آشکار می‌گردد، خطر احتمالی برآمده ازشان از راه هیپوتالاموس به سیستم لیمبیک و سرانجام به هستهٔ پیش‌مغز منتقل می‌شود که مایهٔ افزایش دلواپسی می‌گردد.

نگارخانه

جستارهای وابسته

مغز

منابع

↑ Boeree, C. George. "The Emotional Nervous System". General Psycholoty. Retrieved 2016-04-18.
↑ Lemaire, Laurence A.; Cao, Chen; Yoon, Peter H.; Long, Juanjuan; Levine, Michael (Apr 2021). "The hypothalamus predates the origin of vertebrates". Science Advances. 7 (18): eabf7452. Bibcode:2021SciA....7.7452L. doi:10.1126/sciadv.abf7452. ISSN 2375-2548. PMC 8081355. PMID 33910896.
↑ "NCI Dictionary of Cancer Terms". National Cancer Institute.
↑ Saper, Clifford B.; Scammell, Thomas E.; Lu, Jun (2005). "Hypothalamic regulation of sleep and circadian rhythms". Nature (به انگلیسی). 437 (7063): 1257–1263. Bibcode:2005Natur.437.1257S. doi:10.1038/nature04284. ISSN 1476-4687. PMID 16251950. S2CID 1793658.
↑ Ben-Shlomo A, Melmed S (March 2010). "Pituitary somatostatin receptor signaling". Trends in Endocrinology and Metabolism. 21 (3): 123–33. doi:10.1016/j.tem.2009.12.003. PMC 2834886. PMID 20149677.

B. Kleine, W.G. Rossmanith: Hormone und Hormonsystem. Springer, 2007

[1] Boeree, C. George. "The Emotional Nervous System". General Psycholoty. Retrieved 2016-04-18.

[2] Lemaire, Laurence A.; Cao, Chen; Yoon, Peter H.; Long, Juanjuan; Levine, Michael (Apr 2021). "The hypothalamus predates the origin of vertebrates". Science Advances. 7 (18): eabf7452. Bibcode:2021SciA....7.7452L. doi:10.1126/sciadv.abf7452. ISSN 2375-2548. PMC 8081355. PMID 33910896.

[3] "NCI Dictionary of Cancer Terms". National Cancer Institute.

[4] Saper, Clifford B.; Scammell, Thomas E.; Lu, Jun (2005). "Hypothalamic regulation of sleep and circadian rhythms". Nature (به انگلیسی). 437 (7063): 1257–1263. Bibcode:2005Natur.437.1257S. doi:10.1038/nature04284. ISSN 1476-4687. PMID 16251950. S2CID 1793658.

