علم (عزاداری): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
سامان سرآمد (بحث | مشارکت‌ها) افزودن برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱:
{{Merge from|علم‌کشی|discuss=Talk:علم و طوق(عزاداری)#Proposed merge of علم‌کشی into علم (عزاداری)|date=اکتبر ۲۰۲۰}}
[[پرونده:Moharram in Iran 04.jpg|علم‌کشی در مراسم عاشورای حسینی[[پرونده:علامت_کشی_علم_کشی_علم_عاشورا.jpg|بندانگشتی|یک علم کامل روی سه پایه مخصوص]]|250px|thumb]]
'''عَلم''' یا '''علامت''' یا '''جریده''' یا '''توغ'''<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details/10616 توغ (یا تغ / تق / توق / طوغ / طوق )] دانشنامه جهان اسلام</ref> یکی از وسیله‌های نمادین بکار رفته در آیین سوگواری [[عاشورا]] در میان شیعیان است. این وسیله معمولاً چوبی بلندی به ارتفاع پنج شش متر که سر آن پنجه‌ای برنجین می‌گذارند و پارچه‌های رنگین قیمتی به چوب می‌بندند. علم از فلز، چوب یا آهن ساخته شده، توسط علم‌دار حمل می‌شود.
علم معمولاً در جلوی صف سوگواران حرکت داده می‌شود. علم‌های قدیمی تر معمولاً پایه‌ای دارند که واژه‌های دینی بر روی آن برنگاشته شده‌است و دو اژدها یا شیر با دهان باز از آن پاسداری میکنند. گاهی پهنای علمها به ۳ متر تا ۱۰متر هم می‌رسد و غالباً ۱۱ زبانه (تیغه) دارد که زبانه میانی بزرگ‌تر از بقیه میباشد. حد فاصل زبانه‌ها را هم با اشیاء فلزی که به شکل کبوتر و طاووس و لاله و گنبد و بارگاه و… ساخته شده بود، پر میکردند.
خط ۱۰:
== تاریخچه ==
به نظر می‌رسد که
قدیمی‌ترین علم‌های ایرانی در کاخ توپ‌قاپی استانبول نگهداری می‌شود. این علمها از غنایم جنگی است و پس از تصرف شهر تبریز توسط سپاهیان عثمانی، [[سلیم یکم|شاه سلیم]] آن‌ها را به استانبول منتقل کرد که پس از رواج تشیع در زمان [[شاه اسماعیل]] مورد استفاده دسته‌ها قرار گرفته است از صفحه‌ای آهن به صورت تیغه‌ای باریک و بلند ساخته می‌شد. در راس آن علامت و نشان سنتی و قومی قبیله و در شیعه مذهبان نام الله یا نام الله و [[محمد]] و [[علی]] یا نام الله و پنج تن نقره کاری (نقره کوبی) یا کنده کاری می‌شد. تیغه باریک و بلند آهنین با صفحه‌ای مدور و بزرگ‌تر در انتهای تیغه که دارای قابی از فلز بود خاتمه می‌یافت. دور این قاب را با سرهای اژدها که از هنرهای چینی و ژاپنی اقتباس شده بود،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احسانی، محمد تقی؛ هفت هزار سال هنر فلزکاری در ایران.}}</ref> می‌آراستند. <!-- تصویر این علمها در مینیاتورهای قرن ۱۵ میلادی هم دیده می‌شود{{مدرک}}. --> این علمها بر روی دسته‌ای چوبی یا فلزی قرار می‌گرفت و پیشاپیش دسته‌ها حمل می‌شد.
خط ۷۹:
[[رده:فرهنگ اسلامی]]
[[رده:نمادهای اسلامی]]
[[رده:تزیین]]
| |||