قائم آل محمد
قائم (به عربی: القائم) در لغت به معنای برخاسته و در اصطلاح مذهب شیعه، به شخصی گویند که در آخرالزمان ظهور می‌کند و جهان را از عدالت پر می‌سازند. طبق نظر این مذهب، قائم آل محمدْ همان حجت بن الحسن العسکری ملقب به امام زمان است.[۱]
دلایل شیعه در وجه صدور لقب
ویرایش- نقل گشته است که امام ششم شیعیان در گفتاری می‌گوید: او به دلیل قیام به حقش قائم نامیده شده‌است.[۲]
- نقل گشته است که در گفتاری صقر بنِ دلف از محمد بن علی امام نهم شیعیان شوند این نامگذاری را می‌پرسد و او در پاسخ می‌گوید: «چون او پس از فراموش شدن نامش و ارتداد بیشتر کسانی که به او باور دارند قیام می‌کند.»[۳]
- نقل گشته است که ابوحمزه ثمالی می‌گوید: «از ابوجعفر محمد بن علی (امام پنجم شیعیان) پرسیدم: «ای فرزند رسول خدا! آیا همه شما قائم و به پا دارنده حق نیستید؟» فرمود: «بلی.» عرض کردم: «چرا قائم را قائم نامیده‌اند؟» فرمود: «هنگامی که جد من، حسین شهید شد، فرشتگان به درگاه خداوند ضجه و ناله نموده، نزد او شکایت کردند!... پس خداوند امامان از فرزندان حسین را به آنان نشان داد و فرشتگان از دیدن آنان خوشحال شدند. در آن هنگام، دیدند که یکی از ایشان ایستاده و نماز می‌خواند. پس خداوند فرمود: به وسیله این قائم [= ایستاده] از آنان[= قاتلان حسین] انتقام خواهم گرفت.»[۴]
- نقل گشته است که امام هشتم شیعیان به هنگام بیان این لقب امام دوازدهم از جای برمی‌خاسته و دست بر سر می‌نهاده و می‌گفت: «اللهم عجل فرجه و مخرجه وانصرنا به نصرا عزیزا.»[۵] از این رو شیعیان به پیروی از امام هشتم خویش به هنگام بیان این لقب از جای برخاسته و ادای احترام می‌نمایند.
منابع
ویرایش- ↑ فقیه ایمانی، محمدباقر (۱۳۸۸). شیوه‌های یاری قائم آل محمد (علیهم السلام). عطر عترت.
- ↑ رَوَی مُحَمَّدُ بْنُ عَجْلَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ … سُمِّیَ الْقَائِمَ لِقِیَامِهِ بِالْحَقِّ. بحارالانوار، ج۵۱، ص۳۰، ح۷.
- ↑ ...لِمَ سُمِّیَ الْقَائِمَ قَالَ لِأَنَّهُ یَقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِکْرِهِ وَ ارْتِدَادِ أَکْثَرِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ…، محمد باقر مجلسی، بحارالاانوار ج۵۱، ص۳۰ و همچنین شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه ج۲، باب ۳۶ ح۳.
- ↑ عنِ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ الْبَاقِرَ … فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَلَسْتُمْ کُلُّکُمْ قَائِمِینَ بِالْحَقِّ قَالَ بَلَی قُلْتُ فَلِمَ سُمِّیَ الْقَائِمُ قَائِماً قَالَ لَمَّا قُتِلَ جَدِّیَ الْحُسَیْنُ ع ضَجَّتِ الْمَلَائِکَةُ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِالْبُکَاءِ وَ النَّحِیبِ … ثُمَّ کَشَفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنِ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ ع لِلْمَلَائِکَةِ فَسُرَّتِ الْمَلَائِکَةُ بِذَلِکَ فَإِذَا أَحَدُهُمْ قَائِمٌ یُصَلِّی فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِذَلِکَ الْقَائِمِ أَنْتَقِمُ مِنْهُمْ. بحارالانوار، ج۳۷، ص ۲۹۴، ح۸
- ↑ محمد لک علی‌آبادی، عزیز آل یاسین، طاووس بهشت، ۱۳۷۹، به نقل از کتاب منتهی الامال
منابع شیعی برای مطالعه بیشتر در این زمینه
ویرایش- مکتب قائم آل محمد بایگانی‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine، پایگاه معارف اهل بیت
- لطف‌الله صافی گلپایگانی، منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، قم: موسسه السیده المعصومه
- غلامحسین تاجری‌نسب (۱۳۸۷)، فرجام‌شناسی حیات انسان (ریشه و پیشینه و اساس دینی مهدویت)، تهران: مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر
- سیّد ثامر هاشم العمیدی (۱۳۸۷)، در انتظار ققنوس (کاوشی در قلمرو موعودشناسی و مهدی باوری)، ترجمهٔ مهدی علیزاده، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نسخه PDF بخش اول: موعودشناسی، پایگاه تراث؛ متن کامل کتاب، مرکز تعلیمات اسلامی واشینگتن.
- مأخذشناسی «حضرت مهدی»، پایگاه حوزه.
- سید هاشم بحرانی، المحجة فیما نزل فی القائم الحجّة
- محمدباقر مجلسی، مهدی موعود (بحار الانوار، جلد ۱۳)، ترجمهٔ علی دوانی، دارالکتب الاسلامیه