تاریخ جامع ایران
تاریخ جامع ایران مجموعه‌ای بیست جلدی مشتمل بر وجوه مختلف تاریخ سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ایران از دوران پیش از اسلام تا انقراض قاجار است.
 مجلدات تاریخ جامع ایران | |
| زبان | فارسی |
|---|---|
| موضوع(ها) | تاریخ ایران |
| ناشر | بنیاد دائرةالمعارف بزرگ اسلامی |
تاریخ نشر | ۱۳۹۴ |
شکل‌گیری و انتشار
ویرایشاین کتاب در مدت چهارده سال و به دست بیش از ۱۷۰ محقق، زیر نظر سید محمد کاظم موسوی بجنوردی و به سرپرستی بنیاد دائرةالمعارف بزرگ اسلامی تهیه شده است.[۱][۲]
ده جلد از این کتاب در سال ۱۳۹۳ و مجموعهٔ کامل آن در ۲۶ خرداد ۱۳۹۴ با حضور جمعی از اندیشمندان و مقامات داخلی از جمله علی جنتی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هاشمی رفسنجانی در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی رونمایی شد.
ساختار
ویرایشاین کتاب بزرگ‌ترین کتاب تاریخ ایران توصیف شده است و پنج جلد اول آن به تاریخ ایران پیش از اسلام و پانزده جلد بعدی به تاریخ ایران پس از اسلام اختصاص دارد. ابتدا قرار بود که این کتاب در چهارده جلد منتشر شود که بعداً به بیست جلد افزایش یافت.[۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹]
مجلدات
ویرایش- جلد اول: سابقهٔ انسان کهن در فلات ایران و تمدن‌های پیش از آریایی‌ها؛ ورود آریائی به ایران، عصر مادها و قسمتی از تاریخ سیاسی هخامنشیان.
- جلد دوم: دنبالهٔ تاریخ هخامنشیان به روزگار سلوکیان، دولتهای پراکنده یا ملوک الطوایف، عصر ساسانیان، و سرانجام تاریخ اساطیری ایران در همین جلد مورد بررسی قرار گرفته است.
- جلد سوم: تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایران از آغاز تا پایان دورهٔ ساسانی؛ تشکیلات اداری و نظامی در ایران؛ و سرانجام باستان‌شناسی و هنر ایران در دوره‌های فرمانروایی مادها و هخامنشیان.
- جلد چهارم: تحقیق در هنر و معماری ایران پیش از اسلام؛ ادیان و آموزش و پرورش در ایران.
- جلد پنجم: تحقیق در زبان و ادبیات ایران، تاریخ‌نگاری، جغرافیانویسی، فلسفه و دانش‌های دیگر.
- جلد ششم: تاریخ ایران از فتح اسلامی تا ظهور دولتهای نیمه‌مستقل و مستقل؛ مباحثی چون فتوح ایران و آخرین روزهای دولت ساسانی؛ ایران در عصر حکومت قومی عرب، ایرانیان و ظهور دولت عباسی؛ وزارت و دیوانسالاری ایرانی و قسمتی از حکومتهای شرقی و غربی ایران عصر اسلامی.
- جلد هفتم: تاریخ دولتهای ایرانی در خراسان، شمال ایران، ایران مرکزی و غربی و جنوبی از طاهریان تا کاکوئیان و تاریخ تشکیلات اداری و سیاسی آن‌ها.
- جلد هشتم:دنبالهٔ آل‌بویه، غزنویان و ایران در عصر سلجوقیان و برخی سلسله‌های کوچکتر در غرب ایران، مانند بنی سکمان در ارمنستان و ملوک قراباغ.
- جلد نهم: تاریخ ایران از اتابکان تا قسمتی از ایلخانان؛ در این بخش دورهٔ سلسله‌های موسوم به اتابکان، از اتابکان آذربایجان تا اینجوئیان؛ زمینه‌های هجوم مغول؛ جانشینان چنگیز، برپایی دولت ایلخانان، مورد بحث قرار می‌گیرد و سازمان‌های سیاسی-اداری این ادوار مطالعه می‌شود.
- جلد دهم:دنبالهٔ ایلخانان تا ظهور صفویان؛ علاوه بر دورهٔ دوم ایلخانان به عصر ترکمانان و دورهٔ مهم تیموریان و قسمتی از صفویان.
- جلد یازدهم :دنبالهٔ عصر صفویان، ادوار حکومت افشاریان و زندیان.