[5] Ben-Shlomo A, Melmed S (March 2010). "Pituitary somatostatin receptor signaling". Trends in Endocrinology and Metabolism. 21 (3): 123–33. doi:10.1016/j.tem.2009.12.003. PMC 2834886. PMID 20149677.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{Infobox Brain
-| Name            = زیرنهنج
+| Name            = هیپوتالاموس
 | Latin           = hypothalamus
 | GraySubject     = ۱۸۹
 | GrayPage        = ۸۱۲
 | Image           = LocationOfHypothalamus.jpg
-| Caption         = Location of the human hypothalamus
+| Caption         = موقعیت هیپوتالاموس انسان
 | Image2          = Illu diencephalon .jpg
 | Caption2        = مکان زیرنهنج در پایین [[نهنج]]
@@ خط ۱۹: / خط ۱۹: @@
 | NeuroLexID      = birnlex_734
 }}
+'''زیرنهنج''' یا '''هیپوتالاموس''' {{انگلیسی| Hypothalamus}} [[غده]]‌ای است در [[مغز]]، که [[دستگاه عصبی]] را با کمک [[هیپوفیز|غدهٔ هیپوفیز]] به دستگاه [[غده درون‌ریز|غدد درون‌ریز]] متصل می‌کند. این غده پایین‌تر از [[تالاموس]] واقع شده و بخشی از [[سامانه لیمبیک]] است.<ref>{{Cite web|url=http://webspace.ship.edu/cgboer/limbicsystem.html|title=The Emotional Nervous System|last=Boeree|first=C. George|website=General Psycholoty|access-date=2016-04-18}}</ref> به‌طور کلی، در اصطلاح‌شناسی [[نوروآناتومی]]، به قسمت پشتی [[مغز میانجی]]، هیپوتالاموس گفته می‌شود که در مغز همه [[مهره‌داران]] این غده یافت می‌شود.<ref>{{Cite journal |last1=Lemaire |first1=Laurence A. |last2=Cao |first2=Chen |last3=Yoon |first3=Peter H. |last4=Long |first4=Juanjuan |last5=Levine |first5=Michael |date=Apr 2021 |title=The hypothalamus predates the origin of vertebrates |journal=Science Advances |volume=7 |issue=18 |pages=eabf7452 |doi=10.1126/sciadv.abf7452 |issn=2375-2548 |pmc=8081355 |pmid=33910896|bibcode=2021SciA....7.7452L}}</ref> این عضو در انسان‌ها تقریباً به‌اندازه یک [[بادام]] است.
-'''زیرنَهَنج'''<ref>واژه مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر نخست تا چهارم مصوبات (۱۳۷۶–۸۵)</ref> یا '''هیپوتالاموس''' {{انگلیسی| Hypothalamus}}، [[غده]] ای است در [[مغز]]، که [[دستگاه عصبی]] را با کمک [[هیپوفیز|غدهٔ زیرمغزی]] (هیپوفیز) به دستگاه [[غدد درون‌ریز]] متصل می‌کند.
+هیپوتالاموس بعضی از روندها و فعالیت‌های [[سوخت‌وساز]]ی و [[دستگاه عصبی خودمختار]] را تنظیم می‌کند و همچنین نوروهومون‌های مخصوصی، معروف به [[هورمون‌های آزادکننده]] یا هیپوتالاموسی، را سنتز و ترشح می‌کند که به وسیله آنها ترشح [[هورمون]]‌ها از غده هیپوفیز، تحریک یا مهار می‌شود. هیپوتالاموس نقش بسیار گسترده‌ای در تعادل و پایداری بدن انسان دارد؛ به‌طوری که دمای بدن، [[گرسنگی (فیزیولوژی)|گرسنگی]]، جنبه‌های مهم والدگری و [[غریزه مادرانه|رفتار دلبستگی مادرانه]]، [[تشنگی]]،<ref>{{cite web|url=https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms|title=NCI Dictionary of Cancer Terms|website=National Cancer Institute}}</ref> [[خستگی]]، [[خواب]] و [[چرخه شبانه‌روزی]] را تنظیم می‌کند.<ref>{{Cite journal|last1=Saper|first1=Clifford B.|last2=Scammell|first2=Thomas E.|last3=Lu|first3=Jun|date=2005|title=Hypothalamic regulation of sleep and circadian rhythms|url=https://www.nature.com/articles/nature04284|journal=Nature|language=en|volume=437|issue=7063|pages=1257–1263|doi=10.1038/nature04284|pmid=16251950|bibcode=2005Natur.437.1257S|s2cid=1793658|issn=1476-4687}}</ref>
