علیرضا اعرافی

روحانی و فقیه شیعه ایرانی

علیرضا اعرافی (زادهٔ ۱۳۳۸) روحانی و فقیه شیعه ایرانی است. وی هم اکنون مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور، عضو شورای نگهبان، نماینده استان تهران و نایب‌رئیس دوم در مجلس خبرگان رهبری است.

علیرضا اعرافی
نایب‌رئیس دوم مجلس خبرگان رهبری
آغاز به کار
۱ خرداد ۱۴۰۳
رئیسمحمدعلی موحدی کرمانی
پس ازسید هاشم حسینی بوشهری
نماینده مجلس خبرگان رهبری
دوره‌های پنجم و ششم
آغاز به کار
۱۷ اسفند ۱۴۰۰
حوزه انتخاباتیاستان تهران
اکثریت۱٬۲۹۳٬۰۷۲
عضو شورای نگهبان
دوره‌های هفتم و هشتم
آغاز به کار
۲۴ تیر ۱۳۹۸
گمارندهسید علی خامنه‌ای
دبیراحمد جنتی
پس ازمحمد مؤمن
امام جمعه شهرستان میبد
آغاز به کار
۱۳۷۱
گمارندهسید علی خامنه‌ای
پس ازمحمدابراهیم اعرافی
اطلاعات شخصی
زاده۱۳۳۸ (۶۴–۶۵ سال)
میبد، ایران
حزب سیاسیجامعه مدرسین حوزه علمیه قم
وبگاه
پیشینه فقهی
فقهامامیه
محل تحصیلحوزه علمیه قم
زمینه‌های فعالیتکلام، فلسفه، حدیث

او از سال ۱۳۷۱ امامت جمعه شهر میبد را به عهده داشته است[۱] و در سال ۱۳۹۳ به امامت جمعه شهر قم انتخاب شد.[۲] او از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷ ریاست جامعة المصطفی را برعهده داشت،[۳] از سال ۱۳۹۰ عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است[۴] و در سال ۱۳۹۵ به عنوان مدیر حوزه علمیه قم[۵] و مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور انتخاب شد.[۶] او همچنین مسئول حوزه‌های علمیه خواهران و برادران در میبد بوده است.[۷]

اعرافی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،[۸] عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، هیئت امنای دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم[۹] و عضو هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان است.

پیشینه

ویرایش

علیرضا اعرافی زاده ۱۳۳۸ در شهر میبد، واقع در استان یزد می‌باشد. پدرش محمدابراهیم اعرافی از روحانیان میبد و از دوستان نزدیک سید روح‌الله خمینی بود. وی سال‌ها قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در ایران نماز جمعه برپا می‌کرد و خود با سلاح در آن خطبه می‌خواند. چند کتاب در شرح حال وی نوشته شده است. از جمله کتاب: «دل شده کوچه خدا» و کتاب «شیخ نارین». مادر علیرضا اعرافی نیز از فرزندان کاظم ملک افضلی اردکانی به‌شمار می‌آمد.[۱۰]

تحصیلات و استادان

ویرایش

اعرافی تحصیلات کلاسیک خود را در میبد آغاز کرد. او پس از خواندن مقداری دروس ادبیات، در سال ۱۳۴۹ به قم رفت و همان‌جا تحصیلات دوره ابتدایی خود را تکمیل کرد. او همزمان دروس حوزه خود را آغاز کرده و دروس دوره مقدمات و سطح را به پایان رساند. او در سال ۱۳۵۶ به درس خارج راه یافت. او دروس فلسفی و درس اخلاق را نیز پی گرفت و در ضمن تحصیل دروس حوزوی، زبان‌های عربی و انگلیسی را فراگرفت و از مطالعات در رشته‌های ریاضی و فلسفه غرب نیز بازنماند و در دوره تعلیم و تربیت دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) شرکت کرد و در تعطیلات به مباحثه تفسیر المیزان و شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید پرداخت.[۱۱]