- جلد دوازدهم: به عصر قاجار، تحولات مذهبی، روابط خارجی ایران با عثمانی و دول قدرتمند اروپایی، زمینه‌های قیام و انقلاب مشروطه، نقش‌های طبقات اجتماعی در تحولات سیاسی و اجتماعی، ورود تمدن جدید به ایران و بسیاری مسائل دیگر نیز پرداخته می‌شود. در پیوست‌های همین مجلد دربارهٔ خانات آسیای مرکزی، خانات گنجه و شکی و قراباغ، هرمز و خلیج فارس مطالعه شده است.
- جلد سیزده و چهارده: تاریخ علم و ادب؛ حاوی مباحثی چون نقش ایرانیان در نقل و ترجمهٔ آثار علمی به زبان عربی، عصر تصنیف آثار علمی، دانش‌های فلسفی و کلامی در ایران و میان ایرانیان، نجوم و ریاضیات، علوم طبیعی و پزشکی، بیمارستان‌ها، دانش‌های دینی و مذاهب فقهی، تصوف و فرق صوفیه، تاریخ‌نگاری و چند مبحث دیگر.
- جلدهای پانزدهم تا هفدهم: شامل تاریخ زبان و ادبیات فارسی از آغاز عصر اسلامی تا پایان عصر قاجار خواهد بود. در این مجلد ادبیات فارسی در قلمرو فرهنگی ایران، بر حسب ادوار ادبی مورد بحث قرار می‌گیرد. دورهٔ بازگشت ادبی، ادبیات مشروطه، ادبیات عامه، روزنامه و روزنامه‌نگاری، ادبیات اقوام ایرانی، تاریخ آموزش و پرورش و بسیاری از جمله دیگر ابواب این مجلدات است.
- جلدهای هجدهم و نوزدهم: مخصوص تاریخ هنر و معماری ایران شامل هنرهای دستی و تزئینی و نمایشی و آئینی، موسیقی و معماری است.
- جلد بیستم: به مباحث تاریخ اجتماعی، نظام حقوقی در ایران، ادیان و مذاهب در ایران، طبقات اجتماعی و حیات عامه اختصاص یافته است.
فهرست
ویرایش| شماره
جلد |
نام جلد | سرویراستار(ها) | زیر نظر | نویسنده (فصل) | فصل کتاب | شابک
ISBN |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | پیش‌آریایی‌ها
آریایی‌ها مادها هخامنشیان |
حسن رضایی باغ‌بیدی و | کاظم موسوی بحنوردی | کاظم موسوی بحنوردی | پیشگفتار | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۳۷-۵ |
| صادق سجادی | پیشگفتار | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی و | پیشگفتار | |||||
| جلال‌الدین رفیع‌فر | انسان کهن در ایران | |||||
| جلال‌الدین رفیع‌فر | دوران پارینه‌سنگی، میان‌سنگی و نوسنگی در ایران | |||||
| یوسف مجیدزاده | آغاز شهرنشینی در ایران | |||||
| حسن طلایی | سفال خاکستری در ایران | |||||
| حسن طلایی | عصر آهن در ایران | |||||
| محمود جعفری دهقی | شهریاری در ایران باستان | |||||
| روح‌الله شیرازی | شکل‌گیری و پویایی یک جامعهٔ پیچیده در عصر مفرغ در سیستان: شهر سوخته | |||||
| مهرداد ملکزاده | ایران در پگاه تاریخ | |||||
| یوسف مجیدزاده | تاریخ سیاسی ایلام | |||||
| بهمن فیروزمندی | تاریخ سیاسی اورارتو | |||||
| حبیب برجیان | آریاییان عصر مفرغ | |||||
| لیلا مکوندی | ورود اقوام ایرانی به فلات ایران | |||||
| حبیب برجیان | عصر سکایی در دشت‌های شمالی | |||||
| حبیب برجیان | عصر سرمتی در دشت‌های شمالی | |||||
| حبیب برجیان | کیمریان | |||||
| مرتضی حصاری | دوره آغاز نگارش در ایران | |||||
| بهمن فیروزمندی | تاریخ دورهٔ ماد | |||||
| محمدتقی ایمان‌پور | تاریخ سیاسی هخامنشیان (بخش نخست) | |||||
| ۲ | دنبالهٔ تاریخ هخامنشی
تا پایان تاریخ ساسانی و تاریخ اساطیری || محمدتقی ایمان‌پور|| دنباله تاریخ سیاسی هخامنشیان || rowspan="18" | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۳۸-۲ | |||||
