جنگ جهانی دوم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Arshiyazkp (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۸:
{{legend|#696969|[[نیروهای محور]] (مناطق اشغال‌شده و کلونی‌های ایجاد شده، شامل [[فرانسه ویشی]])}}
{{legend|#c8ccd1|کشورهایی که اعلام بی‌طرفی کردند}}]]
'''جنگ جهانی دوم''' دومین [[جنگ جهانی]] بین سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ (۹ شهریور ۱۳۱۸ تا ۱۰ شهریور ۱۳۲۴ خورشیدی) بود. در این [[جنگ تمام‌عیار]] بیشتر کشورهای جهان از جمله همهٔ [[قدرت بزرگ جهانی|قدرت‌هایقدرت‌ های بزرگ]] در قالب دو [[اتحاد نظامی]]: [[نیروهای محور|نیرو های محور]] و [[نیروهای متفقین]] در برابر هم قرار گرفتند. {{پم|جنگ هوایی جنگ جهانی دوم|عنوان=هواپیما|Air warfare of World War II}} نقش مهمی در این جنگ ایفا کرد؛ بمباران راهبردی مراکز جمعیتی و استفاده از [[بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی|دو سلاح هسته‌ای]] که تا به حال در هیچ جنگی استفاده نشده بود را ممکن ساخت. این مرگبارترین [[جنگ|درگیری]] تاریخ بود که منجر به [[تلفات جنگ جهانی دوم|کشته شدن ۷۰ تا ۸۵ میلیون نفر]] شد، که بیشتر آنها غیرنظامی بودند. میلیون‌ها نفر به دلیل [[نسل‌کشی]]‌ها، از جمله [[هولوکاست]] و همچنین [[گرسنگی شدید|گرسنگی]]، [[قتل‌عام|قتل‌ عام]] و [[بیماری]] جان خود را از دست دادند. در پی شکست [[نیروهای محور|متحدان]]، [[آلمان تحت اشغال متفقین|آلمان]]، [[اتریش تحت اشغال متفقین|اتریش]] و [[اشغال ژاپن|ژاپن]] اشغال شدند و دادگاه‌های جنایات جنگی علیه رهبران [[دادگاه نورنبرگ|آلمانی]] و [[دادگاه توکیو|ژاپنی]] تشکیل شد.<ref>{{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml|publisher=BBC – Tyne| title= Roots – Non-Jewish Holocaust Victims: The 5,000,000 others|website=www.bbc.co.uk|accessdate=27 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171019071935/http://www.bbc.co.uk/tyne/content/articles/2005/01/20/holocaust_memorial_other_victims_feature.shtml|archive-date=19 October 2017|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref><!-- These references need distinction, as it is extremely unlikely all four support that specific list of occurrences as stated, as implied by their concatenation at the end of the passage. -->
 
عموماً تاریخ آغاز جنگ جهانی دوم، ۱ سپتامبر سال ۱۹۳۹<ref>{{citation |last=Axelrod |first=Alan |year=2007 |title=Encyclopedia of World War II |volume=1 |publisher=Infobase Publishing |page=659 |isbn=978-0-8160-6022-1}}</ref> دانسته می شود که [[یورش آلمان به لهستان|حملهٔ آلمان به لهستان]] و در نتیجه اعلام جنگ [[جمهوری سوم فرانسه|فرانسه]] و [[بریتانیا]] به [[آلمان]] رخ داد. آلمانی‌ها توانستند تا میانهٔ سال ۱۹۴۱ با مجموعه‌ای از حملات نظامی و معاهدات، بر بخش زیادی از [[اروپا]] چیره شوند. پس از [[نبرد فرانسه|سقوط فرانسه]] در اواسط سال ۱۹۴۰ و بروز نبردهای آفریقای شمالی و شرقی، جنگ عملاً برای مدتی میان نیروهای محور و بریتانیا صورت می‌گرفت. عملیات [[بلیتس]] و [[نبرد آتلانتیک (۱۹۳۹–۱۹۴۵)|نبرد آتلانتیک]] در همین دوران به وقوع پیوست.
خط ۴۸:
سال ۱۹۴۴ متفقین به فرانسه اشغال شده توسط آلمان، در [[پیاده‌سازی در نرماندی|عملیاتی در نرماندی]] حمله کرده و ضد حملات شوروی توانست قلمروهای ازدست رفته را بازپس بگیرد. سال‌های ۱۹۴۴ تا ۱۹۴۵ میلادی، امپراتوری ژاپن مجبور به عقب‌نشینی از بسیاری از سرزمین‌های اشغالی در مرکز و جنوب چین و [[برمه]] شد. متفقین نیز توانستند [[نیروی دریایی امپراتوری ژاپن]] را مجبور به عقب‌نشینی کنند و کنترل جزایر راهبردی غرب اقیانوس آرام را به‌دست بگیرند.
 