وی در تفسیر شاگرد علی مشکینی بوده و کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا نوشته سید محمدباقر صدر را نزد سید کاظم حائری فرا گرفت. در درس خارج فقه و اصول شاگرد استادانی چون آیت الله مرتضی حائری یزدی،آیت الله قافی یزدی،آیت الله محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی بود. او دروس اسفار اربعه، برهان شفا، فصوص الحکم و تمهید القواعد را نزد عبدالله جوادی آملی و بخشی از اسفار را نزد مرتضی مطهری آموخت.[۱۲]

سمت‌های اجرایی

ویرایش

در سال ۱۳۸۱ اعرافی از سوی علی خامنه‌ای به ریاست مرکز جهانی علوم اسلامی منصوب شد. او برنامه‌ای برای اداره این مرکز و اهداف بلندمدت آن ارایه کرد که تشکیل جامعة المصطفی براساس آن برنامه و ترکیبی از سازمان مدارس و حوزه‌های خارج از کشور و مرکز جهانی علوم اسلامی است. در ۱۷ فروردین ۱۳۸۷ خامنه‌ای در پیامی جامعه المصطفی را به جای مرکز جهانی علوم اسلامی، تأسیس کرد. اعرافی از همان آغاز به کار این مؤسسه در سال ۱۳۸۷ ریاست آن را بر عهده داشته است. اعرافی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر اعلام کرد از طریق این جامعه، تاکنون پنجاه میلیون نفر در سراسر دنیا شیعه شده‌اند.[۱۳] او تا آبانماه ۱۳۹۷ عهده‌دار این سمت بود.[۱۴]

در سال ۱۳۹۰ توسط رهبر جمهوری اسلامی به عنوان عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد.

امامت جمعه

ویرایش
امامت جمعه شهرستان میبد (استان یزد)

اعرافی در سال ۱۳۷۱، پس از مرگ پدرش که امام جمعه میبد بود،[۱۵] با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران به امامت جمعه شهر میبد برگزیده شد

امامت جمعه شهر قم

در سال ۱۳۹۳ به امامت جمعه قم منصوب شد.[۱۶]اعرافی در دیماه ۱۳۹۳ با حضور محمد محمدی گلپایگانی رئیس دفتر سید علی خامنه‌ای در محل نماز جمعه قم اولین خطبه نماز جمعه خود را اقامه کرد.[۱۷] با حمایت و هدایت‌های ایشان، و تلاش‌های محمدباقر ولدان، مصلای قم پس از ۹ سال تعطیلی بازسازی و مقاوم‌سازی شد و در ۲۰ فروردین ۱۳۹۵ مصادف با ۱۷ ربیع الاول بازگشایی گردید.[۱۸]

علیرضا اعرافی در تاریخ ۸ خرداد ۱۴۰۱ش به واتیکان سفر و با پاپ فرانسیس رهبر مسیحیان کاتولیک در واتیکان دیدار کرد.

دیگر عضویت‌ها:

مناصب سیاسی

ویرایش

عضو فقیه شورای نگهبان

ویرایش

سید علی خامنه‌ای در تاریخ ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۹۸ علیرضا اعرافی را به عضویت شورای نگهبان منصوب کرد.

نماینده استان تهران در مجلس خبرگان رهبری

ویرایش

اعرافی از حوزه انتخابیه تهران در انتخابات مجلس خبرگان رهبری سال ۱۳۹۴ شرکت کرد[۱۹] اما رأی کافی برای ورود به مجلس خبرگان رهبری را به دست نیاورد.[۲۰] او در انتخابات دومین میان دوره‌ای این مجلس در سال ۱۴۰۰ از استان تهران نامزد شد و به این مجلس راه یافت. وی در این انتخابات مورد حمایت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم قرار داشت.[۲۱] در ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری اسفند ۱۴۰۲ در حوزه انتخابیه تهران با کسب ۸۸۸۶۱۸ رأی نفر اول شد.