| مهرداد قدرت‌دیزجی | شخصیت کوروش، داریوش و خشایارشا | |||||
| سیامک ادهمی
(ترجمه عسکر بهرامی) |
اسکندر مقدونی (۳۲۳–۳۵۶ ق. م) | |||||
| توماسو نیولی
(ترجمه اسفندیار طاهری) |
تاریخ سیاسی سلوکیان | |||||
| یوزف ویسه‌هوفر
(ترجمه رحمان بختیاری- شیما جعفری دهقی) |
دولتهای یونانی-ایرانی | |||||
| نازنین خلیل‌پور | دولتهای یونانی-بلخی | |||||
| حبیب برجیان | قوم آلان در قفقاز شمالی | |||||
| محمدرضا چیت‌ساز | تاریخ سیاسی الیمایی | |||||
| محمود جعفری دهقی | تاریخ سیاسی اشکانیان | |||||
| ابوالفضل خطیبی | اشکانیان در حماسهٔ ملی | |||||
| پیر فرانچسکو کالییری | یونانی مآبی در دوره سلوکی و اشکانی | |||||
| عسکر بهرامی | کوشانیان | |||||
| روزبه زرین‌کوب | تاریخ سیاسی ساسانیان | |||||
| عنایت‌الله رضا | سیاست خارجی شاهنشاهی ساسانی | |||||
| ابوالفضل خطیبی | ساسانیان در تاریخ ملی ایران | |||||
| سیامک ادهمی
(ترجمه ندا اخوان اقدم) |
شخصیت خسرو انوشیروان | |||||
| سیامک ادهمی
(ترجمه مهرداد قدرت‌دیزجی) |
خدمات خسرو انوشیروان | |||||
| ژاله آموزگار | تاریخ اساطیری ایران | |||||
| ۳ | اوضاع اجتماعی
و اقتصادی ایران هنر و معماری ماد و هخامنشی |
حسن فاضلی نشلی | اوضاع اجتماعی ایران از آغاز غارنشینی تا تشکیل طبقات اجتماعی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۳۹-۹ | ||
| توماسو نیولی | اوضاع اجتماعی در دوره‌های سلوکی و اشکانی | |||||
| حسن کریمیان | اوضاع اجتماعی در دوره ساسانی | |||||
| منصور شکی | حقوق در ایران باستان | |||||
| کتایون مزداپور | خانواده در ایران باستان | |||||
| کتایون مزداپور | خوردنی و نوشیدنی‌ها در ایران باستان | |||||
| محمود جعفری دهقی | آرایش و پوشش در ایران باستان | |||||
| محمود موسوی | سکه‌های هخامنشی | |||||
| نازنین خلیل‌پور | سکه‌های یونانی-بلخی | |||||
| محمدرضا چیت‌ساز | سکه‌های الیمایی | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | سکه‌های اشکانی | |||||
| ریکا گیزلَن | سکه‌های ساسانی | |||||
| سیامک ادهمی | سکه‌های کوشانی-ساسانی | |||||
| تورج دریایی
(ترجمه خداداد رضاخانی) |
تشکیلات اداری در ایران باستان | |||||
| تورج دریایی
(ترجمه مرجان فنایی) |
تشکلیلات نظامی در ایران باستان | |||||
| مهرداد ملکزاده | باستان‌شناسی ماد | |||||
| مهرداد ملکزاده | معماری ماد | |||||
| مهرداد ملکزاده | هنر ماد | |||||
| مهرداد فکور | هنر هخامنشی | |||||
| شاهرخ رزمجو | معماری هخامنشی | |||||
| ۴ | دنبالهٔ هنر و معماری
باستان‌شناسی آموزش و پرورش و ادیان در ایران باستان |
سید علی موسوی | باستان‌شناسی هخامنشی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۵۵-۹ | ||
| پیر فرانچسکو کالییری | هنر و معماری سلوکی | |||||
| مسعود آذرنوش | تاریخ هنر اشکانیان | |||||
| محمود موسوی | هنر و معماری اشکانی | |||||
| محمدرضا چیت‌ساز | معماری و هنر الیمایی | |||||
| متئو کمپارتی
(ترجمه شیما جعفری دهقی) |
هنر و باستان‌شناسی ساسانی | |||||
| عسکر بهرامی کهیش‌نژاد | هنر کوشانی | |||||
| تقی بینش | موسیقی در ایران باستان | |||||
| ابولقاسم اسماعیل‌پور | هنر مانوی | |||||
| فریدون وهمن | آموزش و پرورش در ایران باستان | |||||
| گراتزیا جوویناتزو
(ترجمه عسکر بهرامی) |
