Edukira joan

Trapezioaren kumulua

Wikipedia, Entziklopedia askea
Trapezium Cluster» orritik birbideratua)
Trapezioaren kumulua
Behaketa
Distantzia Lurretik399 pc
Metaltasuna−0,146
AurkitzaileaGalileo Galilei
KonstelazioaOrion
Abiadura erradiala28,94 km/s
Igoera zuzena83,81875 °
Deklinazioa−5,38722 °
Izendapenak

Trapezioaren kumulua edo Theta1 Orionis izar kumulu irekia da, Orion konstelazioko izen bereko nebulosaren erdian dagoena. Galileo Galileik 1617ko otsailaren 4an aurkitu zuen. Galileok izarretako hiru marraztu zituen (A, C eta D), baina ez zuen inguruko nebulosari buruzko oharrik egin.[1] Laugarren osagaia (B) zenbait behatzailek identifikatu zuten 1673an, eta beste osagai batzuk geroago aurkitu ziren, 1888an zortzi guztira. Ondoren, izar batzuk bitar bezala sailkatu zituzten. Behaketa-baldintza egokietan 5 hazbeteko (127 mm-ko irekiera) teleskopio amateur batekin sei izarrak ikus daitezke.[2]

Identifikazioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oso erraza da identifikatzen, lau izarreko asterismo distiratsu samarra osatzen baitu. Laurak askotan A, B, C, D bezala identifikatzen dira, igoera zuzenaren goranzko ordenan. Lau izarretatik distiratsuena C da (Theta1 Orionis C), 5,13ko itxurazko magnitudearekin. A eta B izar bitar ekplisatzaile gisa identifikatu dira.

Trapezioaren irudi infragorriak izarrarteko hodeiak sartzeko gai dira, eta askoz ere izar-osagai gehiago aurkitu dira. Multzoaren barruko izarren erdiak, gutxi gorabehera, lurruntze-disko zirkumestelarrak dituztela ikusi dute (horrek planeta osatzeko hipotesi probablea adierazten du). Gainera, nano marroiak eta beste izar batzuk identifikatu dituzte.

A, B, C, D, E eta F izeneko kumuluko 6 izar nagusiak baldintza onenetan konpon daitezke, 60 mm-ko irekiera baino ez duten teleskopio amateur txikiekin. Kumuluko izar bakoitzaren itxurazko magnitudea hauxe da:

  • A = +6,7 ~ +7,7 (bitar eklipsatzailea, 65,43 egunekoa)
  • B = +7,9 ~ +8,6 (6,47 eguneko bitar eklipsatzailea)
  • C = +5,1
  • D = +6,7
  • E = +10,3
  • F = +11

Kumuluko izarren artean ageri diren distantzia angeluarrak, arku segundoetan, behetik eskuinerako grafikoan ikus daitezke.

Identifikaturiko izarrak Distantzia angeluarrak

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Bard College. (PDF) Galileo's The Starry Messenger. .
  2. (Ingelesez) Lodriguss, Jerry. The Trapezium. .

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Astronomia Artikulu hau astronomiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.