جنگ در اروپا با [[تهاجم متفقین به آلمان|تهاجم متفقین غربی به آلمان]] از ۲۲ مارس تا ۸ مه ۱۹۴۵، به پایان رسید. در نتیجه این تهاجم، حاکمیت نازی‌هانازی‌ ها پایان یافت و آلمان به اشغال دشمنانش درآمد. [[آدولف هیتلر]]، [[پیشوای آلمان]] پیش از این که توسط مهاجمان به اسارت دربیاید، [[مرگ آدولف هیتلر|خودکشی]] کرد. پس از ابلاغ [[اعلان پوتسدام|اعلامیه شرایط تسلیم]] در ۲۶ ژوئیه ۱۹۴۵ توسط متفقین، ژاپن از پذیرش نتیجه جنگ خودداری کرد و به دنبال آن، ایالات متحده در ۶ و ۹ اوت سال ۱۹۴۵ اقدام به [[بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی|بمباران اتمی]] شهرهای [[هیروشیما]] و [[ناگاساکی (بندر)|ناگاساکی]] نمود. شوروی نیز که تا پیش از این به پیمان عدم تجاوز دو طرفه پایبند بود، علیه ژاپن اعلان جنگ کرد و [[تهاجم نظامی شوروی به منچوری|به منچوری یورش برد]]. پس از تسلیم ژاپن در ۱۵ اوت ۱۹۴۵، پیروزی متفقین در آسیا نهایی شد.
 
پس از پایان جنگ، [[دادگاه نورنبرگ]] برای بررسی خسارت‌ها و [[جنایات جنگی]] وارد شده از سوی آلمان و متحدانش برگزار شد.
 
جنگ جهانی دوم، ساختار اجتماعی و نظام قدرت در جهان را دگرگون کرد و پس از آن برای جلوگیری از بروز چنین رویدادهایی [[سازمان ملل متحد]] تأسیس شد.<ref name="The UN Security Council">{{Citation|title=The UN Security Council|url=http://www.unfoundation.org/what-we-do/issues/united-nations/the-un-security-council.html|accessdate=15 May 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120620101548/http://www.unfoundation.org/what-we-do/issues/united-nations/the-un-security-council.html|archive-date=20 June 2012|dead-url=yes|df=dmy-all}}</ref> پس از پایان جنگ جهانی دوم، نزدیک به نیم سده، آمریکا و [[اتحاد جماهیر شوروی]] با یکدیگر در [[جنگ سرد]] به سر بردند. در جریان تلاش اروپا برای جبران خسارات و آسیب‌های جنگ جهانی دوم، تأثیر قدرت‌های اروپایی در جهان کم رنگ شد و مستعمرات آفریقایی و آسیایی آن‌ها مستقل گردیدند. همچنین کشورهای اروپایی تلاش کردند با انعقاد پیمان‌های چندجانبه، هویت سیاسی واحدی به خود ببخشند و از دشمنی‌هادشمنی‌ ها بکاهند.<ref>{{cite web|title=From War to Peace: A European Tale|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/eu-lecture_en.html|publisher=Nobel Lecture by the European Union|accessdate=4 January 2014|author=Herman Van Rompuy, President of the European Council|author2=José Manuel Durão Barroso, President of the European Commission|date=10 December 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20140104020723/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/eu-lecture_en.html|archive-date=4 January 2014|dead-url=no|df=dmy-all}}</ref>
 
== گاه‌نگاری ==