شکنجههای دوره صفوی
شکنجههای دورهٔ صفوی در دورهٔ صفوی شکنجههایی اعمال میشده که بسیاری از آنها حتی در مقیاس زمان خود وحشتناک بودهاست.[۱] تاریخنگاران به دستهای از خادمان شاهان صفوی اشاره میکنند که مجرمان را زندهزنده میخوردند، و یا نمونههای دیگری از مجازاتها مانند انداختن مجرمین جلوی سگان آدمخوار. چنین آمدهاست که بسیاری از این مجازاتها ریشه در سنن اقوام چادرنشینی دارد که در رکاب شاهان صفوی درآمدهبودند.
مجازاتها و شکنجهها
شکنجههای دوران صفوی شامل انواع متفاوتی بود. در بعضی مواقع شکنجههای وحشیانهای درمورد مخالفین اعمال میشد.[۲] تاریخنگاران به دستهای از خادمان شاهان صفوی اشاره میکنند که مجرمان را زندهزنده میخوردند، و یا نمونههای دیگری از مجازاتها مانند انداختن مجرمین جلوی سگان آدمخوار. چنین آمدهاست که بسیاری از این شکنجهها و مجازاتها ریشه در رسوم قبایل چادرنشین ترک آسیایمیانهای داشت که از حامیان شاه اسماعیل صفوی بودند و او را در به قدرت رساندن یاری نمودند.[۱] از جملهٔ این رسوم که این حامیان وارد نمودند، زندهخواری دشمنان و استفاده از جمجمهٔ دشمنان بهعنوان جام بود.[۱] در دوران حکومت صفویان دستهٔ جلاد خامخوار وجود داشتهاست که به فرمان شاه، مقصرین را زندهزنده میخوردند.[۲][۳] گاهی شاهان صفوی آنان را احضار کرده و دستور میدادند تا مجرمان را در جلوی چشمانش بدرند.[۲] این دسته از آدمخواران که در دربار شاه عباس نگهداری میشدند «چیک» نام داشتند.[۴] نقل است که لشکر چهلنفری آدمخواران شاه عباس همه جا او را همراهی میکردند و قربانیان را میخوردند.[۵] کریم نجفی برزگر، استاد تاریخ صفوی، عنوان میکند که بسیاری از این اعمال تحت عنوان گسترش شیعه و اسلام توجیه میشد (بهطورکلی صفویان تمایل داشتند که مشروعیت فرمانروایی خود و جانشینانشان را با اسلام توجیه کنند.[۲]
از دیگر شکنجهها و مجازاتهای دوران صفوی زندهزنده کندن پوست مجرمان و مخالفان و پُرکردن پوست آنان با کاه و یا آویزان کردن مخالفان و انداختن آنان جلوی سگهای آدمخوار بود. همچنین کندن اعضای بدن مخالفین، ریختن سرب داغ در گلوی مجرمین، جوشاندن مجرمین در روغن جوشان، ریختن باروت در لباس مجرم و منفجرکردن آن از دیگر شکنجههای رایج در آن دوران بود.[۲][۲][۶]
شاردَن،[۷] جهانگرد فرانسوی، اینگونه نقل کردهاست: روزی چند نفر را در نزد شاه صفی شمشیر میزدند. محمدتقی، از اهالی گناباد، که منجم دربار بود، حضور داشت و برای اینکه وحشیگریها را نبیند چشمانش را بسته بود. شاه صفی متوجه این موضوع شد و بلافاصله دستور داد تا چشمان محمدتقی را از حدقه درآورند.[۸]
پیرقلیبیگ، فرستادهٔ شاه عباس به روسیه، پس از بازگشت به ایران، به دستور شاه زبان از حلقش بیرون آورده شد و چشمانش از حدقه بیرون آمد.[۹] نقل شدهاست که به فرمان شاه اسماعیل دوم، بیشتر کسانی که در مراسم مذهبیِ سَب شرکت داشتند، بهعنوان مجازات قطعهقطعه شدند.[۱۰] همچنین، با رعیت بهمانند بردگان رفتار میشد و مطابق سیاستِ رسمی، آنها حق ترک زمینهای کشاورزی را نداشتند. زمینداران بزرگ شامل علما، افرادی معمولاً برای بازگرداندن کشاورزان فراری دست به دامان دولت میشدند و رعایایی که فرار میکردند مجازات میشدند.[۱۱]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Stewart R. Sutherland (1998). The World's Religions, Published by G.K. Hall, Original from the University of California, Digitized 8 Apr 2008, ISBN 0-8161-8978-1, 9780816189786, p. 362
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ Karim Najafi Barzegar, Mughal-Iranian Relations: During Sixteenth Century, Published by Indian Bibliographies Bureau, 2000, p. 211
- ↑ The Crowned Cannibals: Writings on Repression in Iran, p. 22 by Reza Baraheni, Political Science, 1977, 279 pages
- ↑ A Persian Odyssey: Iran Revisited By Rami Yelda Edition: illustrated Published by A. Pankovich Publishers, 2005 Original from the University of Michigan Digitized Aug 29, 2008 ISBN 0-9672101-5-1, 9780967210155 , Page 325
- ↑ Behind Iranian Lines: Dispatches from Khomeini's Revolution, p. 309 by John Simpson, 1988
- ↑ William Spencer (1995) "Islamic Fundamentalism in the Modern World" Page" Twenty-First Century Books, Page 89
- ↑ Chardin
- ↑ تاریخ و جغرافیای گناباد، سلطان حسین تابندهٔ گنابادی، چاپ اول: ۱۳۴۸ شمسی، چاپ دوم: ۱۳۷۹ شمسی، انتشارات حقیقت، تهران. ص۲۵۴ تاریخ و جغرافیای گناباد
- ↑ Safavid Iran and Her Neighbors: an introductory essay / Michel Mazzaoui Naqshbandīs and Safavids: a contribution to the religious history of Iran and her neighbors / Hamid Algar The imagined embrace: gender, identity, and Iranian ethnicity in Jahangiri paintings / Juan R.I. Cole A Safavid poet... By Michel M. Mazzaoui Edition: illustrated Published by University of Utah Press, 2003 ISBN 0-87480-757-3, 9780874807578 p. 126
- ↑ Rula Jurdi Abisaab (2004)"Converting Persia: Religion and Power in the Safavid Empire", Edition: illustrated, I.B.Tauris, ISBN 1-86064-970-X, 9781860649707
- ↑ Rula Jurdi Abisaab, 2004, p. 91