-هیپوتالاموس در اکثر [[پستانداران]] یافت می‌شود و خصوصیات متفاوتی در دو جنس [[مذکر]] و [[مؤنث]] دارد.
-هیپوتالاموس مانند بصل النخاع در
-تنظیم تنفس نقش دارد.
+بخش قدامی یا سوپراکیاسماتیک، بخش میانی یا توبرال، بخش خلفی و بخش خارجی از قسمت‌های مختلف هیپوتالاموس هستند که هر بخش هسته‌هایی دارد. قسمت خارجی هسته‌های پره اپتیک خارجی و هیپوتالاموس خارجی را شامل می‌شود. هیپوتالاموس خارجی مرکز تنظیم و تحریک گرسنگی و تشنگی است و اختلال در عملکرد آن باعث [[بی‌اشتهایی|بی اشتهایی]] و لاغری می‌شود. هسته‌های خلفی به‌طور کلی رفتارهای مربوط به بقا و کنترل [[دستگاه عصبی سمپاتیک|سیستم سمپاتیک]] و تنظیم حرارت بدن در پاسخ به سرما را بر عهده دارند.
-هیپوتالاموس اولین سطح کنترل مغز است. انواع محرک بیرونی به مغز می‌رسد و محرک‌های مربوط به تولید مثل به هیپوتالاموس وارد می‌شوند. برای نمونه در [[گوسفند]] کاهش تدریجی دوره روشنایی منجر به تحریک هورمونی می‌شود در حالی که در جانوران دیگر از قبیل خرگوش جفت‌گیری محرک اولیه تخمک‌گذاری است از دیگر محرک‌های حسی می‌توان محرک بویایی را نام برد. مشخص شده که اغلب این محرک‌های خارجی از طریق تأثیر هیپوتالاموس بر [[هیپوفیز]] منجر به تغییر فعالیت‌های هورمونی می‌شوند. تحت اثر این محرک‌ها فاکتورهای رهاکننده و مهارکننده از هیپوتالاموس رها شده این عوامل به لوب پیشین هیپوفیز منتقل می‌شوند. از جمله این فاکتورها هورمون رهاکننده [[گنادوتروپین]] (GnRH)است.
-== واژه‌شناسی ==
-Hypothalamus کلمه‌ای است یونانی به معنی «زیرِ [[نهنج]]». [[نهنج]] (تالاموس) اندامی است در مغز که واژهٔ زیرنهنج نیز از همین‌جا آمده‌است.
 == کارکرد هیپوتالاموس ==
-هیپوتالاموس در واقع یک دستگاه کنترل‌کننده بدن است. این بخش از مغز با تأثیری که بر هیپوفیز می‌گذارد، فعالیت بسیاری از غده‌های بدن مثل پانکراس (لوزالمعده)، تیروئید و … را کنترل می‌کند. این عمل از طریق ترشح دونوع هورمون به نام‌های آزادکننده و مهارکننده می‌باشد که نوع اول ترشحات هیپوفیز را زیادتر و نوع دوم آن را کمتر می‌کند.
+هیپوتالاموس درواقع یک دستگاه کنترل‌کنندهٔ بدن است. این بخش از مغز با تأثیری که بر هیپوفیز می‌گذارد، فعالیت بسیاری از غده‌های بدن مثل پانکراس (لوزالمعده)، تیروئید و … را کنترل می‌کند. این عمل از طریق ترشح دونوع هورمون به نام‌های آزادکننده و مهارکننده می‌باشد که نوع اول ترشحات هیپوفیز را زیادتر و نوع دوم آن را کمتر می‌کند.
 علاوه بر آن هیپوتالاموس دمای بدن، [[گرسنگی]]، [[تشنگی]] و [[چرخه زمانی بدن]] را تنظیم می‌کند.
+{| class="wikitable" width=100%
+! width=25% | هورمون آزاد شده!! width=6% | مخفف !! width=17% | تولید شده توسط !! تاثیر
+|-
+! [[هورمون آزادکننده تیروتروپین|هورمون آزادکنندهتیروتروپین]] <br>(هورمون آزاد کننده پرولاکتین)