دین ایلامی | |||||
| سیامک ادهمی | باورهای هندواروپاییان (آریاییان) | |||||
| چنگیز مولایی | زرتشت و دین او | |||||
| چنگیز مولایی | دین هخامنشی | |||||
| پیر فرانچسکو کالییری
(ترجمه اسنفدیار طاهری) |
دین در دوره سلوکی و اشکانی | |||||
| عسکر بهرامی | مهر و مهرپرستی | |||||
| فیلیپ کرینبروک | دین زردشتی در دوره ساسانی | |||||
| عسکر بهرامی کهیش‌نژاد | دین کوشانیان | |||||
| عسکر بهرامی | آیین زُروانی | |||||
| ابولقاسم اسماعیل‌پور | مانی و دین او | |||||
| مسعود جلالی مقدم | مزدک و جنبش مزدکی | |||||
| مسعود جلالی مقدم | دین بودایی در ایران باستان | |||||
| مسعود جلالی مقدم | دین یهودی در ایران باستان | |||||
| مسعود جلالی مقدم | دین مسیحی در ایران باستان | |||||
| عادل شیرالی | منداییان در ایران باستان | |||||
| ۵ | زبان و ادبیات
تاریخ‌نگاری و جغرافیا فلسفه و نهضت ترجمه در ایران باستان |
مارگارت خاچیکیان | زبان ایلامی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۵۶-۶ | ||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | از هندواروپایی آغازین تا ایرانی باستان | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | زبان‌های ایرانی باستان | |||||
| چنگیز مولایی | سنگنبشته‌های شاهنشاهی هخامنشی | |||||
| محمدتقی راشدمحصل | اوستا | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | زبان پارتی | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | زبان فارسی میانه | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | کتیبه‌های فارسی میانه | |||||
| مهشید میرفخرایی | ادبیات فارسی میانه | |||||
| بدرالزمان قریب | زبان سغدی | |||||
| ابولقاسم اسماعیل‌پور | ادبیات مانوی | |||||
| جان شلدون | زبان‌های سکایی: ختنی و تمشقی | |||||
| مهشید میرفخرایی | ادبیات ختنی | |||||
| محمود جعفری دهقی | زبان بلخی | |||||
| حسن رضایی باغ‌بیدی | زبان خوارزمی | |||||
| کارلو جوانی چرتی | شعر در ایران باستان | |||||
| شیما جعفری دهقی | نامه‌نویسی در ایران باستان | |||||
| زهره زرشناش | ادبیات شفاهی ایران باستان | |||||
| ابوالفضل خطیبی | خدای‌نامه | |||||
| محمود جعفری دهقی | تاریخ‌نگاری و جغرافیا در ایران باستان | |||||
| محمود جعفری دهقی | فلسفه و کلام در ایران باستان | |||||
| محمود جعفری دهقی | نهضت ترجمه در دوره ساسانی | |||||
| ۶ | از سقوط ساسانیان
تا حکومتهای محلی شرق |
صادق سجادی | عنایت‌الله فاتحی‌نژاد | ایرانیان و عرب‌ها از پیش از اسلام تا عصر فتوح | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۰-۵ | |
| صادق سجادی | اسلام در ایران
فتوح عربی-اسلامی سرزمین‌های ایرانی | |||||
| اسماعیل شمس | ایران در عصر امویان | |||||
| علی بهرامیان،
صادق سجادی، عنایت‌الله فاتحی‌نژاد || ایران در عصر عباسیان | ||||||
| صادق سجادی | دیوانسالاری ایرانی به روزگار اسلام تا پایان عصر اول عباسی | |||||
| مهدی کیوانی | طاهریان | |||||
| منوچهر پزشک | صفاریان | |||||
| محمدرضا ناجی | سامانیان | |||||
| سیدعلی آل‌داوود | فریغونیان | |||||
| صادق سجادی | خاندان چغانی یا آل محتاج | |||||
| سیدعلی آل‌داوود | خوارزمشاهیان کهن: آل عراق و آل مأمون | |||||
| مهدی سیدی | غوریان یا آل شنسب | |||||
