ایرانی نو
زبان ایرانی نو
ویرایشزبانهای ایرانی نو اصطلاحاً به زبانهایی گفته میشود که از سال ۲۵۴ آغاز میشوند که شامل زبان پارسی (فارسی)، پشتو، کردی، آسی، بلوچی و ... هستند.[۱] به لحاظ تاریخی ایرانی نو مانند هر اصطلاحی که برای تعریف یک دورۀ زبانی به کار میرود از منظر جامعهشناسی زبان با تأکید بر زبانها یا زبانهای غالب تعیین میشود.[۲]
زبانهای ایرانی نو به دو دسته بخش میشوند:
- غربی
- شرقی
زبانهای ایرانی نو با این که در ایران، افغانستان و تاجیکستان متمرکز شدهاند اما گستره جغرافیایی بسیار وسیعتری را در بر میگیرند، شامل مناطقی در قفقاز، آسیای میانه، ترکستان چین، پامیر، ترکیه، سوریه، عراق و شبه قاره هند.
زبانهای ایرانیتبار غربی به دو گروه شمال غربی و جنوب غربی دستهبندی میشوند. این زبانها غالبا بازمانده زبانهای زبان مادی، پهلوی اشکانی، آذری باستان، پارسی میانه، پارسی باستان و دری زرتشتی هستند.
- کردی
- لکی
- زازاکی
- گورانی
- شبکی
- تبری
- گیلکی
- تالشی
- سمنی
- سنگسری
- لاسگردی
- سرخهای
- خوری
- بلوچی
- سیوندی
- تاتی
- کرنگانی
- شاهرودی
- خورش رستمی
- رزجردی
- گذرخانی
- کجلی
- آشتیانی
- خوانساری
- نائینی
- وانشانی
- گازی
- نطنزی
- سوی
- شاهرودی
- یهودی-کاشانی
- یهودی-همدانی
- یهودی-گلپایگانی
دسته شرقی زبانهای ایرانی نو که اغلب در کشورهای افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، روسیه و گرجستان رایجاند یه چند گروه تقسیم میشوند که عبارتند از:
پانویس
ویرایش- ↑ ابوالقاسمی، تاریخ زبان فارسی، 283.
- ↑ اشمیت، رودیگر: راهنمای زبانهای ایرانی (جلد دوم)، تهران: انتشارات ققنوس، ص ۴۰۹.
منابع
ویرایش- ابوالقاسمی، محسن (۱۳۷۳). تاریخ زبان فارسی. تهران: سمت.