+| TRH, TRF, یا PRH || [[سلول های ترشح کننده پاروسلولار ]]  [[هسته پاراونتریکولار]] || تحریک کردن [[هورمون TSH|هورمون تحریک کننده-TSH]] ازاد شده از قسمت پیشین غده  هیپوفیز [[هیپوفیز پیشین]] (به طور اصلی) <br>تحریک آزاد سازی پرولاکتین از [[هیپوفیز پیشین]]
+|-
+! [[آدرنوکورتیکوتروپین|هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین]]
+| CRH یا
+CRF
+| سلول های ترشح کننده پاروسلولار هسته پاراونتریکولار || تحریک آزاد سازی [[آدرنوکورتیکوتروپین|هورمون آزاد کننده آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH)]] از هیپوفیز پیشین
+|-
+! [[دوپامین]] (به عنوان ناقل عصبی مهار کننده پرولاکتین)
+| DA
+یا
+PIH || [[Arcuate nucleus|نورون های دوپامین هسته منحنی]] || مهار کردن آزادسازی [[پرولاکتین]]
+از [[هیپوفیز پیشین]]
+|-
+! هورمون آزادکننده هورمون رشد
+| GHRH || نورون های غدد درون ریز [[Arcuate nucleus|هسته قوسی شکل]]|| تحریک آزاد سازی [[هورمون رشد|هورمون رشد (GH)]] از هیپوفیز پیشین
+|-
+! هورمون آزادکننده-
+[[گنادوتروپین]]
+| GnRH یا LHRH || سلول های [[Neuroendocrine|نورون های غدد درون‌ریز]]
+[[ناحیه پره‌اپتیک]]
+| تحریک آزاد سازی هورمون محرک فولیکولی [[Follicle-stimulating hormone|(FSH)]] از
+هیپوفیز پیشین- <br>تحریک آزاد سازی  [[هورمون لوتئینی|هورمون لوتئینی (LH)]]  از
+هیپوفیز پیشین
+|-
+! [[سوماتواستاتین]]<ref>{{cite journal | vauthors = Ben-Shlomo A, Melmed S | title = Pituitary somatostatin receptor signaling | journal = Trends in Endocrinology and Metabolism | volume = 21 | issue = 3 | pages = 123–33 | date = March 2010 | pmid = 20149677 | pmc = 2834886 | doi = 10.1016/j.tem.2009.12.003 }}</ref> <br>(هورمون مهارکننده هورمون رشد )
+| SS, GHIH, یا SRIF || سلولهای [[Neuroendocrine|نورون های غدد درون ریز]] [[هسته پریونتریکولار|هسته-پریونتریکولار]]|| مهار آزادسازی [[هورمون رشد|هورمون‌ رشد]] (GH)
+از هیپوفیز پیشین <br>مهار [[هورمون محرک تیروئید]] [[TSH|(TSH)]] از
+[[هیپوفیز پیشین]]
+|}
-به‌طور کلی هیپوتالاموس مرکز اعمال غریزی است، مانند احساس گرسنگی، سیری، تشنگی، تنظیم دمای بدن، تنظیم فشار خون، رفتارهای هیجانی مثل خشم و ترس و اضطراب و نیز عاطفه. نیز باعث ترشح هورمون رشد -که باعث رشد استخوان می‌گردد- و [[هورمون تیروتروپ]] (برانگیزندهٔ [[سپردیس|غدهٔ تیرویید یا سپردیس]])، [[هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین]] (CRH) (مؤثر برغده فوق کلیه)، هورمون لاکتوژن (مؤثر بر پرولاکتین)، [[هورمون آزادکننده گنادوتروپین‌ها]] (مؤثر بر [[هورمون اف‌اس‌هاش]] و [[ال هاش]]) (برانگیزنده‌های غدد جنسی) می‌شود.
+به‌طور کلی هیپوتالاموس مرکز اعمال غریزی است، مانند احساس گرسنگی، سیری، تشنگی، تنظیم دمای بدن، تنظیم فشار خون، رفتارهای هیجانی مثل خشم و ترس و اضطراب و نیز عاطفه. نیز باعث ترشح [[هورمون رشد]] -که باعث رشد استخوان می‌گردد- و [[هورمون محرکه تیروئید|هورمون تیروتروپ]] (برانگیزندهٔ [[غده تیروئید|غدهٔ تیرویید]])، [[هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین|هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین]] (CRH) (مؤثر برغده فوق کلیه)، هورمون لاکتوژن (مؤثر بر [[پرولاکتین]])، [[هورمون آزادکننده گنادوتروپین‌ها]] (مؤثر بر [[هورمون محرکه فولیکولی|هورمون FSH]] و [[هورمون لوتئینی|LH]]) (برانگیزنده‌های غدد جنسی) می‌شود.