| ۷ | دنباله حکومتهای شرقی
حکومتهای شمال و غرب ایران || احمد پاکتچی|| ایلک خانیان (فراخانیان یا آل افراسیاب) || rowspan="8" | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۱-۲ | |||||
| صادق سجادی | باوندیان | |||||
| عنایت‌الله مجیدی، منوچهر پزشک | جستانیان | |||||
| صادق سجادی | دولتهای علوی در ولایات شمال ایران | |||||
| صادق سجادی | زیاریان | |||||
| اسماعیل شمس | ساچیان | |||||
| اسماعیل شمس | سلاریان | |||||
| صادق سجادی | دولت و روزگار آل بویه | |||||
| ۸ | دنباله آل بویه
ایران در عصر سلجوقیان |
صادق سجادی | دنبالهٔ دولت و روزگار آل بویه | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۲-۹ | ||
| صادق سجادی | کاکوئیان | |||||
| کلیفورد ادموند باسورث | غزنویان | |||||
| اسماعیل شمس | روادیان | |||||
| اسماعیل شمس | شدادیان | |||||
| اسماعیل شمس | آل حسنویه | |||||
| اسماعیل شمس | مروانیان | |||||
| اسماعیل شمس | عنازیان | |||||
| اسماعیل شمس | احمدیلیان | |||||
| عثمان غازی اوزگودنلی | ایران در عصر سلجوقیان | |||||
| فرهاد دفتری | اسماعیلیان در ایران به روزگار سلاجقه | |||||
| ۹ | از دورهٔ اتابکان
تا ایلخانان |
علی‌اکبر دیانت، منصوره وثیق | اتابکان آذربایجان (ایلدگزیان) | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۳-۶ | ||
| سیدعلی آل‌داوود | اتابکان | |||||
| سیدعلی آل‌داوود | اتابکان فارس | |||||
| شهرام یوسفی‌فر | اتابکان لرستان | |||||
| اسماعیل حسن‌زاده | خوارزمشاهیان | |||||
| حوری‌وش احمدی دستگردی | ایران و آسیای صغیر | |||||
| هاشم رجب‌زاده | چنگیزیان | |||||
| هاشم رجب‌زاده | ایلخانان | |||||
| ۱۰ | دنبالهٔ ایلخانان
تا ظهور صفویان |
هاشم رجب‌زاده | دنبالهٔ عصر ایلخانان | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۴-۳ | ||
| سیدعلی آل داوود | آل کرت | |||||
| حمیدرضا دالوند | اینجوئیان | |||||
| منوچهر پزشک | آل مظفر | |||||
| حمیدرضا دالوند
حمید کرمی پور |
چوپانیان | |||||
| شهرام یوسفی‌فر | جلایریان | |||||
| آذر آهنچی | سربداران | |||||
| خیرالنساء آلان | تاریخ تیموریان | |||||
| حوری‌وش احمدی دستگردی | دولتهای ترکمان | |||||
| حوری‌وش احمدی دستگردی | روابط ایران و دولت‌شهرهای ایتالیا | |||||
| یوسف رحیم‌لو | ایران در عصر صفویه | |||||
| ۱۱ | دنباله صفویان افشاریان و زندیان | یوسف رحیم‌لو | دنباله ایران در عصر صفویه | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۵-۰ | ||
| مهدی کیوانی | ایران در عصر افشاریان | |||||
| جان پری | ایران در عصر خاندان زند | |||||
| صادق سجادی، علیرضا تقوی | ایران در عصر قاجار | |||||
| ۱۲ | ایران در عصر قاجاریان | سیدجواد طباطبایی | ایران در دوره فتحعلی شاه | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۶-۷ | ||
| سیدجواد طباطبایی | ایران در دورهٔ محمدشاه | |||||
| احسان مصحفی | ایران در دورهٔ ناصرالدین شاه | |||||
| آنیا پیستور حاتم | تجارت خارجی و فکر توسعهٔ فرهنگی در ایران | |||||
| ونسا مارتین | برده‌داری و مسائل آن در عصر قاجار | |||||
| مسعود تازه | ایران در دورهٔ مظفرالدین شاه | |||||
| مسعود کوهستانی‌نژاد | انقلاب مشروطه و ادوار مجلس شورا | |||||
| کاوه بیات | ایران در جنگ جهانی اول | |||||
