وجه التزامی یا وجه پِیرو وجهی از فعل است که گوینده آن را برای اشاره به وضعیتی نسبی و غیرقطعی به کار می‌برد.[۱] وجه التزامی برای بیان شرط، احتمال، آرزو، تردید، خواستن، میل و امثال آن به کار می‌رود.[۲] هرگاه واقع‌شدن یا نشدن فعل مسلم نباشد، از وجه التزامی استفاده می‌شود.[۳]

ناتل خانلری معتقد است «فعلی که به وجه التزامی است همیشه به دنبال فعل دیگری می‌آید».[۴]

  • مثال ۱
    • وجه خبری: «امروز باران می‌آید»
    • وجه التزامی: «فکر می‌کنم امروز باران بیاید»
  • مثال ۲
    • وجه خبری: «حسن به بانک رفته‌است»
    • وجه التزامی: «حسن باید به بانک رفته باشد»
  • مثال ۳
    • وجه خبری: «هر روز کمی پیاده‌روی می‌کنم»
    • وجه التزامی: «از فردا می‌خواهم هر روز کمی پیاده‌روی بکنم»

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «وجه التزامی» [زبان‌شناسی] هم‌ارزِ «subjunctive mood»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر ششم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۸۵-۶ (ذیل سرواژهٔ وجه التزامی)
  2. «متن‌شناسی ادب فارسی ، سال پنجاهم، دورة جدید ، سال ششم، شمارة ۲، (پیاپی ۲۲ ) تابستان ۱۳۹۳، ص ۶» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵.
  3. «متن‌شناسی ادب فارسی ، سال پنجاهم، دورة جدید ، سال ششم، شمارة ۲، (پیاپی ۲۲ ) تابستان ۱۳۹۳، ص ۲۱–۲۲» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵.
  4. «متن‌شناسی ادب فارسی ، سال پنجاهم، دورة جدید ، سال ششم، شمارة ۲، (پیاپی ۲۲ ) تابستان ۱۳۹۳، ص ۲۲» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۵.