+در پدیدهٔ [[تولید مثل]]، چند سطح کنترل هورمونی وجود دارد که هیپوتالاموس اولین سطح کنترل مغز است. انواع محرک بیرونی به مغز می‌رسد و محرک‌های مربوط به تولید مثل به هیپوتالاموس وارد می‌شوند. برای نمونه در [[گوسفند]] کاهش تدریجی دورهٔ روشنایی منجر به تحریک هورمونی می‌شود در حالی که در جانوران دیگر از قبیل خرگوش جفت‌گیری محرک اولیهٔ [[تخمک‌گذاری]] است از دیگر محرک‌های حسی می‌توان محرک بویایی را نام برد. مشخص شده که اغلب این محرک‌های خارجی از طریق تأثیر هیپوتالاموس بر [[هیپوفیز]] منجر به تغییر فعالیت‌های هورمونی می‌شوند. تحت اثر این محرک‌ها فاکتورهای رها کننده و مهارکننده از هیپوتالاموس رها شده این عوامل به لوب پیشین هیپوفیز منتقل می‌شوند. از جمله این فاکتورها هورمون رها کننده [[گنادوتروپین]] (GnRH)است.
 == آسیب هیپوتالاموس ==
-آسیب هیپو تالاموس مایهٔ به‌هم‌ریختگیِ چندین [[فعالیت نباتی]] و برخی فعالیت‌های انگیزشی همانند [[غریزهٔ جنسی]]، مبارزه‌طلبی، و احساس [[گرسنگی]] می‌گردد. هیپوتالاموس در [[هیجان‌ها]] (احساسات) نیز نقش دارد. بخش‌های پهلویی، به گونه‌ای ویژه می‌نماید که با احساس [[لذت]] و [[خشم]] ربط داشته‌باشد، در حالی که به [[خشم]] آنی به بیزاری، احساسات ناخوشایند و گرایش به [[خنده]]های بلند و مهارناشدنی ربط داده می‌شود.
+آسیب هیپو تالاموس مایهٔ به‌هم‌ریختگیِ چندین [[فعالیت نباتی]] و برخی فعالیت‌های انگیزشی همانند [[برانگیختگی جنسی|غریزهٔ جنسی]]، مبارزه‌طلبی، و احساس [[گرسنگی]] می‌گردد. هیپوتالاموس در [[هیجان‌ها]] (احساسات) نیز نقش دارد. بخش‌های پهلویی، به گونه‌ای ویژه می‌نماید که با احساس [[لذت]] و [[خشم]] ربط داشته‌باشد، در حالی که به [[خشم]] آنی به بیزاری، احساسات ناخوشایند و گرایش به [[خنده]] های بلند و مهارناشدنی ربط داده می‌شود.
-هیپوتالاموس بیشتر به ابراز احساسات مربوط می‌شود؛ هنگامی که نشانه‌های فیزیکی احساسات آشکار می‌گردد، خطر احتمالی برآمده ازشان از راه هیپوتالاموس به [[دستگاه کناره‌ای|دستگاه کناره‌ای (سیستم لیمبیک)]] و سرانجام به هستهٔ [[پیش‌مغز]] منتقل می‌شود که مایهٔ افزایش [[نگرانی|دلواپسی]] می‌گردد.
+هیپوتالاموس بیشتر به ابراز احساسات مربوط می‌شود؛ هنگامی که نشانه‌های فیزیکی احساسات آشکار می‌گردد، خطر احتمالی برآمده ازشان از راه هیپوتالاموس به [[دستگاه کناره‌ای|سیستم لیمبیک]] و سرانجام به هستهٔ [[پیش‌مغز]] منتقل می‌شود که مایهٔ افزایش [[نگرانی|دلواپسی]] می‌گردد.
 == نگارخانه ==
@@ خط ۴۹: / خط ۷۹: @@
 == جستارهای وابسته ==
-[[مغز]]
+* [[مغز]]
 == منابع ==
@@ خط ۵۷: / خط ۸۷: @@
 {{هورمون‌ها}}
 {{دستگاه عصبی}}
+{{دیانسفال}}
+[[رده:هیپوتالاموس| ]]
 [[رده:دستگاه درون‌ریز]]
 [[رده:دستگاه عصبی]]
 [[رده:دستگاه غدد درون‌ریز زنانه در انسان]]
-[[رده:دستگاه کناره‌ای]]
+[[رده:دستگاه لیمبیک]]
-[[رده:زیرنهنج]]
 [[رده:غده‌های درون‌ریز]]
 [[رده:کالبدشناسی اعصاب]]
 [[رده:مغز]]
 [[رده:نورواندوکرینولوژی]]
+[[رده:دستگاه کناره‌ای]]