| روشن رحمانی | خانات ماوراءالنهر از شیبانیان تا عصر اتحاد جماهیر شوروی | |||||
| اسماعیل شمس | شروانشاهان | |||||
| گئورگی سانیکیدزه | روابط ایران و گرجستان در دوران اسلامی تا پایان حکومت قاجار | |||||
| محمدباقر وثوقی | تاریخ ملوک هرمز | |||||
| ۱۳ | تاریخ علوم و ادبیات (۱) | سید جواد طباطبایی | حکمت عملی در ایران | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۷-۴ | ||
| سید جواد طباطبایی | اندیشه سیاسی در ایران | |||||
| نصرالله پورجوادی | تصوف در ایران | |||||
| یونس کرامتی | دورهٔ نقل و ترجمه علوم و نقش ایرانیان | |||||
| یونس کرامتی | تاریخ تحول حساب در ایران | |||||
| یونس کرامتی | تاریخ تحول جبر و مقابله در ایران | |||||
| حسن امینی | تاریخ تحول هندسه در ایران | |||||
| حنیف قلندری | علم هیئت | |||||
| حسین روح‌اللهی | تاریخ احکام نجوم در ایران | |||||
| سجاد نیک فهم خوب روان | زیج | |||||
| یونس کرامتی | گاهشماری | |||||
| حنیف قلندری | علم الحیل | |||||
| یونس کرامتی | آثار علوی | |||||
| یونس کرامتی | زمین (دیدگاه‌های دانشمندان) | |||||
| یونس کرامتی | معدن‌شناسی و گوهرشناسی | |||||
| ۱۴ | تاریخ علوم و ادبیات (۲) | حنیف قلندری | جانورشناسی در ایران | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۸-۱ | ||
| صادق سجادی | تاریخ پزشکی و تحولات آن در دنیای ایرانی | |||||
| احمد پاکتچی | تاریخ علوم قرآن و حدیث در ایران | |||||
| احمد پاکتچی | تاریخ مذاهب فقهی در ایران | |||||
| احمد پاکتچی | تاریخ فرق و مذاهب کلامی در ایران | |||||
| محمدصادق آیت‌اللهی، مسعود حبیبی مظاهری | تاریخ علم حقوق در ایران | |||||
| ۱۵ | تاریخ علوم و ادبیات (۳) | حسن رضایی باغ‌بیدی | نگاهی به تاریخ زبان فارسی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۵۰-۴ | ||
| علی اشرف صادقی | نظام آوایی و دستوری زبان فارسی | |||||
| اصغر دادبه | سیر بلاغت و دانش‌های بلاغی در ایران | |||||
| اصغر دادبه | تاریخ دستور زبان فارسی | |||||
| جلال خالقی مطلق | مقدمه بر تاریخ ادبی ایران | |||||
| محمود امیدسالار | تاریخ ادبی ایران از آغاز اسلام تا ظهور غزنویان | |||||
| محمود امیدسالار | دنباله تاریخ ادبی ایران از آغاز اسلام تا ظهور غزنویان | |||||
| محمود امیدسالار | ادبیات حماسی ایران در عهد غزنویان | |||||
| محمود امیدسالار | ادبیات ایران در عصر سلجوقیان | |||||
| علی میرانصاری | ادبیات ایران در دورهٔ خوارزمشاهیان | |||||
| علی میرانصاری | ادبیات ایران از مغول تا صفویه | |||||
| ۱۶ | تاریخ علوم و ادبیات (۴) | اصغر دادبه | ادبیات ایران در عصر صفویان | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۹-۸ | ||
| یدالله جلالی پندری | ادبیات فارس از آغاز قاجاریه تا اوایل مشروطه | |||||
| محمد راغب | ادبیات فارسی از آغاز مشروطه تا پایان حکومت رضاشاه | |||||
| عزیز میربابایف | زبان‌های ایرانی در منطقه هندوکش شرقی | |||||
| حسین شیبان | نگاهی به مفهوم و کارکرد طنز در ادب فارسی | |||||
| محمد شرف عالم | کلیاتی دربارهٔ ادبیات فارسی در شبه قارهٔ هند تا قرن ۱۳ ه.ق/۱۹ م | |||||
| عبدالقادر جعفری | تاثیر زبان فارسی بر زبان‌های محلی هند | |||||
| عبدالمنان نصرالدین‌اُف | زبان فارسی در ماوراءالنهر از آغاز صفویه تا پایان قاجار | |||||
