رباخواری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
خط ۱:
[[پرونده:Christ drives the Usurers out of the Temple.jpg|چپ|بندانگشتی|200px|عیسی مسیح رباخواران را از معبد بیرون می‌کرد.]]
'''رباخواری''' به عمل دریافت [[ربا]] گفته می‌شود که معمولاً به صورت شغل در جوامع گذشته و امروزی می‌باشد و فرد رباخوار با دریافت وثیقه و تضمین از فرد وام‌گیرنده، به وی به جنس یا پول وام با بهره می‌دهد. گاهی اوقات ربا به معنی سود بیش از حد و گاهی به عنوان هر نوع سودی در نظر گرفته می‌شود. به صورت تاریخی در جوامع مسیحی و اسلامی گرفتن هر نوع سودی بر روی پول ممنوع بوده است. مذمت رباخواری در بسیاری متون در بسیاری کشورها یافت می‌شود. مهمترین تغییر در تاریخ رباخواری در کشورهای غربی در سال ۱۵۴۵ میلادی توسط هنری هشتم صورت گرفت که بر اساس آن گرفتن سود بر روی پول آزاد گردید.<ref>Eisenstein, Charles: Sacred Economics: Money, Gift, and Society in the Age of Transition</ref>
 
== ربا ==
خط ۳۸:
در روم باستان با وضع قانون الواح دوازده‌گانه سود بهره تا ۱۲ درصد کاهش یافت.
 
[[آلبرماله]] دربارهدربارهٔ رباخواری رومیان می‌نویسد:
 
برخی از شوالیه‌ها صرّاف بودند و از راه بهره و نزول ثروتمند می‌شدند. از مردم روم، به نرخ کم وام می‌گرفتند و به ساکنان ایالت‌ها، به میزان گران‌تر، قرض می‌دادند. آنان بیش‌تر برای سناتورهامعامله می‌کردند. چنان‌چه بروتروس، دوست سیسرون که از اعضای مهمّ مجلس سنا و از اشخاص پاک‌دامن آن زمان به شمار می‌رفت، از سوی اسکاپتیوس به یکی از سرزمین‌های جزیره قبرس، به نرخ ۴۸ درصد، مبلغی قرض داد و چون آن شهر نتوانست در تاریخ مشخص شده، قرض خود را بپردازد، اسکاپتیوس سوارانی از حاکم خواست و تالار شورای شهر را به محاصره درآورد تا آن‌که پنج نفر از اعضای شورا از گرسنگی مردند.
 
[[ژوستنین]] در قانون‌گذاری معروف خود، نسبت ۱۲ درصد را تنها برای تاجران و مانند آنان، جایز دانست در حقّ دیگر قشرها، دستور داد تا از ۴ درصد بیش‌تر نباشد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleID=631436|عنوان=تاریخچه ربا و رباخواری در جهان|تاریخ بازبینی=۱ دسامبر ۲۰۱۲}}</ref>
 
== در یهودیت ==
در [[تورات]] اخذ سود از یهودیان منع شده است ولیکن ممنوعیتی برای اخذ سود از غیریهودی وجود ندارد.
{{quotation| تو نباید از برادر خود سود بگیری، سود پول، سود غذا، سود هر چیزی که با سود قرض داده می‌شود؛ ولیکن از یک غریبه می‌توانی سود بگیری، ولیکن از برادر خود نمی‌توانی سود بگیری. -[[سفر تثنیه]]، ۲۳:۱۹-۲۰۱۹–۲۰}}
از این رو اسرائیلیها از افراد غریبه که در بین آنها زندگی می‌کردند سود اخذ می‌کردند ولیکن نسبت به بقیه افراد قوم اسرائیل نمی‌توانستند سود بگیرند. در زمانهایی که برخوردهای منفی بین یهودیان و غیریهودیان ([[جنتیل|جنتیلها]]) در کشورهای مختلف شدت می‌گرفت یهودیان از بسیاری شغلها منع می‌شدند؛ ولیکن به دلیل اینکه گرفتن سود بر روی پول در دینهای اسلام و مسیحیت ممنوع بودند بسیاری از یهودیان به این شغلها گرویده می‌شدند.
{{quotation|ظلم مالی به یهودیان در مناطقی بود که مردم از آنها متنفر بودند، اگر یهودیان برای مقابله به مثل شروع به اخذ ربا از غیریهودیان می‌کردند، دشمنی مردم با آنان شدت میافت. از این رو یهودیان جزئی از یک سیکل بد شدند. مسیحیان بر اساس کتاب مقدس گرفتن سود را ممنوع کرده بودند و از سال ۱۱۷۹ میلادی هر کس که به این شغل مشغول بود طرد می‌شد. معمولاً تصمیم گیران کاتولیک شدیدترین قوانین مالی را بر یهودیان اعمال می‌کردند. یهودیان به شغلی که برای مسیحیان ممنوع شده بود روی میاوردند و از این رو با شغل تنفرآمیز رباخواری عجین شدند.<ref> Johnson, p. 174.</ref>}}
سطر ۵۶ ⟵ ۵۷:
== رباخواری در اسلام ==
در قرآن چندین بار به رباخواری اشاره شده است. در سوره بقره رباخواری به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.
{{quotation|کسانی که ربا می‌خورند، (از گور) برنمی‌خیزند مگر مانند برخاستن کسی که شیطان بر اثر تماس، آشفته‌سرش کرده است. این بدان سبب است که آنان گفتند: (داد و ستد صرفاً مانند رباست.) و حال آنکه خدا داد و ستد را حلال، و ربا را حرام گردانیده است. پس، هر کس، اندرزی از جانب پروردگارش بدو رسید، و (از رباخواری) باز ایستاد، آنچه گذشته، از آنِ اوست، و کارش به خدا واگذار می‌شود، و کسانی که (به رباخواری) باز گردند، آنان اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود. - قرآن، سوره بقره، آیه ۲۷۵}}
{{quotation|ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید؛ و اگر مؤمنید، آنچه از ربا باقی‌مانده است واگذارید؛ و اگر (چنین) نکردید، بدانید به جنگ با خدا و فرستاده وی، برخاسته‌اید؛ و اگر توبه کنید، سرمایه‌های شما از خودتان است. نه ستم می‌کنید و نه ستم می‌بینید. - قرآن، سوره بقره، آیه ۲۷۸-۹۲۷۸–۹}}
 
از این رو در [[فقه]] اسلامی رباخواری به شدت نهی شده، بطوریکه [[گناه]] یک درهم ربا را بیشتر از هفتاد بار [[زنای با محارم]] دانسته‌اند.<ref>شرح لمعه، ۱۹۸؛ مختصر النافع، ۲۱۱</ref> [[حقوق موضوعه|قوانین موضوعه]] ایران هم ربا را [[جرم]] محسوب می‌کنند.<ref>ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی</ref>
سطر ۶۹ ⟵ ۷۰:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{یادکرد-ویکی
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Usury