گدروزی (به یونانی: گدروسیا، به بلوچی: گدرۏچ)، نامی که یونانیان به بلوچستان می‌داده‌اند. هرودت تاریخ‌دان یونانی گدروزی را یکی از ساتراپی‌های هخامنشیان برشمرده است. بسیاری از مورخان ، ساتراپی گدروزیا را منطبق بر ساتراپی مکا دانسته اند و تمایزی بین این دو ساتراپی قائل نمی‌شوند و بر این باوراند که گدروزیا نامی بوده است که از سوی یونیان به ساتراپی مکا اطلاق می شده است.[۱] بنا به گفته مورخ و ایران شناس المانی والتر هینتس کوروش بزرگ برای فتح گدروزیا به این کشور یورش برد اما در شکستی سهمگین تمامی لشکر خود را از دست داد. در ادامه راه فرزندان کوروش بزرگ نیز به این نقطه حمله کردند اما در جنگ شکست خورده و موفق به فتح گدروزیا یا مکران نشدند. نهایتا این سرزمین توسط داریوش بزرگ فتح شد و گدروزیا به عنوان یکی از ساتراپ های هخامنشی در آمد.[۲] پیش از فتح مکران پورا پایتخت گدروزیا بود که در حال حاضر به عنوان بمپور شهر تاریخی بلوچستان یاد می شود. اما علت مشهوریت گدروزیا میان یونانیان این بود که زمانی که اسکندر مقدونی به همراه لشکر خود و غنایم هندوستان ازجنگ هند بازمی گشت در راه به دره سند و کشور گدروزیا رسید. جنگ بزرگی بین مکرانی ها و اسکندر مقدونی رخ داد که طی این جنگ اسکندر بیش از نصفی از لشکر خود به همراه کل غنایم هندوستان از دست داد و به سختی توانست جان سالم از مکران به در ببرد. [۳]

گدروسیا  (یونانی)
گدرۏچ  (بلوچی)
‎/ɪˈdrʒə/‎Gedrosia
گدروزی
گدروسی
گدروسیا
ساتراپی شاهنشاهی هخامنشی
۵۱۳–۴۹۹ پ.م. پ.م.–حدود قرن چهارم پیش از میلاد

جایگاه ساتراپی گدروزی در قلمرو هخامنشی
مرکزپورا(پهره یا بمپور)
تاریخچه
دولت
شاهنشاه 
• ۵۱۳–۴۹۹ پ.م.
داریوش بزرگ
• ۳۵۹–۳۳۸ پ.م.
اردشیر سوم
دوران تاریخیشاهنشاهی هخامنشی
• تأسیس
۵۱۳–۴۹۹ پ.م. پ.م.
• انحلال
حدود قرن چهارم پیش از میلاد
پیشین
پسین
گدرسیا باستان
مقدونیه باستان
امروزه بخشی از ایران
 پاکستان
 افغانستان
 عمان
 امارات متحده عربی

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. FLEMING, DAVID (1993). "Where was Achaemenid India?". Bulletin of the Asia Institute. 7: 70. JSTOR 24048427.
  2. هینتس، والتر. حمله و شکست کوروش کبیر در بلوچستان. داریوش و ایرانیان ، تهران: نشر ماهی. ص. ۱۰۰.
  3. داریوش و ایرانیان ، ص ۱۰۰
  • دانشنامه ایرانیکا
  • ایران باستان ص ۱۶۸۳ و ۱۸۷۰ کتاب داریوش و ایرانیان ص 100_نویسنده: والتر هینتس