| میرزا ملااحمد، اصغر دادبه | تذکره نویسی در ماوراءالنهر و افغانستان | |||||
| روشن رحمانی | زبان و ادبیات فارسی تاجیکی در دوران معاصر | |||||
| فتح‌الله مجتبایی | نگاهی به روابط فرهنگی ایران و شبه‌قارهٔ هند | |||||
| مرتضی رزم‌آرا | سیری در فرهنگ‌نویسی فارسی | |||||
| مرتضی رزم‌آرا | تاریخ‌نگاری فارسی در شبه‌قاره | |||||
| عنایت‌الله فاتحی‌نژاد | زبان و ادبیات عرب در ایران | |||||
| ۱۷ | تاریخ علوم و ادبیات (۵) | عنایت‌الله رضا | سیر جغرافیانگاری در ایران | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۱-۲ | ||
| ایرج افشار | کتاب و کتابخانه در قلمرو زبان فارسی | |||||
| عبدالحسین آذرنگ | تاریخ نشر در ایران از آغاز تا انقلاب اسلامی | |||||
| ناصرالدین پروین | سیر روزنامه‌نگاری در ایران | |||||
| عبدالحسین آذرنگ | تاریخچه ترجمه آثار اروپایی به زبان فارسی در عصر قاجار | |||||
| مسعود تازه | تاریخ آموزش و پرورش در ایران | |||||
| محمد نایب‌پور | تاریخ ایران‌شناسی در روسیه | |||||
| طهمورث ساجدی | ایران‌شناسی در فرانسه | |||||
| پائولا اورساتی | مطالعات ایران‌شناسی در ایتالیا از آغاز تا امروز | |||||
| رودیگر اشمیت | ایران‌شناسی در آلمان و اتریش از آغاز تا کنون | |||||
| هاشم رجب‌زاده | ایران‌شناسی در ژاپن | |||||
| ۱۸ | تاریخ هنر | پاتریک رینگنبرگ | درآمدی بر هنر ایرانی-اسلامی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۵۲-۸ | ||
| آمنون شیلوآ | نگاهی کلی به تاریخ موسیقی در ایران | |||||
| بابک خضرائی | در جستجوی موسیقی عصر سلجوقی | |||||
| هومان اسعدی | موسیقی دوران تیموریان | |||||
| سید حسین میثمی | موسیقی در دوره صفوی | |||||
| سید حسین میثمی | موسیقی در دوران زندیه | |||||
| ساسان فاطمی | تاریخ موسیقی قاجار | |||||
| یدالله غلامی | معماری ایران از آغاز دوران اسلامی تا سده ۷ ه.ق | |||||
| حسین پورنادری | معماری ایران از دوره ایلخانیان تا پایان قاجار | |||||
| حسین پورنادری | هنرهای وابسته به معماری | |||||
| نگین میری | درآمدی بر مطالعات باستان‌شناسی دوره اسلامی در ایران | |||||
| فریبا افتخار | صنایع دستی | |||||
| سیروس پرهام | فرش و فرش‌بافی در ایران | |||||
| زهره روح‌فر | پارچه‌بافی ایران در دوران اسلامی | |||||
| لیندا کوماروف | فلزکاری در دورهٔ اسلامی ایران | |||||
| آرمان شیشه‌گر | شیشه‌گری | |||||
| یدالله غلامی | تاریخ آثار منبت‌کاری | |||||
| محسن امینی | جواهرات و زیورهای ایران دورهٔ اسلامی تا پایان قاجار | |||||
| بیتا پوروش | جلد و جلدسازی | |||||
| نوشین‌دخت نفیسی | خوشنویسی | |||||
| محمدعلی تحویلی | تاریخ تمبر در ایران: از آغاز تا کنون | |||||
| ۱۹ | دنبالهٔ تاریخ هنر
تاریخ اجتماعی |
سید جمال ترابی طباطبایی | تاریخچه ضرب سکه در ایران عصر اسلامی | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۴۹-۸ | ||
| محمدحسن سمسار | تذهیب | |||||
| علی میرانصاری | نمایش و نمایش‌نامه‌نویسی در دوره قاجار | |||||
| یعقوب آژند | نمایش‌ها و آئین‌های آن | |||||
| بهزاد رحیمیان | سینمای ایران | |||||
| اصغر کریمی | روستا و روستانشینی | |||||
| حسین سلطان‌زاده | شهر و شهرنشینی | |||||