مواضع

ویرایش

اعرافی، بی‌خدایی، بت‌پرستی و مسیحیت را از جمله رقبای حوزه برشمرده و قم را در برابر همهٔ این رقیبان مسئول می‌داند.[۲۲] او از طرفداران «فرزندآوری» بیشتر و ایستادگی در برابر امریکاست. او در خطبه‌های نمازجمعه تیرماه ۱۳۹۶ قم، بدون نام بردن از کسی، کسانی که آشتی ملی را مطرح می‌کنند، به توبه و استغفار فراخواند.[۲۰]

کتاب‌شناسی

ویرایش

علیرضا اعرافی دارای تالیفاتی است که دسته ای از آنها به قلم وی و دسته ای دیگر حاصل پیاده‌سازی سخنرانی‌ها و تدریس وی است. مؤسسه اشراق و عرفان که متعلق به وی است آثارش را منتشر می‌کند.[۲۳]برخی از آثار او حائر جوایز شده است. مهم‌ترین تالیفاتش بدین قرار است:

  • کتاب آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد ۱ به عنوان کتاب برتر حوزه در سال ۱۳۷۷، (زیر نظر علیرضا اعرافی).
  • کتاب تربیت فرزند، سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ، جلد ۱، برگزیده سومین دوره کنگره دین‌پژوهان کشور در سال ۱۳۸۰.
  • کتاب آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن: امام محمد غزالی (۴۵۰–۵۰۵ ه‍.ق)، جلد ۳، رتبه نخست بیست و یکمین دوره انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۲. (نویسنده: بهروز رفیعی، زیر نظر علیرضا اعرافی).[۲۴]
  • کتاب فقه تربیتی، جلد ۱و ۲، کسب عنوان پژوهش دینی برگزیده سال ۸۶ و ۸۷ در آئین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین.

منابع

ویرایش
  1. «آیت‌الله اعرافی امام جمعه قم شد». انتخاب. ۲۱ دی ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
  2. «آیت‌الله اعرافی امام جمعه قم شد». کیهان. ۲۲ دی ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
  3. «پنجاه میلیون نفر در سراسر جهان توسط جامعة المصطفی شیعه شده‌اند». مهرنیوز. ۸ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
  4. «اعضای جدید شورایعالی انقلاب فرهنگی منصوب شدند». پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری. ۱۷ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۸.
  5. «آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه علمیه قم شد». نسیم آنلاین. ۲۰۱۶-۰۷-۰۲.
  6. «آیت‌الله علیرضا اعرافی به‌عنوان مدیر جدید حوزه‌های علمیه سراسر کشور انتخاب شد». تسنیم. ۱۲ تیر ۱۳۹۵.
  7. «مراسم معارفه مدیر جدید حوزه علمیه بعد از ماه رمضان برگزار می‌شود». مهرنیوز. ۱۳ تیر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۸.
  8. «اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم». جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  9. «هیئت امنا دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم».
  10. فاکر میبدی، محمد. فرزانگان میبد. ص. ۲۸۸. پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  11. «آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور شد». تسنیم. ۱۲ تیر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  12. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام و المسلمین علیرضا اعرافی». شورای عالی حوزه‌های علمیه. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  13. «پنجاه میلیون نفر در سراسر جهان توسط جامعة المصطفی شیعه شده‌اند». مهرنیوز. ۸ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  14. «رئیس جدید جامعه المصطفی معارفه شد». ایرنا. ۲۶ آبان ۹۷. کاراکتر line feed character در |تاریخ= در موقعیت 3 (کمک); تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  15. «علیرضا اعرافی؛ سه گام ترقی روحانی محبوب خامنه‌ای». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۶.
  16. http://www.meybodadineh.ir/imamatjome
  17. http://kayhan.ir/fa/news/34610/آیت‌الله-اعرافی-امام-جمعه-قم-شد
  18. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مارس ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱ ژوئن ۲۰۲۱.
  19. «همه نامزدهای تأیید صلاحیت شده خبرگان در تهران». ایلنا. ۶ اسفند ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ گنجی، اکبر. «معجزه «شیعه کردن ۵۰ میلیون نفر» و «به شهادت رساندن» تعداد کثیری از آنان در سوریه و عراق».
  21. قربانی، علیرضا (۲۰۲۱-۰۶-۰۲). «کاندیداهای جامعتین برای انتخابات میان‌دوره‌ای خبرگان رهبری تعیین شد». ایسنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۳.
  22. «هشدار مدیر حوزه‌های علمیه به فعالیت کلیساهای خانگی در کشور». مهرنیوز. ۲۹ تیر ۱۳۹۵.
  23. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۰.
  24. «جایزه کتاب سال». کتاب سال. ۱۳۸۲. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.