| سکندر امان‌اللهی بهاروند | خانواده و خویشاوندی در ایران و تحولات آن | |||||
| علی بلوک‌باشی | تاریخچه شکل‌گیری و تحول هنر آشپزی در ایران | |||||
| محمدرضا چیت‌ساز | تاریخ پوشاک ایرانیان از ابتدای اسلام تا قاجار | |||||
| پیمان متین | طب عامه | |||||
| مهران افشاری | فتوت | |||||
| ساقی گازارانی | عیاری | |||||
| محمد جعفری (قنواتی) | ادبیات شفاهی | |||||
| روشن رحمانی | ادبیات شفاهی در افغانستان | |||||
| ۲۰ | دنبالهٔ تاریخ اجتماعی
مذاهب و آیین‌ها پیوست‌ها |
روشن رحمانی | ادبیات شفاهی در تاجیکستان | ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۵۴-۲ | ||
| مینا سلیمی | جشن در ایران | |||||
| مینا سلیمی | سوگواری در ایران | |||||
| احمد پاکتچی | خوارج در ایران | |||||
| احمد پاکتچی | شیعه در ایران | |||||
| ویکتوریا آراکلووا | ایزدی‌ها | |||||
| عادل شیرازی | صائبین | |||||
| فاطمه لاجوردی | آیین بودایی در ایران | |||||
| حمیده جلالی | وسایل ارتباطی در ایران | |||||
| منیژه ربیعی | بیمه در ایران | |||||
| مظفر شاهدی | پول، صرافی و بانکداری در ایران | |||||
| محمدعلی موحد | نفت ایران از عصر قاجار تا لغو قرارداد دارسی | |||||
| یحیی شهیدی | تاریخ نظامی ایران در عصر اسلامی | |||||
| محمدباقر وثوقی | جغرافیای تاریخی دریای پارس | |||||
| حسین حیران مقدم | خلیج فارس و جزایر ایران | |||||
| محمدباقر وثوقی | تاریخ دریانوری ایرانیان |
نویسندگان
ویرایشتاریخ جامع ایران روی‌هم‌رفته توسط ۱۶۷ نویسنده نوشته شده است که تدوین آن زیرنظر کاظم موسوی بجنوردی صورت گرفته و حسن رضایی باغ‌بیدی و محمود جعفری دهقی سرویراستاران بخش دورهٔ ایران باستان، و صادق سجادی نیز سرویراستار بخش ایران دورهٔ اسلامی بودند. ایرج افشار، شرف‌الدین خراسانی، عنایت‌الله رضا، سیدجواد طباطبایی و فتح‌الله مجتبایی نیز مشاوران آن بودند.
نقد
ویرایشیزدان صفایی در نقد فصل‌های ایران باستان (پیش از اسلام) می‌نویسد که برخی از فصول آن (مثل تاریخ ماد) حرف جدیدی برای گفتن ندارند و صرفاً برداشت از ترجمه‌های فارسی آثار شرق‌شناسان پیشین می‌باشند.[۱۰]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ «طی مراسمی با حضور بزرگان فرهنگی و سیاسی؛ بزرگ‌ترین کتاب تاریخ ایران فردا رونمایی می‌شود». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵.
- ↑ «رونمایی کتاب از "تاریخ جامع ایران"». ۲۶ خرداد ۱۳۹۴.
- ↑ «سخنان هاشمی رفسنجانی در رونمایی از کتاب تاریخ جامع ایران».
- ↑ «مراسم رونمایی کتاب تاریخ جامع ایران».
- ↑ «رونمایی از کتاب ۲۰ جلدی «تاریخ جامع ایران»».
- ↑ «ونمایی از تاریخ جامع ایران جنتی: کتاب «تاریخ جامع ایران» هویت بخش است». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵.
- ↑ «در نشست خبری رونمایی از «تاریخ جامع ایران» عنوان شد کتاب «تاریخ جامع ایران» ۱/۷۰۰/۰۰۰ تومان به فروش می‌رسد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵.
- ↑ «سید کاظم موسوی بجنوردی در گفت‌وگو با مهرنامه خبر داد:تاریخ جامع ایران در14جلد منتشر می‌شود». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۵.
- ↑ «رونمایی از مجموعه ۲۰ جلدی تاریخ جامع ایران».
- ↑ ناقد: صفایی، یزدان؛ تاریخ جامع ایران دوره باستان در بوته نقد زمستان ۱۳۹۴ - شماره ۸ (۲۴ صفحه - از ۱۶۵ تا ۱۸۸)